Οι βασικοί στόχοι αυτού του καθορισμού είναι δύο. Ο πρώτος αφορά στη μεγιστοποίηση των κερδών των εμποροβιομηχάνων, που μεταποιούν και εμπορεύονται τα αγροτικά προϊόντα. Και ο δεύτερος στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της κοινοτικής γεωργίας, έτσι ώστε με λιγότερες επιδοτήσεις να μπορεί να ανταποκριθεί στον διεθνή ανταγωνισμό, όπως αυτός διαμορφώνεται με τον ΠΟΕ.

Με βάση τον πρώτο στόχο, η ΕΕ περιορίζει βασικές καλλιέργειες, όπως βαμβάκι, καπνά κ.ά., στα οποία είναι έντονα ελλειμματική, επειδή οι εισαγωγές αυτών των προϊόντων από τρίτες χώρες μειώνουν σημαντικά τις δαπάνες του κοινοτικού προϋπολογισμού και οι τιμές εισαγωγής είναι χαμηλές, με αποτέλεσμα να συμπαρασύρουν προς τα κάτω και τις κοινοτικές τιμές και να αφήνουν μεγαλύτερα κέρδη στους εμποροβιομηχάνους. Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι το ετήσιο έλλειμμα στο Αγροτικό Εμπορικό Ισοζύγιο της ΕΕ να κυμαίνεται από 4 έως 24 δισ. δολάρια, παρά το γεγονός ότι η ΕΕ έχει τις παραγωγικές δυνατότητες να μετατρέψει το έλλειμμα σε πλεόνασμα και να συμβάλει στη λύση του παγκόσμιου διατροφικού προβλήματος.

Με βάση τον δεύτερο στόχο, η ΕΕ κάνει ό,τι μπορεί για να συγκεντρώσει την αγροτική παραγωγή και τη γη σε λίγους μεγαλοαγρότες, επειδή έτσι μειώνεται το κόστος παραγωγής. Επιπλέον, χρησιμοποιεί νέες μεθόδους παραγωγής, όπως τα κρεατάλευρα, τα ορυκτέλαια, τις ορμόνες και τους γενετικά μεταλλαγμένους οργανισμούς, που μειώνουν το κόστος παραγωγής αλλά υπονομεύουν τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον και την υγεία του ζωικού κεφαλαίου.

Από τα παραπάνω φαίνεται πως είναι λαθεμένη και ισοπεδωτική η άποψη που ισχυρίζεται ότι η ΕΕ δε θέλει αγροτική παραγωγή. Αντίθετα, θέλει μια συγκεκριμένη αγροτική παραγωγή και όσον αφορά στην ποσότητα και όσον αφορά στην ποιότητα, που εξασφαλίζει μεγαλύτερα κέρδη στους εμποροβιομηχάνους.

Επιπλέον, θέλει αυτή η αγροτική παραγωγή να παράγεται από μεγαλοαγρότες, για να έχει μειωμένο κόστος παραγωγής και να «στέκεται» στη διεθνή αγορά με λιγότερες επιδοτήσεις. Δηλαδή, η ΕΕ δε θέλει να εξαφανίσει τους αγρότες, αλλά θέλει να τους περιορίσει σημαντικά για να φτιάξει τους μεγαλοαγρότες.

Επίσης, θέλει αυτοί οι λίγοι μεγαλοαγρότες να είναι νέοι στην ηλικία, για να κάνουν τις απαιτούμενες επενδύσεις στις νέες γεωργικές τεχνολογίες, που μειώνουν το κόστος παραγωγής, και να έχουν τις βιολογικές προϋποθέσεις να αποσβέσουν αυτές τις επενδύσεις.

Αυτούς τους στόχους της ΕΕ υλοποιούν και τα προγράμματα για τους νέους αγρότες, που είναι σε πλήρη αρμονία με τα προγράμματα της πρόωρης εγκατάλειψης της γεωργικής δραστηριότητας (πρόωρης συνταξιοδότησης), αλλά και τους γενικότερους στόχους της ΕΕ για τη γεωργία.

Με το πρόγραμμα των νέων αγροτών η ΕΕ δεν επιδιώκει γενικά και αόριστα να ανανεώσει ηλικιακά τον αγροτικό πληθυσμό, που είναι γερασμένος. Αλλά θέλει μέσα από την ηλικιακή ανανέωση να δημιουργήσει τους επιχειρηματίες αγρότες, των οποίων η εκμετάλλευσή τους θα είναι πολύ μεγαλύτερη από το σημερινό μέσο όρο.

Ο στόχος αυτός αποδείχνεται από το γεγονός ότι οι προϋποθέσεις ένταξης στο πρόγραμμα νέων αγροτών και το ύψος των κινήτρων σχετίζονται άμεσα με το μέγεθος της αγροτικής εκμετάλλευσης, που είναι υποχρεωμένος να δημιουργήσει σε τακτό χρονικό διάστημα ο νέος αγρότης.

Πιο συγκεκριμένα, για να ενταχθεί ένας νέος αγρότης στο πρόγραμμα νέων αγροτών, εκτός των άλλων, θα πρέπει μέσα σε μια πενταετία η αγροτική του εκμετάλλευση να είναι βιώσιμη, ανταγωνιστική ή βιώσιμη μη ανταγωνιστική.

