Το «ή παπάς, παπάς, ή ζευγάς, ζευγάς» δεν ισχύει γι' αυτόν. Ο Χρήστος Ζαρκαδούλας είναι και παπάς - εφημερεύει στον ιερό ναό Αγίας Σοφίας στη Λαμία - και ελαιοκαλλιεργητής. Προσοχή, όμως, μην παρεξηγηθούμε. Δεν είναι κανένας «τσιφλικάς», κανένας «γερολαδάς», κανένας «αχόρταγος» που τα «κονομάει» από πολλές μεριές. Δουλεύει ο ίδιος στα λίγα κτήματά του, για να συμπληρώνει το μικρό οικογενειακό του εισόδημα. Αλλωστε, έτσι πάντα συνέβαινε με τη συντριπτική πλειοψηφία των παπάδων στη χώρα μας, που είναι, κατά βάση, φτωχοί άνθρωποι.

Ο παπα - Χρήστος, που γεννήθηκε στο χωριό Σπαρτιά της Φθιώτιδας, είναι ένας αγωνιστής. Συμμετέχει ενεργά στο αγροτικό κίνημα. Σε κάθε πανελλαδική αγροτική σύσκεψη παραβρίσκεται και λέει ευθαρσώς τη γνώμη του για το πώς ο αγώνας της μικρομεσαίας αγροτιάς θα έχει θετικά αποτελέσματα και προοπτική. Συμμετείχε και στην προχτεσινή σύσκεψη στη Λάρισα, όπου τον συναντήσαμε και είχαμε τον παρακάτω διάλογο μαζί του:

-- Κληρικός, και αγρότης, και συνδικαλιστής. Πώς «συμβιβάζονται» όλα αυτά;

-- Συμμετέχω στις κινητοποιήσεις ως αγρότης. Αλλά κι αν δεν ήμουν αγρότης κι ήμουν μόνο κληρικός πάλι, νομίζω, ότι έπρεπε να είμαι εδώ. Γιατί πιστεύω ότι οι αγρότες είναι, σήμερα, οι πιο αδικημένοι στην κοινωνία και ο ορθόδοξος κληρικός πρέπει να βρίσκεται στο πλευρό των αδικημένων, στο πλευρό των αναξιοπαθούντων, δίπλα στον αγωνιζόμενο. Οταν είναι κάποιος χριστιανός δεν πρέπει να κάνει μόνο ελεημοσύνη, αλλά πρέπει να αγωνίζεται και για κοινωνική δικαιοσύνη.

Αλλά θα γενικεύσω την απάντηση, συνδυάζοντάς τη με το Μητρώο Αγροτών. Οι μικρομεσαίοι αγρότες δεν μπορούν να ζήσουν μόνο από το χωράφι τους και γι' αυτό είναι αναγκασμένοι να κάνουν και κάποιο άλλο επάγγελμα, θα έλεγα βιοποριστικό. Οσον αφορά εμένα, βιοποριστικό επάγγελμα είναι αυτό του αγρότη, του παπά είναι λειτούργημα, αλλά κάποιοι άλλοι φτωχοί αγρότες είναι αναγκασμένοι να κάνουν ένα άλλο επάγγελμα για να τα βγάλουν πέρα οικονομικά. Μερικοί, σκεπτόμενοι πονηρά, ζητούν Μητρώο Αγροτών που δε θα συμπεριλαμβάνει τους αγρότες που κάνουν και μια άλλη δουλιά για να ζήσουν. Αλλά έτσι οι φτωχοί θα ξεκληριστούν, θα φύγουν από την αγροτική παραγωγή. Αυτό θέλουν και όσοι ζητούν το Μητρώο Αγροτών για να βρεθεί πρόσφορο έδαφος για τους νεοτσιφλικάδες.

-- Είναι δύσκολη η ζωή του αγρότη...

-- Θα μιλήσω ως ελαιοπαραγωγός. Ο κόπος που καταβάλουμε είναι τεράστιος. Ο αγρότης αγωνίζεται, νύχτα - μέρα, για να θρέψει την κοινωνία. Για να παράγει διατροφικά προϊόντα και πρώτες ύλες. Παλεύει, από το πρωί μέχρι το βράδυ, μέσα στη λάσπη, κάτω από τον ήλιο. Κι όμως δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα. Ενώ θα μπορούσε να ταΐσει και να ζει κι άλλους, δεν μπορεί να ταΐσει και να ζήσει την ίδια του την οικογένεια και, ταυτόχρονα, βλέπει τους μεγαλεμπόρους, τις πολυεθνικές και τους «αεριτζήδες» να πλουτίζουν με το μόχθο του. Η κατάσταση είναι απελπιστική.

-- Κι η ύπαιθρος ερημώνει...

