ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 25 Απρίλη 2004
Σελ. /32
Σκέψεις από την Κύπρο...

Eurokinissi

(Του απεσταλμένου μας στη Λευκωσία ΘΑΝΑΣΗ ΛΕΚΑΤΗ).-

Κανονικά η σημερινή μέρα προσφέρεται για πανηγυρισμούς. Δεν είναι λίγο ένας λαός να φέρνει τα πάνω κάτω - έστω και πρόσκαιρα - στους σχεδιασμούς του ιμπεριαλισμού. Και οι Κύπριοι το κατάφεραν. Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν είχαν ανοίξει ακόμα οι κάλπες. H απάντηση όμως πλανιόταν στον αέρα. Οι αναλύσεις επί του αποτελέσματος μένουν γι' αργότερα.

Προς το παρόν κάποιες σκόρπιες σκέψεις για μια πραγματικότητα που αφήνουμε πίσω μας, σκέψεις που γεννήθηκαν αυτές τις μέρες της συναναστροφής με φίλους και συντρόφους στο νησί.

Ας φύγουμε, λοιπόν, λίγο μπροστά.

H φετινή Πρωτομαγιά θα γιορταστεί μ' έναν ιδιόμορφο τρόπο στην Κύπρο. Δε θα 'ναι οι εργάτες του νησιού που θα διαδηλώνουν, αλλά ή ίδια η άρχουσα τάξη που θα πανηγυρίζει. Τι; Την ένταξη στην EE. Την αποφασιστική, δηλαδή, ενίσχυση των μηχανισμών εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης, τη διεύρυνση των δυνατοτήτων παραγωγής περισσότερου κέρδους.

Στην περίπτωση που είχε υπερισχύσει το «ναι» και στις δυο κοινότητες, θα καταβαλλόταν προσπάθεια τα πανηγύρια να ήταν κοινά σε βορρά και νότο ως παλλαϊκή γιορτή, καθώς σημαντικό μέρος του πληθυσμού, ειδικά στο βορρά, είχε πειστεί ότι η ένταξη στην EE είναι κάτι που οδηγεί όλους - αστούς και εργάτες - στην ευημερία. Με το «όχι» απολέσθηκε η δυνατότητα κοινών πανηγυρισμών. Οχι για όλους, καθώς η άρχουσα τάξη και στη μία και στην άλλη πλευρά έχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει. Το νησί εντάσσεται ως ενιαίος χώρος στην EE κι αυτό σημαίνει πολλά για τα περιθώρια αύξησης των κερδών και της εκμετάλλευσης. Πέρα απ' όσα έλεγαν οι εκπρόσωποί της από τηλεοράσεως περί ενότητας του πληθυσμού, που δε θα επιτευχθεί σε περίπτωση επικράτησης του «όχι», τα κοινά συμβόλαια μερίδας της άρχουσας τάξης του νότου με αστούς του βορρά έχουν ήδη υπογραφεί ερήμην της συνεχιζόμενης πραγματικότητας της στρατιωτικής κατοχής του βόρειου τμήματος.

***

Μια βδομάδα στην Κύπρο είναι μηδενικός χρόνος για να καταλάβεις τι γίνεται. Είναι όμως αρκετός για να ρωτήσεις τα κρίσιμα, να καταγράψεις τα ελάχιστα που απαιτούνται για να εκτιμήσεις ποιος δουλεύει, ποιος παράγει και ποιος κερδίζει τελικά.

Ολη αυτή τη βδομάδα καμία συζήτηση δεν έγινε γι' αυτό που κάποτε λογιζόταν ως διεθνές πρόβλημα, αλλά όλη η συζήτηση αφορούσε διαφορές γύρω από την κατοχή μιας πεζούλας και μιας κάμαρης, διαφορές δηλαδή γύρω από ένα πρόβλημα συμβίωσης, όπως θέλει να το παρουσιάζει η Ευρωπαϊκή Ενωση, δηλαδή πρόβλημα που λύνεται με ψυχολογική υποστήριξη - και άρα τι χρειαζόταν το «σχέδιο Ανάν»; H ίδια η τρομακτική πίεση που ασκήθηκε για να περάσει το σχέδιο δείχνει πως άλλα κρίνονται μ' αυτό κι όχι η ιδιοκτησία μιας πεζούλας.

