ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 18 Αυγούστου 2002
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
Σκέψεις για τη Λατινική Αμερική...

Η Λατινική Αμερική υπήρξε πάντα χώρος επαναστατικών εξεγέρσεων. Μαζί με το νότιο τμήμα του βόρειου αμερικανικού ημισφαιρίου, το Μεξικό, εξακολουθεί να είναι χώρος βίαιης επαναστατικής ζύμωσης. Η διεθνής επαναστατική φιλολογία τον παρουσίαζε από παλιά ως χώρο που, κράτη και λαοί συναποτελούν επάλληλους κύκλους συγκοινωνούντων δοχείων, λόγω ιστορικών οικονομικών και κοινωνικών καταβολών που, αν και ορισμένοι φαίνονται εντελώς διαφορετικοί, ωστόσο συγκλίνουν σε ένα κοινό αποτέλεσμα.

Κοινός τους παρονομαστής που τα οδηγεί στο κοινό αποτέλεσμα είναι η ανοιχτή ιστορική υποταγή τους στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Η Λατινική Αμερική μέχρι και την Κεντρική, στο Μεξικό, υπήρξε προνομιακός χώρος οικονομικών επεμβάσεων και κρατικής διείσδυσης της καπιταλιστικής ανάπτυξης των ΗΠΑ. Το αμερικανικό κεφάλαιο έδρασε με τις χειρότερες μορφές κυριαρχίας στην οικονομία, κατά βάση, καθυστερημένων λατινικών κρατών. Την οικονομική τους υπερεκμετάλλευση, που άγγιζε το όριο εθνικής καταστροφής, αναλάμβαναν να σκεπάσουν κάθε λογής αμερικανικές κρατικές και παρακρατικές υπηρεσίες.

Με τη γνωστή μέθοδο της τρομοκρατίας και των δολοφονιών εξαφάνιζαν κάθε φωνή διαμαρτυρίας. Με τον πακτωλό χρημάτων αναδείκνυαν και εξαγόραζαν κυβερνήσεις κι επέβαλαν χούντες. Εγιναν παροιμιώδεις οι λέξεις «χούντα» και «μπανανία» για καθεστώτα κρατών της Λατινικής Αμερικής. Μετά τον Δεύτερο Ιμπεριαλιστικό Πόλεμο υπήρξαν δυο πλευρές στην εξέλιξη της αμερικανικής ηπείρου, που θεωρείται πως τη σημάδεψαν.

Η μια πλευρά ήταν η ραγδαία ανάπτυξη του επαναστατικού κινήματος στη Λατινική Αμερική μέχρι του σημείου να γίνεται λόγος για μετατόπιση του κέντρου του επαναστατικού βάρους στο νότιο αμερικανικό ημισφαίριο. Αποκορύφωση αυτής της πεποίθησης υπήρξε η νικηφόρα έκβαση της κουβανικής επανάστασης των εξαθλιωμένων χωρικών, με επικεφαλής τον Φιντέλ Κάστρο και τον Τσε Γκεβάρα. Ειδικά ο δεύτερος, αν και δεν επιδόθηκε ιδιαίτερα στη συγκρότηση του επαναστατικού κράτους, έμελλε να γίνει σύμβολο κάθε αγωνιζόμενου λαού μέχρι τις μέρες μας, λόγω της συμμετοχής του στο λατινοαμερικάνικο επαναστατικό κίνημα. Η επίσης νικηφόρα έκβαση της επανάστασης αργότερα στη Νικαράγουα κι ο ελπιδοφόρος επαναστατικός πόλεμος στο Σαλβαδόρ, μαζί με τη γενικότερη εξεγερτική ανάφλεξη (Βολιβία, Χιλή κ.λπ.), έδιναν μήνυμα μιας γενικότερης επαναστατικής στροφής στον πλανήτη. Εδραιωνόταν η παλαιότερη πεποίθηση ότι από τη στιγμή που άναβε η επαναστατική σπίθα σε κάποιο σημείο της Λατινικής Αμερικής θα συμπαρέσυρε σύντομα όλο το νότιο αμερικανικό ημισφαίριο.

Η άλλη πλευρά, που θεωρείται πως σημάδεψε την εξέλιξη της αμερικανικής ηπείρου, ήταν ο βορειο-αμερικάνικος ιμπεριαλιστικός καπιταλισμός. Ιδιαίτερα μετά τη νίκη της κουβανικής επανάστασης, ένα τμήμα της αμερικανικής αστικής τάξης άρχισε να διαπιστώνει ότι δεν μπορούσε να κρατηθεί ο έλεγχος της Λατινικής Αμερικής με τη στήριξη χουντικών καθεστώτων μπανανίας. Ηταν η εποχή των αρχών της δεκαετίας του 1960, όπου ο Τζον Κένεντι εκλεγόταν Πρόεδρος των ΗΠΑ και μαζί του έβγαινε επίσημα στην επιφάνεια η πολιτική, «Συμμαχία για την Πρόοδο». Αυτή προέβλεπε την αντικατάσταση των διεφθαρμένων καθεστώτων της Λατινικής Αμερικής από αστικο-φιλελεύθερες κυβερνήσεις σε μια ομαλή αστικοδημοκρατική πορεία. Τώρα, γνωρίζουμε την τύχη εκείνης της πολιτικής που σημαδεύτηκε από τη δολοφονία του Τζον Κένεντι και του Ρόμπερτ από το αντιδραστικότερο σύμπλεγμα του πλανήτη των πετρελαιάδων με το στρατιωτικό - βιομηχανικό κατεστημένο. Από τότε οι ΗΠΑ πληρώνουν τον τωρινό τους εφιάλτη της δικής τους μονολιθικότητας. Μαζί τους αναπτύσσεται συνεχώς κι ο αντίπαλός τους που είναι το λατινο-αμερικάνικο λαϊκό επαναστατικό κίνημα.


Αντώνης ΔΑΜΙΓΟΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