ΑΠΟ ΜΕΡΑ ΣΕ ΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Και όμως, συνεχίζουν...

Παπαγεωργίου Βασίλης

Μια και η Ελλάδα μπήκε στο κλαμπ των χωρών, όπου έγιναν γενικές διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος, σας θυμίζουμε τις πλέον ...ξακουστές, που έγιναν σε άλλες χώρες τα αμέσως προηγούμενα χρόνια. Πέρυσι τον Αύγουστο, 50 εκατομμύρια άνθρωποι στις βορειοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά βυθίστηκαν στο σκοτάδι. Λίγο καιρό μετά, έγινε γενικό μπλακ άουτ στην Ιταλία, όπου όλη η χώρα (πλην της Σαρδηνίας) έμεινε ένα ολόκληρο βράδυ χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Ανάλογες διακοπές, της μιας ή της άλλης έκτασης, έγιναν επίσης τα τελευταία χρόνια στη Μ. Βρετανία, στη Δανία και τη Σουηδία.

Για όλες τις περιπτώσεις αυτές λέχθηκαν και γράφτηκαν διάφορα, σχετικά με τις αιτίες, αλλά οι περισσότερες αναλύσεις συνέκλιναν στο συμπέρασμα ότι η βαθύτερη αιτία δεν ήταν άλλη από την «απελευθέρωση» του ενεργειακού τομέα και την ιδιωτικοποίηση της παραγωγής και του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Οι πολυεθνικές και τα μονοπώλια δεν είναι πρόθυμες - κυνηγώντας τη μεγιστοποίηση των κερδών - να επενδύσουν τα απαραίτητα κονδύλια, τόσο στην επαρκή παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος, όσο και στην ασφαλή λειτουργία του δικτύου διανομής.

Παρ' όλ' αυτά, όμως, τόσο στην ΕΕ - όπως και στη χώρα μας - όσο και σε άλλες αναπτυγμένες καπιταλιστικά χώρες, συνεχίζεται και κλιμακώνεται απτόητη η πολιτική «απελευθέρωσης» της ενέργειας, οι ιδιωτικοποιήσεις των αντίστοιχων ΔΕΗ, κλπ., κλπ...

Η περίπτωση της Καλιφόρνια

Δεν ξεχάσαμε, βέβαια, το παράδειγμα της πλουσιότερης και πολυπληθέστερης πολιτείας των ΗΠΑ, της Καλιφόρνια. Αντί άλλου, λοιπόν, ξαναδημοσιεύουμε ένα από τα αρκετά τότε σχόλια της στήλης και συγκεκριμένα αυτό της 30ής Μάρτη 2001: «Για τη διαβόητη επιχείρηση "απελευθέρωσης" της ηλεκτρενέργειας στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ - πιλότο για τις άλλες καπιταλιστικές χώρες, σύμφωνα με τους απανταχού οπαδούς των "νόμων της αγοράς" - και τις πολύμορφες συνέπειές της έχουμε ξαναγράψει και, μάλιστα, περισσότερες από μια φορές. Σας ενημερώνουμε, λοιπόν, και για τις τελευταίες εξελίξεις. Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε τις προάλλες η Λορέτα Λιντς, πρόεδρος της Επιτροπής Εταιρειών Κοινής Ωφέλειας της Καλιφόρνιας, θα εισηγηθεί άμεσα την αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος κατά 30%, ώστε "να αυξηθούν τα κέρδη των ιδιωτικών εταιριών κοινής ωφελείας που βρίσκονται στα πρόθυρα χρεοκοπίας". Και αυτό, πέραν της αύξησης κατά 10%, που επιβλήθηκε μόλις πριν δυο μήνες. Κι όπως φαίνεται, αυτή θα είναι η κατάληξη - για την ώρα τουλάχιστον - των εξαγγελιών και υποσχέσεων των αρμοδίων, περί φτηνότερου ρεύματος, κλπ., κλπ., όταν έβαζαν μπροστά την "απελευθέρωση" (διάβαζε: ιδιωτικοποίηση και ξεπούλημα) της ηλεκτρενέργειας στην Καλιφόρνια.

