Το ΕΚ διαπιστώνει «την επίμονη εμφάνιση περιστατικών σωματικής βίας ρατσιστικού χαρακτήρα το 2002, ιδίως στην Ισπανία και τη Γαλλία, καθώς και την επανεμφάνιση του λεκτικού ρατσισμού έναντι των μουσουλμάνων, κυρίως στη μουσική σκηνή της Γερμανίας, ρατσιστικών μηνυμάτων στο διαδίκτυο και σε ιστοσελίδες σχετικά με το ποδόσφαιρο στην Ιταλία». Ακόμα ότι «το 2002 συνέχισαν να σημειώνονται ρατσιστικές ενέργειες εις βάρος των Ρομ και των αλλοδαπών εργαζομένων». Εκφράζει «την ανησυχία του σχετικά με την αύξηση των εκδηλώσεων μίσους και διακρίσεων αντιισλαμικού και αντισημιτικού χαρακτήρα μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτέμβρη 2001». Καλεί την Ισπανία, την Ελλάδα, τη Γαλλία, την Πορτογαλία και την Ιταλία να εφαρμόσουν μια πιο ενεργητική πολιτική για την εξάλειψη των ρατσιστικών συμπεριφορών».

Στους παράγοντες που οφείλονται οι ρατσιστικές ενέργειες περιλαμβάνει, εκτός των προκαταλήψεων, και τις «οικονομικές ανησυχίες σε ένα περιβάλλον υψηλής ανεργίας». Ετσι είναι. Η άρχουσα τάξη γνωρίζει πώς να ξεζουμίζει τον κάθε εργάτη, δίνοντάς του για αντάλλαγμα τα ελάχιστα απλά για να επιβιώνει. Και μετά να τον στρέφει ενάντια στους «ξένους» για τη μίζερη ζωή του, προκειμένου να αποφεύγει η ίδια - η μοναδική υπεύθυνη - τα βέλη.

Αλλη μια παρατήρηση του ΕΚ έχει κι αυτή τη σημασία της: Ως παράγοντα καλλιέργειας του ρατσιστικού μίσους δείχνει και τα αστικά ΜΜΕ (σ.σ.: μάλλον επίτηδες δεν εξαιρεί κανένα) «που διαιωνίζουν ή αναπαράγουν ρατσιστικά και ξενοφοβικά στερεότυπα». Και σε ποιους ανήκουν αυτά τα ΜΜΕ; Στην άρχουσα τάξη που τα χρησιμοποιεί ως μηχανισμούς προπαγάνδας για να αποχαυνώνει, να διαιρεί και να βασιλεύει.

Κατά τα λοιπά το ΕΚ ψέγει τις Αυστρία, Δανία, Ελλάδα, Ιταλία και Κάτω Χώρες επειδή είτε πήραν λιγοστές πρωτοβουλίες, είτε εγκατέλειψαν παλαιότερες που σκοπό είχαν την καταπολέμηση των ρατσιστικών προκαταλήψεων.

Στην Ελλάδα, οι κάθε λογής Περίανδροι της «Χρυσής Αυγής» μπορούν ανενόχλητοι - και ασύλληπτοι από τις Αρχές - να δέρνουν (το 1999) ή και να μαχαιρώνουν (πέρυσι στον εορτασμό του Πολυτεχνείου) νεολαίους.

Αναφέρουμε αυτά τα περιστατικά, γιατί όπως παρατηρεί κομψά και το ΕΚ, «σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και το Βέλγιο παρατηρούνται σημαντικές καθυστερήσεις» στη συγκέντρωση αξιόπιστων δεδομένων. Δεν υπάρχει δηλαδή «ακριβής γνώση της έκτασης του φαινομένου, των ομάδων που είναι θύματα των εκδηλώσεων αυτών, της συχνότητάς του».

Το ΕΚ ζητά από τη Βρετανία να βελτιώσει την πρόσβαση στη διδασκαλία της ιρλανδικής και της σκοτσέζικης γλώσσας. Στην Αυστρία ζητά μέτρα υπέρ των μειονοτήτων των Σλοβένων, Τσέχων, Σλοβάκων και Ούγγρων (προγράμματα ραδιοτηλεόρασης και χρήση των γλωσσών αυτών στη διοίκηση). Στη Γερμανία ζητά από τις Αρχές να προβάλλονται περισσότερο η δανική και η φρισική μειονότητα, να χρησιμοποιούνται οι γλώσσες τους στη διοίκηση και να καταγράφονται επαρκή στατιστικά στοιχεία γύρω από τα μέλη τους. Στην Ιταλία υπογραμμίζει τις δυσκολίες που συναντούν μειονότητες (όπως Αλβανοί, Γαλλοπροβηγκιανοί, Λαδίνοι κλπ) στη διατήρηση της ταυτότητάς τους.

