Είναι γεγονός ότι η διαδικασία συγκρότησης ευρωπαϊκών κομμάτων καθορίζεται από τη «νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης». Ο «κανονισμός σχετικά με το καταστατικό και τη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων» αναφέρει ότι για την αναγνώρισή τους πρέπει «να διασφαλίζει ότι το καταστατικό και οι δραστηριότητες του ευρωπαϊκού πολιτικού κόμματος σέβονται τους βασικούς στόχους της Ενωσης... σύμφωνα με τη Συνθήκη ίδρυσης της ΕΕ, και ιδίως το άρθρο 191 (σ.σ. Συνθήκη Μάαστριχτ)». Επίσης καθιερώνεται «διαδικασία επαλήθευσης της τήρησης των υποχρεώσεων αυτών» και παρέχεται η «δυνατότητα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διαγράφει την επίσημη καταχώριση ενός κόμματος το οποίο δεν ανταποκρίνεται πλέον στους όρους καταχώρισης».

Η ΕΕ απαιτεί την υποταγή των ευρωπαϊκών κομμάτων στους «βασικούς στόχους της Ενωσης», που καθορίζονται από τις Συνθήκες συγκρότησής της (Μάαστριχτ, Αμστερνταμ κλπ.) και ελέγχει αν δρουν με πολιτική και πρόγραμμα προώθησης των «βασικών στόχων της Ενωσης». Αν δε δρουν, τα διαλύει.

Επομένως, ευρωπαϊκό κόμμα που να είναι αντίθετο με την ΕΕ, που να αγωνίζεται για τη διάλυσή της, δεν μπορεί να υπάρχει και να δρα. Αυτή η πραγματικότητα είναι μια ακόμη απόδειξη, πόσο βαθιά ταξική, υπέρ του κεφαλαίου, είναι η ΕΕ. Αλλά, πράγματι, η δημοκρατία του καπιταλισμού δεν είναι τίποτε διαφορετικό από τη στυγνή δικτατορία των μονοπωλίων. Αυτήν θέλει η ΕΕ να υπηρετήσουν τα ευρωπαϊκά κόμματα και οι πολιτικές δυνάμεις που συμβάλλουν στη συγκρότησή τους, σύμφωνα με τις επιταγές της.

Το άρθρο 191 της Συνθήκης Μάαστριχτ, όπως τροποποιήθηκε στη Συνθήκη Νίκαιας, ορίζει ότι «τα κόμματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την ολοκλήρωση στα πλαίσια της Ενωσης. Συμβάλλουν στη δημιουργία ευρωπαϊκής συνείδησης και στην έκφραση της πολιτικής βούλησης των πολιτών της Ενωσης». Αυτό σημαίνει ότι λειτουργεί και δρα για την ΕΕ, παρεμβαίνει συνολικά στην πολιτική ζωή και τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις κάθε χώρας - μέλους της. Εδώ μπορεί να πει κάποιος ότι ήδη στα κράτη - μέλη της ΕΕ δρουν πολιτικά κόμματα που υπηρετούν την ΕΕ, επιβάλλουν πολιτική υπέρ των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού, ή την ανέχονται, κάνοντας ανώδυνη αντιπολίτευση, προτείνοντας διαφορετική πολιτική διαχείρισης, στο όνομα δήθεν της άμβλυνσης των συνεπειών από την αντιλαϊκή πολιτική για τα λαϊκά στρώματα. Γιατί αντιτίθεστε στα ευρωπαϊκά κόμματα;

Πράγματι, έτσι είναι. Αλλά με τα ευρωπαϊκά κόμματα συγκροτούνται άλλες επιπλέον πολιτικές δυνάμεις με «εντολή» της ΕΕ και ενισχύεται η εξουσία του κεφαλαίου σε κάθε κράτος -μέλος. Αυτό είναι σε βάρος των λαών, δυσκολεύει την ταξική πάλη, γιατί δημιουργείται ένας ακόμη μοχλός επιβολής της θέλησης και των συμφερόντων των μονοπωλίων και υποταγής των λαών.