Χρειάζεται, άραγε, να θυμίσουμε ότι τις ίδιες ουσιαστικά υποσχέσεις δίνουν και οι εγχώριοι οπαδοί των "νόμων της αγοράς" και του ανταγωνισμού, κυβερνώντες και μη, καθώς δρομολογούν την "απελευθέρωση" και της ηλεκτρενέργειας;».

Σενάρια πρόωρων εκλογών

Κάποιοι εκτιμούν και θεωρούν - έχοντας και τις σχετικές πληροφορίες - ότι η ηγεσία της ΝΔ θα επιδιώξει να προτείνει «πρόσωπο κοινής αποδοχής, που να μην αποτελεί κόκκινο πανί για το ΠΑΣΟΚ», για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, την ερχόμενη άνοιξη. Με άλλα λόγια, δηλαδή, ότι η κυβέρνηση διαμορφώνει τακτική αποφυγής μιας πρόωρης προσφυγής στις κάλπες. Κάποιοι άλλοι ισχυρίζονται, έχοντας τις αντίθετες πληροφορίες, ότι η ηγεσία της ΝΔ διαμορφώνει την αντίθετη ακριβώς τακτική και θα επιδιώξει τις πρόωρες εκλογές, ώστε να προλάβει ανέτοιμο το ΠΑΣΟΚ και να πετύχει άλλη μια μεγάλη, αν όχι ακόμη μεγαλύτερη, εκλογική νίκη.

Κι όλ' αυτά, βέβαια, είναι γενικά ενδιαφέροντα, στο βαθμό που αντανακλούν κάποιες υπαρκτές τάσεις και δεν αποτελούν... ασκήσεις επί χάρτου, αλλά, έτσι κι αλλιώς, λίγο αφορούν και δε δίνουν απαντήσεις στα καυτά λαϊκά προβλήματα. Είτε γίνουν και πάλι εκλογές την ερχόμενη άνοιξη, είτε όχι, είτε συνεχίσει η κυβέρνηση της ΝΔ, είτε όχι κι έχουμε πάλι μια δικομματική εναλλαγή, με τον έναν ή άλλο τρόπο στις κυβερνητικές καρέκλες, η ίδια ουσιαστικά πολιτική θα βασιλεύει, οι κεφαλαιοκράτες θα τρίβουν τα χέρια τους και ο λαός θα συνεχίσει να λέει «κάθε φέτος και χειρότερα».

Ας αναρωτηθούμε, λοιπόν, μήπως όλα τα προαναφερόμενα δημοσιεύματα και σενάρια επιδιώκουν τόσο την απόκρυψη της προαναφερόμενης ουσίας, όσο και τον εγκλωβισμό των λαϊκών στρωμάτων σε μια ανέξοδη, αποπροσανατολιστική και δικομματική εκλογολογία.

«Επιδημία»

Εκατοντάδες εργαζόμενοι εν μέσω καλοκαιριού παίρνουν ή κινδυνεύουν να πάρουν στα χέρια τους, όχι το χαρτί της πολυπόθητης θερινής άδειας, αλλά την απόλυσή τους, συνέπεια του λουκέτου που βάζουν οι ντόπιοι εκπρόσωποι του κεφαλαίου σε μεγάλες παραγωγικές μονάδες της χώρας. Δίπλα τους και χιλιάδες άλλοι, που εργάζονται απλήρωτοι ή με μειωμένες αποδοχές, σε εργοστάσια - κάτεργα και πλοία - γαλέρες, με πρόσχημα τη δήθεν «οικονομική δυστοκία», την οποία πάγια πλέον επικαλούνται οι εργοδότες, όταν πρόκειται για την καταλήστευση της εργατικής δύναμης.

