ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 13 Αυγούστου 2002
Σελ. /24
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Βία και κοινωνική εξέλιξη
Κρατική βία, ατομική τρομοκρατία και κοινωνική επανάσταση

Α' Μέρος

Η προσπάθεια σύνδεσης της «17Ν» με τον αριστερό πολιτικό χώρο εντάσσεται στα πλαίσια της γενικότερης «αντιτρομοκρατικής εκστρατείας», με αφετηρία το τρομοκρατικό πλήγμα στη μητρόπολη του ιμπεριαλισμού

ICON

Η προσπάθεια σύνδεσης της «17Ν» με τον αριστερό πολιτικό χώρο εντάσσεται στα πλαίσια της γενικότερης «αντιτρομοκρατικής εκστρατείας», με αφετηρία το τρομοκρατικό πλήγμα στη μητρόπολη του ιμπεριαλισμού
«

Αριστεροί», «ακροαριστεροί», «τροτσκιστές», «αναρχικοί», «αντιεξουσιαστές», «αντάρτες πόλης», «μαρξιστές - λενινιστές», «επαναστάτες»"... Ιδού ορισμένοι από τους χαρακτηρισμούς, τους οποίους χρησιμοποιούν πολιτικοί, δημοσιογράφοι και «αναλυτές» - ειδήμονες και στα της τρομοκρατίας (ω, πόση πολυμάθεια και πολυπραγμοσύνη!), με αφορμή τις «αποκαλύψεις» προσώπων και πραγμάτων που σχετίζονται με την υπόθεση «17η Νοέμβρη» («17Ν»). Χαρακτηρισμοί, που αφορούν τον περιφερόμενο θίασο 10-15 ατόμων, τα οποία φέρονται να συμμετείχαν σε ενέργειες της «17Ν» και συσχετίζουν το υποτιθέμενο «αγωνιστικό» παρελθόν ορισμένων εκ των κατηγορουμένων με μεταγενέστερες τρομοκρατικές πράξεις. Εκτίμησή μας είναι πως, κάθε άλλο παρά τυχαία είναι η προσπάθεια «ομιχλώδους» πολιτικοποίησης μιας προβοκατόρικης τρομοκρατικής οργάνωσης, που στελεχώνεται από «εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου» στο φόντο, μάλιστα, των πορτρέτων του Μαρξ, του Τσε, του Βελουχιώτη. Κάθε άλλο παρά αυθόρμητα εμπλέκονται προοδευτικές αντιλήψεις και πολιτικές δυνάμεις στην πρακτορικού χαρακτήρα δράση τής εν λόγω οργάνωσης. Συστηματικά και τεχνηέντως, κάποιοι επιδιώκουν να προκαλέσουν σύγχυση και πανικό, μπερδεύοντας την τρομοκρατία με την επανάσταση, την πάλη των τάξεων με εγκληματικά χτυπήματα, το μαρξισμό με κενές φράσεις ενάντια σ' έναν «εχθρό» που δεν κατονομάζεται, προς τέρψιν - όφελος του πραγματικού εχθρού, του ιμπεριαλισμού. Η προσπάθεια, δηλαδή, καταχώρισης της «17Ν» ή, τουλάχιστον, σύνδεσής της -έτσι ή αλλιώς- με τον αριστερό πολιτικό χώρο εντάσσεται στα πλαίσια της γενικότερης «αντιτρομοκρατικής εκστρατείας», με αφετηρία το τρομοκρατικό πλήγμα στη μητρόπολη του ιμπεριαλισμού, που αξιοποιεί «χαρτιά» τύπου Μπιν Λάντεν, αφ' ενός μεν για την προώθηση έτι περισσότερο αντιλαϊκών μέτρων (τρομονόμοι, ευρωστρατοί, «αντιπυραυλική ασπίδα» και άλλα ων ουκ έστιν αριθμός), αφ' ετέρου για τη συκοφάντηση των δυνάμεων της προόδου και την ένταξή τους στον «άξονα του κακού». Χαρακτηριστικό, άλλωστε, είναι το γεγονός πως εκφωνήτρια ειδήσεων του BBC αποκάλεσε τη «17Ν» «αριστερή(!) οργάνωση», τη στιγμή που περίοπτη θέση στη λίστα τρομοκρατών ανά την υφήλιο κατέχουν η Κούβα και η Βόρεια Κορέα. Γιατί άραγε;

