ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 22 Ιούνη 2003
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
ΤΟ ΒΑΘΟΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΙΝΑΙ ΚΟΚΚΙΝΟ

ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ πήρε επιτέλους σχήμα και απέκτησε φωνή η προσπάθεια των Ελλήνων για ένα κοινό πολιτικό τραγούδι. Ακριβώς έτσι γινόταν και στο πολιτικό τραγούδι: όλοι μαζί για έναν ψαλμό και να μη νοιάζεται κανείς για τ' όνομά του. Μέσα στη διαδήλωση ο ένας δίπλα στον άλλο θα είμαστε για πάντα απέναντι στο ΠΑΣΟΚ του Νεονάκη και του Μανίκα, θα είμαστε για πάντα απέναντι στη μηχανή της Ευρώπης, που πίστεψε πως μπορεί να μας καταστρέψει.

ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ θα λειτουργήσουμε το «μετακόσμιον», για το οποίο μιλούσε ο Επίκουρος μέσα στον κήπο του. Ελεγε: «Εφόσον υπάρχουν κόσμοι με διαφορετικά σχήματα, θα πρέπει να υπάρχουν και διαστήματα μεταξύ τους όπου μπορούν να δημιουργηθούν νέοι κόσμοι». Αυτά τα διαστήματα καταλαμβάνουν οι διαδηλώσεις, σ' αυτά τα διαστήματα οι εξεγερμένοι κυοφορούν το νέο που έρχεται.

ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, στην προκυμαία, περπάτησε μαζί μας και ο αγαπημένος Σαλονικιός στοχαστής Κωστής Μοσκώφ, που μας είπε: «Εκχυση του σώματος προετοιμάστηκες μες στους αιώνες. Πλαντάζουν οι φλέβες μου - δρόμοι της πόλης - καθώς σεργιανώ ερωτικός. Ετοιμος να εκραγώ στο βλέμμα σου. Βλέμμα της Εγνατίας, βλέμμα της Τσιμισκή. Στη Ραμόνα καβάσης της Μαγδαληνής. Περιβολάρης στον Κιασίμπασσα, ψηλά στον Τουρμπέ, στο Τσινάρη. Στη Διαγώνιο το μεσημέρι χριστός, σγουρό παλικαράκι. Στην παραλία το βράδυ Βαρδάρης, αδέξιος και αμήχανος. Πουλώ πασατέμπο στους φαντάρους του Μεγαλέξανδρου. Παρέα με τον Κόλια ψάχνω τη Σμαρώ στην Καλαμαριά. Ο χρόνος συντρίφτηκε, έγινε χίλια είδωλα το Πρόσωπό σου...».

ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ οι ιδέες περί Ευρωστρατού και γαλλογερμανικού άξονα πήραν τη σάρκα και τα οστά που τους αξίζουν. Και δεν είναι άλλα από αυτά των μεταλλικών μπάτσων, των παιδιών του Ρόμποκοπ, που οι Ελληνες σοσιαλιστές με τηλεκοντρόλ πάντα από μακριά κατευθύνουν.

ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ θα λάβει ο καθένας αυτό που του αξίζει. Το ΠΑΣΟΚ θα νιώσει πως το «γλείψιμο» προς τους εξεγερμένους - ότι δήθεν έχουν το δικαίωμα να εκφράσουν κι αυτοί μια αντίθετη άποψη, η οποία οφείλει, πρέπει να υπάρχει - δε θα περάσει. Το ΠΑΣΟΚ επιτέλους, αφού λέει ότι δε γνωρίζει τι είναι ψέμα, ας αντιμετωπίσει μία και μοναδική αλήθεια: οι εξεγερμένοι δεν είναι τουρίστες, είναι απελπισμένοι και είτε το θέλει η κυβέρνηση είτε όχι ήρθε η στιγμή να τους γνωρίσουν.

ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ σύντροφοι από τη Γαλλία μας πληροφορούν, ανάμεσα στα άλλα, πως το σωφρονιστικό σύστημα της Γαλλίας δε διαφέρει σε τίποτα από εκείνο της Αμερικής. Συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ αποκλείουν συστηματικά τα δύο εκατομμύρια φυλακισμένους τους από την κοινωνική αναδιανομή. Η Γαλλία δεν κάνει τίποτε καλύτερο, αφού οι 54.000 κρατούμενοι του Εξαγώνου δεν έχουν πρόσβαση στις ελάχιστες κοινωνικές επιδοτήσεις. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, μεγάλος αριθμός κρατουμένων αναγκάζονται κυριολεκτικά να εκπορνευτούν για να κερδίσουν τα προς το ζην: σαπούνι, που χρησιμεύει συγχρόνως για την υγιεινή, το πλύσιμο των ρούχων και των πιάτων, είδη υγιεινής, τσιγάρα ή, ακόμη, και χρήματα για να μπορούν να φάνε στην καντίνα ή να αγοράσουν φάρμακα. Το γαλλικό κράτος δεν αρκείται εδώ στο να στερεί απλώς την ελευθερία κάποιων ανθρώπων που έχουν καταδικαστεί, αλλά τους εξαναγκάζει στην υλική και ηθική εξαθλίωση.

ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ της καθ' ημάς Ανατολής γίνεται η μεγαλύτερη σύναξη με όλη τη σημασία της λέξης, δηλαδή συνάντηση ψυχών και όχι αριθμών, αποφασισμένων να αλλάξουν το τοπίο που μας έχει επιβληθεί.


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ


Η Κύπρος των πολιτισμών

Αφοσιώθηκε με πάθος, επί δεκαετίες, στη διερεύνηση, στην ανασκαφική αποκάλυψη, στη μελέτη και ανάδειξη και την προστασία της πανάρχαιης και πάμπλουτης πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού του. Επαξίως αναδείχτηκε ο επικεφαλής των αρχαιοτήτων του. Μόχθησε πολύ, υπομονετικά και επίμονα για τη μελέτη τους, τη συντήρησή τους, τη διαφύλαξή τους σε μουσεία, γι' αυτό και πόνεσε για τις λεηλασίες και τους βανδαλισμούς που υπέστησαν. Γι' αυτό και πρωτοστάτησε ενάντια στον καταστροφέα και ληστή «Αττίλα», στο «κυνήγι» για τον εντοπισμό στη διεθνή - παράνομη κι όταν παριστάνει τη «νόμιμη» σε περιβόητους «οίκους» δημοπρασιών - αρχαιοκαπηλική αγορά των λεηλατημένων θησαυρών της πατρίδας του και στον αγώνα για τη διεκδίκηση και επιστροφή των κλεμμένων.

Ο λόγος για τον καθηγητή Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, πρώην διευθυντή Αρχαιοτήτων Κύπρου, τον ανασκαφέα - μεταξύ άλλων αρχαιολογικών χώρων - της Σαλαμίνας της Κύπρου, τον Βάσο Καραγιώργη και το νέο βιβλίο του «Κύπρος, το σταυροδρόμι της Ανατολικής Μεσογείου (1600-500π.Χ.)», του οποίου η ελληνική έκδοση κυκλοφόρησε από τον οίκο «ΚΑΠΟΝ» (Μακρυγιάννη 23-27, ΤΚ 11742, τηλ. 210-9235098). Το πλουσιότατα και καλαίσθητα εικονογραφημένο (με σπουδαίες, χαρακτηριστικές κυπριακές αρχαιότητες, πολλές από τις οποίες «ανήκουν» σε αμερικάνικα και ευρωπαϊκά μουσεία)βιβλίο (έχει εκδοθεί και στα αγγλικά) αποτελεί ένα ευσύνοπτο «πανόραμα» δύο σπουδαίων περιόδων του κυπριακού πολιτισμού. Την Υστερη Εποχή του Χαλκού (1600-1050 π.Χ., περίπου) και της Γεωμετρικής και Αρχαϊκής περιόδου (1050-500 π.Χ).