Ιδιαίτερο κεφάλαιο αποτελούν οι Ρομ. Στη διευρυμένη ΕΕ υπολογίζονται σε 10-12 εκατομμύρια. Οπως διαπιστώνει το ΕΚ: Εξακολουθούν να υφίστανται πολλές διακρίσεις (πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες, στην εκπαίδευση, στη στέγαση και την απασχόληση). Μολονότι οι περισσότεροι απ' αυτούς είναι πολίτες της ΕΕ, υποχρεούνται να διαθέτουν ειδικά έγγραφα, υποβάλλονται σε ελέγχους και «μπορούν να διαμένουν μόνο σε ειδικούς χώρους, οι οποίοι είναι στην πραγματικότητα εντελώς ανεπαρκείς σε αριθμό και σπάνια συμμορφώνονται με τα ελάχιστα πρότυπα κατοικισιμότητας. Σε ορισμένα κράτη η παραμονή τους περιορίζεται σε 48 ώρες και στα περισσότερα σε 30 μέρες. Εξ ου και τα προβλήματα που αφορούν την εκπαίδευση των παιδιών και την πρόσβαση στην εργασία».

Ισως την πλέον αντιπροσφυγική πολιτική να ασκεί η Ελλάδα. Από το 1999, όταν η κυβέρνηση καθιέρωνε τους συνοροφύλακες, το ΚΚΕ προειδοποιούσε ότι στόχος της δεν ήταν το υπαρκτό πρόβλημα της πλημμελούς φύλαξης των συνόρων, αλλά η έμμεση αύξηση των δυνάμεων καταστολής και η ανάλογη αντιμετώπιση των μεταναστών και προσφύγων.

Σχετική κυβερνητική τροπολογία, που κατατέθηκε το Μάρτη 2001 στη Βουλή, ανέφερε: «Οταν οι μετανάστες ξεφύγουν από τους ελέγχους και εισέλθουν στην ενδοχώρα για ανεύρεση εργασίας, γίνεται δύσκολη η σύλληψή τους. Ως συνέπεια αυτών, παρατηρείται αύξηση της εγκληματικότητας, η οποία πρέπει να προληφθεί με μέτρα, τα οποία θα συντείνουν προς την ψυχολογία αποτροπής, όσον αφορά στην παράνομη εγκατάσταση και απασχόληση».

Χαρακτηριστική της κυβερνητικής θέσης, που αντιμετωπίζει το θέμα της μετανάστευσης και τους μετανάστες ως πρόβλημα, ήταν και η εισηγητική έκθεση του πρόσφατα ψηφισμένου νόμου για τη μονιμοποίηση συνοροφυλάκων: «Οι συνοριακοί φύλακες... τάσσονται προς το σκοπό διασφάλισης της χώρας από την παράνομη είσοδο, παραμονή και εργασία αλλοδαπών, εμπεδώνοντας το αίσθημα ασφαλείας των Ελλήνων πολιτών, ιδίως των παραμεθόριων περιοχών, οι οποίοι κατά πρώτον υφίστανται τις συνέπειες της παράνομης δράσης των αλλοδαπών». Με άλλα λόγια, οι αλλοδαποί είναι αυτοί που απειλούν τη δημόσια τάξη και θα το πληρώσουν... Και ας έχει αποδειχτεί ότι η εγκληματικότητα δεν είναι συνώνυμο του μετανάστη, αλλά κυρίως των ντόπιων.

Δηλαδή: Η άρχουσα τάξη, οι ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ και ΕΕ, εκμεταλλεύονται μέχρις εξαντλήσεως υποανάπτυκτες χώρες. Επεμβαίνουν και στρατιωτικά, προκειμένου να βάλουν στο «χέρι» τους φυσικούς τους πόρους. Δημιουργούν στρατιές εξαθλιωμένων, που σε συνθήκες πολέμου ή έστω «ειρηνικής» άγριας λαφυραγώγησης του τόπου τους, δε βρίσκουν ούτε ένα κομμάτι ψωμί για το παιδί τους. Μπαίνουν στο πρώτο σαπιοκάραβο και σαλπάρουν, αναζητώντας αυτό ακριβώς το ξεροκόμματο. Ερχόμενοι, π.χ. στην ΕΕ, η άρχουσα τάξη τους «αξιολογεί». Τους χρειάζεται για να ρίξει κι άλλο τα μεροκάματα; Τους χρειάζεται για να της δουλέψουν (π.χ. στα εργοτάξια των Ολυμπιακών έργων); Κάνει τα «στραβά μάτια», τους δίνει ακόμα και «πράσινη» κάρτα για περιορισμένο χρονικό διάστημα (όσο τους χρειάζεται). Δεν τους χρειάζεται ή δεν τους χρειάζεται όλους; Επικαλείται «πληγωμένο» αίσθημα ασφάλειας και τους ξαναστέλνει στον όλεθρο.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι το ΕΚ στην Εκθεσή του συνιστά στην Ελλάδα να υπογράψει και να κυρώσει το σχετικό πρωτόκολλο περί απαγόρευσης ομαδικών απελάσεων. Σημειώστε εδώ ότι η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ ξεπέρασε όλες τις υπόλοιπες της ΕΕ στην απανθρωπιά, όσον αφορά στην υποδοχή προσφύγων. Τα στοιχεία που δημοσιοποίησε τέλη Σεπτέμβρη η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες είναι συντριπτικά: Το 2001 χορηγήθηκε προσφυγικό ή ανθρωπιστικό καθεστώς μόνο σε 295 άτομα, ήτοι 22% των αιτούντων. Το 2002 έπεσε κατακόρυφα σε 100 άτομα (1%). Για το 2003, μέχρι σήμερα, είναι 28 άτομα, δηλαδή ποσοστό 0,8%. Συγκριτικά ο μέσος όρος χορήγησης ασύλου σε 12 χώρες της ΕΕ το 2002 ήταν 20%.

