Παπαγεωργίου Βασίλης

Την περασμένη βδομάδα στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, που έγινε στο Λουξεμβούργο, δεν κατορθώθηκε να βγει τελική απόφαση από τους αρμόδιους υπουργούς, για το αν τελικά το μεταλλαγμένο καλαμπόκι της ευρω-πολυεθνικής εταιρίας, με έδρα την Ελβετία, «Syngenta», θα μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερα στην εσωτερική αγορά της Κοινότητας. Το Συμβούλιο δεν κατάφερε να πάρει απόφαση, αφού υπήρξαν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των διαφόρων κρατών - μελών, έτσι το θέμα παραπέμφθηκε - για... σιγουριά - στην ίδια την Επιτροπή για να πάρει την τελική απόφαση.

Σε ένα ακόμη κρίσιμο ζήτημα, οι κυρίαρχοι κύκλοι της ΕΕ, έρχονται να δώσουν ρεσιτάλ υποκρισίας, ξεχνώντας ότι μέχρι πριν από λίγο διάστημα, στις διαρκείς προσφυγές που κατέθεταν οι ΗΠΑ στον ΠΟΕ κατά της ΕΕ εξαιτίας του μορατόριουμ απαγόρευσης που ίσχυε, επικαλούνταν την ασάφεια των επιστημονικών ερευνών σχετικά με τις συνέπειες των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών στο περιβάλλον και στον άνθρωπο. Ασάφεια η οποία παραμένει έως σήμερα, χωρίς ωστόσο να εμποδίζει την Επιτροπή να άρει την απαγόρευση. Αποδεικνύοντας έτσι, ότι το μορατόριουμ απαγόρευσης της ΕΕ, δεν ίσχυε για την ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών, αλλά αντίθετα αποτέλεσε όπλο στα χέρια των ευρωπαϊκών εταιριών, στην προσπάθειά τους να κερδίσουν χρόνο, ώστε να μπουν δυναμικά στην παγκόσμια αγορά κόντρα στους υπερατλαντικούς ανταγωνιστές τους.

Η μόνη «ασφάλεια, που θα παρέχει στο εξής η ΕΕ προς τους πολίτες της, θα είναι η αναγραφή της φράσης «γενετικά τροποποιημένο» στις ετικέτες αυτών των προϊόντων, και μόνο στην περίπτωση που θα περιλαμβάνουν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς άνω του 0,9%. Οι νέοι κανονισμοί για τη σήμανση των μεταλλαγμένων οργανισμών στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές υιοθετήθηκαν στις 2 Ιούλη 2003 επί ιταλικής προεδρίας. Οι κανόνες σήμανσης θα ισχύουν και για τις ζωοτροφές που εμπεριέχουν ή προέρχονται από μεταλλαγμένα προϊόντα, όχι όμως και για τις τροφές που προέρχονται από ζώα τα οποία έχουν τραφεί με μεταλλαγμένες ζωοτροφές, δηλαδή τα αβγά, το κρέας ή το γάλα. Προφανώς και τα πολυειπωμένα επιχειρήματα της Επιτροπής περί δικαιώματος πληροφόρησης και επιλογής των καταναλωτών δεν ισχύει γι' αυτές τις περιπτώσεις. Να σημειώσουμε, πάντως ότι εδώ και χρόνια έχουν δει το φως της δημοσιότητας καταγγελίες - με πιο πρόσφατη αυτή του Εθνικού Φορέα Ελέγχου Τροφίμων - για εντοπισμό γενετικά τροποποιημένων οργανισμών σε τροφές που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά, χωρίς βέβαια να το αναγράφουν πουθενά.

