Ευχάριστη έκπληξη αποτελεί η έκδοση του δεύτερου τόμου του βιβλίου «Θέατρο για παιδιά» που εκδόθηκε από το Ελληνικό Κέντρο Θεάτρου για τα παιδιά και τους νέους. Ενα βιβλίο που αποτελεί τη συνέχεια του πρώτου τόμου που είχε κυκλοφορήσει πριν από δέκα χρόνια και εξαντλεί την τρίτη του έκδοση. Σ' αυτόν τον τόμο περιλαμβάνονται περιλήψεις και χρήσιμες πληροφορίες για περισσότερα από 100 νέα θεατρικά έργα για παιδιά, τα οποία γράφτηκαν ή παίχτηκαν μετά το 1990 και δεν περιλαμβάνονται στον πρώτο τόμο.

Επίσης υπάρχουν άρθρα συγγραφέων, σκηνοθετών, ηθοποιών, θεατρολόγων γύρω από το παιδικό θέατρο, μαρτυρίες δασκάλων και μαθητών, σχετικές με την εμπειρία τους από την παρακολούθηση ή το ανέβασμα μιας θεατρικής παράστασης, ελληνική και ξένη βιβλιογραφία και πολλά άλλα θέματα, χρήσιμα σε κάθε άνθρωπο που ασχολείται ή απλά αγαπά το θέατρο για παιδιά.

Μεταξύ των άλλων καταθέτουν τις σκέψεις και τις εμπειρίες τους άνθρωποι του θεάτρου, όπως οι: Ευγένιος Τριβιζάς, Δημήτρης Σεϊτάνης, Σταμάτης Φασουλής, Σοφία Σπυράτου, Μάνια Παπαδημητρίου, Γιάννης Καλατζόπουλος, Νανά Νικολάου, Σωτηρία Ματζίρη κ.ά.

Η έκδοση αυτή έχει και μια πρόσθετη αξία, καθώς αποτελεί το επιστέγασμα της πολύχρονης προσφοράς της Ξένιας Καλογεροπούλου στο Κέντρο, προσφοράς για την οποία η τελευταία γενική συνέλευσή του, την ανέδειξε επίτιμη πρόεδρό του. Η ίδια γενική συνέλευση εξέλεξε το νέο ΔΣ το οποίο απαρτίζουν οι: Γιάννης Καλατζόπουλος (πρόεδρος), Λήδα Πρωτοψάλτη (Α' αντιπρόεδρος), Χρήστος Κελαντώνης (Β' αντιπρόεδρος), Δημήτρης Σεϊτάνης (γεν. γραμματέας), Ανδρέας Παπασπύρου (ταμίας), Γιάννα Ροϊλού (υπεύθυνη Διεθνών Σχέσεων), Μίνα Σαρρή (μέλος).

Επιστρέφοντας στο χρήσιμο βιβλίο για δασκάλους και ανθρώπους που ασχολούνται με το θέατρο για παιδιά, αυτό επιχειρεί να αναλύσει και να αξιολογήσει κάποιους καινούριους παράγοντες που εμφανίστηκαν την τελευταία δεκαετία σε μια προσπάθεια να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες που προσφέρει το νέο παιδαγωγικό κλίμα. Οι παράγοντες αυτοί είναι οι εξής: Το πρόγραμμα «Μελίνα» που από το 1995 εφαρμόζεται πειραματικά σε όλο και περισσότερα δημοτικά σχολεία της χώρας. Η συστηματική οργάνωση των Πανελλήνιων Μαθητικών Αγώνων θεάτρου. Το τακτικό ανέβασμα θεατρικών παραστάσεων για παιδιά στα δύο κρατικά θέατρα και στα ΔΗΠΕΘΕ. Η θεαματική αύξηση του αριθμού των θιάσων που απευθύνονται στα παιδιά, κυρίως στην Αθήνα. Η συχνότερη ένταξη της παρακολούθησης μιας θεατρικής παράστασης στο σχολικό πρόγραμμα.

