ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 22 Φλεβάρη 2004
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
TAYTOTHTA ΡΑΔΙΟΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ
Ενας ... νέος, ωραίος, ηλεκτρονικός χαφιές

Η τεχνολογία αναγνώρισης μέσω ραδιοσυχνοτήτων (radio frequency identification ή RFID) βασίζεται στην απλή ιδέα ότι ένα ηλεκτρονικό κύκλωμα σε μια «παθητική» ταυτότητα (που δε χρειάζεται μπαταρίες και συντήρηση), μπορεί να τροφοδοτείται με ηλεκτρική ενέργεια από απόσταση, μέσω μιας ειδικής συσκευής και μάλιστα μόνο όταν χρειάζεται. Η συσκευή είναι ο αναγνώστης ταυτοτήτων, που πέρα από την αναγνώριση της ταυτότητας αποτελεί και την πηγή της ενέργειας που εκπέμπεται στην ταυτότητα. Με την ενέργεια που λαμβάνει από μακριά, η ταυτότητα μπορεί να εκπέμψει ένα σήμα και να ανταλλάξει πληροφορίες με τον αναγνώστη. Οι ταυτότητες ραδιοσυχνοτήτων αποτελούνται ουσιαστικά από μια κεραία συνδεδεμένη σε ένα ολοκληρωμένο κύκλωμα πυριτίου, τοποθετημένο μέσα σε ένα περίβλημα γυαλιού ή πλαστικού.

Οι ταυτότητες ραδιοσυχνοτήτων λειτουργούν διαφορετικά, ανάλογα κυρίως με τη συχνότητα εκπομπής - λήψης. Οι πρώτες ταυτότητες του είδους, που λειτουργούσαν στους 13,56 μεγακύκλους, συνεχίζουν να είναι οι πιο διαδεδομένες. Για να λειτουργήσουν απαιτείται να βρεθούν σε απόσταση μικρότερη του ενός μέτρου από τον αναγνώστη και συνήθως είναι δύσκολη η ανάγνωση πολλών από τις ταυτότητες αυτές όταν βρίσκονται πολύ κοντά η μια στην άλλη (π.χ. στα προϊόντα μέσα στο καλάθι του σούπερ μάρκετ).

Οι νέας γενιάς ταυτότητες υψηλότερης συχνότητας επιτρέπουν στον αναγνώστη να επικοινωνήσει μαζί τους από μεγαλύτερη απόσταση (προς το παρόν μερικά μέτρα) και λύνουν σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα της γειτνίασης με άλλες ταυτότητες του ίδιου είδους. Οι ταυτότητες αυτές μπορούν ακόμα να αποθηκεύσουν πολύ περισσότερα δεδομένα, σε σύγκριση με τα παλαιότερα μοντέλα. Επιπλέον, μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ενέργεια που προσλαμβάνουν από μακριά, για να τροφοδοτήσουν έναν αισθητήρα συνδεδεμένο μ' αυτές και στη συνέχεια να μεταδώσουν στον αναγνώστη το αποτέλεσμα της μέτρησης που έκανε ο αισθητήρας.

Οι εταιρίες (κατασκευάστριες, αλυσίδες εμπορικών καταστημάτων κτλ.) θέλουν την εφαρμογή των ταυτοτήτων ραδιοσυχνοτήτων σε κάθε προϊόν που παράγεται και σε κάθε εμπορική συσκευασία για να μειώσουν, όπως λένε, το κόστος παραγωγής και κυρίως διακίνησης των προϊόντων. Ενας ανομολόγητος στόχος τους είναι η δημιουργία καταναλωτικού προφίλ για κάθε άνθρωπο - τουλάχιστον στις πόλεις - ώστε να βελτιώσουν το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα με πιο επικεντρωμένη διαφήμιση κτλ. Οταν σταδιακά καθιερωθεί η χρήση των ταυτοτήτων για τους ομολογημένους στόχους, θα έρθει και η ώρα που θα επιδιωχτεί η κατοχύρωση και των άλλων χρήσεων.

Οι ταυτότητες ραδιοσυχνοτήτων δεν είναι υπόθεση του μέλλοντος. Εδώ και αρκετά χρόνια χρησιμοποιούνται σε ορισμένα προϊόντα, όπως τα CD μουσικής, αλλά τον τελευταίο καιρό υπάρχει μια ενορχηστρωμένη προσπάθεια σε ολόκληρο τον καπιταλιστικό κόσμο για την εφαρμογή τους σε γενικευμένη κλίμακα. Μάλιστα, πρωτεργάτης σ' αυτή την προσπάθεια θεωρείται η Ευρωπαϊκή Ενωση, που χωρίς να ρωτήσει κανέναν από τους τελικούς ενδιαφερόμενους (αυτούς που θα κουβαλάνε πάνω τους είτε το γνωρίζουν είτε όχι, δύο, τρεις ή και περισσότερες ταυτότητες) βρίσκεται στη διαδικασία τροποποίησης των κανονισμών για τις εκπομπές στην μπάντα των UHF, ώστε να νομιμοποιηθεί η χρήση ισχυρότερων πομποδεκτών στις ταυτότητες ραδιοσυχνοτήτων. Η Κομισιόν πραγματοποιεί και μελέτη σκοπιμότητας με στόχο να τοποθετηθεί ηλεκτρονική ταυτότητα σε κάθε όχημα που θα κινείται στην ήπειρο «και αργότερα ελπίζουμε σε παγκόσμιο επίπεδο», όπως λέει χαρακτηριστικά το σχετικό σχέδιο εργασίας.