***

H ιδεολογική υποχώρηση που έχει γίνει - από την εποχή που υπάρχουσας της Σοβιετικής Ενωσης το Κυπριακό ως διεθνές πρόβλημα παρέπεμπε αναγκαστικά στον ένα και μοναδικό εχθρό, τον ιμπεριαλισμό, ως σήμερα - είναι τεράστια. Δεν αφορά μόνο την κορυφή πολιτικών ηγεσιών, αλλά διαπερνά το κοινωνικό σώμα. Καθώς για την εκπαίδευση του λαού σ' αυτή την κατεύθυνση έγιναν πάρα πολλά. Το κυριότερο είναι η επανάληψη του «μότο» ότι το Κυπριακό είναι πρόβλημα συμβίωσης. Που σημαίνει ότι εχθρός είναι ο γείτονας και λύση ένας ξένος - τρίτος δικαστής.

Ως πρόβλημα συμβίωσης εκτινάσσει ψηλά τον εθνικισμό. Ενα τμήμα του «όχι» νέων ανθρώπων υποκρύπτει αντιδραστικές έως φασίζουσες αντιλήψεις. Σε ευθεία αντιστοίχιση με τις εξίσου αντιδραστικές αντιλήψεις που κυριαρχούν στην κοσμοπολίτικη αντίληψη των επιτελείων που στήριξαν το «ναι». Αυτό οδηγεί ακόμα πιο βαθιά σε εξάρτηση από τον ιμπεριαλισμό κι αυτή η εξάρτηση με τη σειρά της τροφοδοτεί τον εθνικισμό στη βάση, καθώς αυτός παρουσιάζεται ως διέξοδο.

***

Οι αναφορές σε ταξικά συμφέροντα που συγκρούονται αποκλείονται εκ προοιμίου. Τα πάντα υποτάσσονται στο «εθνικό», που ακριβώς όταν δεν αντιμετωπίζεται από τη σκοπιά των δυο «εθνών» (εργάτες - αστοί), τα συμφέροντα των οποίων συγκρούονται εντός του όποιου έθνους - κράτους, οδηγεί στο να χειροκροτάνε οι εργάτες τις νίκες των αφεντικών τους. Κι όμως μια ματιά στη γειτονική Κρήτη, θα αρκούσε, για παράδειγμα, να δείξει πως η κυριαρχία της πολυεθνικής TUI στον ενιαίο τουριστικά χώρο δε συνοδεύεται και από την ευημερία των ξενοδοχοϋπαλλήλων. Γιατί, άραγε, στην περίπτωση της Κύπρου να θεωρείται συμφέρον για τους εργάτες του βορρά και του νότου το δικαίωμα του κάθε Λούη να εκμεταλλεύεται από άκρη σ' άκρη το νησί; H αναφορά στον τουρισμό είναι επιμέρους, καθώς αυτά που αφορά το «σχέδιο Ανάν» είναι πολύ περισσότερα και σοβαρότερα.

***

Εγινε ντόρος κάποια στιγμή για την Καρπασία, για το αν ζητήθηκε και γιατί δε ζητήθηκε. Ούτε λέξη όμως δεν ακούστηκε για το γεγονός ότι η Καρπασία, εκτός από περιβόλια, είναι και το προκεχωρημένο φυλάκιο για τον αγωγό Μπακού - Τσεϊχάν. Πώς θα μπορούσε να γίνει διαπραγμάτευση γι' αυτήν, όταν όχι μόνο δεν αποδυναμώνεται η εγγλέζικη κυριαρχία στο τρίτο κράτος - αυτό των βάσεων - που υπάρχει πάνω στο νησί, αλλά διευρύνεται;

***

Ψιλά γράμματα όλα αυτά για τον Τουρκοκύπριο που στενάζει στα σοκάκια της κατεχόμενης Λευκωσίας. Μια λίρα όλη κι όλη είναι αρκετή για να μοιάζει ο κόσμος καλύτερος. Πόσο μάλλον που του υπόσχονται περίπου τον παράδεισο. Να το πούμε αλλιώς: Κοντά 130.000 εξαθλιωμένα φτηνά εργατικά χέρια στα κατεχόμενα ζητάνε αφέντη να αγοράσει τη δύναμή τους. Και στο νότο τα περιμένουν πώς και πώς, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος είναι έποικοι. Κάποιος, βέβαια, πρέπει να μιλήσει γι' αυτό. Σίγουρα δεν είναι ο Ταλάτ, ούτε ο Κληρίδης, ο Βασιλείου, ούτε ο Αναστασιάδης. Σίγουρα δεν είναι οι συνυπεύθυνοι για το 1974 και οι συμπαραγωγοί του «σχεδίου Ανάν». H ζωή όμως αποστρέφεται το κενό. Και το επαναστατικό υποκείμενο, που στο βορρά εμφανέστατα λείπει, είναι μια αναγκαιότητα, που αργά η γρήγορα θα βρει την απάντησή της... Το γεγονός ότι κάθε προηγούμενη απόπειρα έχει πνιγεί στο αίμα δε συνιστά από μόνο του ικανή συνθήκη για να γλείφει κανείς το χέρι του εξουσιαστή. Κι αυτό συμβαίνει σήμερα σε βορρά και νότο, όπου οι δυνάστες έχουν αναγορευτεί σε σωτήρες. Με την επιδίωξη, μάλιστα, να τους χορηγηθεί και αριστερό διαβατήριο. Διαβατήριο που χρειάζονται πάντα όλοι οι... πρώην, όπου Γης.

