ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 11 Ιούλη 2004
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η κρίση στο θέατρο

Β. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Η κρίση στο θέατρο. Είναι κρίση αξιών. Κρίση που υποβιβάζει τον άνθρωπο και τον πολιτισμό. Κρίση οικονομική, σε παγκόσμια κλίμακα. Ο κόσμος πάει στο θέατρο; Ο κόσμος δεν αντέχει. Το θέαμα έχει κόστος. Ολα έχουν κόστος. Η ίδια η ζωή. Ποιος αντέχει; Ποιος αντιστέκεται; Ποιος αγωνίζεται και ποιος αγωνιά; Η σκέψη είναι Πολιτισμός. Σήμερα η σκέψη είναι πολυτέλεια. Δεν προλαβαίνεις. Η καθημερινότητα σε εξοντώνει. Η ρουτίνα πολυεπίπεδη και πολύ επικίνδυνη. Το χρώμα αλλάζει. Η μελαγχολία σε διαβρώνει. Ομως εκεί στην άκρη της απόγνωσης σε περιμένουν οι ποιητές, οι αγωνιστές, οι αληθινοί άνθρωποι. Οι επαναστάτες σε περιμένουν στο φως. Στον Πολιτισμό και όχι στην απραξία. Πρέπει να τολμήσεις. Ακόμα ένα βήμα και έφτασες.

***

Η κρίση είναι φόβος. Δεν μπορείς να συνεχίσεις έτσι. Μη στέκεσαι. Μην κάθεσαι μπροστά στα κουτιά της TV, θα σε αποκοιμήσουν. Και αυτοί θα σε κτυπάνε από παντού ανελέητα. Αυτό θέλουν, έτσι σε θέλουν, χωρίς ανάσα, χωρίς κρίση, χωρίς σκέψη. Τα ΜΜΕ σου δίνουν την τροφή που αυτοί επιλέγουν για εσένα και θα σε μπουκώσουν, θα σε σκάσουν. Βγάλτα, φτύσ' τους. Μπορείς. Υπάρχεις ακόμα. Στο χέρι σου είναι. Ανοιξε ένα βιβλίο που εσύ θα επιλέξεις. Διάβασέ το. Ταξίδεψε. Αύριο θα ξυπνήσεις άλλος άνθρωπος. Αυτό δεν μπορεί να σου το απαγορέψει κανείς. Ετσι τα έσοδά τους θα μειωθούν και τότε θα φοβηθούν οι κατέχοντες. Η κρίση θα φτάσει σ' αυτούς. Η εξουσία των ΜΜΕ τρέμει. Υπάρχει κρίση! θα κάνουνε συμβούλια και διαβούλια. Εσύ θα τους αναγκάσεις. Ετσι θα σκεφτούν και οι λίγοι τους πολλούς. Αν δεν το κάνουν θα χαθούν.

***

Η κρίση στο θέατρο. Πήγαινε σε ένα θέατρο με ΕΡΓΟ, με ΗΘΟΠΟΙΟΥΣ, όχι σ' αυτούς που θα σε φτύσουν γιατί έχουν μάθει να κολυμπάνε στις πισίνες τους και να μην περπατάνε, παρά μόνο με πολυτελή οχήματα. Ποια κρίση στο θέατρο; Ετσι δε θα υπάρχει κρίση! Αυτοί στην επέβαλαν γιατί έχουν τους τρόπους να σου την επιβάλλουν. Εχουν τους τρόπους τους!!! Το τρίστρατο του Οιδίποδα τους οδηγεί σε άλλα τρίστρατα και αιμομεικτικές κλίνες. Και έτσι υπάρχουν. Η διαπλοκή αρχίζει από εκεί. Και φτάνει στα ρετιρέ. 'Η και αντίθετα. Και βουλιάζουν μέσα στα μεταξωτά σεντόνια τους και στην άδεια σκέψη τους. Εσύ είσαι όρθιος! Αντέχεις ακόμα! Και θ' αντέξεις αν το θελήσεις!

