ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (του ανταποκριτή μας ΒΗΣ. ΓΚΙΝΙΑ).--

Στο πρώτο Συμβούλιο Υπουργών Οικονομίας (ΕΚΟΦΙΝ) στις Βρυξέλλες η νέα Ιταλική Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ), σε ανοιχτή συμφωνία με Γαλλία και Γερμανία, προτείνει «πρόγραμμα δράσης» για πανευρωπαϊκές «υποδομές» σε «ανθρώπινο κεφάλαιο, μεταφορές και ενέργεια», που, ενώ θα στηρίζονται στην κρατική προστασία, θα χρηματοδοτούνται από τράπεζες ιδιωτικών επενδύσεων και πολυεθνικές του κεφαλαίου. Πρόκειται για πανευρωπαϊκή επέκταση του ιταλικού «μοντέλου» λεηλασίας του εναπομείναντος «δημόσιου» πλούτου από τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, που με την παγκόσμια κρίση υπερσυσσώρευσης του κεφαλαίου, τις χρηματιστηριακές «φούσκες» και το τέλος της «νέας οικονομίας», επιλέγει την ιδιωτική εκμετάλλευση του «δημόσιου τομέα», παρά την «ελευθερία της αγοράς», για να ξεφύγει από την ύφεση. Οπως δήλωσε ο προεδρεύων του ΕΚΟΦΙΝ, Τζούλιο Τρεμόντι, «προτείνουμε έναν τρίτο δρόμο, που εμπεριέχει μερικά στοιχεία κεϋνσιανά και άλλα καθαρά της αγοράς. Νεοκεϋνσιανή είναι η κεντρική ιδέα, ότι η αγορά, από μόνη της, δεν αρκεί. Η προώθηση και η κατεύθυνση των στόχων πρέπει να δίνεται από την πολιτική προς την αγορά, και όχι αντίθετα. Δεν είναι κεϋνσιανή η επιλογή να μην επιβαρυνθούν τα δημόσια ελλείμματα και να μη χρησιμοποιηθούν κρατικές επιχειρήσεις. Αυτός ο τομέας αφορά εξ ολοκλήρου στην αγορά. Το βασικό εργαλείο θα 'ναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (BEΙ), μαζί με την οποία οι ιδιωτικές τράπεζες θα έχουν έναν καθοριστικό ρόλο, ο οποίος θα πρέπει ακόμη να καθοριστεί. Προς αυτή την κατεύθυνση η Κομισιόν και η ΒΕΙ θα πρέπει να παρουσιάσουν στο Συμβούλιο ένα τεχνοκρατικό σχέδιο. Εμείς οι υπουργοί Οικονομίας θα κάνουμε την πολιτική δουλιά»! Μ' άλλα λόγια η χρηματιστική ολιγαρχία αποσπά από τα κράτη-μέλη της ΕΕ και τα λεγόμενα δημόσια «μεγάλα έργα», με άλλοθι τη «μη επιβάρυνση των δημοσίων ελλειμμάτων». Πρόκειται για νέα φάση της «ολοκλήρωσης» της ΟΝΕ του Μάαστριχτ, που επιβαρύνεται και από την παγκόσμια ύφεση. Το μεγάλο ευρωπαϊκό κεφάλαιο, μετά το αμερικανικό στραπάτσο, κάνει εσωστρεφή αναδίπλωση και αρχίζει να τρώει τις σάρκες του, προετοιμαζόμενο για τη λεηλασία της «διευρυμένης Ευρώπης», από την οποία προσδοκά μια κάποια «ανάκαμψη». Δύο συναφή προς αυτό θέματα απασχόλησαν το χτεσινό ΕΚΟΦΙΝ. Το ένα αφορούσε στην ευρωπαϊκή ύφεση, που όσο περνάει ο καιρός λαμβάνει όλο και πιο ανησυχητικές διαστάσεις. Σύμφωνα με δήλωση του αρμοδίου επιτρόπου Π. Σόλμπες, «οι αρχικές προβλέψεις για ανάπτυξη 1% του ΑΕΠ αυτό το χρόνο φαίνονται, πλέον, πολύ αισιόδοξες» και «μία ανάπτυξη της τάξης του 0,75% του ΑΕΠ για το 2003 φαίνεται πιο πιθανή». Η ευρωπαϊκή οικονομία κινείται, πλέον, σε επίπεδα μηδενικής ανάπτυξης, γεγονός που πανικοβάλλει το κεφάλαιο και πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από το προλεταριάτο. Πολύ περισσότερο που οι ΗΠΑ έχουν επιλέξει να βγάλουν τα «χαμένα» λεηλατώντας όλο τον πλανήτη με «διαρκή παγκόσμιο πόλεμο». Το δεύτερο ζήτημα που απασχόλησε το ΕΚΟΦΙΝ ήταν αυτό της «δημοσιονομικής πειθαρχίας», δηλαδή το βασικό εργαλείο οικονομικής πολιτικής της ΟΝΕ του Μάαστριχτ («Σύμφωνο Σταθερότητας»). Ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Ζακ Σιράκ, ξαναζήτησε τη Δευτέρα «χαλάρωση» του Συμφώνου Σταθερότητας, αφού η Γαλλία, όπως και η Γερμανία, εδώ και δύο χρόνια παραβιάζει το ανώτατο επιτρεπτό όριο ετήσιου δημοσιονομικού ελλείμματος που είναι το 3% του ΑΕΠ. Το ΕΚΟΦΙΝ ανταπάντησε ότι «δεν τίθεται ζήτημα» Συμφώνου Σταθερότητας, το οποίο από μόνο του είναι αρκετά «ευέλικτο» ώστε να χρησιμοποιηθεί για την προσδοκώμενη «ανάκαμψη». Μάλιστα, ο υπουργός Οικονομίας της Ολλανδίας, Τζ. Ζαλμ, δήλωσε ότι «η Γαλλία πρέπει να αναλογιστεί πως στην πράξη, εδώ και δύο χρόνια, το Σύμφωνο έχει καταργηθεί», όσον αφορά στις γαλλικές υπερβάσεις δημοσιονομικού ελλείμματος. Για το 2003 τέσσερα κράτη-μέλη της ΕΕ δε θα συμμορφώνονται με το Σύμφωνο Σταθερότητας, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία! Αφού λοιπόν η Ευρώπη έχει «μηδενική ανάπτυξη» και τελεί υπό «αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία», η ιταλική πρόταση γενικευμένων ιδιωτικών «επενδύσεων» προπαγανδίστηκε με (...) ανακούφιση ως δήθεν «ευρωπαϊκή δράση για την ανάπτυξη».

Σύμφωνα με τις ομόφωνες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης (19-20 του Ιούνη 2003), και συγκεκριμένα την παράγραφο 53, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «σημειώνει την πρόθεση της Κομισιόν να αναλάβει πρωτοβουλία σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΒΕΙ), με σκοπό την υποστήριξη της ανάπτυξης και της ολοκλήρωσης μέσω της αύξησης των συνολικών επενδύσεων και της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα και σε μεγάλα σχέδια Ερευνας και Ανάπτυξης και καλεί την Ιταλική Προεδρία να συνεχίσει τις σχετικές προσπάθειες». Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι είχε κοινοποιήσει ήδη, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της Θεσσαλονίκης, την πρόταση της Ιταλίας για «νέα αναπτυξιακή πολιτική». Στις 23/6/2003, με τη λήξη της συνόδου, το Παρίσι και το Βερολίνο ανακοινώνουν ότι προτίθενται «να δώσουν τη δέουσα προσοχή στην ιταλική πρόταση, γιατί έχει λογική συνέπεια και υπάρχει ανάγκη τέτοιων προγραμμάτων για να ανανεωθεί η εμπιστοσύνη προς την Ευρώπη». Από κοντά και οι βρετανικές «Financial Times», που σπεύδουν να χαιρετίσουν το σχέδιο ως «Tremonti's plan». Μέσα στο 2001, τα βρετανικά κεφάλαια «άμεσων επενδύσεων στο εξωτερικό» (IDE), που είχαν επενδύσει στην αμερικανική «νέα οικονομία», μειώθηκαν κατά 85% (!), επικυρώνοντας την «έλλειψη εμπιστοσύνης» προς τις ΗΠΑ. Το κεφάλαιο έχει κράτος-βάση για «διευκολύνσεις» και εργατική καταστολή, αλλά δεν έχει, ως γνωστόν, πατρίδα. Η «συγκεφαλαίωση» (Λένιν) των ταξικών λογαριασμών με αφορμή την 11η του Σεπτέμβρη 2001 σήμανε και την επίσημη είσοδο σε διαρκή ύφεση και διαρκή πόλεμο. Σύμφωνα με τη συνέντευξη του Ιταλού «τσάρου» της οικονομίας, Τζ. Τρεμόντι, αρχιτέκτονα της «αναπτυξιακής πρότασης», στο ιταλικό περιοδικό «L' espresso» (10/7/2003), «για να περιγράψω την κατάσταση με συνθήματα, στο Γκέτεμποργκ τον Ιούνη του 2001 κάναμε λόγο για "european recovery" (ευρωπαϊκή ανάκαμψη), ένα χρόνο μετά στην Βαρκελώνη περάσαμε με έμφαση στην "american recovery" (αμερικανική ανάκαμψη) και ένα μήνα πριν, στη Θεσσαλονίκη, καταλήξαμε στην "no recovery" (μη ανάκαμψη)». Ο Τζ. Τρεμόντι αναγνωρίζει ότι τη δεκαετία του '80 υπήρχε το «μοντέλο του νεοφιλελευθερισμού» του Ρίγκαν και της Θάτσερ, τη δεκαετία του '90 «το δίπτυχο παγκοσμιοποίηση-νέα οικονομία», ενώ σήμερα «δεν υπάρχει μοντέλο αναφοράς». Ο Τζ. Τρεμόντι στην «πολύμηνη» προεργασία του σχεδίου απέρριψε την «υπόθεση golden rule», δηλαδή να εξαιρεθούν από τη «δημοσιονομική πειθαρχία» μια σειρά επενδύσεων («δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί πολιτικά») και τη «σοσιαλιστική» πρόταση Ντελόρ για «διευρωπαϊκά δίκτυα» με «δημόσιο δανεισμό» («το έλλειμμα, στην Ευρώπη, δεν μπορεί να αυξηθεί, ούτε γι' αυτό δεν υπάρχει πολιτική συναίνεση»). Απορρίφθηκε, δηλαδή, η «δημόσια» εμπλοκή στο «πρόγραμμα ανάπτυξης»! Σύμφωνα με τον Τζ. Τρεμόντι επιλέχθηκε μια δήθεν «μεικτή» οικονομική πολιτική, από τη μια η επάνοδος στην κεϋνσιανή προστασία από το κράτος, και απ' την άλλη η παράδοση των πανευρωπαϊκών «υποδομών» στο χρηματιστικό κεφάλαιο! Σύμφωνα με τον Τζ. Τρεμόντι, «η εντολή θα 'ναι πολιτική, και η εκτέλεση της αγοράς»! Το κωμικοτραγικό της καινοφανούς «θεωρίας», που θυμίζει 19ο αιώνα, δεν αφορά τόσο στο σχέδιο Μπερλουσκόνι, όσο στο γεγονός ότι το χτεσινό ΕΚΟΦΙΝ συμφώνησε ομόφωνα στην ιταλική «πρόταση». Οι 15 κυβερνήσεις συμφώνησαν να παρέχουν κρατική προστασία σε δήθεν «δημόσια» έργα, που θα εκμεταλλεύεται το ιδιωτικό χρηματιστικό κεφάλαιο! Πρόκειται ακριβώς γι' αντιγραφή του αμερικανικού «τεχνάσματος» της δεκαετίας του '90 που κατέληξε στη χρηματιστηριακή «φούσκα» και στην εξάρτηση των επιχειρήσεων από το γρήγορο, εύκολο και «ψεύτικο» κέρδος του Χρηματιστηρίου. Δηλαδή για την πλήρη υποταγή του βιομηχάνου στον τραπεζίτη, ο οποίος αναδεικνύεται σε ηγεμόνα της χρηματιστικής ολιγαρχίας. Και την πλήρη εξάρτηση της «οικονομίας» από το «παρασιτικό» (Λένιν) χρηματιστικό κεφάλαιο. Το ΕΚΟΦΙΝ συμφώνησε να υπάρξει «ενδιάμεση» σχετική πρόταση της Κομισιόν και της ΒΕΙ, στο Συμβούλιο της 7ης του Οκτώβρη 2003, με στόχο την πλήρη υιοθέτηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (12-13 του Δεκέμβρη 2003). Ολόκληρος ο «κοινοτικός» προϋπολογισμός, οι «εθνικοί» προϋπολογισμοί και οι κρατικές «εγγυήσεις» θα τεθούν υπό την «επενδυτική» βουλιμία του ιδιωτικού χρηματιστικού κεφαλαίου. Με δεδομένη τη «μηδενική ανάπτυξη», δηλαδή την πλήρη αδυναμία «κρατικών επενδύσεων», ό,τι «υποδομές» θα γίνουν από δω και στο εξής στην ΕΕ θα αφορούν σε ιδιωτικές «τράπεζες επενδύσεων», δηλαδή το χρηματιστικό «καπέλο» των μεγάλων πολυεθνικών. Για να κυβερνήσουν οι Μπερλουσκόνι απευθείας, χωρίς «πολιτική διαμεσολάβηση». Ο Ν. Χριστοδουλάκης έκανε λόγο για «ενδιαφέρουσα πρόταση», αφού ο πρωθυπουργός, Κ. Σημίτης, είχε ήδη συμφωνήσει στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με τον Ν. Χριστοδουλάκη, πρόκειται για «αύξηση των ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων σε επιλεγμένα ευρωπαϊκά προγράμματα (...) Η ιταλική πρόταση είναι ένα συμπληρωματικό εργαλείο στο υπάρχον πλαίσιο και όχι βέβαια ένα υποκατάστατο άλλων πολιτικών». Τι να πει ο άνθρωπος; Οτι εγώ θα υπάρχω μόνον ως φορομπήχτης και φοροσυλλέκτης του λαϊκού μόχθου και ό,τι μαζεύω θα πάει για «ιδιωτικές επενδυτικές πρωτοβουλίες» του (...) «δημοσίου»;