Μπουρλότο στα θεμέλια της Κοινωνικής Ασφάλισης βάζει το νομοσχέδιο που ως αργά χτες το βράδυ μαγειρευόταν για να σταλεί από την κυβέρνηση στη Βουλή. Αν και μήνες τώρα η κυβέρνηση το ξεφουρνίζει κομμάτι, κομμάτι, αποτελεί ένα ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο και απροκάλυπτα προωθεί:

-- Την παραπέρα ανατροπή των όποιων δημόσιων και κοινωνικών χαρακτηριστικών του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης και την αφαίρεση ασφαλιστικών δικαιωμάτων.

-- Εξυπηρετεί τις γενικότερες καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις μέσω των οποίων μειώνεται η τιμή της εργατικής δύναμης και αυξάνονται τα κέρδη των μονοπωλίων.

-- Είναι προσαρμοσμένο στο καθεστώς «του απασχολήσιμου» που κυβέρνηση και ΣΕΒ προωθούν στην αγορά εργασίας.

-- Επιδιώκει μια εργατική τάξη έρμαιο στους νόμους της αγοράς, χωρίς σταθερή εργασία, χωρίς εξασφαλισμένη σύνταξη.

-- Ενισχύει και επεκτείνει το αντιασφαλιστικό οικοδόμημα της ΝΔ.

Ετσι δεν αποτελεί το τέλος, αλλά την αρχή μιας νέας φάσης χειροτέρευσης των ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Γι' αυτό στηρίζεται απροκάλυπτα και από τα δύο κόμματα του δικομματισμού.

Συγκεκριμένα:

Μειώνει τις συντάξεις, αυξάνει τα όρια ηλικίας, υπονομεύει τα βαρέα και ανθυγιεινά, τινάζει στον αέρα την επικουρική ασφάλιση και την αντικαθιστά με την ιδιωτική, κρατά κάτω από τα όρια της πείνας τις κατώτερες συντάξεις, αλλά και το μεγαλύτερο μέρος όλων των συντάξεων.

Ακόμα και στις περιπτώσεις που η κυβέρνηση εμφανίζεται να «διατηρεί σε ισχύ» ορισμένες διατάξεις και εκεί, χειροτερεύει τη θέση των εργαζομένων, γιατί σε καθεστώς ευέλικτων μορφών απασχόλησης, όλο και λιγότεροι εργαζόμενοι θα κατοχυρώνουν δικαίωμα πλήρους σύνταξης.

Οταν λοιπόν η κυβέρνηση επαναδιατυπώνει τη διάταξη που προβλέπει τα 65 χρόνια για άνδρες και 60 για τις γυναίκες, που μπήκαν στην παραγωγή πριν το 1993 και σε αυτή την περίπτωση χειροτερεύει τη θέση των εργαζομένων.

Για μετά την 1/1/1993 η θέση των νέων εργαζόμενων γυναικών χειροτερεύει ακόμα περισσότερο, προσθέτοντας σε αυτές άλλα 5 χρόνια εργασίας. Ετσι «σε ισχύ» παραμένει η ανατροπή που έκανε η ΝΔ 10 χρόνια πριν και που την πληρώνουν όλο και περισσότερες γυναίκες.

Ομως με τα νέα μέτρα, γίνεται ακόμα ένα βήμα προς το χειρότερο και το όριο ηλικίας αυξάνεται στα 67 χρόνια με την παγίδα της δήθεν βελτίωσης της σύνταξης. Γιατί διατηρώντας σε εξευτελιστικά επίπεδα τις συντάξεις η «επιλογή« γίνεται ανάγκη. Αυτό λοιπόν που νομοθετεί η κυβέρνηση και θα ισχύσει στην πράξη είναι η αύξηση στα 67 χρόνια των ορίων ηλικίας. Και βέβαια τα μέτρα βρίσκονται σε ευθεία αντίθεση με την απαίτηση των εργαζομένων για μείωση του ορίου ηλικίας στα 60 για άνδρες, στα 55 για γυναίκες - για όλους. Και για τους πριν του 1993 και τους μετά.

Το ίδιο αντεργατική είναι και η διάταξη όσον αφορά την κατοχύρωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Το νομοσχέδιο θα προβλέπει τη διατήρηση των 4.500 ενσήμων. Αντί των 4.050 ενσήμων, όπως ίσχυε παλιότερα και ζητάνε οι εργαζόμενοι, με δεδομένη την τάση του διψήφιου αριθμού ανεργίας στη χώρα μας και την ανασφάλιστη εργασία να κινείται σε 25% του ποσοστού των εργαζομένων.

