Για λίγη ώρα χτες το απόγευμα «κατεβάσαμε» τις «πένες μας» και σηκώσαμε τα ποτήρια μας για να ευχηθούμε στην εφημερίδα μας, στην εφημερίδα του ΚΚΕ, της εργατικής τάξης και του λαού της χώρας μας, «χρόνια πολλά». Με μια μικρή γιορτούλα το προσωπικό του «Ρ», με τη συντροφιά συνεργατών της εφημερίδας, αλλά και συναδέλφων που έχουν συνταξιοδοτηθεί, τίμησε τα 30 χρόνια από τη νόμιμη επανέκδοση του «Ριζοσπάστη». Μαζί μας και η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα.

Η τελετή λιτή, ευκαιρία γιορτής για μας, αλλά και απόθεσης ενός ελάχιστου φόρου τιμής σε εκείνους που σήκωσαν στους ώμους τους το τιτάνιο έργο της έκδοσης του «Ριζοσπάστη» στα χρόνια της παρανομίας, αλλά και σε εκείνους που αντιπάλεψαν δυσκολίες και εμπόδια και στα χρόνια της νομιμότητας, στους οποίους οφείλουμε πολλά. Ευκαιρία ακόμα συλλογισμού της ευθύνης που πέφτει σήμερα στους δικούς μας ώμους να γίνουμε πιο ικανοί, πιο αποτελεσματικοί, να πάμε το «Ριζοσπάστη» μας ένα βήμα πιο μπροστά. Αυτή είναι μια δέσμευση που αναλαμβάνουμε.

Μιλώντας στην εκδήλωση ο Τ. Τσίγκας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και αρχισυντάκτης του «Ρ», έκανε μια σύντομη ιστορική αναδρομή στις συνθήκες που οδήγησαν στη νομιμοποίηση του Κόμματος και της εφημερίδας του, γεγονός που ήταν κατάκτηση και όχι παραχώρηση.

Υπενθύμισε ότι στο πρώτο φύλλο του «Ρ» σημειωνόταν πως: «Δεν έχουμε αυταπάτες για τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουμε» για να τονίσει πως η κατοπινή πραγματικότητα επιβεβαίωσε και με το παραπάνω αυτή την εκτίμηση, καθώς χρειάστηκε πολύς κόπος και μόχθος, για να κυκλοφορεί καθημερινά ο «Ρ» στην επόμενη περίοδο. Για να κερδίζει καθημερινά και περισσότερο την εκτίμηση των κομμουνιστών, των αριστερών και προοδευτικών ανθρώπων, αλλά και την έχθρα των πολιτικών και ταξικών του αντιπάλων.

«Σήμερα, υπογράμμισε, πορευόμαστε έχοντας εμπειρίες, θετικές και αρνητικές. Μέσα στις νέες συνθήκες, όπως αυτές διαμορφώθηκαν διεθνώς και στη χώρα μας, μετά τις ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων, την έντονη και πολυμέτωπη επίθεση του ιμπεριαλισμού. Καθώς οξύνονται συνεχώς τα λαϊκά προβλήματα, βαθαίνει η πολύμορφη εκμετάλλευση των εργαζομένων και αυξάνουν οι κοινωνικές ανισότητες, η πάλη για ριζική αλλαγή στο επίπεδο της πολιτικής εξουσίας γίνεται αντικειμενικά πιο επιτακτική και αναγκαία. Καθώς έρχεται πιο έντονα στην ημερήσια διάταξη η επικαιρότητα του σοσιαλισμού, της μόνης διεξόδου από τη σημερινή βαρβαρότητα της "νέας τάξης πραγμάτων"».

Στο πλαίσιο των νέων αυτών συνθηκών, τόνισε ο Τ. Τσίγκας, ο «Ριζοσπάστης» καλείται να γίνει ένας βασικός και αποτελεσματικός μοχλός της νέας αντεπίθεσης, στην οποία καλούν οι ανάγκες και στην οποία θέλει και μπορεί να περάσει το ΚΚΕ. Μιας αντεπίθεσης σε όλα τα επίπεδα της ταξικής πάλης. Στην προβολή των κοινωνικών προβλημάτων, των βαθύτερων αιτιών τους και της πρότασης διεξόδου του ΚΚΕ, στο δυνάμωμα των εργατικών και λαϊκών αγώνων, στην αποφασιστική προώθηση των κοινωνικοπολιτικών συσπειρώσεων, για τη Λαϊκή Συμμαχία και εξουσία, στο καθημερινό πολιτικό και ιδεολογικό μέτωπο και, πρώτα και κύρια, στην ολόπλευρη ισχυροποίηση του Κόμματος.