Η «επιδημία» απολύσεων, το ποδοπάτημα στην κυριολεξία, ακόμα και αυτών των στοιχειωδών κανόνων που θέτει η εργατική νομοθεσία, η αδιαλλαξία των εργοδοτών σε μια σειρά κλάδους και εργοστάσια, να δώσουν έστω και ελάχιστα ευρώ αύξηση, δεν είναι τυχαία. Αντίθετα, όλος τούτος ο αντεργατικός ορυμαγδός αποτελεί την αναπόφευκτη κατάληξη στην ανελέητη κούρσα του καπιταλιστικού ανταγωνισμού που ακολουθούν οι επιχειρήσεις στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς. Μιας «αγοράς», όπου το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό και κριτήριο επιβίωσης μιας επιχείρησης αποτελεί η ικανότητα της εργοδοσίας να αντλεί όλο και μεγαλύτερη υπεραξία από την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης των εργαζομένων.

Στα πλαίσια αυτά, επιχειρήσεις που δεν μπορούν να σταθούν στον ανταγωνισμό κλείνουν, ενώ άλλες, σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν τη θέση τους στην αγορά, είτε προχωρούν σε μείωση του προσωπικού και εντατικοποίηση της εργασίας, είτε παραβιάζουν ωμά ακόμα και την υπάρχουσα εργατική νομοθεσία και τις συλλογικές συμβάσεις, είτε μετακομίζουν σε χώρες όπου το συγκριτικά χαμηλότερο κόστος εργασίας αφήνει πολλαπλάσια περιθώρια κέρδους. Σε κάθε περίπτωση, χαμένος βγαίνει ο εργαζόμενος, αφού τα συμφέροντα του κεφαλαίου, ακόμα και στην περίπτωση που μια επιχείρηση κλείσει οριστικά, θίγονται ελάχιστα.

Οι πολιτικές ευθύνες, για την απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας και τη συμπίεση των λαϊκών εισοδημάτων, αποτελούν την άλλη όψη του ίδιου νομίσματος. Σε συνθήκες καπιταλισμού, αποκλειστικός ρόλος του κράτους είναι να εξυπηρετεί τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου και να ικανοποιεί - μέσω και του νομοθετικού έργου - την ακόρεστη δίψα του για κέρδη. Το σκοπό αυτό εξυπηρέτησε και η Συνθήκη του Μάαστριχτ που ψηφίστηκε το 1992 από τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το Συνασπισμό και θέσπισε το «ιερό και όσιο» της ελεύθερης αγοράς, όπως και όλες οι μετέπειτα συνθήκες που ενσωματώθηκαν στην ελληνική νομοθεσία και συμπυκνώνονται στο υπό διαμόρφωση ευρωπαϊκό σύνταγμα, καθώς και οι προωθούμενες διαρθρωτικές αλλαγές.

Αυτές οι εξελίξεις έρχονται να επιβεβαιώσουν με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο τη θέση του ΚΚΕ, ότι η ανεργία και η αύξηση της εκμετάλλευσης των εργαζομένων είναι σύμφυτες με το καπιταλιστικό σύστημα, όπου κουμάντο κάνουν οι κεφαλαιοκράτες και οι πολιτικοί τους υφιστάμενοι. Μπροστά και στα νέα δεινά που περιμένουν τους εργαζόμενους από τον ερχόμενο Σεπτέμβρη, γίνεται πλέον επιτακτική και επίκαιρη όσο ποτέ η αναγκαιότητα, με πιο γρήγορους ρυθμούς η εργατική τάξη της χώρας και οι σύμμαχοί της να βρεθούν στο ίδιο αγωνιστικό μετερίζι του Αντιιμπεριαλιστικού Αντιμονοπωλιακού Δημοκρατικού Μετώπου και να βάλουν πλώρη για μια άλλης μορφής εξουσία, τη λαϊκή εξουσία και οικονομία, που θα εξυπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες τους και όχι τα συμφέροντα του κεφαλαίου.