Τελικά τι έγινε φέτος; Κάποιοι έστω και καθυστερημένα ανακάλυψαν την Αμερική; Και μάλιστα ποια Αμερική!!!. Τη βρώμικη, τη διεφθαρμένη των συμφερόντων. Τελικά τι έγινε; Οι εκπληκτικές επιδόσεις, τα παγκόσμια ρεκόρ των αθλητών από τις ΗΠΑ ίσως και να μην είναι προϊόν μυϊκής δύναμης, προετοιμασίας ή προπόνησης. Ισως και να είναι δημιούργημα ενός κοκτέιλ από φάρμακα με σκοπό να φτιάξει υπερανθρώπους;

Δύσκολη η φετινή χρονιά για κάποιους. Το κουτί της Πανδώρας φαίνεται να έχει ανοίξει και εφτασφράγιστα μυστικά βγαίνουν με ταχύτατους ρυθμούς στο φως της δημοσιότητας. Μύθοι δείχνουν να καταρρέουν και πράγματα που ίσως πριν να θεωρούνταν υποψίες τώρα γίνονται αληθινά.

Το 2003 θα μείνει στην ιστορία σαν τη χρονιά των μεγάλων αποκαλύψεων. Οι κατηγορίες για ντοπάρισμα αθλητών από τις ΗΠΑ πριν από μεγάλες διοργανώσεις έχουν πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας. Στις αρχές του χρόνου οι πρώτες αναφορές αφορούσαν αθλητές που πήραν μέρος έχοντας κάνει χρήση αναβολικών στα τράιαλς (αμερικανικοί αγώνες στίβου, προκριματικοί για Ολυμπιακούς) του 1988 και μετά συμμετείχαν κανονικά στους Ολυμπιακούς της Σεούλ. Αργότερα τα πράγματα έγιναν πιο... σκούρα με την έκθεση του πρώην διευθυντή της επιτροπής αντιντόπιγκ των ΗΠΑ Ουέιντ Εξαμ, που έκανε λόγο για εκατοντάδες αθλητές «ντοπέ» την περίοδο 1988-2000. Και η χρονιά φαίνεται να κλείνει (αν και ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι πλέον) με ένα νέο μεγάλο σκάνδαλο που αφορά την ουσία τετραϋδρογεστρινόνη (thg) που μέχρι πρότινος ήταν μη ανιχνεύσιμη. Οι πρώτες πληροφορίες μιλάνε για χρήση της από αθλητές, πολλοί από τους οποίους συγκαταλέγονται στα μεγάλα ονόματα του χώρου. Ομοσπονδίες σε ολόκληρο τον πλανήτη αρχίζουν και επανεξετάζουν δείγματα αθλητών, κανείς δεν μπορεί να μιλήσει με σιγουριά τι διαστάσεις θα πάρουν τα πράγματα και ήδη τα πρώτα ονόματα εμπλεγμένα στην υπόθεση έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους.

Ολα αυτά σίγουρα είναι συγκλονιστικά. Οπως και ο τρόπος που βλέπουν το φως τη δημοσιότητας. Πρώην διευθυντές επιτροπές αντιντόπιγκ αποφασίζουν να ανοίξουν το στόμα τους, πρώην προπονητές κάνουν καταγγελίες ακόμα και πρώην αθλητές πλέον το παραδέχονται δημόσια ότι έχουν κάνει χρήση αναβολικών. Χαρακτηριστικότερη περίπτωση αυτή του Καρλ Λιούις στις αρχές του χρόνου. Στο χορό μπήκε και ο μεγάλος «στιγματισμένος» της κούρσας των 100μ στη Σεούλ Μπεν Τζόνσον, δηλώνοντας πολύ ρεαλιστικά ότι πήρε αναβολικά ωστόσο «δεν έκανε και κάτι διαφορετικό από τους υπόλοιπους ή κάτι διαφορετικό απ' ό,τι γίνεται σήμερα». Οπως δείχνουν τα πράγματα, παρά τη σωρεία αποκαλύψεων, ακόμα βρισκόμαστε στην αρχή του νήματος που έχει να κάνει με τη σαπίλα που επικρατεί στο χώρο του κλασικού αθλητισμού.