Στην Εκθεση της Επιτροπής των Μονίμων Αντιπροσώπων του Συμβουλίου της ΕΕ, η οποία κατατέθηκε εισηγητικά στο πρόσφατο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας, αναφέρεται στην παράγραφο 4, ότι «ο αρμόδιος οργανισμός αξιολόγησης των τροφίμων των Κάτω Χωρών είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο γλυκός αραβόσιτος της σειράς ΒΤ-11 είναι εξίσου ασφαλής με τον παραδοσιακό γλυκό αραβόσιτο». Αναφέρεται επίσης και η εξίσου εφησυχαστική γνώμη που διατύπωσε η Επιστημονική Επιτροπή Τροφίμων της ΕΕ, η οποία υποστήριξε στις 17 Απρίλη του 2002, ότι ο γλυκός αραβόσιτος ΒΤ-11 είναι εξίσου ασφαλής με τα παραδοσιακά αντίστοιχα προϊόντα για κατανάλωση από τον άνθρωπο. Ωστόσο η έκθεση του Συμβουλίου της ΕΕ, αν και αναφέρεται η έκθεση της Γαλλικής Υπηρεσίας Ασφάλειας και Υγιεινής Τροφίμων (AFSSA), η οποία «εξέφρασε τις ανησυχίες της» για τις επιπτώσεις που μπορεί να υπάρχουν στον άνθρωπο από την κατανάλωση του προϊόντος, εντούτοις ξεπερνάει τις επιφυλάξεις της AFSSA, σημειώνοντας ότι «δε δόθηκαν νέα επιστημονικά στοιχεία πέραν αυτών της αρχικής αξιολόγησης» του προϊόντος. Επίσης αξίζει να θυμίσουμε την έρευνα που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο Cornel, της Νέας Υόρκης, το 1999, αναφορικά με τις συνέπειες που έχει το καλαμπόκι ΒΤ, στο φυσικό περιβάλλον. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου τάισαν με καλαμπόκι ΒΤ-11 και ΒΤ-176, ένα ιδιαίτερο είδος πεταλούδας που συναντάται στην Αμερικανική Ηπειρο, με την ονομασία «Monarch», για να διαπιστώσουν ότι έπειτα από 4 ημέρες, το 44% των πεταλούδων πέθαναν, εξαιτίας της υψηλής τοξικότητας του καλαμποκιού. Η έρευνα αυτή, όπως και δεκάδες άλλες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, από πανεπιστήμια και άλλα επιστημονικά ιδρύματα, αμφισβητήθηκε ιδιαίτερα από τους υπέρμαχους των μεταλλαγμένων προϊόντων.

Το μόνο σίγουρο πάντως είναι, ότι μέχρι και σήμερα δεν έχουν γίνει επαρκείς μελέτες, που να βεβαιώνουν ρητά και κατηγορηματικά, ότι η μαζική απελευθέρωση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών, δεν εμπεριέχει τον παραμικρό κίνδυνο τόσο για την ανθρώπινη υγεία, όσο και για το σύνολο του οικοσυστήματος του πλανήτη μας.

Παρακάτω δημοσιεύεται ολόκληρη η λίστα των μεταλλαγμένων προϊόντων, με τις χώρες στις οποίες έχουν κατατεθεί αιτήσεις αδειοδότησης καθώς και τις εταιρίες που τα προωθούν, τα οποία αναμένεται τους επόμενους μήνες να πάρουν τις τελικές άδειες κυκλοφορίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η γερμανικών συμφερόντων φαρμακοβιομηχανία «Bayer» και η αμερικανικών «Mosanto», είναι οι δύο εταιρίες που παίρνουν τη «μερίδα του λέοντος», ενώ με τον έναν ή τον άλλον τρόπο (κυρίως μέσω της παροχής τεχνογνωσίας ή ακόμα και κατοχής τμήματος μετοχών), οι δύο αυτές πολυεθνικές, βρίσκονται πίσω και από τις υπόλοιπες εταιρίες που φαίνονται στην παρακάτω λίστα.

