Εκλεισαν 134 χρόνια από τη γέννηση του Βλαντιμίρ Ιλιτς Ουλιάνοφ. Αυτό είναι το πραγματικό όνομα του Λένιν, που είδε για πρώτη φορά το φως της ζωής στις 22 Απρίλη 1870, στην πόλη Σιμπίρσκ στο Βόλγα.

To όνομα του Λένιν είναι ταυτισμένο με το μεγαλύτερο κοσμοϊστορικό γεγονός του 20ού αιώνα, τη Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση. Αλλά η επανάσταση δεν είναι έργο μιας πράξης. Πίσω από το συγκεκριμένο γεγονός, τομή στην ιστορία της ανθρωπότητας γιατί άνοιγε ο δρόμος του περάσματος από τις ταξικές κοινωνίες στον κομμουνισμό, υπάρχει ένα τεράστιο επαναστατικό έργο, συνέχεια του έργου των Μαρξ - Ενγκελς. Αλλά και μετά την πραγματοποίηση της επανάστασης, υπάρχει η πορεία της οικοδόμησης του σοσιαλισμού, τις βάσεις της οποίας, θεωρητικά και πρακτικά, ανέπτυξε ο Λένιν. Το έργο του δίκαια πήρε τη θέση του στην ιστορία του παγκόσμιου εργατικού κινήματος πλάι στο έργο των Μαρξ - Ενγκελς.

H επαναστατική του δράση ξεκινά από τα νεανικά του χρόνια. Στράφηκε στο μαρξισμό και την οργάνωση της πολιτικής πάλης της εργατικής τάξης, παρά και ενάντια στο ρεύμα της εποχής, το ναροντνικισμό, που δρούσε με μορφές πολιτικής πάλης, όπως η ατομική τρομοκρατία ενάντια στον τσάρο, ως το μέσον για την κοινωνική απελευθέρωση της αγροτιάς. Είναι χαρακτηριστικό ότι με την εκτέλεση του μεγαλύτερου αδελφού του Αλέξανδρου, μετά τη σύλληψη και καταδίκη του σε θάνατο για απόπειρα δολοφονίας του τσάρου Αλέξανδρου ΙΙΙ, ο ίδιος λέει ότι «εμείς θα ακολουθήσουμε άλλο δρόμο».

Εκλαϊκεύοντας το μαρξισμό στους εργάτες, ταυτόχρονα, ο ίδιος δουλεύει για την ανάπτυξη του επιστημονικού σοσιαλισμού στη Ρωσία. Το έργο του «Ποιοι είναι οι φίλοι του λαού και πώς καταπολεμούν τους σοσιαλδημοκράτες» είναι σταθμός για τη διάδοση του μαρξισμού και την ανάπτυξη της επαναστατικής πάλης της εργατικής τάξης της Ρωσίας και, ταυτόχρονα, ένα αποτελεσματικό θεωρητικό όπλο ενάντια στο ναροντνικισμό.

Επίσης, το έργο του «Η ανάπτυξη του καπιταλισμού στη Ρωσία», που θεμελιώνει το ρόλο και τις σχέσεις των τάξεων στη Ρωσία και αναδεικνύει τη δυνατότητα της μικρής, αλλά συγκεντρωμένης εργατικής τάξης, να ηγηθεί της επανάστασης, ανοίγει το δρόμο για τη συνένωση της επαναστατικής θεωρίας με το επαναστατικό κίνημα στη Ρωσία.