***

Η κρίση στο θέατρο. Οι νέοι στο θέατρο. Στο θέατρο του εφησυχασμού. Των νυχτερινών ορθάδικων, των εφήμερων προβολών, των έγχρωμων φωτογραφιών, του ιλουστρασιόν. Και ύστερα δεν προλαβαίνεις να κρατηθείς. Φεύγεις ακόμα προς τα κάτω. Γλιστράς χωρίς ανάσα, και όπου φτάσεις! Ανεργος! Αχρωμος! Τώρα είσαι ασπρόμαυρος! Εγιναν όλα αστραπιαία και δεν πρόλαβες! Τώρα τα σκέφτεσαι, αλλά η επιστροφή είναι δύσκολη, όμως όχι και ακατόρθωτη.

Δραματικές Σχολές, φούσκες, παγωμένος αέρας, δάσκαλοι που δεν μπορούν να διδαχτούν και εσύ περίμενες! Τι; «Εγώ θα είμαι ξεχωριστός», έλεγες. Μπήκες στο πλήθος και χάθηκες. Τώρα μη στέκεσαι. Φύγε. Σώσε ό,τι σου απομένει.

***

Η κρίση στο θέατρο είναι κρίση Πολιτισμού. Μερικά θέατρα υπάρχουν γιατί υπάρχει το υπουργείο Πολιτισμού. Παρέες κρινόμενων και κρινόντων. Εγγράμματοι και αγράμματοι. Επιτροπές και υπο-επιτροπές παρασκηνιακών συμφερόντων. Εδώ η κρίση δεν ακουμπάει κανέναν. Η παρέα περνάει καλά. Εμείς θα είμαστε για πάντα Νικητές. Γιατί εμείς ξέρουμε ν' αλλάζουμε το σκηνικό χώρο που ζούμε. Ενας Ρουμάνος, ένας Αλβανός και το χρώμα άλλαξε. Εμείς ξεχάσαμε πού ζούσαμε. Τώρα ζούμε σε πιο φωτεινά χρώματα. Γιατί έτσι ξέρουμε να υπάρχουμε. Σιγά τώρα! Ποιος τολμάει να μας ακουμπήσει! Ποιος; Και όποιος τολμήσει θα τον τινάξουμε στον αέρα. Ξέρουμε τους τρόπους και έτσι θα τον αναγκάσουμε να υποχωρήσει. Υπάρχει κάποιος τολμηρός ν' αντισταθεί εκεί στο ιστορικό κτίριο της Μπουμπουλίνας; Εκεί που αντιστάθηκαν πολλοί άνθρωποι, τότε... για να υπάρχει Πολιτισμός εκεί σήμερα!

***

Η κρίση στο θέατρο θα συνεχιστεί, αν δεν υπάρξουν ανατροπές. Εχουμε διαμελιστεί. Αν προσπαθήσεις να φτιάξεις το παζλ (θίασος) τα κομμάτια δεν κάθονται. Ολοι θέλουν το κέντρο, κανείς πιο εκεί. Τους θέλουμε όλους γύρω - γύρω για να υπάρξουμε. Και τα έργα περιμένουν! Μερικά αραχνιάσανε στις βιβλιοθήκες. Τα ελληνικά δεν υπάρχουν, γιατί κανείς δεν τόλμησε να φέρει τα πάνω - κάτω. ΟΛΟΙ στο δρόμο της σιγουριάς και της αξιοπρέπειας! (ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ, ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ... ΤΙΠΟΤΑ - Μπέκετ από το «Τέλος του Παιχνιδιού»).

***

Η κρίση στο θέατρο. Στην είσοδο. Στο ταμείο. Στο κράτος, που έχει βάλει το θέατρο στην ίδια μοίρα με τα νυχτερινά κέντρα - «κέντρα πολιτισμού». Ο πολίτης, ο άνθρωπος, ο θεατής. Τι ψάχνει; Την ιδέα. Να ακούσω ένα κείμενο, να με φέρει σε υπερδιέγερση, να μου ανεβάσει το διακόπτη της λυτρωτικής σκέψης. Να φύγω από το θέατρο αλλιώτικος άνθρωπος. Θα μπορέσω; Θα μπορέσουμε; Θα προσπαθήσω; Θα προσπαθήσουμε; Θα με αφήσουνε; ΟΛΑ μπορούν ν' αλλάξουνε. ΟΛΑ μπορούμε να τ' αλλάξουμε.

