Εντονότατες πιέσεις, κυρίως από την πλευρά της Βρετανίας, αναμένεται να ασκηθούν στην ελληνοκυπριακή πλευρά, στην περίοδο έως τη Σύνοδο Κορυφής της Κοπεγχάγης.

Το ΡΙΚ, επικαλούμενο διπλωματικούς κύκλους στην Αθήνα, μετέδωσε ότι θα επιχειρηθεί να στηθούν διάφορες τρικλοποδιές, με κύρια επιδίωξη την αποδοχή και υπογραφή του ιδρυτικού εγγράφου ως έχει, ή με ελάχιστες και δευτερεύουσες αλλαγές.

Η Αθήνα, σύμφωνα με το ΡΙΚ, εκτιμά ότι μια τέτοια προσπάθεια ενδεχομένως να τινάξει στον αέρα την πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και εμφανίζεται, σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, αποφασισμένη να χρησιμοποιήσει σκληρή γλώσσα, προκειμένου να αποτρέψει τέτοιες εξελίξεις, φτάνοντας ακόμα και έως την ανοιχτή σύγκρουση.

Σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, οι Αμερικανοί παρόλο που αποδέχονται πως ο χρόνος δεν επαρκεί για τέτοιου είδους μεγάλες αποφάσεις, φαίνεται να πιέζουν και αυτοί για αποδοχή της ιδρυτικής συμφωνίας το συντομότερο.

Ενδεικτικές των αμερικανικών προθέσεων είναι οι δηλώσεις που έκανε χτες ο δεύτερος στην ιεραρχία του αμερικανικού υπουργείου Αμυνας, Πολ Γούλφοβιτς, ο οποίος από το Λονδίνο κάλεσε την ΕΕ να δεχτεί ανάμεσα στα κράτη-μέλη της την Τουρκία, υπογραμμίζοντας ότι μια άλλη επιλογή είναι «αδιανόητη».

«Η ιστορία δείχνει ότι μια Ευρωπαϊκή Ενωση που θα αποδεχτεί την Τουρκία θα είναι πολύ πιο ισχυρή, πιο σίγουρη και πιο πλούσια από την άποψη της ποικιλίας, την οποία δεν έχει σήμερα», δήλωσε ο Γούλφοβιτς στην ομιλία του στο IISS (Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών).

«Η άλλη πιθανή επιλογή, αυτή του αποκλεισμού, είναι πραγματικά αδιανόητη», δήλωσε ο ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος.

«Και δεν μπορούμε να πούμε σε ποιο σημείο είναι κρίσιμη αυτή η στιγμή», υπογράμμισε ο Γούλφοβιτς αναφερόμενος στην ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής, που θα πρέπει να προσεγγίσει κυρίως το θέμα της υποψηφιότητας της Τουρκίας στις 12 και 13 του Δεκέμβρη στην Κοπεγχάγη.

«Είναι μια μεγάλη τύχη για το ΝΑΤΟ και τη Δύση, καθώς επίσης και για τον κόσμο, το ότι η Τουρκία, ένας από τους πλέον σίγουρους και σημαντικούς συμμάχους, κατέχει ένα από τα πλέον στρατηγικά σημεία του κόσμου», τόνισε.

Ο Γούλφοβιτς, που έφτασε χτες στην τουρκική πρωτεύουσα, θα προσπαθήσει να πείσει την Αγκυρα να δώσει στις ΗΠΑ την πρόσβαση σε βάσεις στην Τουρκία, που θα βρίσκονται κοντά στη συνοριακή ζώνη με το Ιράκ, σε περίπτωση επίθεσης μεγάλου εύρους κατά της χώρας αυτής. Σε αντάλλαγμα, θα μπορούσε να προτείνει στους Τούρκους οικονομική βοήθεια 700-800 εκατομμυρίων δολαρίων στο πλαίσιο πολυετούς βοήθειας που θα ανέρχεται σε πολλά δισεκατομμύρια δολάρια.

Στο μεταξύ, η απάντηση της τουρκοκυπριακής πλευράς στη δεύτερη επιστολή Ανάν ίσως να επιδοθεί σήμερα, σύμφωνα με τον υπουργό Εξωτερικών και Αμυνας του ψευδοκράτους, Τακσίν Ερτορούρογλου.