Ταυτόχρονα με την ανάπτυξη της θεωρίας, κατανοεί ότι χωρίς κόμμα επαναστατικό δεν μπορεί να συνενωθεί η επαναστατική κοσμοθεωρία με το εργατικό κίνημα, έτσι που να αφυπνίζει συνειδήσεις, να συνενώνει την καθημερινή ταξική πάλη στην ανώτερη μορφή της, την πολιτική πάλη για την εξουσία. Συμμετέχοντας και καθοδηγώντας ένα μαρξιστικό όμιλο στην Πετρούπολη, καταπιάνεται με την ίδρυση επαναστατικού κόμματος της εργατικής τάξης σε πανεθνική κλίμακα και σαν πρώτο βήμα συνενώνει τους μαρξιστικούς πυρήνες στην Πετρούπολη σε επαναστατική πολιτική οργάνωση, την «Ενωση πάλης για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης», το 1895. Η ανάπτυξη των σοσιαλδημοκρατικών οργανώσεων σ' όλη τη χώρα απαιτούσε την επεξεργασία κοινού προγράμματος και ενιαίας τακτικής και επαναστατικής πάλης των Ρώσων μαρξιστών. Πρόβαλε το πρόβλημα της συνένωσης των σοσιαλδημοκρατικών οργανώσεων σε κόμμα, εμφανίστηκε η ανάγκη της σύγκλησης συνεδρίου. Ο Λένιν έλεγε δε χαρακτηριστικά: «...δώστε μας μια οργάνωση επαναστατών - και θα αναποδογυρίσουμε τη Ρωσία!». Τρία χρόνια αργότερα, το Μάρτη του 1898, συνήλθε στο Μινσκ το πρώτο, ιδρυτικό, Συνέδριο του Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας (ΣΔΕΚΡ). Ο Λένιν βρίσκεται αρχικά στη φυλακή και μετά στην εξορία, αλλά συμμετέχει ακόμη και απ' αυτές τις τρομερά δύσκολες συνθήκες στην οργάνωση πανεθνικού επαναστατικού κόμματος της εργατικής τάξης. Στη φυλακή, ο Λένιν έγραψε το «Σχέδιο προγράμματος» του μελλοντικού κόμματος», την «Ερμηνεία του προγράμματος». Αργότερα, στην εξορία της Σιβηρίας, στην εργασία του «Τα καθήκοντα των Ρώσων σοσιαλδημοκρατών», ο Λένιν γενίκευσε την πείρα της «Ενωσης πάλης» της Πετρούπολης, σαν εμβρύου του μαρξιστικού κόμματος, και θεμελίωσε το πολιτικό πρόγραμμα και την τακτική των Ρώσων σοσιαλδημοκρατών.

Αμέσως μετά το συνέδριο, πιάστηκε όλη η Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος και έτσι, ουσιαστικά, δεν προχώρησε η ενιαία οργάνωση του κόμματος. Αυτό έγινε κατορθωτό στα 1903, με το δεύτερο συνέδριο του ΣΔΕΚΡ, και υπό την καθοδήγηση του Λένιν ιδρύεται ουσιαστικά το μπολσεβίκικο κόμμα.

Αναπτύσσοντας και πλουτίζοντας τις θεμελιακές ιδέες του Κ. Μαρξ και του Φ. Ενγκελς για το προλεταριακό κόμμα, ο Β. Ι. Λένιν, για πρώτη φορά στην ιστορία του μαρξισμού, δημιούργησε μιαν αρμονική και ολοκληρωμένη διδασκαλία για το Κομμουνιστικό Κόμμα - το κόμμα νέου τύπου, το οποίο χαρακτηρίζεται σαν κόμμα της σοσιαλιστικής επανάστασης και της δικτατορίας του προλεταριάτου, της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.

Στο Συνέδριο διεξήχθη σκληρή πάλη ανάμεσα στους συνεπείς επαναστάτες οπαδούς του Λένιν, και τους οπορτουνιστές, σχετικά με το χαρακτήρα του κόμματος. Το Συνέδριο απέκρουσε αποφασιστικά τον οπορτουνισμό. Ετσι, για πρώτη φορά στην ιστορία του διεθνούς εργατικού κινήματος, μετά το θάνατο του Κ. Μαρξ και του Φ. Ενγκελς, ψηφίστηκε ένα γνήσια επαναστατικό πρόγραμμα, αφού σ' αυτό καθορίστηκαν με σαφήνεια ο προλεταριακός χαρακτήρας του και ο πρωτοπόρος του ρόλος στο εργατικό κίνημα, διατυπώθηκε η ιδέα της ηγεμονίας της εργατικής τάξης στην επανάσταση στη Ρωσία και η δικτατορία του προλεταριάτου ως επαναστατικής εξουσίας. Η θέση για τη δικτατορία του προλεταριάτου δεν περιλαμβανόταν σε κανένα πρόγραμμα των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων της Δύσης, τα οποία στην πράξη είχαν εγκαταλείψει την πάλη για το σοσιαλισμό.

Μα, δεν είναι μόνον αυτή η θεωρητική του δράση. Ο Λένιν, αναπτύσσοντας δημιουργικά τη θέση που είχε διατυπώσει ο Μαρξ το 1856 για τη δυνατότητα συνένωσης της προλεταριακής επανάστασης με τον «πόλεμο των χωρικών», απέδειξε ότι η συμμαχία του επαναστατικού προλεταριάτου με την εργαζόμενη αγροτιά αποτελεί βασικό όρο της νίκης της δημοκρατικής επανάστασης στη Ρωσία, αλλά και της σοσιαλιστικής επανάστασης, ενσωματώνοντάς τη στις αρχές της στρατηγικής και τακτικής του Κομμουνιστικού Κόμματος, στη θεωρία της σοσιαλιστικής επανάστασης. Θεμελίωσε, επίσης, τη θεωρία της διατήρησης της συμμαχίας της εργατικής τάξης και της αγροτιάς μετά τη νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης στο επίπεδο της εξουσίας.