Το «τείχος» ντροπής που ύψωσε η κυβέρνηση με τη σύμφωνη γνώμη της ΝΔ δεν εξαιρεί ούτε τους καταδιωκόμενους και κατατρεγμένους από τους άδικους και παράνομους πολέμους. Από τις 5.664 αιτήσεις που έγιναν το 2002 για άσυλο, 2.567 ήταν Ιρακινών και 1.238 Αφγανών. Σύμφωνα και με τον Μπ. Λέερσχολ, αναπληρωτή αντιπρόσωπο της Υπατης Αρμοστείας, ο μέσος όρος των αιτούντων ασύλου ιρακινής καταγωγής, στους οποίους χορηγήθηκε είτε προσφυγικό είτε ανθρωπιστικό καθεστώς στην ΕΕ το 2002 ήταν 47,7%. Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα ήταν 1%».

Και μετά την άρνηση ασύλου, η απέλαση. Το ΕΚ επισημαίνει ότι «οι απελάσεις πραγματοποιούνται συχνά με βάση εσπευσμένες διαδικασίες προτού ληφθεί απόφαση επί των προσφυγών ή ακόμη και χωρίς να εξεταστεί ο φάκελος. Αυτό ισχύει για παράδειγμα στην Ισπανία (πρακτική της "άμεσης αποπομπής" των λαθρομεταναστών) και στην Ελλάδα (άμεση επαναπροώθηση στα σύνορα). Στη διάρκεια του 2002 στην Αυστρία, την Ιταλία και τη Σουηδία απελάθηκαν άτομα, χωρίς να μπορέσουν να ασκήσουν προσφυγή και χωρίς να εκτιμηθούν οι κίνδυνοι που διέτρεχαν».

Για τις συλλογικές απελάσεις υπογραμμίζει ότι μολονότι απαγορεύονται από αρκετές συμβάσεις, εφαρμόζονται συχνά σε ορισμένα κράτη - μέλη. Και μέσα από αυτές τις πρακτικές του συστήματος, γεννώνται και πολλές προσωπικές τραγωδίες. Πχ η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των διακινούμενων εργαζομένων στην τελευταία έκθεσή της (E/CN.4/2002/94) καταγράφει την απέλαση από την Ισπανία δυο γυναικών από τη Νιγηρία. Οι πρόσφυγες είχαν εμπιστευτεί τα μωρά τους σε γνωστούς τους. Μετά την απέλαση τα βρέφη παρέμειναν στο ισπανικό έδαφος. Οι δυο μανάδες δεν πρόλαβαν να προσφύγουν κατά της απόφασης απέλασης, καθώς η απέλαση εκτελέστηκε αυθημερόν. Στην ίδια έκθεση, η εισηγήτρια αναφέρει το μεγάλο αριθμό παιδιών από το Μαρόκο που απελαύνονται από την αυτόνομη βορειοαφρικανική πόλη Μελίλια (ανήκει στην Ισπανία) προς το Μαρόκο. Οι ισπανικές Αρχές τα παραδίδουν πίσω στη μαροκινή Αστυνομία.

Σύμφωνα με το ΕΚ τέτοιες, ομαδικές απελάσεις, το 2002 σε Γαλλία και Γερμανία, προκάλεσαν το θάνατο αρκετών προσφύγων από ασφυξία, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Αναφέρεται χαρακτηριστικά η περίπτωση του Αργεντίνου Ρικάρντο Μπαριέντος, ο οποίος απεβίωσε κατά την απέλασή του από τη Γαλλία. Αλλωστε - όπως παραδέχεται το ΕΚ - το επιφορτισμένο με τις απελάσεις προσωπικό ακολουθεί και επικίνδυνες πρακτικές: «Μερικός ή πλήρης φραγμός των αναπνευστικών οδών, φίμωμα, χρησιμοποίηση αερίων που προκαλούν παράλυση, χορήγηση ηρεμιστικών ουσιών κλπ».