Φύκια για μεταξωτές κορδέλες αποτελούν οι δηλώσεις του πρωθυπουργού και του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών ότι με τη σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος η κυβέρνηση επιδιώκει τη «δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών»! Η αλήθεια είναι πως όλα τα σενάρια για αλλαγές στην έμμεση φορολογία έχουν διπλό στόχο. Από τη μια την αύξηση των φορολογικών βαρών για τους εργαζόμενους και τα πλατιά λαϊκά στρώματα και από την άλλη τη μείωση των φόρων για τις επιχειρήσεις. Αδιάψευστος μάρτυρας οι προτάσεις της - διορισμένης από την κυβέρνηση - Επιτροπής Αναμόρφωσης του φορολογικού συστήματος, που δημοσιοποιήθηκαν την περασμένη Τετάρτη από τον αρμόδιο υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκη.

Με βάση τις κατευθυντήριες οδηγίες του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών - για το τι είδους αλλαγές επιθυμεί η κυβέρνηση στο ισχύον φορολογικό σύστημα και προς όφελος ποιων - η Επιτροπή ξεκαθαρίζει από την αρχή το εξής: Το κόστος από τις μειώσεις έμμεσων φόρων που θα γίνουν για τις επιχειρήσεις (με πρόσχημα τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας) θα πρέπει να αναπληρωθεί από αυξήσεις των συντελεστών υφιστάμενων έμμεσων φόρων ή την καθιέρωση νέων φόρων (που θα τους πληρώσουν οι τελικοί καταναλωτές, δηλαδή οι μισθωτοί - συνταξιούχοι - αγρότες - ΕΒΕ κλπ.)!

Με δεδομένο ότι οι έμμεσοι φόροι δεν είναι τόσο αισθητοί όσο οι άμεσοι, η επιτροπή προτείνει στην κυβέρνηση αλλαγές που θα οδηγήσουν σε γενναία αύξηση των έμμεσων φόρων. Κι αυτό, γιατί αποτελεί κοινό μυστικό πως οι έμμεσοι φόροι - κατ' εξοχήν αντιλαϊκοί - είναι απρόσωποι και ελάχιστα αισθητοί, καθώς είναι ενσωματωμένοι στην τιμή όλων των ειδών και υπηρεσιών που αγοράζουμε. Αντίθετα οι άμεσοι φόροι έχουν προσωπικό χαρακτήρα και είναι ιδιαίτερα αισθητοί (μας καλούν να πληρώσουμε προσωπικά το Α ή Β ποσό για φόρο εισοδήματος κλπ.). Οι έμμεσοι φόροι έχουν και ένα άλλο χαρακτηριστικό. Βαρύνουν το ίδιο έναν πλούσιο με εισοδήματα δισεκατομμυρίων και ένα φτωχό ή άπορο, καθώς για ένα πακέτο τσιγάρα ή ένα κιλό ψωμί και ο φτωχός και ο πλούσιος θα πληρώσουν τον ίδιο έμμεσο φόρο.

Στα πλαίσια αυτά, η επιτροπή προτείνει:

Αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ σε όλα τα είδη και υπηρεσίες (σήμερα είναι 4%, 8% και 18%), προκειμένου να αναπληρωθούν απώλειες από την κατάργηση ή μείωση άλλων συντελεστών. Ακόμη, η επιτροπή προτείνει την κατάργηση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ 4% που ισχύει για τα βιβλία, τις εφημερίδες, τα περιοδικά και τα θέατρα (ίσως είναι και ο κύριος λόγος, που οι υπουργοί Πολιτισμού και Παιδείας αντέδρασαν με τον τρόπο που αντέδρασαν στο Υπουργικό Συμβούλιο) και των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, που εφαρμόζονται σε νησιά του Αιγαίου (Δωδεκάνησος).

Αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης σε είδη και υπηρεσίες πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, όπως έτοιμα τρόφιμα που πωλούνται σε πακέτα, μη οινοπνευματώδη ποτά, εστιατόρια, κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος (λογαριασμοί ΔΕΗ) και φυσικού αερίου, με τη μετάταξή τους στο συντελεστή ΦΠΑ 18% από 8% σήμερα.

Αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης στις μεταβιβάσεις (αγοραπωλησίες) ακινήτων με τους εξής τρόπους: α) Την υπαγωγή των νέων ακινήτων (μόνο οι νεοαναγειρόμενες οικοδομές και το έδαφος στο οποίο θα γίνονται τα νέα κτίσματα) στο καθεστώς ΦΠΑ. β) Την επιβολή ενός νέου φόρου (τέλους) στις άδειες οικοδομής. Τυχόν υλοποίηση της πρότασης αυτής, θα υπερδιπλασιάσει τη φορολογική επιβάρυνση στις μεταβιβάσεις διαμερισμάτων και άλλων ακινήτων. Παράδειγμα για την αγορά ενός διαμερίσματος (όχι πρώτη κατοικία) αντικειμενικής αξίας 40.000.000 δραχμών. Με το σημερινό καθεστώς, ο φορολογούμενος θα πληρώσει γύρω στα 4 εκατ. δραχμές (φόρος μεταβίβασης με συντελεστή μέχρι 11%), ενώ με το νέο καθεστώς θα πληρώσει τουλάχιστον 8 εκατ. δραχμές (επειδή ο ΦΠΑ 18% θα επιβληθεί επί της πραγματικής και όχι της αντικειμενικής τιμής, καθώς η επιτροπή προτείνει την αναζήτηση μέτρων που θα έχουν ως αποτέλεσμα να αναγράφονται στα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων οι πραγματικές τιμές μεταβίβασης).

