Εκρηκτικές διαστάσεις λαμβάνει, μέσα σε μόνο λίγα εικοσιτετράωρα, η κατάσταση στα παλαιστινιακά εδάφη, μετά τις σκληρότερες μάχες των τελευταίων μηνών μεταξύ Ισραηλινών στρατιωτών και Παλαιστινίων μαχητών στη Λωρίδα της Γάζας. Λιγότερο από δύο βδομάδες, μετά την απόρριψη του σχεδίου του Αριέλ Σαρόν, για μονομερή «απεγκλωβισμό» από την επίμαχη περιοχή στο εσωκομματικό δημοψήφισμα του Λικούντ, το θέμα γίνεται εξαιρετικά κρίσιμο για το ίδιο το Ισραήλ, που μετρά τις μεγαλύτερες στρατιωτικές απώλειες των τελευταίων μηνών μέσα σε ένα 24ωρο. Από μόνο του, αυτό το γεγονός θα πυροδοτούσε σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων, σε οποιαδήποτε άλλη στιγμή. Πόσο μάλλον, στην παρούσα φάση.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός επέστρεψε θριαμβολογώντας από την Ουάσιγκτον, πριν από λίγο καιρό, έχοντας εξασφαλίσει το, άνευ όρων, «πράσινο φως» του Λευκού Οίκου, γι' αυτό που ο Πρόεδρος Μπους ονόμασε «ιστορική και θαρραλέα ευκαιρία». Μια ευκαιρία, που δε συνίσταται παρά στην ισραηλινή αποχώρηση από τη Λωρίδα της Γάζας και το δικαίωμα του Ισραήλ «με βάση τη διαμορφωθείσα κατάσταση» να προσεταιριστεί οριστικά και αμετάκλητα μέρος των κατεχομένων εδαφών της Δυτικής Οχθης. Η κίνηση Μπους, που, για πρώτη φορά, τόσο επίσημα και απροκάλυπτα, εξέφρασε την, ούτως ή άλλως, μεροληπτική του πολιτική στην περιοχή, προκάλεσε οργή σε Παλαιστινίους και Αραβες.

Το πρόβλημα, λοιπόν, δεν είναι αυτό καθαυτό το σχέδιο «απεγκλωβισμού». Αλλωστε, όπως είπε και ο Παλαιστίνιος πρωθυπουργός Αχμάντ Κορέι, κανένας Παλαιστίνιος δε θα μπορούσε να έχει αντίρρηση σε μια ολική ισραηλινή απομάκρυνση, εποικισμών και στρατού, από κατεχόμενο παλαιστινιακό έδαφος. Το πρόβλημα είναι ότι η ισραηλινή ηγεσία, είναι περισσότερο από σαφές, εντάσσει τη συγκεκριμένη μονομερή κίνηση σε ένα γενικότερο σχέδιο αναδιαμόρφωσης των συνόρων στην περιοχή, το οποίο ουδεμία σχέση έχει ακόμη και με αυτόν τον «οδικό χάρτη», που ήταν, εξαρχής, καταδικασμένος σε αδιέξοδο.

Ο Αριέλ Σαρόν, εκφράζοντας μερίδα της ισραηλινής ηγεσίας, έχει αντιληφθεί ότι η διαιώνιση επ' αόριστον της ισραηλινής κατοχής στη Λωρίδα, είναι επιζήμια για το Ισραήλ. Το κόστος της είναι τεράστιο, τόσο σε χρήμα, όσο και σε στρατιωτική παρουσία, και δεν αντισταθμίζεται από τα όποια οφέλη μπορεί το Ισραήλ να αποκομίσει (αγροτικά προϊόντα και περιορισμένες βιομηχανικές μονάδες). Αντίθετα, όλα αυτά τα οφέλη θα μεγιστοποιούνταν, αν το Ισραήλ απαλλασσόταν από το βάρος της Λωρίδας και διατηρούσε υπό τον έλεγχό του, μεγάλο κομμάτι της Δ. Οχθης (όχι τυχαία το πλέον εύφορο και πλούσιο σε υδάτινους πόρους).

Οι 7.500 έποικοι της Λωρίδας μπορούν να απομακρυνθούν πολύ ευκολότερα από ό,τι οι περισσότεροι από 120.000 έποικοι της Δ. Οχθης. Παράλληλα, τα Κατεχόμενα της Δ. Οχθης ελέγχονται καλύτερα και ευκολότερα στρατιωτικά. Μια τέτοια «αλλαγή» θα έλυνε πολλά προβλήματα για την ισραηλινή ηγεσία.

Ο κατακερματισμός της Δ. Οχθης, που έχει ήδη επιτευχθεί με την παρουσία των τεράστιων εποικιστικών συγκροτημάτων και επιτείνεται με την ανέγερση του διαχωριστικού τείχους, αποκλείει οριστικά την όποια πιθανότητα ίδρυσης ανεξάρτητου και βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους. Οι απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων της, που μένουν χωρίς γη, χωρίς δικαίωμα μετακίνησης, περιτριγυρισμένοι από στρατεύματα, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην ξενιτιά πολλούς Παλαιστινίους.

