Κάθε τέτοια ιστορική επέτειος, όπως η Οχτωβριανή Επανάσταση, ταυτόχρονα με τον αγωνιστικό γιορτασμό της, είναι σταθμός που βοηθά στη μελέτη της πείρας για την άντληση συμπερασμάτων και διδαγμάτων. Από την ίδια την επανάσταση και την πορεία, την οποία διέγραψε η εργατική τάξη της Ρωσίας, με επικεφαλής το Κόμμα των μπολσεβίκων, μαζί με τους συμμάχους έως την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας, αναγκαία προϋπόθεση για την οικοδόμηση της νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας.

Μέσα από την πορεία οικοδόμησης του σοσιαλισμού, αυτού του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε, βγαίνουν συμπεράσματα χρήσιμα για το Κόμμα μας, για την ίδια την εργατική τάξη, για την επαναστατική πάλη στην Ελλάδα. Αλλωστε, το ΚΚΕ έχει ήδη συζητήσει συλλογικά τις πρώτες εκτιμήσεις και συμπεράσματα, για τις αιτίες ανατροπής, ενώ συνεχίζει να μελετά την πορεία οικοδόμησης του σοσιαλισμού, προκειμένου να ρίξει φως σε ουσιαστικές πλευρές αυτής της πρώτης απόπειρας των λαών να οικοδομήσουν για πάνω από 70 χρόνια την κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση, περνώντας από τις συμπληγάδες του ιμπεριαλισμού, σε λάθη και παραλείψεις που οδήγησαν στις ανατροπές. Αλλά η Οχτωβριανή Επανάσταση, είναι, για τις σύγχρονες συνθήκες, για την επικαιρότητα και την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού, ορόσημο, που συμβάλλει στην ιδεολογικοπολιτική πάλη, για το αναπόφευκτο του περάσματος από τις ταξικές κοινωνίες στην αταξική κοινωνία. Και συμβάλλει αποφασιστικά στην αντιμετώπιση της πιο άτιμης επίθεσης που έχει δεχτεί ποτέ ένα κοινωνικοπολιτικό και ιστορικό γεγονός αυτής της εμβέλειας μετά τις ανατροπές, από την αστική ιδεολογία και πολιτική, και από τους κάθε λογής οπορτουνιστικές δυνάμεις που περνούν την αστική ιδεολογία μέσα στο εργατικό κίνημα.

Είναι, επίσης, σημαντική η συνεισφορά της στην εργατική τάξη, αν αναλογιστεί κανείς ότι μετά την Οχτωβριανή Επανάσταση μια σειρά κατακτήσεις που σήμερα έχουν αρχίσει να κατεδαφίζονται όπως το 8ωρο, το 7ωρο, η Κοινωνική Ασφάλιση, η σύνταξη για όλους τους απόμαχους της δουλιάς, η δημιουργία συνθηκών, για να σταματήσει να υπάρχει η διπλή καταπίεση και υπερεκμετάλλευση για τις εργαζόμενες γυναίκες, η λύση ενός δύσκολου προβλήματος, όπως το εθνικό ζήτημα, που μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού εμφανίζεται ξανά, αφού οξύνθηκαν οι εθνικιστικές αντιθέσεις, ο σοβινισμός, όλα αυτά τα ζητήματα, τα οποία έλυσε ή άνοιξε το δρόμο να λυθούν, η Οχτωβριανή Επανάσταση. Ο σοσιαλισμός συνέβαλε στην ανάπτυξη του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος, στην υπόθεση της παγκόσμιας ειρήνης.

Τα επιτεύγματα της Οχτωβριανής Επανάστασης μπορούν να γίνονται μια από τις υλικές προϋποθέσεις της δικής μας δράσης, μια από τις προϋποθέσεις εκείνες που μπορούν όχι να ξαναζωντανέψουν απλά το όραμα του σοσιαλισμού, αλλά να επιδρούν στις συνειδήσεις της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, έτσι ώστε συσπειρωμένοι στις διεκδικήσεις πάνω στα άμεσα προβλήματα, να βλέπουν και να παλεύουν την προοπτική του σοσιαλισμού.