Τα τελευταία χρόνια η είσοδος πολυεθνικών εταιριών με τη μορφή του χορηγού, είτε για κάποιον αθλητή είτε για ολόκληρους αγώνες (μίτινγκ) έκανε το παιχνίδι συμφερόντων και σε αυτόν τον τομέα του αθλητισμού να είναι αμείλικτο. Ο πρωταθλητισμός έγινε ο κύριος στόχος των αθλητών, αφού αυτός και μόνο αυτός θα τους αποφέρει όσα ίσως και να μην μπορούσαν να αποκτήσουν ποτέ. Μόνο που ο πρωταθλητισμός δεν έρχεται μόνος του άλλα με διάφορα βοηθήματα προκειμένου η επιτυχία να έρθει σίγουρα και βέβαια να μην αργήσει. Ο ανταγωνισμός μεγάλωσε και φυσικά η δίψα για την κατάκτηση της νίκης που τις περισσότερες φορές τη συνοδεύουν δεκάδες δισ. δολ. για όλους αυτούς που εμπλέκονται σε αυτή (χορηγούς, πολυεθνικές εταιρίες με αθλητικά είδη, διαφημιστικές καμπάνιες κλπ.) έγινε μοναδικός σκοπός. Αλλωστε ποιος μπορεί να ξεχάσει ότι στην περίφημη κόντρα των Λιούις - Τζόνσον στους Ολυμπιακούς της Σεούλ από πίσω όπως αποδείχτηκε αργότερα διεξαγόταν ένας αδυσώπητος πόλεμος μεταξύ δυο μεγάλων πολυεθνικών αθλητικών ειδών που η κάθε μια για λογαριασμό της είχε επενδύσει στους δυο αθλητές.

Πόσο άλλωστε τυχαία μπορεί να θεωρηθεί μια σημερινή κατάσταση όπου βλέπουμε αθλητές κατά τη διάρκεια ενός παγκόσμιου πρωταθλήματος ή Ολυμπιακών Αγώνων να έχουν μέτριες επιδόσεις και μερικές μέρες αργότερα σε απλά μίτινγκ, όπου τα λεφτά όμως είναι πολύ περισσότερα καθώς μέχρι και ράβδοι χρυσοί δίνονται (γκόλντεν λιγκ της ΙΑΑΦ) να παρουσιάζουν ένα διαφορετικό πρόσωπο.

Οι φετινές αποκαλύψεις για τη χρήση αναβολικών φαντάζουν αρχικά σαν ένα κομμάτι παζλ σε ένα σκοτεινό πίνακα όπου η εικόνα του κάθε άλλο παρά ξεκάθαρη είναι. Ομως ακριβώς για αυτό το λόγο, όσο και εάν μερικοί δείχνουν να πέφτουν από τα σύννεφα, οι απορίες δεν είναι δυνατόν να σταματήσουν μόνο και μόνο επειδή κάποιοι αποφάσισαν να μιλήσουν. Μόνο και μόνο επειδή κάποιοι αποφάσισαν να βγάλουν από τη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού ένα κομμάτι αυτού που σήμερα λέγεται επαγγελματικός αθλητισμός και της μάχης συμφερόντων που διεξάγεται εκεί. Και ίσως τελικά αυτή η μάχη να είναι που φαίνεται να συνεχίζεται με αμείωτη ένταση...

Το «κάψιμο» από την αποκάλυψη μιας αναβολικής ουσίας που μέχρι τώρα δεν μπορούσε να ανιχνευτεί δεν μπορεί να πείσει ότι τελειώνει και το ντόπιγκ. Ούτε μπορεί να πείσει ότι ίσως στα σκαριά δεν υπάρχει ένα άλλο δημιούργημα που θα πάρει τη θέση του παλιού; Από την άλλη πάλι, στην αντίπερα όχθη «ουδέν κακόν αμιγές καλού» για κάποιους... Τα ακριβά ιατρικά μηχανήματα που χρησιμοποιούνται από ομοσπονδίες (διεθνείς και εθνικές) δείχνουν πλέον να είναι άχρηστα μπροστά στις νέες μεθόδους ντοπαρίσματος. Η αγορά καινούριων πιο σύγχρονων είναι ανάγκη πλέον. Μετά τη χιονοστιβάδα των αποκαλύψεων θα πρέπει να θεωρείται σίγουρη και μια αλλαγή στο «στάτους κβο» που έχει δημιουργηθεί από ορισμένους πρωτοκλασάτους αθλητές όλα αυτά τα χρόνια. Ονόματα όπως του Τσέιμπερς ή της Τζοουνς δείχνουν να είναι από τα πρώτα της ελίτ των αθλητών τα τελευταία χρόνια που εμπλέκονται στο σκάνδαλο με την THG. Μήπως ήρθε ο καιρός κάποιοι να αποχωρήσουν από τα πρωτεία; Αλλωστε, η... πίτα μπορεί να είναι ιδιαίτερα μεγάλη, αυτό όμως δε σημαίνει ότι κάποιοι θα... τρώνε συνεχώς το καλύτερο κομμάτι της. Υπάρχουν και άλλοι που περιμένουν...