Είναι πολύ πιθανό ότι οι ταυτότητες ραδιοσυχνοτήτων θα έχουν για τις επιχειρήσεις τα θετικά αποτελέσματα, στα οποία προσβλέπουν (και μάλιστα όσο μεγαλύτερες είναι τόσο πιο θετικά, λόγω της οικονομίας κλίμακας σε σχέση με τη διαχείριση όλου του τεράστιου συστήματος παρακολούθησης, που θα πρέπει να στηθεί και να συντηρηθεί). Το όφελος αυτό όμως και η όποια βελτίωση των οικονομικών δεικτών που θα επιφέρει στις οικονομίες των χωρών και ενώσεων που θα προχωρήσουν στην εκτεταμένη χρήση των ταυτοτήτων ραδιοσυχνοτήτων, θα είναι όφελος για τους κεφαλαιούχους, όχι για τους εργαζόμενους. Αντίθετα, η βλάβη στα ατομικά δικαιώματα και τις ελευθερίες θα είναι ολόκληρη των εργαζομένων.

Οι προπαγανδιζόμενες «λύσεις» στο πρόβλημα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων από την εφαρμογή των ταυτοτήτων ραδιοσυχνοτήτων είναι πρακτικά ανεφάρμοστες και εκείνο που κάνουν περισσότερο είναι να αναδεικνύουν τους κινδύνους. Για παράδειγμα, ακόμα και ένα φύλλο αλουμινίου πάνω από την ταυτότητα μπορεί να την εμποδίσει να επικοινωνήσει με τον αναγνώστη ταυτοτήτων. Αλλά τι θα κάνουμε, αλήθεια, θα ψάχνουμε να βρούμε πού είναι τοποθετημένες πάνω στα προϊόντα που αγοράζουμε (υπάρχουν ταυτότητες ακόμα και σε μέγεθος ρυζιού) και θα τις καλύπτουμε με κομμάτια φύλλου αλουμινίου; Ή η άλλη ιδέα, για τα ειδικά μηχανήματα ακύρωσης των ταυτοτήτων κατά την έξοδο από το κατάστημα. Ποιος θα ξέρει ποιο κατάστημα έχει τέτοιο μηχάνημα και πώς θα ξέρει ότι πραγματικά ακυρώθηκαν οι ταυτότητες των προϊόντων που αγόρασε;

Πέρα από τις επιδιώξεις των εταιριών, υπάρχουν και οι επιδιώξεις του συλλογικού εκφραστή των συμφερόντων τους, του καπιταλιστικού κράτους. Αν και προς το παρόν δεν υπάρχει δυνατότητα ανίχνευσης από πολύ μακριά των ταυτοτήτων ραδιοσυχνοτήτων (και κατ' επέκταση και του φορέα τους εφόσον π.χ. είναι τοποθετημένες σε είδη ένδυσης - υπόδησης) είναι μάλλον βέβαιο ότι σε μερικά χρόνια η δυνατότητα αυτή θα βελτιωθεί. Αλλωστε, οι ταυτότητες ραδιοσυχνοτήτων δεν είναι το μόνο μέσο για την παρακολούθηση ενός ανθρώπου στο σύγχρονο κόσμο. Υπάρχουν και οι πιστωτικές κάρτες, οι ηλεκτρονικές συναλλαγές με δημόσιους οργανισμούς και τράπεζες και μια σειρά άλλες «ευκολίες», που δίνουν δυνατότητα σε ένα μεγάλο οργανισμό και οπωσδήποτε σε ένα κράτος να συνθέσει κομμάτι - κομμάτι την ψηφιακή εικόνα μερικών «επικίνδυνων» ανθρώπων, καθώς αυτοί κινούνται μέσα στην καθημερινότητα ή έξω απ' αυτήν.

Οπως και μια σειρά άλλες τεχνολογικές εξελίξεις, οι ταυτότητες ραδιοσυχνοτήτων δεν είναι ούτε η λύση στα προβλήματά μας, αλλά ούτε και το... σημάδι του Αντίχριστου. Σε μια οικονομία που θα ελέγχεται από τους εργαζόμενους και θα εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους, η μείωση του κόστους παραγωγής θα είναι προς το συμφέρον της κοινωνίας στο σύνολό της. Με μια κρατική εξουσία που θα είναι πραγματικά από το λαό για το λαό, κανείς δε θα έχει λόγο ανησυχίας όσο θα προστατεύεται και θα βαθαίνει αυτός ο χαρακτήρας της εξουσίας. Σε έναν κόσμο υπό την κυριαρχία του καπιταλισμού όμως, η χρήση των ταυτοτήτων ραδιοσυχνοτήτων, όπως και κάθε άλλης τεχνολογικής εξέλιξης, μπορεί στην καλύτερη περίπτωση απλώς να αυξήσει τα κέρδη των μονοπωλίων και στη χειρότερη να βοηθήσει στη βήμα βήμα υλοποίηση του οργουελιανού εφιάλτη.


Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Scientific American», www.washingtontimes.com, www.rfidjournal.com



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