Το γεγονός ότι ο σοσιαλισμός ανατράπηκε, σε τίποτα δε μειώνει στο ελάχιστο την τεράστια συνεισφορά του στους λαούς της Γης. Η υπεράσπισή του, η σταθερή και αταλάντευτη πειστική αντιμετώπιση όλης της αντισοσιαλιστικής και αντικομμουνιστικής προπαγάνδας, η οποία ξεκίνησε μετά τις ανατροπές και συνεχίζεται στις μέρες μας αμείωτα, είναι συστατικό στοιχείο της ταξικής πάλης της εργατικής τάξης. Ακριβώς γιατί η αναζωογόνηση των ιδανικών του σοσιαλισμού, η προβολή και υπεράσπιση των κατακτήσεών του, αλλά και αυτής της προοπτικής, είναι ένα από τα αντίβαρα στη σημερινή καπιταλιστική τάξη πραγμάτων, που η αστική τάξη θέλει να αφαιρέσει όχι μόνο ως όραμα, αλλά και ως προοπτική της ταξικής πάλης της εργατικής τάξης, επειδή ακριβώς αυτό ευνουχίζει την ίδια την ταξική πάλη από το κύριο, το ζήτημα της εξουσίας και τον τελικό σκοπό, την οικοδόμηση της αταξικής κοινωνίας. Ετσι, ο ιμπεριαλισμός μπορεί να προσδοκά ότι θα διαιωνίζει τη βαρβαρότητα.

Αλλά, ο ιμπεριαλισμός δεν είναι ανίκητος. Το ξέρουν οι καπιταλιστές γιατί ξέρουν πολύ καλά, όπως ξέρουμε κι εμείς τα αδύνατά του σημεία. Και τα αδύνατά του σημεία είναι ακριβώς αυτά που ως αντικειμενικές προϋποθέσεις άνοιξαν το δρόμο στην Οχτωβριανή Επανάσταση.

Ποια είναι αυτά;

Πρώτα απ' όλα ο οξύτατος ανταγωνισμός ανάμεσα στα μονοπώλια που δημιουργεί και τον οξύτατο ανταγωνισμό, ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κράτη.

Τα μονοπώλια, δρώντας για να αυξάνουν τα κέρδη τους, για να αναπαράγεται το κεφάλαιο σε ακόμη πιο διευρυμένη βάση, για την αύξηση των κερδών τους, εξάγουν κεφάλαια σ' ολόκληρο τον πλανήτη. Για την εξασφάλιση αυτής της υπόθεσης μοιράζουν και ξαναμοιράζουν τον κόσμο εκεί όπου υπάρχουν πηγές ενέργειας, πρώτες ύλες, γενικότερα υλική βάση, ώστε συνεχώς να αναπτύσσονται. Αυτή η τάση των μονοπωλίων για κυριαρχία είναι αναπόφευκτη, αλλά αυτά είναι και η πηγή του ολοένα εντεινόμενο ανταγωνισμού τους.

Αυτή η ένταση του ανταγωνισμού είναι που δημιουργεί την επιθετικότητα του ιμπεριαλισμού. Δεν το διαπιστώνουμε μόνο γιατί από τον πόλεμο στον Περσικό Κόλπο το '90 έως σήμερα οι πόλεμοι συνεχίζονται με μεγαλύτερη ένταση, (π.χ. διαμελισμός των Βαλκανίων, βομβαρδισμοί της Γιουγκοσλαβίας, Αφγανιστάν, Μέση Ανατολή, και τώρα προετοιμασία για το Ιράκ), αλλά και γιατί τα μονοπώλια έχουν εξαπολύσει οξύτατη και καθολική επίθεση ενάντια στα εργατικά δικαιώματα με τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις και τις λαϊκές ελευθερίες με τους διάφορους τρομονόμους. Ταυτόχρονα, η οικονομική κρίση είναι υπαρκτή σε μια σειρά καπιταλιστικές χώρες και μάλιστα και στις πιο αναπτυγμένες, χωρίς να γίνεται ορατή η ανάκαμψη. Αλλωστε, ο πόλεμος είναι για τον καπιταλισμό μέσο διεξόδου από την κρίση. Αντικειμενικά, αυτή η πραγματικότητα δημιουργεί συνθήκες όξυνσης των ταξικών αντιθέσεων. Μια γενικευμένη απότομη όξυνση της κρίσης σε μια χώρα, πανεθνική κρίση, (ποιος μπορεί να το αποκλείσει;) θα φέρει στο προσκήνιο την εργατική τάξη και τις λαϊκές μάζες γενικότερα. Σε τέτοιες αντικειμενικές συνθήκες ξεπήδησε η Οχτωβριανή Επανάσταση, με την καθοδήγηση του κόμματος της εργατικής τάξης και με την εξασφάλιση της εργατοαγροτικής συμμαχίας εξασφάλισε τη νίκη της. Επομένως, απ' αυτή τη σκοπιά η Οχτωβριανή Επανάσταση διδάσκει.