Και βέβαια εξετάζοντας τα ειδικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των δημοσίων υπαλλήλων και των εργαζομένων στις ΔΕΚΟ και στις τράπεζες και εδώ ενισχύεται το αντιασφαλιστικό καθεστώς. Από 32 χρόνια εργασίας και 35 χρόνια χωρίς όριο ηλικίας, πήγαμε στα 35 χρόνια με όριο ηλικίας (58, 60 χρόνια). Τώρα η κυβέρνηση ανεβάζει το όριο υποχρεωτικά στα 37 χρόνια εργασίας. Που σημαίνει ότι πρακτικά, καταργεί τη δυνατότητα αποχώρησης κάποιου εργαζόμενου πριν τα γενικά όρια. Ουσιαστικά όλοι οι εργαζόμενοι θα φεύγουν στη σύνταξη -έτσι κι αλλιώς- μετά το 62ο έτος της ηλικίας τους. Παρά την αύξηση της παραγωγικότητας στο Δημόσιο, στις ΔΕΚΟ και τράπεζες, παρά την εκτεταμένη χρήση της πληροφορικής και την τρομακτική διόγκωση του προσφερόμενου έργου, σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες, ο χρόνος εργασίας αντί να μειώνεται αυξάνεται σε απόλυτους αριθμούς. Και αυτή ακριβώς την αύξηση της εκμετάλλευσης νομοθετεί η κυβέρνηση.

Η επίθεση της κυβέρνησης εκφράζεται και στο ύψος των συντάξεων και παρά το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι είτε του ιδιωτικού είτε του δημόσιου τομέα θα εργάζονται περισσότερα χρόνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι και μόνο αυτό -με βάση το μέσο όρο ζωής- η κυβέρνηση και χωρίς να μείωνε τους συντελεστές αναπλήρωσης, πετυχαίνει τη μείωση του χρόνου απολαβής των συντάξεων.

Στο ΙΚΑ το νομοσχέδιο ενισχύει τις ανατροπές που επέφερε η ΝΔ. Είναι χαρακτηριστικό ότι διατηρεί την αποσύνδεση των κατώτερων συντάξεων από τα 20 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη (ΗΑΕ). Ετσι κάποιος εργαζόμενος που βγαίνει φέτος στη σύνταξη, θα έπρεπε να πάρει κατώτερη σύνταξη 150.000 δραχμές, αντί γι' αυτό θα πάρει 128.000 δραχμές. Αυτή τη ληστεία η κυβέρνηση την «πλασάρει» ως μεγάλη προσφορά στους συνταξιούχους. Και βέβαια το «μεγάλο τσεκούρι» πέφτει στις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων και στις ΔΕΚΟ, όπου εκτός από τη μείωση από το 80% στο 70% (συντελεστής αναπλήρωσης) έχουμε και δεύτερη μείωση, αφού αυτός ο συντελεστής δε θα υπολογίζεται στις αποδοχές του τελευταίου μήνα, αλλά από το 2008 σταδιακά θα υπολογίζεται στο μέσο όρο των μισθών της πενταετίας. Σοβαρές μειώσεις έχουμε και στην επικουρική σύνταξη.

Η άλλη όψη αυτής της επίθεσης αποτυπώνεται στο χρηματοδοτικό. Αρχίζει η σταδιακή απαγκίστρωση του κράτους από τις υποχρεώσεις του απέναντι στους ασφαλισμένους και στο ασφαλιστικό σύστημα. Αν μέχρι τώρα οι κυβερνήσεις δεν εφάρμοζαν ούτε τη νομοθεσία, τώρα διά μέσου του νομοσχεδίου απαλλάσσονται από τις υποχρεώσεις τους. Παραγράφονται όλα τα χρέη προς το ΙΚΑ. Μεταφέρονται τα βάρη (δισ. δραχμές) μέσω της ενοποίησης προς το νέο ΙΚΑ (ΝΑΤ, ΤΑΠ-ΟΤΕ). Το 1% του ΑΕΠ που προβλέπεται ετησίως, είναι λιγότερο από το 50% των ήδη θεσμοθετημένων πόρων που υποχρεώνεται το κράτος να δίνει. Αυτή η χρηματοδότηση για το νέο ΙΚΑ είναι και η προαναγγελία της οριστικής καταδίκης του.

Συνολικά η φιλοσοφία των αντιασφαλιστικών μέτρων της κυβέρνησης κινείται στη λογική της διοχέτευσης πόρων από την Κοινωνική Ασφάλιση στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Στο πλαίσιο αυτό το νομοσχέδιο επιφυλάσσει μια ιδιαίτερη μεταχείριση στον κλάδο της ιδιωτικής ασφάλισης, διαμόρφωση ενός ιδανικού σκηνικού, ώστε η ιδιωτική ασφάλιση να κυριαρχήσει υπονομεύοντας την κοινωνική.

Οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου ουσιαστικά πραγματώνουν τη ρήση του πρωθυπουργού το Μάρτη του 1997, ότι στο μέλλον ο νέος εργαζόμενος θα πρέπει «να αναλάβει περισσότερο ο ίδιος τις ευθύνες για την ασφάλισή του, τη στέγαση και την υγειονομική του περίθαλψη, με αντίστοιχη μείωση των ευθυνών του κράτους»!

