Από τις σελίδες της πρόσφατης ιστορίας, για παράδειγμα, στο όνομα της «ασφάλειας» από τον κομμουνιστικό «κίνδυνο» θεσπίστηκαν ποινικοί νόμοι περί κατασκοπίας, εσχάτης προδοσίας, επιβουλής της ακεραιότητας της χώρας, με βάση τους οποίους καταδικάστηκαν καιεκτελέστηκαν λαϊκοί αγωνιστές της κοινωνικής απελευθέρωσης.

Στο όνομα της «ασφάλειας» έγιναν στρατιωτικές επεμβάσεις, όπως αυτή των ΗΠΑ στο Βιετνάμ. Δυνάμεις «ασφαλείας» αποκαλούνται οι δυνάμεις κατοχής στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ. Στο όνομα της Ολυμπιακής «ασφάλειας», βιώνουμε, υπό συνθήκες προτεκτοράτου ή κατάστασης πολιορκίας, την αστυνομικο-στρατιωτική υπερκινητικότητα ξένων δυνάμεων μέσα στο ελληνικό έδαφος, ημεδαπών και αλλοδαπών μυστικών πρακτόρων, την υπερδραστηριότητα 2.000 τουλάχιστον καμερών παρακολούθησης πολιτών.

Γρηγοριάδης Κώστας

Προσηλωμένη σ' αυτό το στόχο, η ποινική «παραγωγή» εντατικοποιείται και αφήνεται να ρυθμιστεί από θεσμικές εξουσίες, οι οποίες εκχωρούνται στην ΕΕ, που αποκτά, πλέον, αυτοτελή οντότητα. Το αποτέλεσμα είναι ότι: α) Η παραγόμενη ποινική ύλη αποσπάται ακόμα και από αυτήν την αστική -δημοκρατική νομιμοποίησή της, δεδομένου ότι γίνεται με αποφάσεις - πλαίσιο, τις οποίες εκδίδει το Συμβούλιο Υπουργών, η εκτελεστική εξουσία, και όχι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι (τυπικά) εκπρόσωποι των λαών. (Σχετική η απόφαση - πλαίσιο για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης). β) Μεταβάλλεται το ποινικό δίκαιο σε «δίκαιο ασφαλείας» (πρωτεύων στόχος της ΕΕ)², και οι ποινικές διατάξεις, πλέον, επεκτείνονται σε όλες τις περιπτώσεις και όχι μόνον σε αυτές της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας ή του οργανωμένου εγκλήματος. γ) Μέσα από το νέο χαρακτήρα του ποινικού δικαίου, κατά τη διαδικασία υλοποίησης του επιδιωκόμενου «υψηλού επιπέδου ασφαλείας», παραβιάζεται η προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών. (Σχετική η ευρύτατη συλλογή από την Ευρωπόλ προσωπικών δεδομένων χωρίς επαρκή προστασία των πολιτών)³.

Η ΕΕ, ως διακρατική οικονομική ένωση καπιταλιστικών, αποκλειστικά, χωρών αποτελεί ένα αντιδραστικού χαρακτήρα διακρατικό οικονομικο-πολιτικό μόρφωμα.

Στο έδαφος αυτής της Ενωσης, το ποινικό νομοθετικό εποικοδόμημα, έχει τα θεμέλιά του στην οικονομική βάση, που ορίζεται από τον «ελεύθερο και ανόθευτο ανταγωνισμό», (!) την «καπιταλιστική ανάπτυξη», την «ελευθερία κίνησης εμπορευμάτων, προσώπων, κεφαλαίων, υπηρεσιών»⁴. Αντανακλώντας, συνεπώς, αυτή τη συγκεκριμένη οικονομική βάση, το νομοθετικό εποικοδόμημα παράγει, θεσπίζει κανόνες δικαίου και διατάξεις, που εξασφαλίζουν την ασφάλεια συγκεκριμένων έννομων αγαθών, τα οποία απορρέουν από τη συγκεκριμένη οικονομική βάση, που εξυπηρετεί τη συσσώρευση κερδών στο κεφάλαιο και επιβάλλει την ιμπεριαλιστική επιθετικότητά του. Με άλλα λόγια, το νομοθετικό, «υψηλού επίπεδου ασφαλείας», ποινικό εποικοδόμημα εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο ασφάλειας στα οικονομικά συμφέροντα των κυρίαρχων κύκλων της ΕΕ, σε βάρος των δικαιωμάτων και ελευθεριών των εργαζομένων.