Η συγγραφή του βιβλίου αυτού οφείλεται στο διεθνές, σήμερα, ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας για την παρουσία του Μυκηναϊκού Πολιτισμού εντός και εκτός του ελλαδικού χώρου, καθώς και την επέκταση του Φοινικικού Πολιτισμού προς δυσμάς, επέκταση στην οποία η Κύπρος, λόγω της γεωγραφικής θέσης της, έπαιξε τον «ηγετικό» ρόλο. Λόγω αυτού του ενδιαφέροντος, ένας καθηγητής της Μεσανατολικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης και οι μιλανέζικες εκδόσεις «Electa -Montdatori», το 2000, πρότειναν στον Β. Καραγιώργη να γράψει ένα βιβλίο για τις κυπριακές αρχαιότητες. Ετσι, ο Β. Καραγιώργης υλοποίησε μια παλιά διαλεκτική σκέψη του, ότι «στον πολιτισμό της Μεσογείου, από το 1600 π.Χ και ύστερα δεν υπάρχουν σύνορα, αλλά γέφυρες και πως η Κύπρος βρισκόταν σε καίρια στρατηγική θέση, εκεί που το Αιγαίο συναντά την Ανατολή». Ξέροντας ότι οι - τουλάχιστον - αφελείς απόψεις, περί «ανώτερων» και «κατώτερων» πολιτισμών, άρχισαν να διαψεύδονται μετά το Β` Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν αρχαιολόγοι και ιστορικοί συνειδητοποίησαν την επικοινωνία και αλληλεξάρτηση των αρχαίων μεσογειακών πολιτισμών. Πράγμα, που επιβεβαίωνε η ανοιχτόμυαλη μελέτη των ευρημάτων. Λ.χ., από τις τεράστιας έκτασης ανασκαφές από τη Συροπαλαιστίνη έως την ατλαντική ακτή της Ιβηρικής Χερσονήσου. Τα ευρήματα αυτά, που εμφανίζουν πολλές, μεγάλες, ακόμα και απόλυτες ομοιότητες μεταξύ τους, απέδειξαν: Την παρουσία και τον πρωταγωνιστικό ρόλο των Μυκηναίων στην Ανατολή. Τη - μέχρι τότε αμφισβητούμενη - ύπαρξη των Φοινίκων και την ανατολίζουσα περίοδο του αιγαιακού πολιτισμού. Τη σχέση του πολιτισμού του Αιγαίου με της Ετρουρίας και της Ιβηρικής Χερσονήσου.

Η Κύπρος, ως κομβικός «σταθμός» αυτής της πολιτικο-στρατιωτικής αλληλοεπικοινωνίας, εμπορικής ανταλλαγής, και πολιτιστικής αλληλεπίδρασης των πολιτισμών σ' όλο τον τότε γνωστό αρχαίο κόσμο, ήταν επόμενο να εισάγει, να εξάγει, να επιδρά, να επηρεάζεται και να γίνεται συνδημιουργός αυτού του πολύριζου, κινούμενου και στα τέσσερα σημεία του μεσογειακού ορίζοντα, πολιτισμού.

Η μελέτη του Β. Καραγιώργη, προκειμένου να αποδείξει αυτήν την αλληλεπίδραση, περιγράφει αναλυτικά και πολλά νέα ευρήματα και πορίσματα της αρχαιολογικής έρευνας στην Κύπρο, στην Ελλάδα, στη Μ. Ασία, στη Μεσοποταμία, στην Ιταλία, στην Αφρική και αλλού.

Από τις πολλές σημαντικές επισημάνσεις του Β. Καραγιώργη, επιλέγουμε τις εξής: «Μελετώντας τις αρχές της 1ης και το τέλος της 2ης π.Χ. χιλιετίας, είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε πλέον ότι η εποχή, που παλαιότερα θεωρούνταν "σκοτεινοί χρόνοι" στο Αιγαίο και αλλού, δεν ήταν μια πραγματικά σκοτεινή περίοδος, αλλά μια περίοδος συνέχειας και διασυνδέσεων». Τον κυρίαρχο ρόλο, ιδιαίτερα κατά το πρώτο μισό της 1ης χιλιετίας, είχαν οι Ασσύριοι και Αιγύπτιοι. Το 12ο και 11ο π.Χ. αιώνα, η Κύπρος αποτελεί σταθμό μετανάστευσης προσφύγων από το Αιγαίο στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ ο εξελληνισμός της Κύπρου αρχίζει τον 11ο π.Χ. αιώνα.

Και ο Β. Καραγιώργης τονίζει: «Ετσι είμαστε σε θέση τώρα να κατανοήσουμε τις ιδιαιτερότητες -γλωσσικές, καλλιτεχνικές, κοινωνικές και πολιτικές - του ελληνικού κυπριακού πολιτισμού, ο οποίος έμεινε πιστός στις μυκηναϊκές ρίζες του, χωρίς όμως να μείνει ανεπηρέαστος από τις επαφές με τους μεγάλους πολιτισμούς της Ανατολής. Επιπλέον, ποτέ δε λησμονήθηκαν τα στοιχεία του ιθαγενούς κυπριακού πολιτισμού της Εποχής του Χαλκού, τα οποία προσέδωσαν ένα συντηρητικό και ιδιάζοντα χαρακτήρα στον κυπριακό πολιτισμό, εν γένει».


Αριστούλα ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