Σ' ένα τέτοιο κλίμα με τον τόσο κουρνιαχτό και την απίστευτη διαβολή της Αριστεράς γενικώς, αλλά ιδιαίτερα του ΚΚΕ, έχουμε την αίσθηση πως είναι ανάγκη να ξεκαθαριστούν κάποια ζητήματα αναφορικά με το ρόλο της βίας στην ιστορία, έτσι όπως διερευνάται από τη μαρξιστική θεωρία, να αναδειχτούν ορισμένες λαθεμένες αντιλήψεις, να διακριθούν διάφορες μορφές βίας (κρατική καταστολή, ατομική τρομοκρατία, επαναστατική βία) και να αποκαλυφθεί, συνάμα, ο άκρως αντιδραστικός ρόλος τρομοκρατικών οργανώσεων που είτε καθοδηγούνται, είτε ελέγχονται από τις μυστικές υπηρεσίες του ιμπεριαλισμού. Και αυτό, όχι, βεβαίως, από θέση απολογητική για την ιδεολογία ή την ιστορία του εργατικού και του κομμουνιστικού κινήματος, ούτε, ασφαλώς, γιατί η «17Ν» είναι ομάδα αγωνιστών, το αντίθετο, είναι μηχανισμός προβοκατόρων και πρακτόρων, στους οποίους η κυρίαρχη προπαγάνδα αποδίδει αριστερό άλλοθι και υποτίθεται ότι χρησιμοποιούν την ένοπλη πάλη. Για το ΚΚΕ η συγκεκριμένη -και όχι μόνον- «οργάνωση» ήταν και είναι χρήσιμο και απαραίτητο εργαλείο στα χέρια των εχόντων πλούτο και εξουσία για την εξυπηρέτηση (άξια, ομολογουμένως) των συμφερόντων τους, κάτω από τη λεοντή ενός δήθεν επαναστάτη. Το ΚΚΕ, απευθύνεται στην εργατική τάξη, στα καταπιεζόμενα λαϊκά στρώματα, στη νεολαία, και συζητά, ζυμώνει την πολιτική του πρόταση ρήξης με την καπιταλιστική βαρβαρότητα, ώστε να βρεθεί διέξοδος και να δοθούν λύσεις στα οξυμένα προβλήματα, να ικανοποιηθούν υπαρκτές ανάγκες της εργατικής τάξης και όλου του λαού.

Επιχειρώντας, λοιπόν, να προσεγγίσουμε την εξέλιξη της κοινωνίας, θα διαπιστώσουμε πως αυτή πραγματώνεται μέσα από την αέναη διαπάλη ανταγωνιζόμενων κοινωνικών τάξεων, που συνιστά και την «κινητήρια δύναμη της ιστορίας». Ωστόσο, η διαίρεση της κοινωνίας σε τάξεις και η ταξική πάλη αποτελούν, όπως αποδεικνύει η θεωρητική εξέταση της ιστορίας, ιστορικά συγκεκριμένα φαινόμενα παροδικού χαρακτήρα, μιας και οι ταξικοί - ανταγωνιστικοί κοινωνικοοικονομικοί σχηματισμοί (δουλοκτησία, φεουδαρχία, κεφαλαιοκρατία), οι οποίοι σημειώνουν το στάδιο διαμόρφωσης της ανθρώπινης κοινωνίας, κατά το οποίο μετασχηματίζεται η φυσική βάση, απ' όπου και προήλθε, ανακύπτουν από την προταξική - πρωτόγονη κοινότητα μέσα από την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Ετσι, εμφανίζεται η ιδιωτική ιδιοκτησία, οι ανταγωνιστικές τάξεις και η συνδεόμενη με τα παραπάνω εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Με την έννοια αυτή, οι ιδρυτές του επιστημονικού σοσιαλισμού αποφαίνονταν ότι «η ιστορία όλων των ως τα τώρα κοινωνιών είναι ιστορία ταξικών αγώνων» και εξέταζαν τη θέση που κατέχει η βία στην ανάπτυξη της ανθρωπότητας. Στον αγώνα αυτό ανάμεσα σε εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους, η εκάστοτε άρχουσα τάξη διαθέτει στα χέρια της έναν ειδικό μηχανισμό συστηματικής εφαρμογής βίας για την υποταγή των φορέων διαφορετικών - αντίθετων συμφερόντων, ούτως ώστε να συντηρείται το δοσμένο σύστημα ανταγωνιστικών σχέσεων και η ταξική κυριαρχία. Τούτος ο μηχανισμός, «η οργανωμένη βία μιας τάξης για την καταπίεση μιας άλλης» είναι το κράτος, η πολιτική εξουσία, που -ανοιχτά ή συγκαλυμμένα- αστυνομεύει κάθε δραστηριότητα που αμφισβητεί τις υφιστάμενες σχέσεις εκμετάλλευσης και υποδούλωσης των λαϊκών μαζών και κατευθύνεται προς την ανατροπή τους. Απαντώντας, επομένως, στην ήδη εφαρμοζόμενη βία των καταπιεστών, οι καταπιεζόμενες τάξεις χρησιμοποιούν κι εκείνες τη βία, που έχει προοδευτικό - επαναστατικό ρόλο, για να κάνει το άλμα η κοινωνική εξέλιξη και να σπάσουν οι ιστορικά ξεπερασμένες κοινωνίες, οι «νεκρές» μορφές του πολιτικού τους συστήματος. Γίνεται, εν ολίγοις, η «μαμή», που από κάθε παλιά κοινωνία ξεγεννά μια καινούρια.