Οπως φαίνεται βρισκόμαστε μπροστά ίσως στο μεγαλύτερο σκάνδαλο ντόπιγκ αθλητών που έχει δει το φως της δημοσιότητας μέχρι σήμερα. Οι πρώτες πληροφορίες κάνουν λόγο για αθλητές όχι μόνο του στίβου άλλα και από άλλα αθλήματα που εμπλέκονται στην υπόθεση. Η ουσία της τετραϋδρογεστρινόνης που αποτελεί μια χημική κατασκευή παρόμοια με τα απαγορευμένα στεροειδή γεστινόμη, τεμπολόνη, μέχρι πρότινος μπορεί να παρέμεινε άγνωστη σε κάποιους, απ' ό,τι φαίνεται όμως ήταν ιδιαίτερα γνωστή σε κάποιους άλλους. Το σκάνδαλο άρχισε να ξεσπάει όταν η αμερικανική υπηρεσία αντιντόπιγκ (ανεξάρτητος οργανισμός) ανακοίνωσε ότι δεκάδες αθλητές και αθλήτριες που πήραν μέρος στα τράιαλς του περασμένου Ιούνη βρέθηκαν ντοπαρισμένοι.

Η ουσία αυτή έχει κατασκευαστεί σε ένα χημικό εργαστήριο που αποτελεί το σημείο αναφοράς πολλών αθλητών και προπονητών. Αυτό είναι το περίφημο κέντρο ολικής διατροφής όπως αποκαλείται το λεγόμενο BALCO που έδρα του έχει τον Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνια. Ιδρυτής του είναι ο 53χρονος Βίκτορ Κόντε, διατροφολόγος και υπεύθυνος διατροφής πολλών αθλητών σε διάφορα αθλήματα. Ο Κόντε φαίνεται να προκάλεσε τις υποψίες της αμερικανικής υπηρεσίας αντιντόπιγκ όταν το 2000 έγινε γνωστή η σχέση του με τον σφαιροβόλο Σ.ΤΖ. Χάντερ (πρώην σύζυγο της Τζόουνς) ο οποίος βρέθηκε να έχει κάνει χρήση αναβολικών και τιμωρήθηκε με δυο χρόνια αποκλεισμό.

Ανάμεσα στους πελάτες του Κόντε βρέθηκαν μια πλειάδα αθλητών απ' όλα τα σπορ, όπως ο Τσέχος τενίστας Ιβάν Λεντλ, ο Βρετανός σπρίντερ Ντουέιν Τσέιμπερς, ο Αμερικανός παίκτης του μπέιζπολ Τζον Ελγουέι, ο Αμερικανός σφαιροβόλος Κέβιν Τοτ που πήρε και μέρος στο πρόσφατο παγκόσμιο πρωτάθλημα στίβου. Μάλιστα, όσον αφορά τον τελευταίο άλλα και τον Τσέιμπερς, όπως και την αθλήτρια μεσαίων αποστάσεων Αμερικανίδα Ρεγγίνα Γιάκομπς, τα πρώτα αποτελέσματα πιστοποιούν τη χρησιμοποίηση της ουσίας. Ολο το σκηνικό δείχνει να στηρίζεται στην ανακάλυψη από τον Κόντε της ουσίας ΖΜΑ η οποία βελτιώνει τα ποσοστά σιδήρου, μαγνησίου και ψευδαργύρου στο αίμα, όπως επίσης ανεβάζει την τεστοστερόνη χωρίς τη χρήση στεροειδών αναβολικών. Παρ' όλα αυτά, όπως έγινε γνωστό η ΖΜΑ περιέχει ΤΗG. Σημειώνεται δε ότι τη ΖΜΑ την προμηθεύονται από το 1999 περισσότεροι από 60 προμηθευτές ανά τον κόσμο και αποφέρουν στον εφευρέτη της όπως είναι φυσικό μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια το χρόνο. Το... ξύπνημα της επιτροπής αντιντόπιγκ των ΗΠΑ πάντως (παρά τις υποψίες που υπήρχαν) μοιάζει λίγο με φιλμ του Χόλιγουντ, αφού όλα άρχισαν να παίρνουν τον δρόμο τους από το καλοκαίρι όταν η επιτροπή έλαβε μια ανώνυμη επιστολή από κάποιον που δήλωνε προπονητής. Ο ίδιος επίσης, φέρεται να έστειλε και μια σήραγγα όπου μέσα περιείχε την ουσία καθώς και έναν κατάλογο με συγκεκριμένους αθλητές που χρησιμοποιούν το αναβολικό. Ηδη εδώ και μια βδομάδα στις ΗΠΑ έχουν αρχίσει οι καταθέσεις από πολλούς αθλητές, όμως τα περισσότερα ονόματα δεν έγιναν γνωστά (αν και φήμες λένε ότι μέσα σε αυτά είναι και αυτό της Μάριον Τζόουνς). Από την πλευρά του πάντως, ο Κόντε κάνει λόγο για πόλεμο ανταγωνιστών και του φθόνου που έχουν προς το πρόσωπό του. Ιδωμεν...

