Μάθε τα δικαιώματά σου! Βάλε φραγμό στην αυθαιρεσία και τον αυταρχισμό!

Τι πρέπει να ξέρουμε

• Για τους αστυνομικούς ελέγχους
• Για τις συλλήψεις διαδηλωτών
• Τι στάση κρατάμε μετά τη σύλληψη

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΛΑΪΚΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ

ΝΟΕΜΒΡΗΣ 2002

• Με τη Συμφωνία Σένγκεν και το ηλεκτρονικό φακέλωμα, που αποτελούν πλέον κοινοτικό δίκαιο.
• Με τον «ευρωτρομονόμο» και το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης.
• Με τη βίαιη αντιμετώπιση των διαδηλώσεων σε Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ενωση.
• Με την παραπομπή στα δικαστήρια χιλιάδων αγροτών, μαθητών, συνδικαλιστών που αγωνίζονται για τα δικαιώματά τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι επίσης η πολιτική επιστράτευση των απεργών ναυτεργατών, οι οποίοι με αυτό το αντισυνταγματικό, φασιστικής έμπνευσης μέτρο εμποδίζονται να ασκήσουν το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην απεργία.

Ιδιαίτερα μετά τις 11/9/2001, με το πρόσχημα αντιμετώπισης της τρομοκρατίας, έχει εξαπολυθεί μια πρωτοφανής επίθεση στις δημοκρατικές κατακτήσεις των λαών. Επικεφαλής αυτής της επίθεσης είναι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Στη χώρα μας επίσης, η πολυδιαφημισμένη επιχείρηση «εξάρθρωσης της τρομοκρατίας»γίνεται αφορμή για νέα επίθεση στις δημοκρατικές κατακτήσεις, για την παραπέρα εδραίωση ενός κλίματος αστυνομοκρατίας. Τα κρούσματα της αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας έχουν πληθύνει ανησυχητικά, όπως και η ατιμωρησία των αστυνομικών οργάνων.

Για τους λόγους αυτούς η «Δημοκρατική Συσπείρωση για τις Λαϊκές Ελευθερίες και την Αλληλεγγύη» θεώρησε αναγκαία την έκδοση του φυλλαδίου που κρατάτε στα χέρια σας, με στόχο να αφυπνίσει τη δημοκρατική ευαισθησία του ελληνικού λαού, έτσι ώστε το καλλιεργούμενο κλίμα αστυνομοκρατίας, εκφοβισμού και αναίρεσης των δημοκρατικών δικαιωμάτων να βρει μπροστά του τη λαϊκή οργή και αγανάκτηση, να σπάσει πάνω στο βράχο της λαϊκής αποφασιστικότητας, για την υπεράσπιση όσων με μακρόχρονους αγώνες έχει κατακτήσει.

Θεωρούμε εξάλλου χρήσιμο, να γνωρίζει κάθε πολίτης μερικά στοιχειώδη δικαιώματα, που έχουν κατοχυρωθεί και νομοθετικά, έτσι ώστε να είναι λιγότερο ευάλωτος έναντι της αστυνομικής αυθαιρεσίας, να μπορεί να διεκδικεί τα δικαιώματά του, να υπερασπίζεται την αξιοπρέπειά του, να υψώνει με την πρακτική του φραγμούς στον αντιδημοκρατικό κατήφορο.

Ιδιαίτερα τελευταία, με αφορμή την «εξάρθρωση»της «17Ν», οι αστυνομικοί έλεγχοι και τα μπλόκα στους δρόμους έχουν πληθύνει ανησυχητικά. Συχνά η συμπεριφορά των αστυνομικών οργάνων είναι βάναυση και προσβλητική, γεγονός απαράδεκτο, αντιδημοκρατικό, αλλά και παράνομο. Η ανοχή της κυβέρνησης σε τέτοιες συμπεριφορές, πολλαπλασιάζει αυτά τα φαινόμενα.

* Πρέπει να υψωθεί ένας φραγμός σε τέτοιες πρακτικές. Ο πολίτης πρέπει να απαιτεί από τον αστυνομικό να συμπεριφέρεται με τη δέουσα ευγένεια και σεβασμό, έτσι ώστε να μην προσβάλλεται η προσωπικότητα και η αξιοπρέπεια του πολίτη, όπως εξάλλου επιβάλλει η ποινική δικονομία.

* Αλλες φορές ο έλεγχος στοιχείων ταυτότητας γίνεται καταχρηστικά και ολοφάνερα με σκοπό τον εκφοβισμό, ιδιαίτερα των νέων, πριν ή μετά από τη συμμετοχή τους σε κάποια διαδήλωση.

* Τελευταία έχουν σημειωθεί επίσης εξευτελιστικοί σωματικοί έλεγχοι νέων με πρόσχημα την έρευνα για ναρκωτικά. Στους ελέγχους αυτούς, οι οποίοι εξάλλου είναι εντελώς παράνομοι (βλ. άρθρο 257 Κώδικα Ποινικής Δικονομίας) νέα παιδιά εξαναγκάστηκαν να ξεγυμνωθούν σε δημόσιο χώρο!

