Είναι ο δορυφορικός σταθμός «Αλ Τζαζίρα» του Κατάρ στην υπηρεσία των ΗΠΑ; Αυτό το ερώτημα συζητείται σε κύκλους διανοουμένων αραβικών χωρών και η απάντηση που δίνεται είναι ότι με τις πρόσφατες εκπομπές του εξυπηρετεί αμερικανικά συμφέροντα. Αφορμή σ' αυτή την κρίση έδωσε το βίντεο που εκπέμφθηκε από το δορυφορικό σταθμό στα μέσα του Απρίλη και δείχνει τον Αχμέντ αλ Χαζνάβι αλ Χαμίντι, έναν από τους δράστες και αυτόχειρες των πληγμάτων της 11ης του Σεπτέμβρη στη Νέα Υόρκη, να λέει, εν είδει διαθήκης: «Είναι καιρός να επιτεθούμε στους Αμερικανούς εκεί που τους πλήττει σκληρότερα: Στο ίδιο τους το σπίτι». Το βίντεο θεωρείται ότι είχε ληφθεί έξι μήνες πριν τα γεγονότα του περσινού Σεπτέμβρη. Πολλοί Αραβες διερωτώνται γιατί άραγε από το σταθμό του Κατάρ και γιατί ακριβώς τον Απρίλη.

Γύρω από τις συζητήσεις αυτές η «Μπερλίνερ Τσάιτουνγκ» (4/5 του Μάη) πληροφορεί τους αναγνώστες της ότι «με την εκπομπή αυτή ο "Αλ Τζαζίρα" στα μάτια πολλών Αράβων διανοουμένων διέπραξε προδοσία». Ο Ντία Ρασβάν, επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου «Αλ Αχράμ» του Καΐρου, έχει τη γνώμη ότι στον αραβικό κόσμο είναι πολλοί εκείνοι που αμφιβάλλουν πως η 11η του Σεπτέμβρη είναι έργο του Μπιν Λάντεν και της Κάιντα και πιστεύουν πως οι δράστες είναι άνθρωποι της ισραηλινής μυστικής υπηρεσίας Μοσάντ. Ετσι ο αραβικός κόσμος αντιμετώπισε με πολύ σκεπτικισμό την «αντιτρομοκρατική συμμαχία» και τον πόλεμο κατά του Αφγανιστάν. Και τώρα έρχεται το βίντεο και προσφέρει μια απόδειξη και μια νομιμοποίηση εκ των υστέρων αυτού του πολέμου. Μάλιστα η προβολή έγινε όταν η αποστολή του Κόλιν Πάουελ δε σημείωνε επιτυχία.

Σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα, ο ίδιος ο αρχισυντάκτης του «Αλ Τζαζίρα», Ιμπραήμ Χιλάλ, φέρεται να δήλωσε: «Φυσικά μ' αυτή την κασέτα εξυπηρετούμε αμερικανικά συμφέροντα. Αλλά τι έπρεπε να κάνουμε; Πήραμε την κασέτα και δεν μπορούμε να την αφήσουμε να εξαφανιστεί στο αρχείο».