Απ' όλ' αυτά συνάγεται το συμπέρασμα ότι αυτά τα κόμματα συγκροτούνται ενάντια στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης της εργατικής τάξης και των συμμάχων της κατά της εξουσίας των μονοπωλίων σε κάθε κράτος - μέλος, ενισχύοντας τη δράση των κυβερνήσεων και της ίδιας της ΕΕ, προκειμένου να ενσωματώνονται οι λαοί στις αντιδραστικές πολιτικές της. Επιδιώκεται ο περιορισμός, αν είναι δυνατό ακόμη και η εξαφάνιση, κάθε φωνής και δράσης των πολιτικών δυνάμεων που έχουν αντιιμπεριαλιστικό, αντικαπιταλιστικό χαρακτήρα και αντιπαλεύουν την ΕΕ, επιδιώκοντας την αποδυνάμωσή της ως τη διάλυσή της. Δράση που συνδέεται με την ανατροπή του καπιταλισμού σε κάθε χώρα και το πέρασμα στο σοσιαλισμό. Μόλις πρόσφατα ο Ολλανδός επίτροπος Γκ. Φερχόιγκεν, στην Επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου σχετικά με την προενταξιακή πρόοδο των υποψήφιων προς ένταξη στην ΕΕ χωρών, απαντώντας στην τοποθέτηση του ευρωβουλευτή του ΚΚΕ Στρατή Κόρακα, που έθιξε μεταξύ πολλών άλλων και τις αντιδημοκρατικές απαγορεύσεις και διώξεις κομμουνιστών και άλλων ατόμων και κομμάτων σε αυτές τις χώρες, δήλωσε ότι εάν ήταν πολίτης των χωρών αυτών, θα ζητούσε ο ίδιος την απαγόρευση των Κομμουνιστικών Κομμάτων.

Υπάρχει επίσης ένα ζήτημα που προκαλεί ερωτηματικά. Η ΕΕ αποτελείται από έθνη - κράτη. Προς τι η δημιουργία ευρωπαϊκών κομμάτων; Μήπως καταργούνται τα έθνη - κράτη, επομένως τα κόμματα θα υπηρετήσουν μια ενιαία κρατική πολυεθνική οντότητα; Αυτή η θέση είναι ουτοπία, παρά την ένταση της τάσης διεθνικής δράσης του κεφαλαίου ιδιαίτερα στο στάδιο του ιμπεριαλισμού. Φαντάζεται κανείς ότι οι κεφαλαιοκράτες π.χ. της Γερμανίας θα απεμπολήσουν τα ιδιαίτερα συμφέροντά τους, μοιράζοντάς τα με τους Αγγλους; Ποτέ. Αυτά γίνονται κοινά, όταν από κοινού συνασπίζονται (αυτό γίνεται στην ΕΕ), για να εφαρμόσουν μέτρα εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και των λαών των χωρών τους, των άλλων πιο αδύνατων οικονομικά χωρών της ΕΕ, ή να διεκδικήσουν σφαίρες επιρροής σε διάφορα σημεία του πλανήτη, προκειμένου να εκμεταλλευτούν άλλους λαούς. Αλλά ταυτόχρονα ανταγωνίζονται για εξασφάλιση μεγαλύτερων μεριδίων είτε από τις πιο αδύνατες καπιταλιστικές χώρες εντός της Ενωσης είτε εκτός. Ας μην ξεχνάμε την οξύτητα των αντιθέσεων στους κόλπους της Ενωσης με διάφορες αφορμές και ιδιαίτερα με αφορμή τον πόλεμο στο Ιράκ. Επομένως, θα συνεχίσει να υπάρχει και γερμανικό κράτος και γαλλικό και ελληνικό και πολωνικό κλπ., γιατί τα μονοπώλια ενώνονται στην πάλη για ένταση της εκμετάλλευσης, αλλά παλεύουν λυσσαλέα μεταξύ τους για την εξασφάλιση μεγαλύτερων για το καθένα μεριδίων στην αγορά. Και αυτήν την πάλη την υπηρετεί το έθνος - κράτος, προστατεύοντας και προασπίζοντας τα συμφέροντα των δικών του μονοπωλίων, ακόμη και μέσα σε περιφερειακές ενώσεις όπως η ΕΕ.