Η Οκτωβριανή Επανάσταση απέδειξε ότι η εργατική τάξη όταν είναι οργανωμένη στο δικό της κόμμα και ασκεί το δικό της αυτοτελή πολιτικό ρόλο με σκοπό το σοσιαλισμό, έχει τη δυνατότητα να κατακτήσει την εξουσία ως προϋπόθεση για την οικοδόμηση της καινούριας κοινωνίας . Από αυτή την άποψη η Οκτωβριανή Επανάσταση επιβεβαίωσε τη λενινιστική θεωρία για το κόμμα νέου τύπου, που μαζί με την πλέρια δημοκρατική του λειτουργία, δρα ταυτόχρονα και με την πιο αποφασιστική, τη σιδερένια συνειδητή πειθαρχία, ώστε ενιαία να μπορεί να καθοδηγεί την ταξική πάλη της εργατικής τάξης, ενάντια στην αστική τάξη, ενάντια στα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό.

Ενα επίσης σπουδαίο δίδαγμα που βγαίνει από την πείρα της Οκτωβριανής Επανάστασης, είναι το γεγονός ότι η εργατική τάξη για να νικήσει, πρέπει το κόμμα της να κερδίσει με την πολιτική του την πλειοψηφία της, να τραβήξει μαζί της στην πάλη όλα τα μεσοπρολεταριακά τμήματα του πληθυσμού, τη μικρή αγροτιά, τα πρωτοπόρα τμήματα των μικροαστικών στρωμάτων, που αντικειμενικά τα εκμεταλλεύεται το κεφάλαιο, ανεξάρτητα από το ότι η εκμετάλλευση της εργατικής τάξης είναι σε υπέρτερο βαθμό. Χωρίς το κέρδισμα της πλειοψηφίας της εργατικής τάξης, χωρίς το τράβηγμα στην πάλη αυτών των τμημάτων του πληθυσμού, όχι μόνο η επανάσταση είναι αδύνατη, αλλά ακόμη και αν επικρατήσει προσωρινά, θα ανατραπεί. Η πείρα της Οχτωβριανής επανάστασης στο ζήτημα της πολιτικής των συμμαχιών είναι ωφέλιμη και για το σήμερα. Απ' αυτή την άποψη η πολιτική συμμαχιών του ΚΚΕ, εκφράζεται στη δράση για την οικοδόμηση του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου πάλης για τη λαϊκή εξουσία.

Μια «συμμαχία που πρέπει να έχει κύρια κατεύθυνση, ραχοκοκαλιά, την κοινή δράση κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, που, βεβαίως, έχουν διαφορές μεταξύ τους, είναι όμως διατεθειμένες να καταθέσουν κόπους και θυσίες στον αγώνα εναντίον των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, (οι οποίες υπηρετούν τα συμφέροντα του μονοπωλιακού κεφαλαίου σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο), κατά των επιλογών του ΝΑΤΟ. Δυνάμεις που θα αγωνίζονται, σε αντίθεση με τα κόμματα εξουσίας, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, και τα εναλλακτικά υποκριτικά σενάρια για άλλο "μείγμα" οικονομικής πολιτικής και διαχείρισης. Αυτή η συμμαχία δεν μπορεί να μένει στο επίπεδο της διαμαρτυρίας, ούτε στο επίπεδο της διεκδίκησης κάποιων άμεσων ζητημάτων, που έχουν μεν την αξία τους, όμως δεν ικανοποιούν τις σύγχρονες λαϊκές απαιτήσεις. Δεν πρέπει να εξαντλείται στις οπωσδήποτε θεμιτές φιλοδοξίες της για καλύτερο εκλογικό αποτέλεσμα. Πρέπει να έχει ορίζοντα διεκδίκησης της διακυβέρνησης, της εξουσίας, διαφορετικής από αυτήν που έχει γνωρίσει ο τόπος. Αν δεν υπάρχει τέτοιος σαφής στόχος, τότε η συμμαχία κινδυνεύει να γίνει "φτερό στον άνεμο" στην πρώτη δυσκολία, να ενσωματωθεί, να διαλυθεί. Να είναι και κοινωνική και πολιτική, να οργανώνεται και από τα πάνω και από τα κάτω, να στηρίζεται στη συμπαράταξη κομμάτων, κινήσεων, μαζικών κινημάτων και αγωνιστικών προσωπικοτήτων» (από την ομιλία της ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλ. Παπαρήγα, για τα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών, στο «Παρκ»).