Οι υποψίες των Αράβων διανοουμένων -- και φυσικά όχι μόνον αυτών -- κατά του «Αλ Τζαζίρα» φαίνεται να σχετίζονται και με την πρόσφατη στενή συνεργασία των κυρίαρχων κύκλων του εμιράτου -- αυτού του λιλιπούτειου κρατιδίου των 600.000 κατοίκων, από τους οποίους τα 2/3 είναι «φιλοξενούμενοι εργάτες», Παλαιστίνιοι, Ινδοί, Πακιστανοί -- με τους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ. Η μοναρχική οικογένεια του Κατάρ υποχώρησε μπροστά στις πιέσεις της Ουάσιγκτον και μετέβαλε το νάνο κρατίδιο σε μια από τις κύριες βάσεις εξόρμησης κατά του Ιράκ. Αρχικά το ρόλο αυτό προβλεπόταν να το παίξει η Σαουδική Αραβία, στην οποία η αμερικανική κυβέρνηση έχει κατασκευάσει την υπερμοντέρνα αεροπορική βάση του «πρίγκιπα Σουλτάνου», κοντά στην πρωτεύουσα Ριάντ, και την έχει «μπουκώσει» με παντός είδους σύνεργα πολέμου υψίστης τεχνολογίας. Αλλά, όπως είναι γνωστό, τον τελευταίο καιρό οι σχέσεις ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας ψυχράθηκαν και η Ουάσιγκτον, πιέζοντας τη δυναστεία του Κατάρ, εγκατέστησε εκεί καινούρια, εξίσου υπερμοντέρνα αεροπορική βάση εξόρμησης κατά του Ιράκ, την «Ουντάιντ», χωρίς να εγκαταλείψει τελείως τη σαουδική βάση ως εφεδρεία.

Φυσικά ο εμίρης του Κατάρ δε μετέβαλε τη χώρα ουσιαστικά σε προτεκτοράτο των ΗΠΑ χωρίς προσωπικό αντάλλαγμα. Οπως πληροφορεί ο «Σπίγκελ» (6/5), η δυναστική κυβέρνηση ξεκαθάρισε στους Αμερικανούς ότι στις επιχειρήσεις τους από το έδαφος του Κατάρ δε θα τους επιβληθεί κανένας περιορισμός. «Σε αντάλλαγμα οι ΗΠΑ προστατεύουν το δυναστικό οίκο από επιθέσεις από το εξωτερικό ή (στη διάρκεια) εσωτερικών ταραχών».

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.-

Στον αχό της βομβιστικής επίθεσης έξω από το Τελ Αβίβ, για την οποία ο Αμερικανός Πρόεδρος εξέφρασε την «αηδία του», «βυθίστηκε» η ωριαία συνάντηση Σαρόν - Μπους και έληξε εσπευσμένα. Τα αμερικανικά ΜΜΕ χαρακτήριζαν «μάλλον αντιπαραγωγική» την 5η συνάντηση των δύο ανδρών, που ήταν εξαιρετικά λακωνικοί. Ο Μπους επρόκειτο να συναντηθεί με τον Ιορδανό βασιλιά ενώ, το Σάββατο, συναντιούνται ο Αιγύπτιος Πρόεδρος με τον Σαουδάραβα διάδοχο και το Σύρο Πρόεδρο. Στο περιθώριο, η Ουάσιγκτον πιέζει για επίλυση και της πολιορκίας του Ναού της Γέννησης ενώ η ΕΕ εμπλέκεται ενεργότερα δηλώνοντας «πρόθυμη να δεχτεί τους εξόριστους Παλαιστινίους, αν και είναι δύσκολο το νομικό καθεστώς».

Ο Αμερικανός Πρόεδρος επανέλαβε ότι απώτερος στόχος είναι η ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Ο Σαρόν έσπευσε να συμπληρώσει ότι για τον ίδιο «δεν αποτελεί προτεραιότητα». Πίσω από τα χαμόγελα η εφημερίδα New York Times και το δίκτυο CBS φιλοξενούσαν εκτενείς αναλύσεις όπου υποστήριζαν ότι οι διαφωνίες ανάμεσα στους δύο άνδρες δε γεφυρώθηκαν. Σύμφωνα με αυτές τις πηγές, ο Μπους συμμερίστηκε την πρόταση για περιθωριοποίηση του Αραφάτ «σε συμβολικό ρόλο» αλλά του σημείωσε ότι «παραμένει, καλώς ή κακώς, εκλεγμένος ηγέτης» και επανέλαβε ότι «θα πρέπει να ανακουφιστεί ο παλαιστινιακός λαός και να χαλαρώσει ο οικονομικός αποκλεισμός». Η μεγαλύτερη διαφωνία εστιάστηκε στη Σ. Αραβία, που για μεν τον Σαρόν υποθάλπει την τρομοκρατία και θα πρέπει να περιθωριοποιηθεί, για τον δε Μπους «δεν τίθεται θέμα και είναι χρήσιμο το σχέδιό της».