Η Δ. Οχθη, που ήταν το πλουσιότερο και οικονομικά το πλέον δραστήριο κομμάτι των παλαιστινιακών εδαφών, έχει πάψει, εδώ και καιρό, να είναι κάτι παραπάνω από μικρές πόλεις - φυλακές. Η Λωρίδα της Γάζας είναι και θα παραμείνει, και μετά την ισραηλινή αποχώρηση, μια μεγάλη φυλακή, πλήρως απομονωμένη από τον έξω κόσμο. Ολα τα σύνορα θα ελέγχονται από τον ισραηλινό στρατό.

Με μία μόνο κίνηση, λοιπόν, αυτήν του «απεγκλωβισμού» με όλα τα ανταλλάγματα σε εδάφη της Δ. Οχθης, ο Αριέλ Σαρόν επιδιώκει, με αξιώσεις, να λύσει πολλά προβλήματα: Μειώνει το κόστος διατήρησης στρατού και εποικισμών στη Γάζα, ανακουφίζοντας την ταλανισμένη ισραηλινή οικονομία και καθησυχάζοντας την ολοένα και μεγαλύτερη δυσαρέσκεια. Διατηρεί την «πατρογονική ιστορική γη» της Δ. Οχθης (με όλα τα σχετικά οικονομικά οφέλη).

Δίνει οριστικό τέλος στο όραμα της παλαιστινιακής ανεξαρτησίας. Και αντιμετωπίζει τον τεράστιο δημογραφικό εφιάλτη, που απειλεί, σήμερα, το Ισραήλ, με τους Παλαιστινίους στα κατεχόμενα εδάφη και τους Ισραηλινούς Αραβες εντός της ισραηλινής επίσημης επικράτειας, να πληθύνονται με αλματώδεις ρυθμούς, σε αντίθεση με τον αμιγώς εβραϊκό πληθυσμό.

Η προοπτική αυτή δεν αντιτίθεται στο συνολικό όραμα του Προέδρου Μπους για την «ευρύτερη Μέση Ανατολή», που περιλαμβάνει αναχάραξη συνόρων και ανατροπές ηγεσιών, έτσι ώστε να «επιδεικνύουν θετικότερη συμπεριφορά», όπως σχολίαζε ο Αμερικανός Πρόεδρος, αναφερόμενος στη Συρία. Αντιτίθεται, όμως, στα αλυτρωτικά οράματα της ισραηλινής ακροδεξιάς, την οποία τόσο η πολιτική Σαρόν όσο και των «προοδευτικών» προκατόχων του εξέθρεψαν και θέριεψαν, έχοντας βυθίσει την ισραηλινή κοινή γνώμη σε μια διαρκή κατάσταση πανικού, τρόμου και σκληρής αστυνομοκρατίας. Οι στενοί αυτοί συνεργάτες του Αριέλ Σαρόν ήταν, που μπλοκάρισαν την εφαρμογή του σχεδίου του, στο δημοψήφισμα του Λικούντ.

Η αιματηρότατη, όμως, κλιμάκωση, των τελευταίων ημερών, στη Λωρίδα της Γάζας μοιάζει να επιβεβαιώνει όσο τίποτε άλλο την «ορθότητα» της άποψης Σαρόν. Ο συνειρμός, μάλιστα, που δημιουργήθηκε ήταν τόσο έντονος, που αναγκάστηκε, επισήμως, το ισραηλινό υπουργείο Αμυνας να διαψεύσει ότι η τακτική, που ακολούθησε ο ισραηλινός στρατός στις τελευταίες επιχειρήσεις και σημαδεύτηκε από την απώλεια 11 Ισραηλινών στρατιωτών, συνδέεται με τον οποιονδήποτε τρόπο με το σχέδιο «απεγκλωβισμού».

Η νέα δίνη αίματος φαίνεται, λοιπόν, να πυροδοτεί ορισμένες εξελίξεις εντός Ισραήλ. Αντίθετα, για την παλαιστινιακή πλευρά, οι εκατόμβες των νεκρών και των τραυματιών, οι εξευτελισμοί και κάθε είδους παραβιάσεις των στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων συμπληρώνουν ένα τραγικότατο τοπίο, που δε φαίνεται να πυροδοτεί καμία διεθνή αντίδραση, ούτε να αφυπνίζει καμία δήθεν «ευαίσθητη κυβέρνηση - θεραπαινίδα της δημοκρατίας» σε άλλα σημεία του πλανήτη. Το παλαιστινιακό όραμα για τα αυτονόητα δικαιώματα, της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας, μοιάζει να απομακρύνεται ολοένα και περισσότερο.