Επειδή, λοιπόν, πρωταρχικό πεδίο της ταξικής πάλης είναι το έθνος - κράτος, το κράτος των μονοπωλίων σε κάθε χώρα της ΕΕ πρέπει να ανατραπεί για να πάρουν οι λαοί τις τύχες τους στα χέρια τους, ιδιαίτερος, στρατηγικής σημασίας στόχος με τη δημιουργία των ευρωπαϊκών κομμάτων είναι το χτύπημα στις λαϊκές συνειδήσεις της αναγκαιότητας ανάπτυξης της ταξικής πάλης πρωταρχικά στο εθνικό επίπεδο. Γεγονός που θα συμβάλει και στην κοινή πανευρωπαϊκή και διεθνή αντιιμπεριαλιστική αντικαπιταλιστική πάλη. Και αυτό γιατί σύμφωνα με τα παραπάνω, οι συνθήκες ωρίμανσης των παραγόντων για τη ρήξη και την ανατροπή δεν μπορούν να δημιουργηθούν ταυτόχρονα σ' όλες τις χώρες.

Η ίδια επιδίωξη υπηρετείται και από τις δυνάμεις που ηγούνται είτε προωθούν το λεγόμενο κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης, ιδιαίτερα τα «Φόρουμ», τόσο το παγκόσμιο, όσο και το ευρωπαϊκό. Στην ίδια λογική κινούνται και πολιτικές δυνάμεις όπως ο ΣΥΝ, που επιμένει στην πολιτική ενοποίηση της ΕΕ, στη στρατιωτική της ενίσχυση, γιατί αυτό είναι το συμφέρον του λαού! Επιμένει, δηλαδή, στην ενίσχυση της ιμπεριαλιστικής Ενωσης, άρα και της εξουσίας του κεφαλαίου στην Ελλάδα και αυτό το λέει «αριστερή πολιτική»! Και συμβάλλει στη δημιουργία «Ευρωπαϊκού Αριστερού Κόμματος», ακριβώς γιατί έχει στρατηγική την πολιτική ενοποίηση.

Το ΚΚΕ, βεβαίως, έχει εκφράσει ήδη την αντίθεσή του στη δημιουργία ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων. Η ίδρυση κομμάτων είναι ζήτημα εθελοντικής ένωσης ομοϊδεατών.

Σχετικά με συγκρότηση του Ευρωπαϊκού Αριστερού Κόμματος, υπήρξε επιστολή της ΚΕ του ΚΚΕ προς την Ενωμένη Αριστερά της Ισπανίας (βλέπε «Ρ» 21/9/2003) για τη μη συμμετοχή του Κόμματός μας στη συνάντηση για τη συζήτηση του «Μανιφέστου» ίδρυσης αυτού του Κόμματος, όπου έκανε την εξής τοποθέτηση:

«Το Κόμμα μας, από τη φύση και το χαρακτήρα του, ήταν και είναι πάντα ανοιχτό σε πρωτοβουλίες που προωθούν τον πανευρωπαϊκό συντονισμό και την κοινή δράση μεταξύ των Κομμουνιστικών, αλλά και άλλων ριζοσπαστικών κομμάτων, πάντα με σεβασμό της αυτοτελούς ευθύνης του καθένα για τη χώρα του...

Εχουμε, όμως, τη γνώμη ότι η συζήτηση που έχει ανοίξει για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Αριστερού Κόμματος δε βοηθά σε αυτή την κατεύθυνση.