Καθ' όλη τη διάρκεια της μέρας διεξάγονταν αλλεπάλληλες συσκέψεις στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών στην Αγκυρα, για το πώς η τουρκοκυπριακή πλευρά θα τοποθετηθεί στην επιστολή Ανάν και ποιους χειρισμούς θα ακολουθήσει τις επόμενες μέρες.

Ο σύμβουλος του Ραούφ Ντενκτάς, Εργκούν Ολγκιούν, ο οποίος συμμετείχε στις συσκέψεις, μετέβη το απόγευμα στα Κατεχόμενα, για να συζητήσει τις εξελίξεις με την ψευδοκυβέρνηση.

Υπό την ασφυκτική αμερικανική πίεση οι Eυρωπαίοι καλούνται να προσφέρουν ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων ένταξης στην ΕΕ στην Τουρκία. Την ίδια στιγμή η ελληνική κυβέρνηση έχοντας προσδεθεί απολύτως στο αμερικανικό άρμα, προσφέρει τα πάντα στην Αγκυρα, προκειμένου να εξασφαλίσει την ένταξη της Νότιας Κύπρου στην ΕΕ.

Η ανησυχία για τον τρόπο που θα αντιδράσει η Τουρκία στην περίπτωση που δε λάβει ικανοποιητική απάντηση στο αίτημά της για καθορισμό ημερομηνίας, οδηγεί σήμερα τον υπουργό Eξωτερικών Γ. Παπανδρέου στην Αγκυρα. Εκεί ο υπουργός θα έχει την ευκαιρία να συζητήσει με την ηγεσία της χώρας, αλλά και με τον Aμερικανό υφυπουργό Eξωτερικών Γκρόσμαν, ο οποίος θα βρίσκεται σήμερα στην Αγκυρα.

Οι ανησυχίες της Αθήνας πολλαπλασιάζονται καθώς έχει λάβει σαφή μηνύματα από τους Ευρωπαίους εταίρους (Γερμανούς) ότι το τουρκικό αίτημα για ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων δεν πρόκειται να ικανοποιηθεί στην Κοπεγχάγη. Το περισσότερο που μπορεί να προσφερθεί στην Τουρκία, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις παραγόντων του ελληνικού ΥΠΕΞ, είναι «ημερομηνία για την ημερομηνία». Δηλαδή, να ανακοινωθεί η ημερομηνία κατά την οποία οι Ευρωπαίοι θα αποφασίσουν αν και πότε η Τουρκία θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις ένταξης.

Είναι προφανές ότι μια τέτοια στάση από την πλευρά της ΕΕ δε θα ικανοποιήσει την Τουρκία, έστω κι αν συνοδεύεται από σημαντικές οικονομικές προσφορές τόσο προς την Αγκυρα, όσο και προς το τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος. Μάλιστα, αξίζει να σημειωθεί πως σύμφωνα με απόρρητο τηλεγράφημα της ελληνικής πρεσβείας στο Βερολίνο, οι Γερμανοί αναζητούν τρόπους οικονομικής βοήθειας προς το ψευδοκράτος, η οποία θα διοχετεύεται χωρίς τη μεσολάβηση της νόμιμης κυβέρνησης της Κύπρου, στην περίπτωση που δεν έχει επιλυθεί το πρόβλημα μέχρι την Κοπεγχάγη.

Η ελληνική κυβέρνηση, αν και δεν πιστεύει ότι υπάρχουν ελπίδες για υιοθέτηση συμφωνίας για την επίλυση του Κυπριακού πριν τη Σύνοδο Κορυφής, εμφανίζεται έτοιμη να διαπραγματευτεί για τα «πάντα». Χτες ο πρωθυπουργός ζήτησε «να αξιοποιήσουμε το χρόνο για να επιλυθεί το πολιτικό πρόβλημα». Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων - μετά τη συνάντηση που είχε με τον Πορτογάλο Πρόεδρο Χόρχε Σαμπάιο, ο οποίος επισκέφτηκε επίσημα την Αθήνα - αν υπάρχει χρόνος επίλυσης του Κυπριακού πριν από τη Σύνοδο της Κοπεγχάγης, ο πρωθυπουργός σχολίασε ότι ο χρόνος είναι λίγος, αλλά πρόσθεσε ότι πιστεύει πως πρέπει να γίνει προσπάθεια και μπορούν να συνεχιστούν οι συζητήσεις και μετά την Κοπεγχάγη.