«Ολα αυτά - συνέχισε - όπως και το επικείμενο 17ο Συνέδριο του Κόμματος, βάζουν μπροστά μας - τόσο ως κολεκτίβα, όσο και στον καθένα μας χωριστά - νέες απαιτήσεις και προκλήσεις. Και μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε στα ίσα, χωρίς να υποτιμούμε στο παραμικρό τις υπαρκτές δυσκολίες και εμπόδια. Εχουμε όλα τα απαραίτητα γι' αυτό εφόδια: Την πολιτική του Κόμματος, που δικαιώνεται από τις εξελίξεις και τη ζωή. Την υπεροχή της μαρξιστικής ιδεολογίας, των κομμουνιστικών αξιών και ιδανικών. Τις πολύτιμες παρακαταθήκες, εμπειρίες και διδάγματα από την πρόσφατη και παλιότερη πορεία του "Ριζοσπάστη". Τα αναντικατάστατα εργαλεία της κομμουνιστικής δουλιάς, τη συλλογικότητα, τον δημιουργικό έλεγχο, την κριτική και αυτοκριτική, τη μόνιμη ανησυχία και τη συνεχή αναζήτηση του πραγματικά καινούριου, τόσο στο περιεχόμενο, όσο και στη μορφή. Την πίστη μας στην αλήθεια, στο δίκιο της εργατικής τάξης, στον ιστορικό της ρόλο και αποστολή.

Ολ' αυτά, βέβαια, δε φτάνουν, για να γίνει ακόμη καλύτερος ο "Ριζοσπάστης". Για να φτάσει στο επίπεδο που απαιτούν οι σημερινές συνθήκες της έντονης ιδεολογικής και πολιτικής διαπάλης και των τεράστιων μέσων χειραγώγησης και αλλοτρίωσης των συνειδήσεων, που διαθέτουν οι ταξικοί μας αντίπαλοι. Ολα όσα εφόδια ανέφερα προηγούμενα, χρειάζονται τη δική μας, αποτελεσματική και συστηματική αξιοποίηση και εφαρμογή, για να μεταφραστούν σε καθημερινή και ουσιαστική βελτίωση της εφημερίδας.

Χρειάζεται, επομένως, να γίνουμε πολύ περισσότερο απαιτητικοί και αυστηροί, τόσο με τον εαυτό μας, όσο και με τη συλλογική μας δουλιά. Να βαθαίνουμε συνεχώς στην κατανόηση και δημιουργική εφαρμογή της πολιτικής του Κόμματος, να φροντίζουμε πολύ περισσότερο τον ιδεολογικό μας εξοπλισμό, τις γενικότερες και ειδικότερες κατά τομέα γνώσεις μας. Να βάλουμε στην άκρη τις όποιες τάσεις ρουτίνας και συμβιβασμού με τα προβλήματα και τις δυσκολίες. Να ενισχύσουμε αποφασιστικά τα χαρακτηριστικά της εργατικής και κομμουνιστικής δημοσιογραφίας στην καθημερινή μας δουλιά, μπολιάζοντάς τα με τις σύγχρονες απαιτήσεις της ταξικής πάλης».

«Ο "Ριζοσπάστης", κατέληξε, καθώς γιορτάζει τα 30 χρόνια της νόμιμης επανέκδοσής του και κοντεύει τις εννιά δεκαετίες στο πλευρό του ΚΚΕ, έχει μπροστά του μια μεγάλη πρόκληση και, ταυτόχρονα, ένα υψηλό καθήκον: Την κατάκτηση ενός ανώτερου επιπέδου. Τόσο, ως επίσημο καθημερινό όργανο της Κεντρικής Επιτροπής, όσο και ως γνήσια λαϊκή εφημερίδα. Τη μόνη στη χώρα μας εφημερίδα που υπερασπίζεται με αταλάντευτη συνέπεια τα συμφέροντα των εργαζομένων και, ταυτόχρονα, προβάλλει και ανοίγει το δρόμο της ριζικής κοινωνικής αλλαγής, της Λαϊκής Συμμαχίας, για τη λαϊκή εξουσία και το σοσιαλισμό.