Λίγους μήνες πριν το σκάνδαλο με την ΤΗG μια άλλη αποκάλυψη είχε έρθει στο φως της δημοσιότητας και αφορούσε αθλητές που βρέθηκαν ντοπέ στο διάστημα 1988-2000. Λίγο μετά τη δημοσιοποίηση του θέματος ήρθε και η αναφορά του Καρλ Λιούις για χρήση εφεδρίνης και ότι βρέθηκε θετικός στα αμερικάνικα τράιαλς και το γαϊτανάκι άρχισε τον τρελό του χορό. Η παραδοχή της παγκόσμιας ομοσπονδίας στίβου ΙΑΑΦ λίγες μέρες αργότερα ότι ήταν ενήμερη για όλα αυτά, τάραξε για τα καλά τα νερά, καθώς οι δικαιολογίες των διοικούντων της ομοσπονδίας ότι «δεν έκαναν τίποτα γιατί οι ποσότητες που βρέθηκαν στους αθλητές ήταν μικρές» μάλλον απευθύνονταν σε αφελείς. Αλλωστε στην επίσημη ανακοίνωση η ίδια η ΙΑΑΦ έδινε σ«υγχωροχάρτι» στην αμερικανική ομοσπονδία που έκλεισε αυτές τις υποθέσεις αρνητικά. Παρ' όλα αυτά, ο πρόεδρος του παγκόσμιου οργανισμού αντιντόπιγκ (WADA) Καναδός Ντικ Πάουντ, δε φάνηκε να συμφωνεί και πολύ με τις απόψεις της ΙΑΑΦ και απείλησε τους αθλητές με διά παντός αποβολή από όλες τις διοργανώσεις, ενώ επέκρινε και την πολιτική που ακολούθησε η ομοσπονδία των ΗΠΑ. Κάπου στα μέσα Μάρτη όμως ήρθε άλλο ένα χτύπημα από την έκθεση του πρώην διευθυντή της Ολυμπιακής Επιτροπής των ΗΠΑ και υπεύθυνο για για τον έλεγχο ντόπιγκ από το 1991 έως το 2000 Γουέντ Εξαμ, που έδωσε περισσότερες από 30.000 σελίδες με ντοκουμέντα για αθλητές που βρέθηκαν ντοπαρισμένοι. Ανάμεσα στα ονόματα ήταν αυτά του Καρλ Λιούις, του Αντρέ Φίλιπς (χρυσός στα 400μ εμπόδια της Σεούλ) και του Τζο Ντέλοχ (συναθλητής του Λιούις, χρυσός στα 200μ της Σεούλ) οι οποίοι όμως αγωνίζονταν κανονικά. Εκτος από αυτούς στις λίστες υπήρχαν και τα ονόματα αθλητών από άλλα αγωνίσματα, όπως της τενίστριας Μέρι Τζο Φερναντέζ (χρυσό στους Ολυμπιακούς του '92) που είχε βρεθεί θετική σε ένα τουρνουά στο Μαϊάμι πριν τους Ολυμπιακούς, του πυγμάχου Ντέιβιντ Σουλτς (χρυσός το '84) ο οποίος αργότερα δολοφονήθηκε, του Ελληνοαμερικανού ποδοσφαιριστή Αλεξ Λάλας (συμμετοχή με την Εθνική ΗΠΑ στους Ολυμπιακούς του '92).

Αυτά είναι σε γενικές γραμμές όσα είδαν το φως της δημοσιότητας φέτος. Και λέμε σε γενικές γραμμές καθώς τα περιστατικά είναι πολλά με αθλητές που συλλαμβάνονται να έχουν κάνει χρήση αναβολικών. Η σπουδαιότητα των περιστατικών, τα ερωτήματα που προκύπτουν, ακόμα και για τον τρόπο και το χρόνο που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, μας οδηγεί στα σκοτεινά μονοπάτια ενός αθλητισμού που κυρίαρχο ρόλο παίζει το χρήμα και τα συμφέροντα. Και ως επίλογο από την πλευρά μας δεν έχουμε παρά να αναφέρουμε τη δήλωση του Μπεν Τζόνσον στην εφημερίδα «ΤΙΜΕS» του Λονδίνου όσον αφορά το μέλλον του συγκεκριμένου αθλητισμού.

«Ο Αθλητισμός δεν καθαρίζει και δεν πρόκειται να καθαριστεί ποτέ. Ξέρω ότι αυτό που λέω δεν είναι σωστό. Δεν είναι καλό για τους χορηγούς, δεν είναι καλό για το κοινό, δεν είναι καλό για κανένα».