Αμερικανοί αξιωματούχοι επιβεβαίωναν τη μετάβαση στην περιοχή του διευθυντή της CIA, προκειμένου να συνεργαστεί με τους Παλαιστινίους για τη «δημιουργία μιας ενιαίας νέας δύναμης ασφαλείας, που θα είναι σε θέση να αποτρέψει τρομοκρατικές ενέργειες».

Σε δηλώσεις του, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Αρι Φλάισερ, τόνιζε ότι «ήρθε η ώρα για τον Αραφάτ να επιλέξει ανάμεσα στη βία και στην ειρήνη και να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις στην Π. Αρχή, άλλωστε αυτό περιμένει από αυτόν ο Πρόεδρος Μπους» αποφεύγοντας, όμως, εκφράσεις περί τρομοκρατίας. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Κόλιν Πάουελ, μετά την επίθεση, εκτιμούσε ότι «κινδυνεύουν οι ελπίδες επανάληψης της πολιτικής διαδικασίας» αλλά τόνισε ότι οι ΗΠΑ είναι σε διαρκή συνεννόηση με την ΕΕ, τους Αραβες συμμάχους τους και τις εμπλεκόμενες πλευρές, ασκώντας πιέσεις για αποκλιμάκωση.

Η ελληνική κυβέρνηση έσπευσε να ξεκαθαρίσει χτες ότι δε σκοπεύει να δεχτεί στο έδαφος της χώρας Παλαιστίνιους που βρίσκονται αποκλεισμένοι στο ναό της Γέννησης στην Ιερουσαλήμ. Ταυτόχρονα, ο εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών με δήλωσή του καταδίκασε «με τον πιο έντονο τρόπο τη νέα τρομοκρατική επίθεση, που είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο αθώων πολιτών του Ισραήλ».

Ο εκπρόσωπος του ελληνικού ΥΠΕΞ εξέφρασε την ικανοποίησή του γιατί ο πρόεδρος Αραφάτ με δήλωσή του κατήγγειλε την τρομοκρατική ενέργεια. «Πιστεύουμε, είπε ο Π. Μπεγλίτης, ότι η επόμενη περίοδος θα είναι μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδος για το Μεσανατολικό γενικότερα, αλλά και για τις ισραηλινο-παλαιστινιακές σχέσεις» και πρόσθεσε ότι «από την πλευρά μας πιστεύουμε ότι ο πρόεδρος Αραφάτ και στη νέα αυτή περίοδο, έχει να παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Είναι αδιέξοδη η προσέγγιση της ισραηλινής κυβέρνησης για απομάκρυνση του προέδρου Αραφάτ από την ειρηνευτική διαδικασία».

Ο εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου ρωτήθηκε και για το αν ζητήθηκε από την Ελλάδα να φιλοξενήσει κάποιους από τους αποκλεισμένους στο Ναό της Γέννησης Παλαιστίνιους.

«Δεν έχει ζητηθεί, είτε επίσημα, είτε ανεπίσημα», είπε ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ, αλλά πρόσθεσε ότι παράγοντες του υπουργείου Εξωτερικών έχουν συμμετάσχει σε μια σειρά διαπραγματεύσεων με τις δύο πλευρές και είναι σε συνεργασία με τους επικεφαλής των θρησκευτικών δογμάτων στα Ιεροσόλυμα, προκειμένου να βρεθεί μια λύση στο πρόβλημα του Ναού της Γέννησης, αλλά σε καμία φάση αυτής της διαπραγμάτευσης δεν τέθηκε ως αίτημα προς την ελληνική πλευρά να δεχτεί Παλαιστινίους».