Γενικότερα, σε περιπτώσεις ελέγχων πρέπει:

• Να ερωτάται ο λόγος, αν υπάρχει από τις αρχές υποψία συμμετοχής του ελεγχόμενου σε κάποιο έγκλημα και αν υπάρχει γραπτή εντολή εισαγγελέα.
• Πάντοτε είναι χρήσιμο να ερωτώνται τα στοιχεία του αστυνομικού οργάνου που προβαίνει στον έλεγχο.
• Αν δε δίνονται τα στοιχεία αυτά, χρήσιμο είναι να καταγράφεται ο αριθμός κυκλοφορίας του αστυνομικού οχήματος, αν υπάρχει.

Είναι φανερό ότι περιστατικά αυθαιρεσιών πρέπει να καταγγέλλονται στη δημοκρατική κοινή γνώμη και να γίνονται αντικείμενο παρεμβάσεων και διαμαρτυρίας από συλλογικούς φορείς.

• Συχνές είναι επίσης οι συλλήψεις νέων που ενημερώνουν με αφίσες την κοινή γνώμη για διάφορες συνδικαλιστικές και πολιτικές δραστηριότητες. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να υπενθυμίζεται στα όργανα της τάξης ότι ο περιορισμός της διακίνησης των ιδεών αντιβαίνει στο Σύνταγμα και ότι οι συνδικαλιστικές και άλλες λαϊκές οργανώσεις δε διαθέτουν ουσιαστικά άλλο τρόπο ενημέρωσης του κοινού.Ο νομοθετικός περιορισμός ως και η απαγόρευση τέτοιων μορφών διακίνησης ιδεών (αφίσα, πανό κλπ), δεν μπορεί να γίνουν στην πράξη δεκτά. Ισοδυναμούν με αποδοχή της φίμωσης και του αυταρχικού κατήφορου που δε σταματά.

Το ανθρωποκυνηγητό μεταναστών που γίνεται με τα μπλόκα, έχει δώσει πάρα πολλές φορές εικόνες σοβαρών περιστατικών σε βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας μεταναστών,που ακόμη και όταν διέθεταν τα απαραίτητα στοιχεία, αντιμετωπίστηκαν πολλές φορές με βάναυσο και προκλητικό τρόπο.

Τα συνδικάτα, οι κοινωνικοί φορείς σε συνεργασία με τους φορείς των μεταναστών, χρειάζεται να σκεφτούν μέτρα συλλογικής και ενεργούς αντιμετώπισης τέτοιων φαινομένων, που καμία σχέση δεν έχουν με τη δίωξη του εγκλήματος, που συχνά επικαλούνται οι αρμόδιοι για να δικαιολογήσουν τέτοια περιστατικά.

Η αστυνομική βία εκδηλώνεται συχνότερα στις λαϊκές διαδηλώσεις είτε με τη βοήθεια της δράσης προβοκατόρικων στοιχείων, είτε εντελώς απρόκλητα. Την αστυνομική επέμβαση ακολουθούν συλλήψεις διαδηλωτών.

Πρέπει με την ευκαιρία να τονιστεί ότι η παρουσία μυστικών αστυνομικών σε συγκεντρώσεις είτε σε κλειστό είτε σε ανοιχτό χώρο είναι ενέργεια αντιδημοκρατική και ευθέως αντίθετη στο άρθρο 11 του Συντάγματος. Παρά την επίσημη πρωθυπουργική κάλυψη αυτής της αυθαιρεσίας, ο παράνομος και αντισυνταγματικός χαρακτήρας της παραμένει. Πρέπει όπου εντοπίζεται τέτοια παρουσία, να αντιμετωπίζεται από τους οργανωτές της κινητοποίησης με απαίτηση την άμεση απομάκρυνσή τους.

Ακόμη, η υπερβολική αστυνομική παρουσία, η δυσανάλογη προς το πλήθος των διαδηλωτών, λειτουργεί εκφοβιστικά και αποτρεπτικά, γεγονός που η συνταγματική θεωρία εκτιμά ως πράξη αντισυνταγματική. Σε κάθε περίπτωση οι πολιτικοί ή συνδικαλιστικοί φορείς που οργανώνουν την κινητοποίηση, πρέπει να ζητούν από τον επικεφαλής της αστυνομικής δύναμης, την απομάκρυνσή της από το χώρο που βρίσκεται κοντά στη διεξαγόμενη κινητοποίηση και να φροντίζουν οι ίδιοι για την περιφρούρησή της.

Ο ελληνικός λαός έχει κατακτήσει το δικαίωμά του να διαδηλώνει ειρηνικά τις πεποιθήσεις του, την υπεράσπιση της ειρήνης και των κοινωνικών του δικαιωμάτων. Αυτή η κατάκτηση βάλλεται συστηματικά και με πολλούς τρόπους. Το δικαίωμα της διαδήλωσης θα επιχειρηθεί ακόμη και νομοθετικά να ανατραπεί με νομοσχέδιο που έχει στα συρτάρια της η κυβέρνηση.