***

Στη μετά το δημοψήφισμα μέρα γίνεται καθαρότερο ό,τι ήταν ορατό και πριν. Πως οι κυρίαρχες δυνάμεις - πέρα από το μεγάλο παιχνίδι της από κοινού εξυπηρέτησης των σχεδίων του ιμπεριαλισμού - δίνουν κι έναν αγώνα μεταξύ τους με άμεσο ορίζοντα την 13η του Ιούνη. Τη μέρα που αναμένεται να εκφραστεί και σε αριθμούς μια σημαντική ανακατάταξη στο πολιτικό σκηνικό. Τα «ναι» και τα «όχι» για το «σχέδιο Ανάν» δεν αφήνουν κανένα σχήμα ανεπηρέαστο.

Κι αυτό το παιχνίδι όμως είναι εγκλωβισμένο. H επί της ουσίας συμφωνία στα ιμπεριαλιστικά σχέδια δεν προοιωνίζεται τίποτα καλό για την εργατική τάξη. H συζήτηση όμως και ενόψει ευρωεκλογών θα παραμείνει εντός του δικοινοτικού και «εθνικο-πατριωτικού» πλαισίου, όπου θα καλούνται οι εργάτες να επιλέξουν ανάμεσα στις δυνάμεις του σκότους, όπως αποκαλούνται ήδη όσοι επιμένουν σε έννοιες όπως πατρίδα, και τον κοσμοπολιτισμό που εκφράζουν όσοι συγκροτούν ήδη την κιτρινοπράσινη πλατφόρμα του «ναι».

O εγκλωβισμός και δυνάμεων με ταξική αναφορά σε ένα τέτοιο πεδίο αντιπαράθεσης, όπου κάθε αναφορά στον ιμπεριαλισμό θα πετάγεται στο καλάθι των αχρήστων, αντί να παράγει και προάγει την αναγκαία αντίσταση και ρήξη, εκπαιδεύει ακόμα περισσότερο την εργατική τάξη στη συναίνεση και την υποταγή.

***

H προς το παρόν απόρριψη του σχεδίου, με τους όρους που έγινε, έδωσε βέβαια μιαν ανάσα στις δυνάμεις που η κοινωνική τους βάση έχει μακριά ιστορία αντίστασης και αγώνα. Στο σβέρκο όμως παραμένει ζεστή η ανάσα του αφέντη.

Διέξοδος δε φαίνεται να υπάρχει όσο η επιστημονική ανάλυση δε θα δείχνει τον εχθρό. Οσο το αίτημα της λαϊκής ενότητας σ' όλο το νησί δεν είναι πριν απ' όλα υπόθεση πάλης των ίδιων των λαϊκών δυνάμεων, όσο αυτή η πάλη δεν οργανώνεται στην κατεύθυνση ρήξης με τον ιμπεριαλισμό. Και σε μια τέτοια κατεύθυνση το παγκόσμιο εργατικό κίνημα έχει να καταθέσει μια πλούσια εμπειρία.

ΚΚΕ
Παρουσίαση της Διακήρυξης για τις ευρωεκλογές

Εκδήλωση για την παρουσίαση της Διακήρυξης της ΚΕ του ΚΚΕ για τις ευρωεκλογές θα πραγματοποιηθεί αύριο Δευτέρα, 26 Απρίλη, στις 7.30 μ.μ., στο ξενοδοχείο «ΠΑΡΚ» (Πεδίον του Αρεως).

Την παρουσίαση της Διακήρυξης θα κάνει η ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος, Αλέκα Παπαρήγα. Θα ακολουθήσει συζήτηση.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