Στο νομοσχέδιο γίνεται λόγος για τον «τρίτο πυλώνα» του συστήματος, την ιδιωτική ασφάλιση, η οποία εδώ και χρόνια προσπαθεί να καλλιεργήσει το μύθο ότι προσφέρει πολλά περισσότερα απ' ό,τι η δημόσια ασφάλιση και με λιγότερα χρήματα. Η πραγματικότητα των «ψιλών γραμμάτων» στα συμβόλαια και η δικαιολογημένη ανυπαρξία επενδύσεων σε απαραίτητες υποδομές, κατέρριψαν τα μυθεύματα αυτού του είδους, ωστόσο οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιριών δεν έπαψαν ποτέ να αξιώνουν όλο και πιο ευνοϊκή μεταχείριση. Σήμερα βρίσκονται πολύ κοντά στο χτύπημα του ισχυρού «ανταγωνισμού» της Κοινωνικής Ασφάλισης.

Ο υπουργός Εργασίας, Δ. Ρέππας, είχε τονίσει ότι η ιδιωτική ασφάλιση θα είναι συμπληρωματική και προαιρετική. Οταν όμως οι συντάξεις υπονομεύονται, οι παροχές μένουν στάσιμες, η Υγεία και η Πρόνοια περνούν στα χέρια του κεφαλαίου, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης αυξάνονται και, από την άλλη, καθορίζεται ένα καθεστώς λειτουργίας που επιτρέπει στην ιδιωτική ασφάλιση να πάρει τη θέση της κοινωνικής, τα υπόλοιπα είναι απλώς θέμα «μάρκετινγκ».

• Το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημιουργία οργανισμών συμπληρωματικής ασφάλισης με τη μορφή Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Στην επωνυμία τους θα υπάρχει η φράση «Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης - ΝΠΙΔ» και θα είναι υπό την εποπτεία του υπουργείου Εργασίας και της Αναλογιστικής Αρχής, τη σύσταση της οποίας προβλέπει το νομοσχέδιο.
• Τα Ταμεία αυτά θα παρέχουν πρόσθετες υπηρεσίες ασφάλισης σε σχέση με την κύρια και την επικουρική, σε αντίστοιχους όμως τομείς, όπως γήρατος, θανάτου, αναπηρίας - επαγγελματικού ατυχήματος, ασθένειας, ανεργίας, εφάπαξ και θα λειτουργούν με βάση το κεφαλαιοποιητικό σύστημα.
• Τα Ταμεία θα μπορούν να ιδρυθούν ανά επιχείρηση, κλάδο ή ομάδα κλάδων, με πρωτοβουλία των εργοδοτών, των εργαζομένων ή με συμφωνία μεταξύ τους. Προϋπόθεση είναι ο αριθμός των ασφαλισμένων ανά επιχείρηση ή κλάδο να ξεπερνά τους 100.
• Οι διοικήσεις των Ταμείων θα έχουν τετραετή θητεία και θα μετέχουν σε αυτές οι εκπρόσωποι των ασφαλισμένων - συνταξιούχων και των εργοδοτών, όπως ορίζει το καταστατικό τους.

Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι η λεγόμενη και «επαγγελματική ασφάλιση» έχει λειτουργήσει με δυο τρόπους: Με την αγορά «ασφαλιστικών πακέτων» από ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες ή με την απευθείας ανάθεση σε τέτοιες εταιρίες της διαχείρισης της περιουσίας των Ταμείων.

Σε κάθε περίπτωση, το εύκολο μέρος είναι η διαμόρφωση ελκυστικών προτάσεων ασφάλισης από τους ιδιώτες, ώστε οι εργαζόμενοι να πειστούν πως οι παροχές θα είναι μεγαλύτερες εάν εγκαταλείψουν το επικουρικό ταμείο τους.

Το πρόβλημα εντοπίζεται στην ωρίμανση των απαιτήσεων των ασφαλισμένων. Το αν θα υπάρχουν χρήματα στο «ταμείο» του Ταμείου ή ποιοι όροι θα έχουν διαμορφωθεί στην πορεία, μετά την κατάρρευση του «ανταγωνιστικού» επικουρικού ταμείου που λειτουργεί ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου...

Είναι τόσο «φιλεργατικό» το νομοσχέδιο για το Ασφαλιστικό, που ο Δ. Ρέππας και συνολικά η κυβέρνηση, περίμεναν μέχρι αργά το βράδυ, να κλείσουν οι εφημερίδες την ύλη τους, για να καλέσουν μόνο τις κάμερες και να μονολογήσουν. Τόση ευαισθησία για την ενημέρωση του ελληνικού λαού. Σαν κοινοί λωποδύτες, περίμεναν να πέσει η νύχτα, μη φανούν οι πομπές τους. Ξέρουν πως νύχτα θα φύγουν και προπονούνται;