Η ασφάλεια, επομένως, προσλαμβάνει συγκεκριμένα ταξικά χαρακτηριστικά, και η παρατήρηση του Κ. Μαρξ, ότι «η ερμηνεία ρητρών όπως "δημόσια ασφάλεια" κλπ. γίνεται, κατά τέτοιο τρόπο, από τα όργανα της κρατικής εξουσίας της άρχουσας τάξης, ώστε να οδηγεί στην κατάλυση συνταγματικών δικαιωμάτων, που παρέχονται στις καταπιεζόμενες τάξεις»⁵, αποκαλύπτει το χαρακτήρα και το ρόλο της ασφάλειας ιστορικά.

Το νομοθετικό πλέγμα αυτής της «ασφάλειας», ενοχοποιεί οποιαδήποτε δράση διαταράσσει τη συγκεκριμένη οικονομική κυριαρχία. Ενοχοποιεί και ποινικοποιεί κάθε πολιτική και κοινωνική δραστηριότητα, η οποία, αμφισβητώντας τη δεδομένη πολιτική - οικονομική εξουσία, αμφισβητεί και τους θεσμοθετημένους κανόνες δικαίου και νόμους, που στηρίζονται σε αυτή. Ετσι, π.χ. με το νέο «αντιτρομοκρατικό» νόμο ποινικοποιείται η πολιτική δράση, γιατί αυτή η δράση είναι ο υπ' αριθμόν ένα εχθρός για τη συγκεκριμένη «ασφάλεια».

Πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις, που ιστορικά νομιμοποιούνται να αναπτύξουν τη δράση τους και τις μορφές πάλης, επιδιώκοντας την προστασία και διεύρυνση των δικαιωμάτων τους ή την κατάκτηση της λαϊκής εξουσίας, είναι οι δυνάμεις του εργατικού και λαϊκού κινήματος. Με τις διατάξεις του πρόσφατα ψηφισθέντα από τη ΝΔ «αντιτρομοκρατικού» νόμου, η «ασφάλεια» των συνταγματικών κοινωνικών και πολιτικών δομών, χώρας ή οργανισμού της ΕΕ, από απειλούμενη βλάβη ή καταστροφή, εξασφαλίζεται με την ενοχοποίηση των δυνάμεων αυτών ως «τρομοκρατικών»⁶.

Με την αυστηροποίηση και ένταση των μέτρων ποινικής καταστολής («τρομονόμος», ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και παράδοσης), με τα αντιδημοκρατικά μέτρα (κάμερες παρακολούθησης, συλλογή προσωπικών δεδομένων), με τη βία των δυνάμεων ασφάλειας και καταστολής, όπως ενσαρκώνεται στο πρόσωπο του αστυνομικού -στρατιώτη, που επιτίθεται ή περιφέρεται εξοπλισμένος με χημικά, ασπίδα, ρόπαλο, αυτόματο όπλο, επιχειρείται η τρομοκράτηση των εργαζομένων, η χειραγώγηση των αγώνων, των συνειδήσεων, η εξοικείωση και ανοχή προς την απεχθή όψη της κρατικής βίας, στο όνομα της «ασφάλειας».

Αυτή, λοιπόν, η «ασφάλεια» είναι η ασφάλεια της άρχουσας τάξης, και προστατεύει συγκεκριμένα έννομα αγαθά και δικαιώματα της άρχουσας τάξης. Στην ουσία της, αυτή η «ασφάλεια» προστατεύει την ανεμπόδιστη λειτουργία του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, την ανεμπόδιστη διατήρηση της κυριαρχίας της άρχουσας αστικής τάξης.

Αυτή η ευρω-ενωσιακή «ασφάλεια» είναι επιθετική και βίαιη απέναντι στη ριζοσπαστική και προοδευτική συνείδηση και δράση, γιατί επιθετική και βίαιη, είναι και η οικονομική βάση, την οποία αντανακλά, γιατί επιθετική και βίαιη είναι η αδικία της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, την οποία αυτή η «ασφάλεια» εξασφαλίζει. Και αυτή η βία θα εντείνεται όσο θα αναπτύσσεται το εργατικό, λαϊκό κίνημα και οι αγώνες του, ενάντια στην αγριότητα του καπιταλισμού.