Η καταστολή κινητοποιήσεων του μαζικού λαϊκού κινήματος, και οι παραπομπές σε δίκη αγωνιστών της ειρήνης, αγροτών, εργαζομένων, μαθητών που υπερασπίζουν συλλογικά τα δικαιώματά τους έχουν γίνει δυστυχώς συχνό φαινόμενο.

Ταυτόχρονα με την πάλη για να αποκρουστούν τέτοια περιστατικά, χρειάζεται να γίνουν γνωστά ορισμένα δικαιώματα:

α.Ή να μας κρατήσουν μόνο για να μας απομακρύνουν από το χώρο της εκδήλωσης και ταυτόχρονα για να μας τρομοκρατήσουν, οπότε μας κρατούν για δήθεν «εξακρίβωση στοιχείων» και μετά μερικές ώρες μας αφήνουν ελεύθερους,

β. Ή να μας κρατήσουν για να μας «στήσουν» κατηγορία.

γ. Ή μας συνέλαβαν με σκοπό να μας χρησιμοποιήσουν «ανάλογα με τις ανάγκες της περίστασης». Δηλαδή είναι ενδεχόμενο να αρχίσουν με κατάθεσή μας (ανάκριση) ως μαρτύρων και στη συνέχεια να μας μεταβάλουν σε κατηγορούμενους.

Επομένως έχει μεγάλη σημασία το τι θα καταθέσουμε από την πρώτη στιγμή της κράτησης ή της σύλληψής μας:

-- Ως κατηγορούμενοι, δεν απολογούμαστε ποτέ, χωρίς την παρουσία του δικηγόρου μας.Ζητάμε από το Διοικητή του Τμήματος ή από τον Αξιωματικό υπηρεσίας, να ειδοποιηθεί ο δικηγόρος μας.

-- Αμέσως μόλις μας ζητηθεί κατάθεση, απαιτούμε να μας διευκρινιστεί «αν είμαστε μάρτυρες ή κατηγορούμενοι». Αν τούτο δε διευκρινιστεί, αρνούμαστε να καταθέσουμε χωρίς την παρουσία του δικηγόρου μας.

-- Η κατάθεσή μας είναι πάντα ολιγόλογη - λακωνική. Δεν απλωνόμαστεσε σε κρίσεις και αναπτύξεις σκέψεων.

-- Την πρόθεσή μας να κάνουμε μήνυση, είτε εναντίον των αστυνομικών (για κακοποίηση ή παράνομη κατακράτηση κλπ), είτε και εναντίον πολιτών (που ενδεχόμενα ήταν προβοκάτορες ή εγκάθετοι στην κινητοποίηση που μας συνέλαβαν), είναι προτιμότερο να την εκδηλώσουμε μετά την απόλυσή μας σε συνεννόηση με το δικηγόρο μας.

-- Κατά την προσαγωγή στον εισαγγελέα, ο δικηγόρος πρέπει να βρεθεί στο γραφείο του εισαγγελέα ποινικής δίωξης και να ζητήσει διαδοχικά ή κατ' επιλογή, ανάλογα με τη βαρύτητα της κατηγορίας:

* ή παραπομπή του κατηγορουμένου σε ρητή δικάσιμο και άμεση απόλυσή του,

* ή παραπομπή σε περαιτέρω (τακτική) ανάκριση(όταν είναι βαρύτερες οι κατηγορίες) και άμεση απόλυσή του,

* ή, αν εισαχθεί στο ακροατήριο του Αυτόφωρου αυθημερόν, να ζητήσει την τριήμερη προθεσμία και να αφεθεί ελεύθερος, επιχειρηματολογώντας ότι θα έρθει να δικαστεί μετά τριήμερο, δεν είναι ύποπτος φυγής, έχει συμφέρον να είναι παρών στη δίκη και να μην ερημοδικασθεί κλπ. και ότι πρέπει να προετοιμάσει την υπεράσπισή του (μάρτυρες, ποινικό μητρώο κλπ).

-- Ο δικηγόρος σε συνεργασία με τον κατηγορούμενο ή τους συγγενείς του, φροντίζει για μάρτυρες και ποινικό μητρώο.

Η «Δημοκρατική Συσπείρωση για τις Λαϊκές Ελευθερίες και την Αλληλεγγύη» έχει δημιουργήσει Επιτροπή Υποστήριξης από νομικούς για την αφιλοκερδή νομική βοήθεια σε θύματα αστυνομικών αυθαιρεσιών.

Ευελπιστούμε ότι το φυλλάδιο αυτό θα συμβάλλει στη δημοκρατική εγρήγορση του ελληνικού λαού και στην υπεράσπιση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και λαϊκών ελευθεριών, που με πολύχρονους και σκληρούς αγώνες κατέκτησε.

Απευθυνθείτε στη Δημοκρατική Συσπείρωση για τις Λαϊκές Ελευθερίες και την Αλληλεγγύη, στην Αθήνα, οδός Κάνιγγος 27, 5ος όροφος, τηλέφωνο: 2103810081

Η Συντονιστική Επιτροπή

της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ

για τις ΛΑΪΚΕΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ και την ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