Αυτά απαιτούν οι σημερινές συνθήκες. Αυτά περιμένει από μας το Κόμμα, οι χιλιάδες κομμουνιστές και κομμουνίστριες, αλλά και πολλοί άλλοι ακόμη. Αυτή τη δέσμευση καλούμαστε να αναλάβουμε μπροστά στο 17ο Συνέδριο του Κόμματος. Και ξέρω καλά ότι κανένας μας δεν αρνείται την τιμητική αυτή αποστολή.

Γι' αυτό και επιτρέψτε μου να κλείσω την ομιλία της σημερινής εκδήλωσης, δίνοντας εκ μέρους όλων μας την υπόσχεση πως θα δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για να φτάσουμε το "Ριζοσπάστη" στο ύψος των απαιτήσεων. Υπόσχεση, τόσο προς την Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος, όσο και στη μνήμη των πολλών συντρόφων που δε ζουν πλέον ανάμεσά μας, αλλά σημάδεψαν με το μόχθο, ακόμη και με το αίμα τους, την ηρωική πορεία της εφημερίδας μας».

Στο σύντομο χαιρετισμό της η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ σημείωσε: «Ο "Ρ", όπως και το Κόμμα, παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια που συνάντησε - εμπόδια που προήλθαν βασικά από τον αντίπαλο, αλλά αν θέλετε σε ορισμένες περιπτώσεις και από δικά μας σκαμπανεβάσματα και δυσκολίες - κράτησαν τη συνέχεια. Γιατί το λέω αυτό. Αν δούμε τι έγινε διεθνώς, πολλά κομμουνιστικά κόμματα έπαψαν να υπάρχουν. Δημιουργήθηκαν, βέβαια, καινούρια, αλλά αυτό δεν είναι εύκολη υπόθεση. Οταν κοπεί η συνέχεια στη δράση του Κόμματος, και στην εφημερίδα του, τα πράγματα γίνονται πολύ πιο δύσκολα, γιατί δεν έχεις πίσω σου, αυτό που λέμε, τη συνέχεια της πείρας. Δεν έχει σημασία αν η πείρα έχει κατακτήσεις, θαυμάσιες στιγμές, έχει και κάποιες δύσκολες. Είναι όμως όλα αυτά μέσα στη δική σου πείρα.

Νομίζω λοιπόν ότι εμείς, ως Κόμμα, καταφέραμε αυτό που λέμε, τη συνέχεια. Το ίδιο και ο "Ριζοσπάστης". Είναι μεγάλο όπλο αυτό. Πάρα πολύ μεγάλο όπλο. Κι έχεις την ευκαιρία, έτσι, και να βγάλεις συμπεράσματα και να μελετήσεις καλύτερα, χωρίς να χάσεις τη διαδοχικότητα της πείρας. Ξαναλέω, όποια κι αν είναι αυτή η πείρα. Με τα πάρα πολλά της θετικά και ποσοτικά και ποιοτικά και, μέσα στην πείρα υπάρχουν ακόμα και οι αδύνατες στιγμές ή ακόμα και τα λάθη. Είναι μεγάλη κατάκτηση. Αυτό θα έλεγα είναι κάτι που το ΚΚΕ το κατάφερε όχι μόνο τώρα, στο '89-'91, αλλά και στο παρελθόν: Τη συνέχεια».