Η έννοια «βιώσιμη» σημαίνει ότι η γεωργική εκμετάλλευση θα έχει καθαρό γεωργικό εισόδημα μεγαλύτερο από 4.000.000 δρχ. και μέγεθος τέτοιο, που να απασχολεί τουλάχιστον μια Μονάδα Ανθρώπινης Εργασίας (ΜΑΕ), το οποίο σημαίνει ότι θα πρέπει να καλλιεργεί 135 στρέμματα βαμβάκι ή 125 στρέμματα καλαμπόκι ή 875 στρέμματα σιτάρι ή 17 στρέμματα καπνό Βιρτζίνια κ.ο.κ.

Η έννοια «ανταγωνιστική» σημαίνει ότι οι επιδοτήσεις θα είναι μικρότερες από 20% του συνολικού αγροτικού εισοδήματος και «μη ανταγωνιστική», όταν οι επιδοτήσεις είναι μεγαλύτερες από 20% του συνολικού αγροτικού εισοδήματος. Σήμερα οι επιδοτήσεις αποτελούν κατά μέσο όρο το 40% περίπου του συνολικού αγροτικού εισοδήματος.

Από τις δύο αυτές προϋποθέσεις φαίνεται ότι το πρόγραμμα νέων αγροτών ενισχύει μόνο τους νέους που έχουν τις προϋποθέσεις να φτιάξουν αγροτική εκμετάλλευση πολύ μεγαλύτερη του μέσου όρου σε σύντομο χρονικό διάστημα, για να μπορούν να επιβιώσουν με λιγότερες επιδοτήσεις.

Οι προϋποθέσεις αυτές αποκλείουν τους περισσότερους φτωχομεσαίους νέους αγρότες της χώρας μας και ο αποκλεισμός αυτός εξηγεί γιατί τα προγράμματα αυτά, που εφαρμόζονται από το 1994, δεν απέτρεψαν τη γήρανση του αγροτικού πληθυσμού, με αποτέλεσμα από το σύνολο των αρχηγών των αγροτικών νοικοκυριών το 57% να έχουν ηλικία μεγαλύτερη των 55 ετών και το 30% μεγαλύτερο των 65 ετών.

Τα προγράμματα των νέων αγροτών θα ήταν αποτελεσματικά αν αποτελούσαν στοιχεία μιας άλλης, συνολικότερης φιλοαγροτικής πολιτικής.

Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής, εκτός των άλλων, οι προϋποθέσεις ένταξης στα προγράμματα των νέων αγροτών θα είναι τέτοιες, ώστε να ενισχύονται οι φτωχομεσαίοι νέοι αγρότες που έχουν ανάγκη ενίσχυσης και το ύψος των κινήτρων θα καλύπτει ένα σημαντικό μέρος των εξόδων εγκατάστασης του νέου αγρότη. Με το νέο πρόγραμμα το πριμ πρώτης εγκατάστασης μπορεί να φθάσει μέχρι 5 εκατομμύρια δραχμές στις πεδινές και 8,5 εκατομμύρια δραχμές στις ορεινές περιοχές, όταν μόνο η αγορά ενός γεωργικού ελκυστήρα, με τα πιο απαραίτητα παρελκόμενα εργαλεία, ξεπερνάει τα 20 εκατ. δραχμές και η επιδότηση των σχεδίων βελτίωσης των νέων αγροτών καλύπτει, ανάλογα με την περιοχή, το 45-55% της επένδυσης.

Οι τιμές και επιδοτήσεις των αγροτικών προϊόντων σε συνάρτηση με το κόστος παραγωγής θα εξασφαλίζουν βιώσιμο εισόδημα στο νέο αγρότη. Και αυτό γιατί αν δε βγάζει μεροκάματο ο νέος αγρότης από τη δουλιά που θα κάνει δεν έχουν αξία τα κίνητρα, ακόμα και στην περίπτωση που θα κάλυπταν όλα τα έξοδα εγκατάστασης.

Οι νέοι αγρότες, όπως και όλοι οι αγρότες, θα μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή τους, χωρίς ποσοστώσεις και πρόστιμα συνυπευθυνότητας. Και αυτό γιατί οι ποσοστώσεις ακυρώνουν τα κίνητρα, επειδή περιορίζουν δραστικά την αγροτική παραγωγή, ενώ το αποτέλεσμα των κινήτρων είναι η αύξηση της αγροτικής παραγωγής. Οι διάφορες προτεραιότητες που προβλέπονται για τους νέους αγρότες στη διανομή των εθνικών αποθεμάτων δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα, επειδή οι ποσότητες των εθνικών αποθεμάτων είναι μηδαμινές, ειδικά μετά τη νομιμοποίηση των αγροπωλησιών. Ετσι, πολλοί νέοι αγρότες, που εντάσσονται στα σχετικά προγράμματα, είναι αναγκασμένοι να ξοδέψουν όλα τα κίνητρα του προγράμματος για να αγοράσουν τα δικαιώματα παραγωγής, για να φτιάξουν τις βιώσιμες μονάδες.

Εκτός από τα παραπάνω συγκεκριμένα μέτρα, θα πρέπει να λυθούν βασικά κοινωνικά προβλήματα, όπως της Παιδείας, της Υγείας, του πολιτισμού, της ψυχαγωγίας και της δημιουργικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου των νέων αγροτών, που είναι καθοριστικά για να παραμείνουν στη γεωργία και στην ύπαιθρο.