Associated Press

Ο Πρόεδρος της Βενεζουέλας, Ούγο Τσάβες, στη διάρκεια ενός συνεδρίου στην Κούβα

Η εκστρατεία για τη συλλογή υπογραφών και συνάμα για αποπομπή του προέδρου από το αξίωμά του διοργανώθηκε από τη «Δημοκρατική Συνεργασία» (Coordenadora Democratica). Πρόκειται για ένα συνονθύλευμα πολιτικών οργανώσεων με ηγεσίες διαφοροποιούμενες ριζικά, περιλαμβάνοντας από ακροδεξιές δυνάμεις που ηττήθηκαν από την Μπολιβαριανή Επανάσταση, μέχρι γελοίες ακροαριστερές ομάδες και οργανώσεις ανίκανες να κατανοήσουν τις ιδιαιτερότητες της κατάστασης της Βενεζουέλας, η οποία προέκυψε από την κοινωνική και στρατιωτική εξέγερση υπό τον Ούγο Τσάβες το 1992 και σχηματοποιήθηκε κατά τις εκλογές του 1998.

Η συλλογή υπογραφών δεν έχει μέχρι στιγμής ουδεμία ουσιαστική συνέπεια, από τη στιγμή που αμφισβητήθηκε η νομιμότητα της διαδικασίας που ακολουθήθηκε εκ μέρους της Coordenadora Democratica. Τόσο από την κυβέρνηση όσο και από τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που τη στηρίζουν. Οι καταγγελίες περί νοθείας είναι αναρίθμητες. Καταγγελίες που οδήγησαν και σε σύγκρουση, τον πρόεδρο της Δημοκρατίας και το γενικό γραμματέα του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών, πρώην πρόεδρο της Βολιβίας, Τσεζάρ Γκαβίρια, ο οποίος όχι μόνο προσυπέγραψε την ομαλή διαδικασία της συλλογής των υπογραφών, αλλά υπεραμύνθηκε και του αντιπολιτευόμενου στρατοπέδου.

Η πραγματοποίηση ή όχι του δημοψηφίσματος εξαρτάται από την απόφαση του Ανώτατου Εκλογικού Συμβουλίου, το οποίο θα κρίνει τη νομιμότητα της διαδικασίας. Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη και στελέχη του «Κινήματος για την 5η Δημοκρατία» (Movimiento V Republica - MVR), περισσότερες από 1 εκατομμύριο υπογραφές θα ακυρωθούν όταν τα δικαστήρια επιβεβαιώσουν τις διπλές υπογραφές, τις λανθασμένες καταγραφές και όλων των ειδών τις ανωμαλίες που υπάρχουν. Αυτοί είναι οι λόγοι που προκάλεσαν τη δήλωση του αντιπροέδρου Χοσέ Βινσέντε Ράνχελ, ότι «είναι ήττα» των δυνάμεων της αντιπολίτευσης.

Από την άλλη πλευρά, η ύπαρξη της πολιτικής μάχης μεταξύ του στρατοπέδου της αντιπολίτευσης και της κυβέρνησης της Βενεζουέλας επιβεβαιώνει την εκδήλωση των δύο συνακόλουθων γεγονότων, που είναι παρόντα στην πολιτική σκηνή από την πρώτη στιγμή της ανακήρυξης της Μπολιβαριανής Επανάστασης.

Ενα εξ αυτών είναι η διχοτόμηση της κοινωνίας. Μια σαφής εκδήλωση της ταξικής πάλης και του διαχωρισμού των ανταγωνιστικών στρατοπέδων, μεταξύ των τάξεων που εκπροσωπούν. Από τη μία πλευρά, οι προοδευτικές δυνάμεις που στηρίζουν την κυβέρνηση και η πλατφόρμα τους που βασίζεται στην πάλη για νίκη έναντι του νεοφιλελευθερισμού και την επίτευξη της εθνικής ανεξαρτησίας και ελευθερίας. Από την άλλη πλευρά, βρίσκονται οι δυνάμεις της ολιγαρχίας και οι ελίτ, των οποίων η τύχη είναι άρρηκτα δεμένη με το σύστημα κυριαρχίας των Ηνωμένων Πολιτειών και τα προνόμια των οποίων αποκτήθηκαν διά μέσου της στυγνής εκμετάλλευσης του λαού.

