«Τη βάση της οικονομίας της Ξάνθης αποτελούν τα συνεταιριστικά εργοστάσια και η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης. Κι αν αυτά κλείσουν, 1.500 οικογένειες θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τον τόπο τους, αναζητώντας δουλιά στις μεγάλες πόλεις και το εξωτερικό».

Αυτά λένε οι εργαζόμενοι της συνεταιριστικής βιομηχανίας ΣΕΒΑΘ, ενώ δεν κρύβουν την αγωνία τους για το μέλλον της επιχείρησής τους, φοβούμενοι το κλείσιμο ή το ξεπούλημά της. Μαζί με τους συναδέλφους τους των άλλων συνεταιριστικών εργοστασίων της Θράκης, τους συνεταιρισμούς και τους μικρομεσαίους αγρότες ήδη αισθάνονται τις αρνητικές συνέπειες που προκύπτουν μετά την απόφαση της κυβέρνησης να παύσει η ΑΤΕ να είναι κρατική. Οχι μόνο αποκλείονται από οποιαδήποτε δανειοδότηση, αλλά κινδυνεύουν να χάσουν όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία, επειδή η ιδιωτική ΑΤΕ απαλλαγμένη από το πολιτικό κόστος που είχε η κρατική ΑΤΕ θα προχωρήσει σε μαζικούς πλειστηριασμούς και εκποιήσεις όλων των περιουσιακών τους στοιχείων.

Στην πορεία της προς την ιδιωτικοποίηση, η ΑΤΕ με την πολιτική που χαράσσει η κυβέρνηση θέλει πρώτα να περιορίσει τις δραστηριότητές της στα καθαρά χρηματοοικονομικά προϊόντα και να ξεπουλήσει στο ιδιωτικό κεφάλαιο ανάμεσα σε άλλες συνεταιριστικές βιομηχανίες τα μεγάλα συνεταιριστικά εργοστάσια της Θράκης, όπως τη ΣΕΚΑΠ, τη ΣΕΒΑΘ, τη ΣΕΠΕΚ, τη ΣΕΚΕ κλπ. Καμία από τις συνεταιριστικές βιομηχανίες δεν είναι στο απυρόβλητο. Οσο και κερδοφόρα να είναι μια επιχείρηση έτσι που να φαίνεται αδικαιολόγητο το ξεπούλημα, μπορεί να αλωθεί εκ των έσω. Να αγοραστούν, δηλαδή, από ιδιώτη πρώτα οι μετοχές μιας άλλης συνεταιριστικής οργάνωσης, η οποία συμμετέχει στην επιχείρηση που προσπαθεί η κυβέρνηση να ξεπουλήσει.

Αν τα σχέδια αυτά δεν ανατραπούν από το κίνημα των εργαζομένων και των αγροτών, το ιδιωτικό κεφάλαιο θα αποκτήσει σχεδόν μονοπωλιακή θέση σε σχέση με τους συνεταιρισμούς στη μεταποίηση και εμπορία βασικών αγροτικών προϊόντων, καθορίζοντας για να αυξήσει την κερδοφορία του και τις τιμές των αγροτικών προϊόντων. Παράλληλα, το αποτέλεσμα για τους εργαζόμενους στα συνεταιριστικά εργοστάσια θα είναι η ριζική επιδείνωση των εργασιακών τους σχέσεων και η αφαίρεση σημαντικών κατακτήσεών τους.

Σημειώνεται ότι αν και η ΑΤΕ δεν έπαιξε τον αναπτυξιακό ρόλο που θα έπρεπε από τότε που ανέλαβε τα συνεταιριστικά εργοστάσια, αυτά μπόρεσαν να συνεχίσουν τη λειτουργία τους μόνο χάρη στο φιλότιμο των εργαζομένων. Η τράπεζα πάντως με την εμπλοκή της δε βγήκε χαμένη. Στο πολλαπλάσιο πήρε το ποσό που δάνεισε στα εργοστάσια αυτά (πολλές φορές και 17 φορές περισσότερο από το ποσό που έδωσε). Είναι για το λόγο αυτό που βρήκε μεγάλη απήχηση στη Θράκη η πρόταση του ΚΚΕ να μεταβιβαστούν δωρεάν οι μετοχές που κατέχει η ΑΤΕ στους αγροτοκτηνοτρόφους και στις συνεταιριστικές οργανώσεις που είναι μέλη αυτών των εταιριών και σε όσες με ανάλογο αντικείμενο θέλουν να γίνουν μέλη.