Θεωρούμε ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο παραγνωρίζει τις βαθιές ιδεολογικές, πολιτικές διαφορετικές - ακόμα και αντιτιθέμενες - απόψεις μεταξύ των κομμάτων: Ως προς κρίσιμα ζητήματα, για την καπιταλιστική ενοποίηση και την Ευρωπαϊκή Ενωση, το ρόλο της σημερινής καπιταλιστικής Ευρωπαϊκής Ενωσης στις παγκόσμιες εξελίξεις, τα προγράμματα, το είδος της κοινωνίας για την οποία παλεύουμε, την ανατροπή του καπιταλισμού και την πορεία για τη σοσιαλιστική αλλαγή, το ρόλο των πολιτικών κομμάτων και των αντιιμπεριαλιστικών λαϊκών κινημάτων, τη στάση απέναντι στα μονοπώλια και τις πολυεθνικές, την πολιτική συμμαχιών, τη στάση απέναντι στη σοσιαλδημοκρατία...

Η παραγνώριση αυτής της πραγματικότητας στις προσπάθειες συγκρότησης ενός ενιαίου κόμματος θα καλλιεργήσει ψευδείς προσδοκίες στους εργαζόμενους, θα διαταράξει τις συνθήκες ισοτιμίας και αυτοτέλειας που πρέπει να χαρακτηρίζουν τις σχέσεις μεταξύ των κομμάτων, και θα αποβεί τελικά σε βάρος όλων των κομμάτων και των δεσμεύσεών τους απέναντι στα μέλη τους και τους λαούς τους».

Και, πράγματι, δεν είναι δυνατό ένα κόμμα να είναι αντίθετο με την ύπαρξη της ΕΕ και να συμμετέχει ή να συνδράμει στη συγκρότηση ενός ευρωπαϊκού κόμματος που θα αποδέχεται ως πλαίσιο δράσης του τις Συνθήκες της. Γιατί αυτό σημαίνει ότι οι δυνάμεις του εντός του ευρωπαϊκού κόμματος θα υποχρεώνονται να υπηρετούν τις θέσεις του ευρωπαϊκού κόμματος που είναι σε αντίθεση με την πολιτική του. Δεν μπορεί ένα κόμμα να έχει διαφορετική πολιτική για την ΕΕ και διαφορετική για τη χώρα του. Είναι διαφορετικό ζήτημα ο συντονισμός και η κοινή δράση σε μέτωπα που υπάρχει συμφωνία.

Αλλωστε στη δημοσίευση («Αυγή» 28/9/2003) ενός μέρους της εισήγησης που έκανε στη Μαδρίτη ο Γκ. Γιαμασάρες, γενικός συντονιστής της Ενωμένης Αριστεράς Ισπανίας, στις 21/9/2003, για τη συγκρότηση αυτού του κόμματος, αναφέρονται τα εξής:

«Οι δυνάμεις που εκπροσωπούνται σ' αυτή την αίθουσα συγκεντρώνουν πλήρως τις προϋποθέσεις που προβλέπει η νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Τώρα πρέπει να μελετήσουμε αν διαθέτουμε αρκετή πολιτική βούληση για να καταφύγουμε σ' αυτή τη δυνατότητα που προσφέρει η Συνθήκη της Ενωσης...

Να ανοιχτούμε χωρίς φόβο στην κοινωνική αριστερά, τα νέα κινήματα, το κίνημα για μια άλλη παγκοσμιοποίηση. Το αντιπαγκοσμιοποιητικό κίνημα, που επίσης λέγεται "κίνημα των κινημάτων", κατέδειξε τις δυνάμεις που σήμερα προσανατολίζονται σε μια κοινωνική και πολιτική αλλαγή και σε αντίθεση στο νεοφιλελεύθερο μοντέλο και την ιδεολογία του...».

Αυτή η τοποθέτηση μιλά ανοιχτά για κόμμα στα πλαίσια της Συνθήκης του Μάαστριχτ, αποδοχή της νομιμότητας της ΕΕ, και για κίνημα που θα αντικαταστήσει την ταξική πάλη για το σοσιαλισμό με την προοπτική μιας αντινεοφιλελεύθερης διαχείρισης στα πλαίσια της ΕΕ.

Μόνο που αυτή η στρατηγική αντικειμενικά φράζει το δρόμο στην προοπτική της κοινωνικής απελευθέρωσης από τα δεσμά της εκμετάλλευσης.