«Ο "Ρ" λέει εδώ, σε μια από τις αφίσες που έχετε, έναν τίτλο, έναν κύριο τίτλο: "Στους δρόμους θα κριθεί το δίκιο". Σωστό. Και σε τελευταία ανάλυση, όταν λέμε θα κριθεί το δίκιο, εννοούμε το συσχετισμό δύναμης. Από το συσχετισμό δύναμης θα κριθεί το δίκιο. Πολύ σωστά όμως, όταν, στοιχείο του συσχετισμού δύναμης και της αλλαγής του είναι η μαζική πάλη, η ταξική πάλη, ο πολιτικός αγώνας. Ομως ειλικρινά, δεν το λέω για κάποιο κομπλιμέντο για σας, δουλεύετε σε έναν τομέα της δουλιάς του Κόμματος, που έχει δυσκολέψει πολύ. Ποιος είναι αυτός ο τομέας; Για να φτάσεις στο σημείο, η δουλιά σου να οδηγεί σε αλλαγές, σε διαφοροποιήσεις στο συσχετισμό δύναμης - γιατί η αλλαγή δε θα 'ρθει μια κι έξω, σε ένα βράδυ - και για να μπορέσει πραγματικά το δίκιο να κριθεί στους δρόμους, σήμερα σε σχέση με το παρελθόν, απαιτείται να κατακτηθεί από την πρωτοπορία της εργατικής τάξης αλλά και από τις άλλες ριζοσπαστικές δυνάμεις που υπάρχουν στην κοινωνία, μια ορισμένη ιδεολογική, πολιτική, πνευματική χειραφέτηση, ένα διαφορετικό επίπεδο πολιτικής και πνευματικής και πολιτιστικής ανάπτυξης. Είναι από τα καινούρια ζητήματα των καιρών μας. Δεν αναφέρομαι σε μια ελιτίστικη και διανοουμενίστικη αντίληψη του αγώνα, αλλά σήμερα δεν τα βγάζεις πέρα, μόνο προβάλλοντας το δίκιο. Γιατί λίγο - πολύ ο κόσμος το ξέρει το δίκιο του, το καταλαβαίνει, το διαισθάνεται. Υπάρχει το ένστικτο. Και είναι σήμερα πιο μαζικό το ένστικτο, αυτό που λέμε "μια καλύτερη ζωή, μια καλύτερη ποιότητα" από ό,τι πριν 20, 30, 40 χρόνια. Γιατί οι ανάγκες αυξάνονται και το καταλαβαίνει ο κόσμος. Το ζήτημα είναι όμως, - αυτό εμείς θέλουμε να φωτίσουμε κι αυτό το ρόλο παίζει ο "Ρ" - πώς θα βοηθηθεί η εργατική τάξη, η νεολαία, αλλά και η μεγάλη πλειοψηφία του λαού, να συνειδητοποιήσει το δρόμο της δικαίωσης και της κατάκτησης αυτού του δίκιου. Είναι σύνθετος δρόμος, και σε ένα βαθμό έχει να κάνει και με το επίπεδο της πολιτικής πείρας.

Γι' αυτό λέω ότι η δουλιά σας είναι πάρα πολύ δύσκολη. Δηλαδή το βάρος της διανοητικής δουλιάς μεγαλώνει, χωρίς σε καμία περίπτωση να μπαίνει σε δεύτερη μοίρα η πράξη. Ισα - ίσα, αυτό πρέπει να δένεται με την πάλη, με την επαναστατική πράξη».

«Η εκτίμηση της ΚΕ, και αυτή θα τη δείτε και αποκρυσταλλωμένη στις Θέσεις, είναι ότι ο "Ρ" προόδευσε τα τελευταία χρόνια, με την έννοια ότι μας βοήθησε. Εμάς που δουλεύουμε σε άλλους τομείς δουλιάς - δε λέω ότι κάνουμε κάτι διαφορετικό, αλλά έχεις έναν καταμερισμό δουλιάς... ήταν αυτό που λέμε ο καθοδηγητής κι ο βοηθός, ο καθημερινός, στη δουλιά. Τουλάχιστον για όσους συνειδητοποιούν ότι η δουλιά είναι πάρα πολύ σύνθετη και δεν μπορείς να πηγαίνεις απλώς με κάποια συνθήματα και με κάποια καλέσματα δράσης. Και λέω "για όσους", γιατί είναι γνωστό ότι ένα μέρος του κομματικού δυναμικού αυτή την ανάγκη δε θα έλεγα δεν τη συνειδητοποιεί, δεν τη βλέπει, αλλά δεν κάνει εκείνο το βήμα για ένα πιο μαζικό διάβασμα του "Ρ". Είναι κι οι συνθήκες ζωής, η έλλειψη ελεύθερου χρόνου, είναι η τυποποίηση - πολλές φορές - που μας καλλιεργεί το σύστημα και που δε μας οξύνει τις διαφορετικές ανάγκες, είναι πάρα πολλοί λόγοι...