Δεν είναι τυχαίο που ένα από τα ζητήματα για το οποίο σήμερα το Κόμμα μας δέχεται επίθεση από την αστική τάξη, είναι η πολιτική των συμμαχιών του. Διότι η εξασφάλιση τέτοιων συμμαχιών, που θα παλεύουν ενάντια στην πολιτική των μονοπωλίων, του ιμπεριαλισμού και την εξουσία τους για τη λαϊκή εξουσία, αυτός είναι και ο δρόμος που καταλαβαίνει η αστική τάξη, και έχει πείρα ως προς αυτό, ότι υποσκάπτει τα θεμέλιά της, μπορεί να την ανατρέψει, μπορεί να τσακίσει τη δικιά της εξουσία και να ανοίξει το δρόμο στις λαϊκές μάζες για τη δικιά τους εξουσία.

Ενα επίσης σπουδαίο συμπέρασμα, που βγαίνει από την πείρα της Οκτωβριανής Επανάστασης, είναι το γεγονός ότι οι μπολσεβίκοι κατόρθωσαν να ενώσουν πολιτικά την εργατική τάξη, να δημιουργήσουν την εργατοαγροτική συμμαχία, έχοντας ανοιχτό μέτωπο και οξύτατη πάλη ενάντια στον οπορτουνισμό. Ζήτημα που εκφράστηκε όχι μόνο με την αδιάκοπη ιδεολογικοπολιτική αντιπαράθεση, αλλά και με τη ρήξη με τη σοσιαλδημοκρατία της Β' Διεθνούς, όπου στις συνθήκες του ιμπεριαλιστικού πολέμου υπεράσπιζε την αστική τάξη της πατρίδας της. Ετσι, και τον προλεταριακό διεθνισμό υπεράσπισε και απελευθέρωσε όλες εκείνες τις συνεπείς επαναστατικές δυνάμεις, που είχαν ως προσανατολισμό την ταξική πάλη ενάντια στην αστική τάξη της πατρίδας τους.

Το ΚΚΕ από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του είχε ως στρατηγικό του σκοπό το σοσιαλισμό. Αυτό βέβαια δεν το εμπόδιζε, ίσα - ίσα το βοηθούσε στην πάλη για τα άμεσα προβλήματα της εργατικής τάξης. Εδώ υπάρχει ένα κρίσιμο ζήτημα. Φτάνει σήμερα η πάλη για τα άμεσα προβλήματα προκειμένου να ωριμάσει συνειδήσεις, να ενώσει την εργατική τάξη πολιτικά, να δημιουργήσει εκείνη τη συμμαχία, το λαϊκό κοινωνικοπολιτικό μέτωπο πάλης, που θα δρα ενάντια στην πολιτική και την εξουσία των μονοπωλίων στην πατρίδα μας και να υποσκάπτει τα θεμέλιά του; Να δημιουργεί δηλαδή όλες τις προϋποθέσεις που σε μια πορεία θα ανατρέψει αυτή την εξουσία;

