Associated Press

Δεκάδες χιλιάδες βρέθηκαν καθημερινά στις διαδηλώσεις

Δεν είναι πρώτη φορά που το σύνθημα βρέθηκε στα χείλη των διαδηλωτών ή ότι ο Πρόεδρος Αλεχάντρο Τολέδο αποτελεί τον κύριο στόχο των διαδηλωτών και των απεργών.

Αποτέλεσε κύριο σύνθημα και κατά τις διαδηλώσεις που εξελίχτηκαν και πάλι σε εξέγερση στα μέσα του Ιούνη του 2002, στην Αρεκίπα, τη δεύτερη σε μέγεθος πόλη. Αφορμή η απόφαση της κυβέρνησης Τολέδο να ιδιωτικοποιήσει και ξεπουλήσει τη δημόσια εταιρία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε γαλλικό κολοσσό. Τότε η απάντηση του Τολέδο ήταν και πάλι επιβολή κατάστασης έκτακτης ανάγκης που δεν πτόησε τους εξεγερμένους και τελικά αναγκάστηκε να υποκύψει.

Για άλλη μία φορά, η θέση της κυβέρνησης και ειδικά του Προέδρου είναι πολύ δύσκολη. Οι διαδηλώσεις της Τρίτης και οι συνεχιζόμενες απεργίες απέδειξαν ότι οι Περουβιανοί δεν πτοούνται πια από κινήσεις στρατιωτικών μες τη νύχτα ή τη δολοφονική καταστολή, που ήδη έχει κοστίσει τη ζωή σε δύο φοιτητές κατά τις κινητοποιήσεις στο Πανεπιστήμιο του Αλτιπλάνο στο Πούνο.

Associated Press

Καθ' όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του '90, το καθεστώς Φουτζιμόρι ήταν ο καλύτερος «υπερασπιστής» των συμφερόντων των ΗΠΑ στο Περού και την ευρύτερη περιοχή. Ωστόσο, η εσωτερική σύγκρουση της ολιγαρχίας του Περού, οδήγησε στην αποκάλυψη αυτού του «φαγώματος» με τη νόθευση των εκλογών. Δεκάδες χιλιάδες βρέθηκαν στους δρόμους. Το ξέσπασμα της λαϊκής οργής όμως δεν αφορούσε μόνο την παραχάραξη και τη νοθεία των εκλογών, αλλά τα δέκα χρόνια της αυταρχικής διακυβέρνησης υπό το Φουτζιμόρι. Οπου τα τάγματα θανάτου δολοφονούσαν μαζικά, εξαφάνιζαν, προκειμένου να εξαλείψουν το φυτώριο της τρομοκρατίας, δηλαδή τους αντάρτες. Οπου χιλιάδες φυλακίστηκαν για πολιτικά εγκλήματα μετά την καταδίκη τους από μυστικά στρατοδικεία...

Το ξέσπασμα αφορούσε το «οικονομικό θαύμα» για τα δεδομένα της περιοχής, οικονομική ανάπτυξη ορισμένες χρονιές σε διψήφιο νούμερο. Ανάπτυξη στηριγμένη σε αθρόες ιδιωτικοποιήσεις των κρατικών βιομηχανιών και επιχειρήσεων, περιλαμβανομένης και της κρατικής επιχείρησης πετρελαίου, την «Petroperu», που οδήγησε δεκάδες χιλιάδες στο περιθώριο καθώς συρρίκνωσε τις αποδοχές και κατά συνέπεια το βιοτικό επίπεδο της εργατικής τάξης. Προσπάθησε να προσελκύσει το ξένο κεφάλαιο αχρηστεύοντας όλους τους περιορισμούς αναφορικά με τις ξένες επενδύσεις, αίροντας τους εσωτερικούς όρους, υιοθετώντας «εργασιακή μεταρρύθμιση» με απεμπόληση όλων των νόμων προστασίας των εργαζομένων και των δικαιωμάτων τους.

Η ανηλεής επίθεση της κυβέρνησης Φουτζιμόρι στην εργατική τάξη του Περού, απέσπασε τους διθυράμβους του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, αφού η εγχώρια και ξένη οικονομική ελίτ κερδοφορούσε από το «οικονομικό θαύμα». Ενα θαύμα που στηρίχτηκε στην εξαθλίωση και την πείνα.

Ο Φουτζιμόρι μία νύχτα έφυγε ωσάν κλέφτης και ο Τολέδο εκλέχθηκε. Το άλλο, το νέο πρόσωπο της κυρίαρχης τάξης. Οι Περουβιανοί εξάλλου δεν είχαν περιθώρια άλλης επιλογής. Φυσικά δεν μπορούσε να πραγματοποιήσει καμία εκ των υποσχέσεών του. Ούτε αυτή του 1.000.000 νέων θέσεων εργασίας. Η οικονομική κατάσταση δεν έχει αλλάξει διόλου για τα εκατομμύρια των φτωχών. Αλλά αυτή τη φορά δείχνουν, με το πλέον δυναμικό τρόπο, ότι δεν έχουν άλλα περιθώρια. Το μόνο ίσως που μπορεί να χάσουν είναι τις αλυσίδες τους.