Ομως πραγματικά κάνετε μια πολύ δύσκολη δουλιά. Και να σας πω κάτι; Το να γράφεις, είναι δύσκολο. Το να γράφεις τα ίδια και τα ίδια δεν είναι δύσκολο. Αλλά το να γράφεις, να εξελίσσεσαι, να μπορείς να προσανατολιστείς μέσα στις σημερινές συνθήκες, να βρίσκεις το κύριο, αλλά να μη μένεις μόνο στο κύριο, να βαθαίνεις, να βλέπεις και τις πλευρές και τις αποχρώσεις, είναι πάρα πολύ δύσκολο. Και νομίζω ότι ο "Ρ" είναι ένας καθρέφτης μιας θετικής πορείας του Κόμματος. Δε θέλω να μιλήσω με πιο μεγάλα λόγια, μιας θετικής πορείας του Κόμματος, που όμως κι αυτός καλείται, όπως κι όλο το Κόμμα, να κάνει ένα πιο θαρραλέο και πιο ανοιχτό βήμα προς τα μπρος.

Στην ουσία, αυτή τη στιγμή το Κόμμα, συσσώρευσε μία τεράστια πείρα 86 χρόνων, συσσώρευσε μία πείρα στις σύγχρονες συνθήκες, που ήταν δύσκολες. Νομίζω ξέρετε γιατί ήταν δύσκολες, και πρωτόγνωρες. Ας το κρατήσουμε κι αυτό. Ομως αυτά τα χρόνια μπορούσαμε και να κάνουμε και κάνα σκόντο στις αδυναμίες μας και στις ελλείψεις μας. Περάσαμε κρίση, ανατράπηκε ο συσχετισμός δύναμης, ήρθαν τα πάνω κάτω, μειώθηκαν οι δυνάμεις μας, εν πάση περιπτώσει υπήρχαν μια σειρά αντικειμενικοί παράγοντες που μπορούσε κανείς, όχι να τους επικαλείται και να δικαιολογείται, αλλά εν πάση περιπτώσει, να δίνει και μερικές εξηγήσεις για αδυναμίες. Τώρα φαίνεται πως ό,τι κατακτήσαμε μπορεί να μετατραπεί σε μία πιο βαθιά πείρα και, τουλάχιστον, νομίζω είμαστε βέβαιοι, μιλώντας εκ μέρους της ΚΕ, ότι ο "Ρ" τα επόμενα χρόνια θα πάει κι ακόμα πιο μπροστά, γιατί το γραπτό, οι ιδέες, πρέπει να πάνε και λίγο πιο μπροστά κι από την πράξη, για να τραβήξουν και την πράξη. Γι' αυτό λέω, η δουλιά σας είναι δύσκολη και σύνθετη. Για να γράψεις σήμερα ένα άρθρο χρειάζονται πολύ περισσότερες γνώσεις, διανοητική δουλιά απ' ό,τι χρειαζόταν πριν. Θέλει και το συναίσθημα, αλλά θέλει και τη γνώση, όλα μαζί, και την απλότητα και τη γνώση και το συναίσθημα και το βάθος.

Είναι, λοιπόν, αντικειμενικά δύσκολο, αλλά, όπως όλο το Κόμμα, πιστεύω ότι κι εσείς έχετε αποκτήσει μια μεγάλη πείρα, κι αυτό που έχει σημασία τώρα είναι να κάνουμε την έφοδο. Να κάνουμε την έφοδο της ποιότητας. Πάντως ο "Ρ", ειλικρινά το λέω, κι αυτή είναι η εκτίμηση της ΚΕ, είναι σε καλό δρόμο, και καταλαβαίνει κανείς πόσο κουραστήκατε γι' αυτό. Δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αλλά βλέπεις, όταν κάνεις ένα βήμα μπρος, μετά πρέπει να τρέχεις πιο γρήγορα τα επόμενα. Πρέπει να αυξήσουμε την ταχύτητα. Κι εμείς, ξέρετε, δεν έχουμε τα άλλα που έχουν οι άλλοι. Οι άλλοι έχουν το ντόπινγκ του χρήματος, του συναγωνισμού, του ανταγωνισμού. Για μας, ας το πω, αυτό, το κίνητρο είναι - πέρα από την πίστη μας, τη σιγουριά γι' αυτό στο οποίο πιστεύουμε - είναι και η ευγενική φιλοδοξία που έχουμε, να αναμετρηθούμε με τον αντίπαλο και στο πεδίο των ιδεών. Και της πράξης, και των ιδεών.

Σε καλό δρόμο ο "Ρ", πιο γρήγορα από δω και μπρος. Ευχαριστώ».