-- Κάπου είχαμε ξεθαρρέψει. Πιστεύαμε ότι κάπως «ανέβηκε» η ζωή στην επαρχία, ότι θα είμαστε καλύτερα. Αλλά, εμείς που ζούμε σε αστικά κέντρα, επιστρέφοντας στα χωριά μας βλέπουμε ότι η ύπαιθρος ερημώνει. Το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό. Ενα τραγούδι λέει «μείναμε γέροι και παιδιά», αλλά, δυστυχώς, σήμερα έμειναν μόνο γέροι στα χωριά. Δεν υπάρχει μέλλον μ' αυτή την πολιτική στην ύπαιθρο.

-- Ποιος φταίει για όλα αυτά;

-- Μερικοί λένε πως φταίει κάποια κακιά κυβέρνηση, ένας κακός υπουργός που έκανε μια κακή διαπραγμάτευση στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αλλά αν δούμε τα πράγματα πιο βαθιά θα καταλάβουμε ότι δεν είναι ζήτημα διαπραγμάτευσης ή θέμα διαχείρισης. Είναι ζήτημα πολιτικής.

Σήμερα φαίνεται ξεκάθαρα πως η πρόθεση της ΕΕ, αλλά και της κυβέρνησης που εναρμονίζεται με την ΕΕ, είναι να ξεκληρίσουν τον αγρότη, να ξαναφέρουν πάλι το μεγαλοτσιφλικά, ή -όπως λέγεται σήμερα- την καπιταλιστική ιδιοκτησία στην αγροτική οικονομία. Γι' αυτό και κάποιοι που είναι τα «φερέφωνά» τους μέσα στο αγροτικό συνδικαλιστικό κίνημα, τα φερέφωνα αυτής της πολιτικής, αγωνίζονται για το λεγόμενο Μητρώο Αγροτών που θα εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των μεγαλοτσιφλικάδων και των καπιταλιστικών επιχειρήσεων.

-- Στις τελευταίες αγροτικές κινητοποιήσεις, ποιες είναι οι εμπειρίες που αποκομίσατε;

-- Θετική εμπειρία είναι ότι καταφέραμε κάποιοι άνθρωποι να γνωριστούμε μεταξύ μας, να δούμε ότι μας συνδέουν κοινά προβλήματα, να συμφωνήσουμε ότι τα προβλήματα λύνονται μόνο με αγώνες. Ομως το πρόβλημα είναι ότι όλοι οι αγρότες δεν ενστερνίστηκαν το πλαίσιο αιτημάτων του Παλαμά. Και δεν είναι ευθύνη των απλών αγροτών, αλλά κάποιων αγροτικών στελεχών που διαστρέβλωναν καθημερινά αυτά τα αιτήματα, έβαζαν νέα, που ήταν σε αντίθεση με το σωστό διεκδικητικό πλαίσιο, ενώ στα λόγια έλεγαν ότι είναι σύμφωνοι. Μ' αυτό τον τρόπο κάποιοι υπονόμευαν τον αγώνα. Προσπαθούσαν να «φρενάρουν», να σταματήσουν τις κινητοποιήσεις. Και φάνηκε καθαρά αυτό, όταν πρώτοι αποχώρησαν από τα μπλόκα.

Πιστεύω ότι για να έχει προοπτική ο αγώνας χρειάζεται πολλή δουλιά. Πρέπει να ενημερωθούν οι αγρότες για να αντιληφθούν από πού προέρχονται τα προβλήματα. Αντιλαμβάνονται ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα, ότι δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα οικονομικά, αλλά πρέπει να ξέρουν και ποια είναι η πηγή του προβλήματος.

-- Στις ομιλίες, κάνετε πάντα λόγο για την ανάγκη συμπαράστασης των άλλων λαϊκών στρωμάτων στον αγώνα των αγροτών...

-- Κάθε άνθρωπος που διαθέτει απλή λογική, αντιλαμβάνεται ότι αυτή η αντιαγροτική πολιτική, είναι μέρος της ευρύτερης αντιλαϊκής πολιτικής που σκοπό έχει να πλήξει όλους τους εργαζόμενους. Οταν, λοιπόν, κάποιοι εργαζόμενοι αγωνίζονται είναι αδιανόητο να μη βρίσκονται και οι άλλοι στο πλευρό τους. Γιατί τα προβλήματα είναι κοινά. Είναι κοινό το πρόβλημα της παιδείας, της υγείας, όλα τα προβλήματα είναι κοινά, γι' αυτό και πρέπει να αγωνίζονται όλοι μαζί. Εχουν την ίδια πηγή που είναι το μεγάλο κεφάλαιο, την πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ. Στόχος πρέπει να είναι η ανατροπή αυτού του συστήματος, ώστε να έρθει ένα δικαιότερο σύστημα, στο οποίο δε θα υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, δε θα υπάρχει ατομική ιδιοκτησία, αλλά όλοι θα είναι ιδιοκτήτες - συνιδιοκτήτες, αυτό, δηλαδή, που έχουμε συνηθίσει να ονομάζουμε σοσιαλισμό.