Σε πολλά σημεία των 6 αφιερωμάτων που προηγήθηκαν ακόμα και όσοι δεν ήξεραν διαπίστωσαν ότι καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του σημερινού «προσώπου» των Ο.Α. έχει διαδραματίσει ο Χ. Α. Σάμαρανκ. Πρόεδρος για περίπου 21 χρόνια, μετέτρεψε τη ΔΟΕ σε μονοκρατορία (του) και παρέδωσε τις διοργανώσεις βορά στις ορέξεις επιχειρηματικών και άλλων συμφερόντων. Αυτός με τους συνεταίρους του (ισχυρούς του χρήματος, των πολυεθνικών, των ΜΜΕ, τιτλούχους, κλπ.), και υπέρτατο ...ιδανικό το «δούναι και λαβείν», διαμόρφωσαν το πλαίσιο, εντός του οποίου κινούνται όλα.

Βέβαια, για ευνόητους λόγους, η εικόνα που του «έχτισαν» - με διάφορους τρόπους - είναι αυτή του ταγού και του θεματοφύλακα των Ολυμπιακών ιδεωδών. Του ανθρώπου που αφιέρωσε τη ζωή του σε αξίες όπως η συναδέλφωση, η ισότητα, ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, κλπ. Τι σχέση έχει η εικόνα με την πραγματικότητα; Οπως θα διαπιστώσετε και παρακάτω, καμιά. Η έρευνα των Σίμσον-Τζένινγκς και τα στοιχεία που παραθέτουν στο βιβλίο τους - ορισμένα από τα οποία αναδημοσιεύουμε - «Τα αφεντικά των Ολυμπιακών Αγώνων» (εκδόσεις ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ, 1992) είναι αποκαλυπτικά.

Οταν ο Φράνκο επέβαλε δικτατορία στην Ισπανία, κάποιοι αντιστάθηκαν, άλλοι έφυγαν. Ο Σάμαρανκ «φόρεσε το γαλάζιο φασιστικό πουκάμισο και παρέλασε στους δρόμους χαιρετώντας φασιστικά. Εγινε βουλευτής του φασιστικού κόμματος, μέλος του φασιστικού συμβουλίου στο Δήμο της Βαρκελώνης, πρόεδρος του φασιστικού καταλανικού συμβουλίου και, για λίγο, υπουργός Αθλητισμού του τελευταίου φασιστικού κράτους στην Ευρώπη.

Το "Μοβιμιέντο", το ισπανικό φασιστικό κίνημα, έλεγχε τα πάντα. Από τη Δικαιοσύνη μέχρι την πολιτική και από τους μισθούς μέχρι τη διοίκηση του αθλητισμού. Η άθληση δεν αποτελούσε πηγή ωφελειών για τους νέους και απόλαυσης για τους ηλικιωμένους. Ηταν διαφήμιση των μυών, η εικόνα των οποίων αντιπροσώπευε την ισχύ του δικτατορικού καθεστώτος». Μέσα λοιπόν (και από) εκεί δημιούργησε την άποψη περί του τι είναι αθλητισμός και Ο.Α. και αργότερα επέβαλε το αντίστοιχο μοντέλο. «Με το δεξί χέρι υψωμένο και φορώντας τη γαλάζια στολή του "Μοβιμιέντο", ο Σάμαρανκ αφιερώθηκε με πάθος στην εκμετάλλευση του αθλητισμού για την επιτυχία τόσο του εαυτού του όσο και του κινήματος. Το ίδιο έκανε και με τους Ο.Α. Μετέτρεψε το τιμητικό αξίωμα του ηγέτη του Ολυμπισμού σε καθαρά επαγγελματικό πόστο. Ακόμα το αξιοποίησε για να αναδημιουργήσει την εικόνα του»*.