Στις μέρες μας, ο κοινωνικός ανταγωνισμός συντελείται ανάμεσα στις δύο βασικές τάξεις του καπιταλισμού, ανάμεσα στην αστική και την εργατική τάξη. Η πάλη αυτή είναι που χαρακτηρίζει την εποχή μας ως εποχή περάσματος σ' έναν καινούριο - ανώτερο τύπο ανάπτυξης της ανθρωπότητας, ως εποχή περάσματος της κοινωνίας στο σοσιαλισμό - κομμουνισμό, στην αυθεντική ανθρώπινη ιστορία, όπου δεν αντικαθίσταται μια μορφή εκμετάλλευσης από κάποια άλλη (όπως με την αντικατάσταση του δουλοκτητικού συστήματος από το φεουδαρχικό και του φεουδαρχικού από το καπιταλιστικό), αλλά καταργείται η εκμετάλλευση γενικά και η ανθρωπότητα εισέρχεται στο «βασίλειο της ελευθερίας». Και σ' αυτήν, επομένως, τη μάχη η βία είναι παρούσα, τόσο στα χέρια της παρωχημένης - αντιδραστικής τάξης, όσο και στα χέρια της τάξης που καλείται από την ιστορία να παίξει τον επαναστατικό (εν προκειμένω κοσμοαπελευθερωτικό) της ρόλο. Διαπιστώνουμε, δηλαδή, πως και το φαινόμενο της βίας χρήζει ταξικής προσέγγισης, εφόσον, ανάλογα με τις στοχεύσεις τις οποίες υπηρετεί συνιστά δύναμη συντήρησης ή προόδου. Σήμερα, φέρ' ειπείν, η επέλαση του κεφαλαίου σε θεμελιώδη δικαιώματα και κατακτήσεις των εργαζόμενων, όπως η εργασία, η Κοινωνική Ασφάλιση, η Παιδεία, η Υγεία, τα δημοκρατικά δικαιώματα και οι ελευθερίες, δεν μπορεί παρά να χαρακτηριστεί ως αντιδραστική βία, η οποία ενίοτε καλύπτεται με το μανδύα της αστικής νομιμότητας, πολλές, όμως, είναι οι φορές που αποκαλύπτεται η ωμότητά της (επιστράτευση και άγρια καταστολή ενάντια στους απεργούς ναυτεργάτες, μαθητοδικεία, αγροτοδικεία, αστυνομοκρατία, παρουσία οπλισμένων χαφιέδων σε διαδηλώσεις, συμμετοχή στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους του ΝΑΤΟ κ.λπ.). Απέναντι σ' αυτήν την πολιτική, το αντίπαλο στρατόπεδο, η εργατική τάξη, τ' άλλα λαϊκά στρώματα, δεν μπορεί παρά να απαντήσουν αντίστοιχα, οξύνοντας τις μορφές πάλης εν όψει προωθημένων αιτημάτων και στόχων που αμφισβητούν τα θεμέλια της εξουσίας των μονοπωλίων στην προοπτική αντικατάστασής της από μιαν άλλη, λαϊκή εξουσία. Και αυτό δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί μονάχα μέσα στα πλαίσια της αστικής νομιμότητας, αλλά σε συνθήκες ρήξης με την τελευταία, ύστερα από την παραβίασή της από την αστική τάξη. «Πυροβολήστε πρώτοι, κύριοι αστοί», έγραφε ο Ενγκελς, για να καταδείξει πως το προλεταριάτο και όλοι οι καταπιεζόμενοι (από την εποχή του Σπάρτακου, ακόμη) απαντούν στη βία των αρχόντων, όχι, φυσικά, με επικλήσεις σε έναν αφηρημένο ανθρωπισμό και στην καλή θέληση, αλλά με ταξική ενότητα και πάλη.

Συνεπώς, η μαρξιστική κοσμοαντίληψη, εκτιμά πως η βία δεν είναι παρά ένα μέσο και στοιχείο της πρότασης για την υπέρβαση ξεπερασμένων κοινωνικών σχέσεων μέσα από την κοινωνική επανάσταση, στον αντίποδα του κρατικού καταναγκασμού, που τίθεται στην υπηρεσία των τάξεων εκείνων, για τις οποίες έφτασε η ημερομηνία λήξης της προοδευτικής τους προσφοράς. Δεν επιφυλάσσει, δηλαδή, στη βία γενικά το ρόλο κάποιας υπέρτατης αρχής, ούτε την τοποθετεί στο κέντρο της, ως ένα εκ των ων ουκ άνευ συστατικό, στο οποίο ανάγονται όλα τα φαινόμενα του κόσμου. Και πάνω απ' όλα είναι βία της τεράστιας πλειοψηφίας του λαού ενάντια στη βία της αστικής τάξης. Γι' αυτό και όχι απλά καταδικάζει αλλά θεωρεί ως έναν από τους βασικούς της εχθρούς την ατομική τρομοκρατία που συμβάλλει τα μέγιστα στην ενίσχυση της κρατικής τρομοκρατίας.

Αύριο το Β' και τελευταίο μέρος


Κυριάκος ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
Μέλος Τομεακού Γραφείου Υγείας της ΚΝΕ Θεσσαλονίκης



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