Την απαλλαγή του θεάτρου, της Τέχνης γενικότερα, από το κράτος που θέλει να εισπράττει, με κάθε τρόπο από το φτωχό συγγενή, το θέατρο!

Το θέατρο δεν αντέχει στην υψηλή φορολογία, το καθημερινό άγχος. Ας το προσέξουνε.

***

Η κρίση στο θέατρο. Η Εργατική Εστία ψυχαγωγεί και διαθέτει δωρεάν εισιτήρια για το θέατρο, μ' έναν τρόπο περίεργο. Ποτέ δε βρίσκεις εισιτήριο για το θέατρο που αναζητάς. «Εξαντλήθηκαν» σου λένε. Ετσι κρατάνε κάποια πακέτα εισιτηρίων - χρήματα για να μπορέσουν να τα διοχετεύσουν αλλού. Ας γίνει κάτι από τη νέα ηγεσία του υπουργείου Απασχόλησης με το Εργατικό Θέατρο. Μπορείτε.

Ετσι οι άνθρωποι του θεάτρου - γιατί υπάρχουν ακόμα άνθρωποι με αγάπη και πάθος - θα μπορέσουν να προχωρήσουν σε τομές ανανέωσης, να αλλάξουνε οι αίθουσες, τα πρόσωπα, να μπούνε μέσα νεότεροι με αξία και γνώσεις. Υπάρχουν. Εμείς οι παλαιότεροι ας βοηθήσουμε. Ο θεατής είναι σαν παιδί, θέλει να μάθει, θέλει να τον βοηθήσεις για να σε βοηθήσει. Μπορούμε. Υπάρχουμε. Ας ξεφύγουμε. Ο πολιτισμός είναι η προίκα της φτωχής πατρίδας μας. Ας την αξιοποιήσουμε. Να βγούμε από το τέλμα. Εχουμε συμπαραστάτες αυτούς που έφυγαν και μας άφησαν πολύτιμα κείμενα. Ερμηνείες, γυρίζω πίσω μου και τους βλέπω. Κοιμάμαι μαζί τους. Και ξυπνάω άλλος άνθρωπος. Είναι εδώ. Ολοι. Αισχύλος, Ευριπίδης, Σοφοκλής, Αριστοφάνης, Σαίξπηρ, Ιψεν, Στρίνμπεργκ, Τσέχοφ, Γκόγκολ, Λόρκα, Μπρεχτ, Πιραντέλο, Μολιέρος, Ο' Νιλ, Μπέκετ, Αλμπι, Πίντερ, Ξενόπουλος, Καμπανέλλης, Αναγνωστάκη, Κεχαΐδης, Μανιώτης, Σκούρτης, Ποντίκας, αλλά και ερμηνευτές Βεάκης, Ροντήρης, Παξινού, Κοτοπούλη, Μινωτής, Κουν, Κατράκης, Νέζερ, Λαμπέτη, Χορν, Κατσέλη, Μελίνα και αναφέρω μερικούς απ' αυτούς που έχουν φύγει. Υπάρχουν πολλοί, ευτυχώς, και στη ζωή. Ο κατάλογος είναι μεγάλος. Ας τον πλουτίσουμε. Στο χέρι μας είναι. Στο χέρι σας είναι! Για τον Πολιτισμό και τον Ανθρωπο!

Η κρίση στο θέατρο θα είναι παρελθόν!


Του
Γιώργου ΜΕΣΣΑΛΑ*
* Ο Γιώργος Μεσσάλας είναι σκηνοθέτης - ηθοποιός,ιδρυτής του «Μοντέρνου Θεάτρου»



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