Κατάργηση της φορολογικής απαλλαγής που ισχύει σήμερα για την αγορά πρώτης κατοικίας. Προτείνεται να φορολογείται η μεταβίβαση πρώτης κατοικίας κανονικά με συντελεστή 8% ή 18% και να επιστέφεται - σαν «επιδότηση» από το Δημόσιο - η διαφορά των 10 μονάδων ΦΠΑ. Ετσι, ενώ σήμερα για αγορά ενός διαμερίσματος (πρώτη κατοικία) αντικειμενικής αξίας 40.000.000 δραχμών, ο δικαιούχος φοροαπαλλαγής δε θα πληρώσει καθόλου φόρο, με το νέο σύστημα θα κληθεί να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη του. Κι αυτό γιατί στην αρχή θα πληρώσει ΦΠΑ 7,2 εκατ. δραχμές, θα πάρει πίσω επιστροφή φόρου τις 10 μονάδες ΦΠΑ (4 εκατ. δραχμές) σαν επιδότηση. Αρα θα πληρώσει φόρο τουλάχιστον 3,2 εκατ. δραχμές, ενώ μέχρι σήμερα δεν πλήρωνε δεκάρα.

Αύξηση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στις βενζίνες, τα πετρέλαια, στα τσιγάρα (καπνοβιομηχανικά προϊόντα), σε ορισμένα οινοπνευματώδη ποτά και επιβολή ΕΦΚ στα εμφιαλωμένα κρασιά.

Αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης στα αυτοκίνητα και άλλα οχήματα με τα εξής μέτρα: 1) Την αύξηση των τελών κυκλοφορίας αυτοκινήτων και άλλων οχημάτων. 2) Την αύξηση των φόρων «κατοχής και κυκλοφορίας οχημάτων» (αυτοκινήτων, μοτοσικλετών κλπ.) με παράλληλη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για την αγορά αυτοκινήτων.

Κατάργηση των ειδικών απαλλαγών που ισχύουν σήμερα στην αμειβόμενη παροχή υπηρεσιών δικηγόρων, συμβολαιογράφων, υποθηκοφυλάκων, συγγραφέων, καλλιτεχνών κλπ.

Με πρόσχημα την μείωση του κόστους και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, η επιτροπή προτείνει τα εξής 3 μέτρα:

1) Δραστική μείωση της επιβάρυνσης του πετρελαίου (Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης) για βιομηχανική και εμπορική χρήση (από 244,59 ευρώ ανά χιλιόλιτρο στα 30 ευρώ) με παράλληλη αύξηση της επιβάρυνσης στο πετρέλαιο θέρμανσης (από 18 Ευρώ σήμερα στα 30 ευρώ ανά χιλιόλιτρο)! Παράλληλα, προτείνεται να καταργηθεί η επιδότηση στο πετρέλαιο για γεωργική χρήση.

2) Κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου που βαρύνει τις συναλλαγές των επιχειρήσεων, του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών και του ΦΚΕ στα ασφάλιστρα των ασφαλιστικών εταιριών.

3) Δραστική μείωση της επιβάρυνσης του κόστους διαφημίσεων των επιχειρήσεων, με τη μείωση ή και πλήρη κατάργηση του ΕΦΚ και του αγγελιόσημου.

Οι παραπάνω προτάσεις της επιτροπής αποκαλύπτουν - εμμέσως πλην σαφώς - τη φορομπηχτική διάθεση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ απέναντι στους «συνήθεις υπόπτους». Οι προτάσεις της επιτροπής - που υποτίθεται δε δεσμεύουν την κυβέρνηση - έρχονται απλά να προετοιμάσουν το έδαφος για ένα νέο φορολογικό γιουρούσι σε βάρος των εργαζομένων μισθωτών, συνταξιούχων, ανέργων, αγροτών, ΕΒΕ κλπ., που οι «εκσυγχρονιστές» του ΠΑΣΟΚ θεωρούν ότι ανήκουν στην κατηγορία των «εχόντων και κατεχόντων». Θα τους περάσει; Αυτό θα εξαρτηθεί και από τους εργαζόμενους, αν δηλαδή θα μείνουν με τα χέρια σταυρωμένα ή θα αντισταθούν στη νέα φορολαίλαπα, συντονίζοντας την αγωνιστική τους δράση με τα άλλα πλατιά λαϊκά στρώματα, που επίσης είναι θύματα της κυβερνητικής πολιτικής.