Μία ακόμα (από το μακρύ κατάλογο) απόδειξη της φιλοσοφίας και της προσωπικότητάς του είναι πώς επιχειρηματολόγησε για τον (κατά την εκτίμησή του) ρόλο του φαβορί της Ν. Υόρκης, ν' αναλάβει τους Ο.Α. το 2012, στην κυριακάτικη έκδοση της εφημερίδας «Newsday» (business2005.gr 26/11/2002): «Στάθηκε και στα οικονομικά, τονίζοντας ότι το 65% των τηλεοπτικών δικαιωμάτων προέρχονται από αμερικανικά δίκτυα, ενώ επτά από τους δέκα κορυφαίους Ολυμπιακούς σπόνσορες, είναι επιχειρήσεις αμερικανικών συμφερόντων»... Εν κατακλείδι, όπως και οι Σίμσον-Τζένινγκς, επισημαίνουν, «οι πέντε αλληλοσυνδεόμενοι κύκλοι είναι σήμερα το πιο πολύτιμο αγαθό του κόσμου, με χρηματική έννοια». Και την (κάποτε υφιστάμενη) επιτροπή για την προστασία των Ολυμπιακών κύκλων από τους διαφημιστές, «ο Σάμαρανκ την αντικατέστησε με την επιτροπή για νέες πηγές χρηματοδότησης, η οποία ανέλαβε την πώληση των εμβλημάτων στην καλύτερη τιμή που θα μπορούσε να βρεθεί στην αγορά»*.

Ευθύνονται (μαζί με τον θανόντα πρόεδρο της ΙΑΑF, Πρίμο Νεμπιόλο) «για τη μετατροπή των Ο.Α. από μια ερασιτεχνική αθλητική γιορτή σε ένα επαγγελματικό, επιχειρηματικό θέαμα. Ο ερασιτεχνικός αθλητισμός ασκείται για την ηθική αξία της ευγενούς άμιλλας, η επαγγελματική παραλλαγή του υπάρχει για το χρηματικό κέρδος, για τη νίκη με κάθε θυσία και για τον πλουτισμό των επιχειρηματιών. Εχουν βγάλει τον αθλητισμό σε πλειστηριασμό κι έχουν προσφέρει τους πέντε Ολυμπιακούς κύκλους στους μεγαλύτερους πλειοδότες»*.

Βέβαια, ο Σάμαρανκ και οι όμοιοί του για να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους, εξυπηρέτησαν και εξυπηρετήθηκαν από έναν επιχειρηματία. Το αφεντικό της «Αdidas», Χορστ Ντάσλερ, που καθιέρωσε το σημερινό αλισβερίσι και «άνδρωσε» το έκτρωμα. «Στην κηδεία του (1987), ο Σάμαρανκ ανέφερε: "Τόσο για μένα, όσο και για πολλούς άλλους, σημαντικότερο χαρακτηριστικό του Ντάσλερ ήταν η προσωπική συμπαράσταση σε όσους είχαν ανάγκη βοήθειας μέσα στον χώρο του αθλητισμού. Είμαστε υπερήφανοι που υπήρξαμε φίλοι του και είμαι βέβαιος ότι ο καθένας μας θα κρατήσει για πάντα στη μνήμη του τον άνθρωπο που ο αθλητισμός του οφείλει τόσα πολλά. Σ' ευχαριστώ, Χορστ, για όσα έκανες. Αντίο, καλέ μας φίλε. Θα μας λείψεις πολύ!"».

Γιατί τέτοια οδύνη; «Ο Χορστ Ντάσλερ ήταν ο δημιουργός της Λέσχης (σ.σ. έτσι αποκαλούν οι Σίμσον-Τζένινγκς τη ΔΟΕ με τη μορφή που έχει πλέον). Μαζί με τον Πάτρικ Νάλι (μέχρι κάποια στιγμή συνεταίρο και στενότατο συνεργάτη του) έβαλαν τις βάσεις για τη δημιουργία των σημερινών πάμπλουτων ομοσπονδιών, των πανίσχυρων προέδρων τους και των αθλητικών διοργανώσεων που κολυμπάνε στα δολάρια και παρουσιάζονται συνεχώς στην τηλεόραση».