Η αξία του θεάτρου σε σχέση με την εκπαίδευση βασίζεται κατά ένα μεγάλο μέρος στην κοινωνική διάστασή του, η οποία γίνεται περισσότερο ορατή, όταν αυτό απευθύνεται σε παιδιά ή δημιουργείται από παιδιά. Κι αυτό γιατί τα παιδιά βρίσκονται σε μια διαδικασία προσαρμογής και ένταξης στο κοινωνικό σύνολο και το θέατρο, είτε ως αισθητικό γεγονός, είτε ως καλλιτεχνικό μέσο έκφρασης, μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό πόλο γύρω από τον οποίο οργανώνονται τα βιώματα και οι εμπειρίες τους. Το θέατρο μπορεί να αξιοποιήσει τη δημιουργικότητα των παιδιών, βοηθώντας τα να ανακαλύψουν πλευρές του εαυτού τους και των άλλων που δεν τις γνωρίζουν. Κι έτσι προσφέρεται ως καλλιτεχνικός τρόπος έκφρασης για να διερευνήσει το παιδί εικόνες της κοινωνίας στην οποία ανήκει, καθώς και τρόπους ένταξής του σ' αυτήν.

Στο καίριο ερώτημα «τι πρέπει να κάνουμε ώστε τα παιδιά που βλέπουν ή ανεβάζουν μια παράσταση να αξιοποιήσουν αυτή την εμπειρία για να γίνουν πιο δημιουργικά», το Κέντρο αποφάσισε να περιορίσει τα θεωρητικά κείμενα και να δώσει μεγαλύτερο βάρος σε ό,τι έχει σχέση με την πρακτική. Με αυτό το κριτήριο επέλεξαν την ύλη των σελίδων αυτού του τόμου.

Και μερικά ενδιαφέρονται στοιχεία σε αριθμούς και δεδομένα για τη δεκαετία που πέρασε: Το 1990 - 1991 παίχτηκαν 26 έργα για παιδιά.

Το 2000 - 2001 ανέβηκαν στην Αθήνα 56 έργα. Από αυτά τα 13 ήταν διασκευές από κλασικά θεατρικά έργα και μυθιστορήματα, 7 ήταν βασισμένα σε γνωστά παραμύθια, 3 σε θέματα από την ελληνική μυθολογία, ενώ τα υπόλοιπα ήταν πρωτότυπα σύγχρονα έργα. Δύο ήταν μεταφράσεις ξένων έργων και 4 ήταν οι παραστάσεις κουκλοθεάτρου. Την ίδια χρονιά στα ΔΗΠΕΘΕ παίχτηκαν 11 παραστάσεις, 1 κουκλοθέατρο και 2 με τη μορφή αφήγησης παραμυθιών.

Το 1995 εγκαινιάστηκε το Παιδικό Στέκι του Εθνικού Θεάτρου, αλλά και η Εθνική Λυρική Σκηνή από τον ίδιο χρόνο αρχίζει να ανεβάζει συστηματικά παραστάσεις όπερας για παιδιά. Το 1997 το ΥΠΠΟ θεσπίζει Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Παιδικού Θεατρικού έργου με τρία χρηματικά βραβεία. Οι αρμόδιες επιτροπές όμως δεν ενέκριναν ως τώρα κανένα από τα υποβληθέντα έργα άξιο να βραβευτεί με το πρώτο βραβείο. Στις 20 Μάρτη του 2000 γιορτάστηκε για πρώτη φορά σε 65 χώρες -ανάμεσά τους και η Ελλάδα- η Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Θεάτρου. Το 2001, το βραβείο Κουν για ελληνικό θεατρικό έργο -που έχει θεσπίσει η Ενωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών- απονέμεται για πρώτη φορά σε έργο για παιδιά.