Ισως τα πάντα ξεκίνησαν στις 5 Μάη, όταν χιλιάδες αγρότες και μικροκαλλιεργητές κόκας, οι γνωστοί κοκαλέρος, διανύουν με τη σειρά τους - όπως είχαν πράξει μήνες νωρίτερα και οι κοκαλέρος της Βολιβίας - δεκάδες χιλιόμετρα στην ενδοχώρα και εισέρχονται στην πρωτεύουσα Λίμα, απαιτώντας την προστασία της καλλιέργειας της κόκας, που είναι άρρηκτα δεμένη με τις προαιώνιες παραδόσεις των ιθαγενών από την καταστροφή, όπως επιτάσσει το Σχέδιο Των Ανδεων, και την απεμπόληση των όρων «τρομοκράτες» και «ναρκέμποροι» για τους κοκαλέρος.

Στις 12 Μάη ένα δεύτερο μέτωπο ανοίγει. Της Παιδείας. Περίπου 300.000 εκπαιδευτικοί ξεκινούν εθνική απεργία αορίστου χρόνου, απαιτώντας αύξηση των αποδοχών τους κατά 30%, ήτοι 60 δολάρια.

Στις 20 Μάη, οι οδηγοί φορτηγών ανακοινώνουν ότι προχωρούν και αυτοί με τη σειρά τους σε απεργία, ενώ χιλιάδες διαδηλωτές υποδέχονται, στην ιερή πόλη των Ινκας, το Κούσκο, τους ηγέτες των 19 κρατών των χωρών της Λατινικής Αμερικής, της Ομάδας του Ρίο, που πραγματοποίησαν τη Σύνοδό τους από τις 23 έως τις 25 Μάη.

Στις 26 Μάη, αγρότες που απαιτούν μείωση της φορολογίας στα προϊόντα τους και προστασία από τις ασύδοτες εισαγωγές συμμετέχουν και αυτοί στην πανεθνική απεργία, απαιτώντας μικρότερους δασμούς για την αγροτική παραγωγή και, ταυτόχρονα, προστασία από τις ασύδοτες εισαγωγές. Αποκλείουν κεντρικές οδικές αρτηρίες και κυρίως στον Παναμερικανικό Αυτοκινητόδρομο, σε 64 σημεία του.

Την επομένη, 27 Μάη, 35.000 γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό σε 8 μεγάλα νοσοκομεία και 3.000 ιατρικά κέντρα συμμετέχουν με τη σειρά τους στην απεργία, ενώ δικαστικοί υπάλληλοι και φοιτητές ενώνουν τις δυνάμεις τους με τους απεργούς.

Η απάντηση του Προέδρου, Αλεχάντρο Τολέδο, είναι η επιβολή για 30 ημέρες του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης «για την αποκατάσταση της τάξης». Οπερ σημαίνει απαγόρευση διαδηλώσεων και απεργιών, ενώ δίδεται η εξουσία στις αστυνομικές αρχές και το στρατό να κάνουν χρήση βίας για τη διάλυσή τους. Παράλληλα, δίδεται η εξουσία για τη σύλληψη απεργών ή διαδηλωτών, η είσοδος στις οικίες χωρίς ένταλμα σύλληψης, ο περιορισμός της ελευθερίας κίνησης, καθώς και η απαγόρευση δημόσιας συνεύρεσης άνω των 3 ατόμων.

Οι «μάχες» ξεκινούν. Η αστυνομία συγκρούεται με τους διαδηλωτές σε όλη τη χώρα, ο στρατός διαλύει με ανείπωτη βία τα μπλόκα στους δρόμους. Στο Βορρά, η αστυνομία με δακρυγόνα και ξύλο επιτίθεται στους απεργούς στην πόλη Τσικλάγιο, ενώ στο Νότο, στο Πούνο, εκτός από τα δακρυγόνα, χρησιμοποιεί και αληθινές σφαίρες, με αποτέλεσμα δύο νεκρούς και 36 τραυματίες. Οι διαδηλώσεις συνεχίζονται μέχρι το τέλος του Μάη, ενώ δημοσκόπηση που δόθηκε στη δημοσιότητα κατέδειξε ότι το 71% των 27 εκατομμυρίων Περουβιανών βρίσκονται απόλυτα στο πλευρό των απεργών, αντανακλώντας την οργή για την ανικανότητα, τουλάχιστον, της κυβέρνησης Τολέδο να τηρήσει τις υποσχέσεις της και να ανακουφίσει έστω και λίγο τους φτωχούς και εξαθλιωμένους, που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία της χώρας των Ανδεων, της «καρδιάς» της Νοτίου Αμερικής.

Στις 4 Ιούνη, οι γιγάντιες κινητοποιήσεις, από άκρη σε άκρη της χώρας, όπου έλαβαν μέρος σύμφωνα με τους διοργανωτές πάνω από 250.000, έδωσαν τη «χαριστική βολή» στο στρατιωτικό νόμο. Την επομένη, η κυβέρνηση διέταξε το στρατό να επιστρέψει στους στρατώνες, ενώ φάνηκε διαλλακτική έναντι των αιτημάτων των απεργών. Οι ίδιοι δηλώνουν ότι ο αγώνας συνεχίζεται...