Τι έρχεται να «παζαρέψει» όμως σήμερα η Αγροτική Τράπεζα; Η ΣΕΚΑΠ έχει ένα άριστα καταρτισμένο προσωπικό, που με τη φιλοτιμία και την προσπάθειά του έχει δημιουργήσει ένα από τα μεγαλύτερα καπνεργοστάσια της χώρας μας.

Η επιχείρηση, για τα 2,5 δισ. δρχ. δάνειο που έλαβε από την Τράπεζα το 1993, έχει πληρώσει μέχρι τώρα 11 δισ. και οφείλει ακόμη 7,5 δισ.

Η παραγωγή έχει αυξητική τάση, οι μηχανές δεν αρκούν για να βγει η δουλιά, αλλά η ΑΤΕ δημιουργεί προβλήματα μη επιτρέποντας να αγοραστεί ο συμπληρωματικός απαραίτητος μηχανολογικός εξοπλισμός. Μεγαλύτερη παραγωγή σημαίνει περισσότερα κέρδη, άρα με μεγαλύτερη ευκολία θα μπορούσε η ΣΕΚΑΠ να ξεπληρώσει τους υπέρογκους τόκους για το παλιό δάνειο και να προμηθευτεί τον τεχνολογικό μηχανισμό που χρειάζεται. Αυτό προτάσσει μια αναπτυξιακή πορεία, αλλά η ΑΤΕ φαίνεται ότι έχει διαφορετικά σχέδια.

Η ΣΕΒΑΘ έχει μεγάλες προοπτικές για την ανάπτυξή της, καθώς παράγει μια σειρά προϊόντων πολύ γνωστών στην αγορά για την ποιότητά τους (προϊόντα πατάτας, ντοματάκια, τουρσί, κέτσαπ κλπ.). Με την πολιτική της στηρίζει τον παραγωγό, καθώς του προσφέρει μια καλύτερη τιμή για τα προϊόντα του από αυτή που δίνουν οι ιδιώτες και έμποροι.

Και η συνεταιριστική γαλακτοβιομηχανία «ΡΟΔΟΠΗ» της Ξάνθης προσφέρει 15 δρχ. περισσότερα στους παραγωγούς για το γάλα σε σχέση με το τι προσφέρουν οι ιδιωτικές γαλακτοβιομηχανίες στους γειτονικούς νομούς. Τα προϊόντα που παράγει είναι άριστης ποιότητας και έχουν μεγάλη ζήτηση στη Θράκη.

Μοναδική καθετοποιημένη επιχείρηση στην περιοχή αποτελεί η συνεταιριστική κρεατοβιομηχανία ΣΕΠΕΚ, που θα μπορούσε, αν είχε τη βούληση και η ΑΤΕ, να γίνει ένα πρότυπο επιχείρησης για μια ανάπτυξη που την έχει ανάγκη η Θράκη. Η ΣΕΠΕΚ διαθέτει τρεις χοιροτροφικές εκτροφές, σφαγείο, αλλαντοποιία, μονάδα παραγωγής ζωοτροφών, δίκτυο διανομών σ' όλη τη Β. Ελλάδα. Ετσι, μαζί με την τήρηση των αυστηρών κανόνων υγιεινής, δημιούργησε ισχυρούς δεσμούς, πελατειακούς, και με την τοπική κοινωνία της Ξάνθης, αλλά και όλης της Θράκης. Κι όμως η ΑΤΕ απαξιώνει τη βιομηχανία, ενώ οι εργαζόμενοι είναι εδώ και πέντε μήνες απλήρωτοι!..