Ο Λένιν ήταν φανατικός πολέμιος κάθε οπορτουνιστικής και ρεφορμιστικής διαστρέβλωσης της επαναστατικής θεωρίας. Ηταν φανατικός αντίπαλος στον οπορτουνισμό των Ρώσων μενσεβίκων και των ηγετών της Δεύτερης Διεθνούς, (Κάουτσκι, κλπ.), που απαρνήθηκαν το μαρξισμό και έγιναν εχθροί της σοσιαλιστικής επανάστασης και της σοβιετικής εξουσίας στη Ρωσία. Παράλληλα, έκανε κριτική στον αριστερισμό και στον «επαναστατικό» τυχοδιωκτισμό. Ο ίδιος θεωρούσε ως έναν από τους πιο βασικούς όρους για τη νίκη της σοσιαλιστικής επανάστασης την αδιάλλακτη πάλη ενάντια στον οπορτουνισμό. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι με τη μελέτη του ανώτατου σταδίου του καπιταλισμού, και το αναπόφευκτο των πολέμων στην εποχή του ξαναμοιράσματος του κόσμου, καθόρισε και την τακτική της μετατροπής του ιμπεριαλιστικού πολέμου από την εργατική τάξη των εμπόλεμων ιμπεριαλιστικών κρατών, σε εμφύλιο πόλεμο για την ανατροπή της αστικής τάξης από την εξουσία. Τακτική, η οποία δικαιώθηκε με την Οχτωβριανή Επανάσταση, κόντρα στην παλιά σοσιαλδημοκρατία, που συμβιβάστηκε με την αστική τάξη και στην πορεία διαχειρίστηκε και τα συμφέροντά της ενάντια στους λαούς. Αποτέλεσμα αυτής της πιο συνεπούς διεθνιστικής δράσης των μπολσεβίκων ήταν η ίδρυση της Τρίτης Κομμουνιστικής Διεθνούς.

Ο Λένιν απέδειξε επιστημονικά, με την ανισόμετρη οικονομική και πολιτική ανάπτυξη του καπιταλισμού, τη δυνατότητα νίκης της επανάστασης αρχικά σε μια μόνο (ή και μερικές) χώρα, αναπτύσσοντας τη θεωρία του αδύνατου κρίκου. Η Ρωσία το 1917 ήταν ακριβώς ο αδύνατος κρίκος στην αλυσίδα του διεθνούς ιμπεριαλισμού, στην περίοδο της γενικής κρίσης του καπιταλισμού.

Με αφορμή τα 134 χρόνια από τη γέννηση του Λένιν, παρουσιάζουμε αποσπάσματα από δύο έργα του, άκρως επίκαιρα.

Το πρώτο «Για το σύνθημα των Ενωμένων Πολιτειών της Ευρώπης», γραμμένο στα 1915,(Απαντα, 5η έκδοση, «ΣΕ», τόμος 26, σελίδες 359-363), τηρουμένων των αναλογιών, στις συνθήκες της εποχής που γράφτηκε, απαντά στο σήμερα σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ), την αντιδραστικότητά της ως ταξικού συνασπισμού του κεφαλαίου των κρατών - μελών της, που συγκροτήθηκε για να εκμεταλλεύονται πιο στυγνά τους λαούς, για να συνενώνουν τις δυνάμεις τους στον οξύτατο διεθνή ανταγωνισμό με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, ΗΠΑ - Ιαπωνία, και έτσι να συμμετέχουν σε ιμπεριαλιστικούς πολέμους για μοίρασμα σφαιρών επιρροής, αγορών κλπ. Τις αυταπάτες για πραγματική σύγκλιση των οικονομιών των χωρών - μελών της για ΕΕ με «κοινωνικό πρόσωπο», για «Ευρώπη της ειρήνης, της δημοκρατίας, της ευημερίας», προκειμένου να υποτάσσονται οι λαοί στην καπιταλιστική σκλαβιά.

Το δεύτερο, γραμμένο επίσης στα 1915, το κεφάλαιο IV «Η ιστορία της διάσπασης και η σημερινή κατάσταση της σοσιαλδημοκρατίας της Ρωσίας» από το «Σοσιαλισμός και πόλεμος», αναπτύσσει συνοπτικά τη διαπάλη με τον οπορτουνισμό («Απαντα», 5η έκδοση, «ΣΕ», τόμος 26, σελίδες 350-358).