Ενα από τα πιο σημαντικά ζητήματα στην πάλη μας, από αυτή την άποψη είναι οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις (ιδιωτικοποιήσεις, κατάργηση του σταθερού ημερήσιου εργάσιμου χρόνου, όπως 8ωρο - 7ωρο, εμπορευματοποίηση παιδείας - υγείας - πρόνοιας κλπ). Είναι στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου, αυτές δημιουργούν και οξύνουν τα προβλήματα των λαϊκών στρωμάτων, γιατί βοηθούν στην αναπαραγωγή του κεφαλαίου, μειώνουν την τιμή της εργατικής δύναμης, δυσκολεύουν τη ζωή των μικροαστικών στρωμάτων. Δεν αρκεί λοιπόν η απλή διεκδίκηση για λύσεις, οι οποίες ακόμη και αν κατακτηθούν, που είναι από δύσκολο έως αδύνατο, εύκολα μπορεί να αφαιρεθούν. Αλλωστε σήμερα αφαιρούνται τέτοιες κατακτήσεις και δικαιώματα.

Αρα χρειάζεται μια άλλη πολιτική, μια άλλη εξουσία, που θα βάζει στο προσκήνιο την ίδια την εργατική τάξη και τους συμμάχους της, που θα οικοδομεί τη λαϊκή οικονομία για να λύνονται τα προβλήματα σε όφελος του λαού. Αν δεν προβάλλουμε αυτή την προοπτική, δεν μπορούμε να δημιουργούμε εκείνες τις προϋποθέσεις που θα συσπειρώνουν την εργατική τάξη και τα μικροαστικά στρώματα στην πάλη για τα πραγματικά τους συμφέροντα.

Συνεπώς το πιο σημαντικό ζήτημα είναι η πάλη για τα άμεσα προβλήματα, να δένεται με την πάλη για την προοπτική, δηλαδή η ταχτική να υπηρετεί τη στρατηγική. Και σ' αυτό το ζήτημα η Οκτωβριανή Επανάσταση προσφέρει πολύτιμη πείρα και διδάγματα από την εξής σκοπιά: Αυτή η Επανάσταση, όπως και όλες οι επαναστάσεις, δεν έγινε γιατί ξαφνικά η εργατική τάξη συνειδητοποίησε την αναγκαιότητα να παλέψει για το σοσιαλισμό. Αυτό ωρίμαζε μέσα από την πάλη για διεκδικήσεις και στόχους αντιιμπεριαλιστικούς αντιμονοπωλιακούς, που ωρίμαζαν τον υποκειμενικό παράγοντα, που συνέβαλλαν στη σταθερή κοινωνικοπολιτική συμμαχία, σ' όλη την πορεία της δράσης των μπολσεβίκων. Αυτοί οι στόχοι εναλλάσσονταν με βάση τις αντικειμενικές συνθήκες. Ακόμη και την παραμονή της επανάστασης, όταν υπήρχε επαναστατική κατάσταση, σε συνδυασμό με την ωρίμανση του υποκειμενικού παράγοντα, το προλεταριάτο της Ρωσίας μαζί με τους συμμάχους πήρε την εξουσία, έχοντας τρεις διεκδικήσεις που άμεσα πρόβαλλαν οι μπολσεβίκοι, αλλά χωρίς την εργατική εξουσία δε θα ικανοποιούνταν. Την ειρήνη, γιατί υπήρχε πόλεμος, το μοίρασμα της γης των τσιφλικάδων στους αγρότες και το να υπάρχει ψωμί για την εργατική τάξη και μεροκάματο. Ετσι, λοιπόν, πρέπει να πούμε ότι και οι αντιιμπεριαλιστικοί, αντιμονοπωλιακοί στόχοι είναι εκείνοι που μπορούν να εμπνεύσουν όχι απλά την ταξική πάλη, αλλά ακόμα και τέτοιες μορφές δράσης, που μπορεί να ανοίξουν το δρόμο για τη λαϊκή εξουσία, για το σοσιαλισμό. Και μ' αυτή την πολιτική απαντάμε, όχι στο τι πρόκειται να γίνει μέλλον, αλλά στο σήμερα για την εργατική τάξη και τ' άλλα λαϊκά στρώματα, προκειμένου να αγκαλιάσουν αυτήν την πολιτική, να δρουν πρωτόβουλα, για το δικό τους μέτωπο, έτσι που να ηττηθεί και ν' ανατραπεί η κυρίαρχη πολιτική και η εξουσία της άρχουσας τάξης.