• Ηνωμένο Βασίλειο, «Bayer CropScience, «Glufosinate Tolerant oilseed rape T45» (ελαιοκράμβη).
• Ισπανία, «Bayer CropScience», «Glufosinate tolerant Cotton Transformation event LLCotton25» (βαμβάκι).
• Ολλανδία, «Dow AgroSciences, Agrigenetics», «Insect resistant cotton events 281-24-236 and 3006-210-23» (βαμβάκι).
• Ισπανία, «Monsanto», «Genetically modified maize NK603 MON 810» (καλαμπόκι).
• Ηνωμένο Βασίλειο, «Bayer CropScience», «Glufosinate-tolerant Rice, LLRICE62» (ρύζι).
• Ισπανία, «Monsanto», «Roundup Ready maize line NK603» (καλαμπόκι για καλλιέργεια).
• Ισπανία, «Stoneville Pedigreed Seed Company», «Genetically modified BROMBXNNIL-tolerant cotton» (βαμβάκι).
• Γαλλία, «Syngenta Seeds», «Insect resistant Bt11 maize» (καλαμπόκι).
• Δανία, «DANISCO Seed, DLF Trifolium A/S, Monsanto», «Roundup Ready fodder beet derived from line A5/15» (τεύτλο).
• Γερμανία, «Bayer CropScience», «Glufosinate tolerant Oilseed Rape Liberator pHoe6/Ac» (ελαιοκράμβη).
• Γερμανία, «Monsanto», «Insect-protected maize line MON 863 and maize hybrid MON 863 x MON 810» (καλαμπόκι).
• Ισπανία, «Monsanto», «MaisGard/Roundup Ready maize GA21 x MON810» (καλαμπόκι). Η εταιρία απέσυρε την αίτηση αδειοδότησης του προϊόντος.
• Ισπανία, «Monsanto», «Roundup Ready maize line GA21» (καλαμπόκι). Και αυτό το προϊόν αποσύρθηκε από την εταιρία.
• Ισπανία, «Dow AgroSciences», «Mycogen Seeds», «Pioneer Hi-Bred», «Lepidopteran resistant and glufosinate tolerant 1507 Maize» (καλαμπόκι).
• Ισπανία, «Monsanto», «Insect-Protected cotton line derived from Event 531» (βαμβάκι).
• Ισπανία, «Monsanto», «Roundup Ready cotton line derived from Event 1445» (βαμβάκι).
• Γερμανία, «Bayer CropScience», «Glufosinate tolerant Oilseed Rape Falcon, GS40/90pHoe6/Ac» (ελαιοκράμβη).
• Γερμανία, «KWS SAAT», «Monsanto», «Roundup Ready Sugar Beet (Beta Vulgaris) Derived from Event H7-1» (ζαχαρότευτλο).
• Ολλανδία, «Mycogen Seeds», «Pioneer Hi-Bred», «Lepidopteran resistant and glufosinate tolerant 1507 Maize» (καλαμπόκι).
• Ηνωμένο Βασίλειο, «Bayer CropScience», «Glufosinate Tolerant oilseed rape T45» (ελαιοκράμβη). Η εταιρία πρόσφατα απέσυρε την αίτηση αδειοδότησης.
• Βέλγιο, «Bayer BioScience», «Oilseed rape Ms8xRf3» (ελαιοκράμβη).
• Βέλγιο, «Bayer BioScience», «Glufosinate tolerant soybeans A 2704-12 and A5547-127» (σόγια).
• Βέλγιο, «Monsanto - Syngenta Seeds», «Roundup Ready sugar beet» (ζαχαρότευτλο).
• Σουηδία, «Amylogene HB», «Potato variety EH92-527-1 with modified starch content» (πατάτα).
• Ηνωμένο Βασίλειο, «Monsanto», «Genetically modified maize NK603 MON 810» (καλαμπόκι).
• Ολλανδία, «Monsanto», «Roundup Ready (glyphosate tolerant) oilseed rape, event GT73» (ελαιοκράμβη).
• Ισπανία, «Monsanto», «Roundup Ready (glyphosate tolerant) maize, event NK603» (καλαμπόκι).