Αυτές οι αντιπολιτευόμενες δυνάμεις φυσικά βασίζονται και στην πρόσφυση λαϊκών μαζών, ειδικά τμημάτων που είναι αποπροσανατολισμένα εξαιτίας της μαζικής και συστηματικής εκστρατείας προπαγάνδας εκ μέρους των μέσων ενημέρωσης. Η διαίρεση της κοινωνίας και η δυνατότητα πλύσης εγκεφάλου και χειραγώγησης της συνείδησης εκ μέρους των συμμάχων του ιμπεριαλισμού στη Βενεζουέλα, αντιπροσωπεύουν μια μεγάλη πρόκληση για την κυβέρνηση του Προέδρου Ούγο Τσάβες και όλων των δυνάμεων που στηρίζουν την Μπολιβαριανή Επανάσταση. Πρόκληση που απαιτεί τη διεύρυνση της λαϊκής βάσης υποστήριξης, την προσχώρηση σε αυτή και των μεσαίων στρωμάτων, καθώς και την εξουδετέρωση και απομόνωση των πεισματωδών δεξιών και αντιδραστικών τμημάτων.

Παρομοίως, η Επανάσταση πρέπει να βρει τους τρόπους και τα μέσα που είναι ικανά να ανταποκριθούν στα πλέον πραγματικά και ουσιαστικά αιτήματα του λαού και να αποφύγει επιπλέον εξαθλίωση των μαζών.

Το άλλο φαινόμενο, συνακόλουθο και ανάλογο με το πρώτο, είναι η πολιτική ριζοσπαστικοποίηση, η οποία μεταφράζεται από τις αντιπολιτευόμενες δυνάμεις ως προσφυγή σε πραξικοπήματα, προκειμένου να επιτευχθούν οι αντιδραστικές τους επιδιώξεις. Μέσα σε διάστημα 18 μηνών έγιναν τρεις απόπειρες πραξικοπήματος κατά της κυβέρνησης του Ούγο Τσάβες, παρόλο που οι απόπειρες επιχειρήθηκε να ενδυθούν το μανδύα της συνταγματικής νομιμότητας.

Το συγγενές χαρακτηριστικό των δεξιόστροφων δυνάμεων, το οποίο είναι παρόν σε όλη τη Λατινική Αμερική, καταδεικνύει ότι οι προοδευτικές δυνάμεις δεν μπορούν ούτε πρέπει να αφεθούν και να παρασυρθούν σε μάταιες αυταπάτες, αναφορικά με το δημοκρατικό χαρακτήρα των κυρίαρχων τάξεων και του ιμπεριαλισμού. Και, παρόλο ότι βρίσκονται σε κατάσταση στρατηγικής άμυνας, που έχει επιβληθεί εκ μέρους του αρνητικού συσχετισμού και της συντονισμένης επίθεσης προς την Επανάσταση, πρέπει να είναι έτοιμες για σταθερή και μακρόπνοη αντίσταση.

Οι λαοί της Λατινικής Αμερικής και ειδικά ο λαός της Βραζιλίας δεν ξαφνιάστηκε διόλου από την εκδήλωση μιας ακόμη πολιτικής κρίσης στη Βενεζουέλα. Η προώθηση ή υποχώρηση της δημοκρατικής και λαϊκής διαδικασίας, της οποίας ηγείται ο Ούγο Τσάβες, θα στιγματίσει τις πολιτικές εξελίξεις σε όλη την περιοχή.