Το συμπέρασμα είναι, ότι σε συνθήκες καπιταλιστικής ενοποίησης της ΕΕ η «ασφάλεια», στην πραγματικότητα, λειτουργεί ως μέσον εξασφάλισης της τρομοκράτησης των λαών, της καταστολής και κατάλυσης της ριζοσπαστικής και προοδευτικής κοινωνικο-πολιτικής δράσης και της περιστολής των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.

Η έννοια της πραγματικής ασφάλειας είναι συνδεδεμένη με την εξασφάλιση του έννομου αγαθού της ειρηνικής διαβίωσης των μελών της κοινωνίας συνολικά. Με το δικαίωμα των εργαζομένων στην ανεμπόδιστη άσκηση των κοινωνικών και ατομικών δικαιωμάτων τους, των δημοκρατικών και πολιτικών ελευθεριών τους. Τη διανομή του παραγόμενου κοινωνικού πλούτου σε αυτούς που τον παράγουν. Την απόλαυση της κοινωνικής ισοτιμίας και του αμοιβαίου σεβασμού. Την εξασφάλιση πλήρους και σταθερής εργασίας, δωρεάν και υψηλής ποιότητας υγείας και παιδείας, κοινωνικής πρόνοιας, συνθηκών άνθησης της τέχνης και των γραμμάτων.

Η πραγματική ασφάλεια, κατά συνέπεια, είναι συνδεδεμένη με την κοινωνία, όπου στη βάση του σχεδιασμού της οικονομίας είναι οι πραγματικές ανάγκες και δικαιώματα των εργαζομένου. Η πραγματική ασφάλεια είναι συνδεδεμένη με την κοινωνία της λαϊκής εξουσίας και της λαϊκής οικονομίας. Στην περίπτωση αυτή το δίκαιο, με το πλέγμα των σχετικών διατάξεών του, θα ισχυροποιεί και θα προστατεύει την ασφάλεια αυτών των έννομων αγαθών, θεσπίζοντας κανόνες δικαίου και νόμους τέτοιους, ώστε να εδραιώνεται και διατηρείται η πραγματική ασφάλεια και το αντίστοιχο αίσθημα των εργαζομένων.

Ο αληθινός αντίπαλος του αντιδραστικού συστήματος «υψίστης ασφάλειας» είναι όσοι αμφισβητούν αυτή τη συγκεκριμένη νομιμότητα, αυτή τη δεδομένη ταξική κυριαρχία, τη δεδομένη οικονομικο-πολιτική εξουσία. Είναι το ριζοσπαστικό εργατικό και λαϊκό κίνημα, οι προοδευτικές ιδέες, η ριζοσπαστική κοινωνικο-πολιτική δράση. Είναι η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων και ιδιαίτερα οι πρωτοπόρες δυνάμεις τους, που παλεύουν για τις συνθήκες της πραγματικής ασφάλειας.

Η επιχειρούμενη προσπάθεια εκφοβισμού, που φαίνεται ότι θα γίνει περισσότερο αισθητή στη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, όχι μόνον δεν πρέπει να καθηλώσει τους εργαζόμενους της χώρας μας, αλλά πρέπει να τους οργίσει δημιουργικά, να τους αφυπνίσει, ώστε να αντιδράσουν ώριμα και να ενσωματωθούν στη μεγάλη στρατιά του προοδευτικού και ριζοσπαστικού λαϊκού και εργατικού κινήματος.

Η κατάσταση είναι ανατρέψιμη. Η επιστημονική και ιστορική εμπειρία είναι αδιαμφισβήτητος παράγοντας αισιοδοξίας για το αποτέλεσμα.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

1. Αρθρο 3 παρ. 2 της Ευρωπαϊκής Συνταγματικής Συνθήκης

2. Αρθρα 2 και 29 της Ιδρυτικής Συνθήκης της ΕΕ (ΣΕΕ)

3. Μ. ΚΑΪΑΦΑ - ΓΚΜΠΑΝΤΙ «Το Σχέδιο του Ευρωπαϊκού Συντάγματος και οι προκλήσεις για το ποινικό δίκαιο στο ξεκίνημα του 21ου αιώνα», Ποιν. Δικ. 5/2004

4. Συνθήκη Μάαστριχτ - 4 ελευθερίες.

5. Κ. ΜΑΡΞ, «Η 18η Μπρυμαίρ του Λουδοβίκου Βοναπάρτη»

6. Ορισμός της τρομοκρατίας και πίνακας τρομοκρατικών πράξεων στο κείμενο του νέου «τρομονόμου».