Και πώς κατάφερε να δημιουργήσει έναν κόσμο ...«όμορφο, ηθικό, αγγελικά πλασμένο»; «Ο Χορστ ήξερε πάντα ποιον μπορούσε να πλησιάσει με χρήματα και ποιον με κάποιον άλλον τρόπο. Είχε αρχίσει να δημιουργεί την "πολιτική ομάδα" του, η οποία είχε την ευθύνη της συγκέντρωσης πληροφοριών απ' όλο τον κόσμο και της ανάπτυξης καλών σχέσεων με τις συνομοσπονδίες, τους αθλητικούς παράγοντες και τους ανθρώπους κύρους. Κάθε μέλος της ομάδας είχε την ευθύνη ενός διαφορετικού μέρους στον κόσμο. Στα μέσα της δεκαετίας του '70, η πολιτική εκστρατεία του Ντάσλερ βρισκόταν στο απόγειό της. Η ομάδα του έφτιαχνε αρχεία για όλα τα στελέχη, υφιστάμενα ή ανερχόμενα, του παγκόσμιου αθλητισμού. Οι σχετικές αναφορές έρχονταν από τις διεθνείς συνομοσπονδίες, τις διάφορες Ολυμπιακές Επιτροπές και την ίδια τη ΔΟΕ. Σε όλα τα μέρη του κόσμου οι εκπρόσωποι της εταιρίας με τις τρεις λωρίδες ήταν παρόντες για να περιποιηθούν, να δελεάσουν και να αναπτύξουν σχέσεις με τους ανθρώπους που διηύθυναν τον παγκόσμιο αθλητισμό». Διέθετε ακόμα και έναν μπάρμαν, σε εστιατόριο που φιλοξενούσε αθλητικά στελέχη, «δουλιά του οποίου ήταν η εξασφάλιση γυναικείας παρέας στους διακεκριμένους επισκέπτες»...*

Κάποιοι ίσως ισχυριστούν ότι αυτά είναι παρελθόν. Τα πρόσωπα, άρα και οι καταστάσεις, άλλαξαν. Μέγα λάθος. Ο νυν πρόεδρος της ΔΟΕ (εκλεκτός του Σάμαρανκ...), Ζαγκ Ρογκ, ήταν μεταξύ των προσκεκλημένων του 34ου Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, στο Νταβός, με θέμα την ανοικοδόμηση του Ιράκ... Σε ημερίδα του ιδρύματος Κόκκαλη, με θέμα «Αθλητισμός και Νέα Οικονομία» (23/9/2002), ο Ρογκ εκθείασε τις εταιρίες στοιχημάτων: «Δεν μπορώ να σκεφτώ άλλον τομέα που επιστρέφει τόσα πολλά χρήματα στο κοινωνικό σύνολο. Γνωρίζω τα προβλήματα των παράνομων τυχερών παιχνιδιών και θέλω να εκφράσω την υποστήριξη της ΔΟΕ για την προστασία του προϊόντος σας, που συμβάλλει στην οικονομική ασφάλεια ζωτικών τομέων της κοινωνίας»... Ο νέος διευθυντής μάρκετινγκ, στη ΔΟΕ, Τίμο Λούμε, προέρχεται από τον όμιλο ESPN, ξεκίνησε την καριέρα του στον όμιλο «International Management Group» και για τρία χρόνια κατείχε θέση διευθυντή αθλητικού μάρκετινγκ της Ευρώπης στη «Nike»...

Αντί άλλου επιλόγου θα χρησιμοποιήσουμε ένα ακόμα απόσπασμα των Σίμσον-Τζένινγκς.

«Αν δεν υπάρχει όφελος για μας και τα παιδιά μας, τότε ποιος ωφελείται; Η απάντηση είναι μία. Αυτή η νέα ράτσα επαγγελματιών προέδρων του αθλητισμού, τα μέλη της ΔΟΕ που δωροδοκούνται, οι τηλεοπτικές εταιρίες και οι χορηγοί που έχουν εξαγοράσει τον αθλητισμό και σπρώχνουν τους αθλητές στα αναβολικά για να πετύχουν μεγαλύτερες επιδόσεις απ' αυτές που αντέχει το ανθρώπινο σώμα».

* Σ.σ. η υπογράμμιση δική μας