Η κυβέρνηση, προκειμένου να έχει το μικρότερο δυνατό πολιτικό κόστος, ψάχνει ένα «Δούρειο Ιππο», προκειμένου να περάσει τα σχέδιά της. Αυτή τη σκοπιμότητα ουσιαστικά έρχεται να υπηρετήσει η πρόταση της ΠΑΣΕΓΕΣ, με την οποία συμφώνησαν η ΣΥΔΑΣΕ και η ΓΕΣΑΣΕ. Σύμφωνα με την πρόταση, θα πρέπει να ιδρυθεί Συνεταιριστική Εταιρία Συμμετοχών για να αγοράσει το υπόλοιπο των μετοχών από τις εταιρίες μετοχικού ενδιαφέροντος ΑΤΕ-ΑΣΟ, έτσι ώστε οι συνεταιρισμοί να έχουν το 51% των μετοχών και το υπόλοιπο 49% το ιδιωτικό κεφάλαιο.

Οπως επισήμαναν κατά τη διάρκεια της πρόσφατης περιοδείας τους στη Θράκη ο βουλευτής του ΚΚΕ Αγ. Τζέκης και ο υπεύθυνος του Αγροτικού Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ Γιάννης Σφυρής, η διοίκηση της ΠΑΣΕΓΕΣ γνωρίζει ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να πάρει το 51% των μετοχών ο ιδιώτης που θα πατήσει το πόδι του στην οποιαδήποτε βιομηχανία με το 49% των μετοχών της. Οπως, για παράδειγμα, η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και η οικονομική αδυναμία των συνεταιρισμών να ανταποκριθούν σε αυτήν. «Είναι απαράδεκτο οι βιομηχανίες αυτές, που αναπτύχθηκαν σε δύσκολες περιόδους με τον ιδρώτα και τη δουλιά των αγροτών και των εργαζομένων, να ξεπουληθούν στο ιδιωτικό κεφάλαιο. Κι αυτό, σήμερα που είναι εξασφαλισμένες οι προϋποθέσεις κερδοφορίας της, για να μπορεί έτσι να κερδοσκοπήσει σε βάρος των αγροτών και των εργαζομένων», υπογράμμισαν.

Πάντως, αποκαλυπτική για τις προθέσεις της κυβέρνησης σχετικά με το μέλλον των συνεταιριστικών εργοστασίων είναι η απάντηση που έδωσε ο υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Απόστολος Φωτιάδης σε Επίκαιρη Ερώτηση που υποβλήθηκε από τον βουλευτή του ΚΚΕ Αγγ. Τζέκη. «Η τράπεζα επιβάλλεται να απεμπλακεί από τις εταιρίες αυτές με διαφανείς διαδικασίες, επιλέγοντας την πλέον συμφέρουσα για τους μετόχους της και την εθνική οικονομία λύση και διασφαλίζοντας τα δάνεια τα οποία είχε χορηγήσει», δήλωσε ο υφυπουργός.

Εν αναμονή των εξελίξεων που αναμένονται στο χώρο των συνεταιριστικών επιχειρήσεων, οι εργαζόμενοι και οι εκπρόσωποί τους στα συνεταιριστικά εργοστάσια της Ξάνθης δηλώνουν αποφασισμένοι να παλέψουν για τη διατήρηση του συνεταιριστικού χαρακτήρα των επιχειρήσεών τους. Παράλληλα, τα στελέχη του ΚΚΕ πραγματοποιούν ενημερωτικές συγκεντρώσεις, περιοδείες και εξορμήσεις, καλώντας όλους τους εργαζόμενους και τους παραγωγούς της περιοχής να διεκδικήσουν αγωνιστικά ώστε να παραμείνει στο δημόσιο η ΑΤΕ και οι επιχειρήσεις της και να αλλάξει ο χαρακτήρας και ο προσανατολισμός της. Να μην είναι τοκογλυφικός και να στηρίζει πραγματικά τους αγρότες και τους συνεταιρισμούς. Φυσικά, χρειάζεται γενικότερη πολιτική αντιπαράθεση με την αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης που στηρίζεται από ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΣΥΝ και η καταδίκη των κομμάτων αυτών.