Την ακόμα μεγαλύτερη χειροτέρευση του ασφαλιστικού μεθοδεύει με κάθε τρόπο η κυβέρνηση, η οποία επισήμως διατείνεται πως δεν τίθεται θέμα αλλαγών στο ασφαλιστικό σύστημα, στην πράξη όμως ανοίγει «παράθυρα» και «παραθυράκια» που οδηγούν σε ανατροπές των όσων ισχύουν για διάφορες ομάδες εργαζομένων. Ετσι, ήδη από ό,τι φαίνεται έχουν δρομολογηθεί και βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη σχετικές διαδικασίες σε συνεννόηση - και κοινή πορεία - με το τραπεζικό κεφάλαιο. Στο πλαίσιο αυτό και με βάση το κατάπτυστο κείμενο αξιώσεων που δημοσιοποίησε προχτές η διοίκηση της Εμπορικής Τράπεζας, η διαβούλευση συνεχίστηκε χτες σε «ψηλό» επίπεδο συνεργασίας με τη συμμετοχή του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή, του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Αλογοσκούφη και του διοικητή της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών Γ. Κωστόπουλου. Για την ώρα η κυβέρνηση επιχειρεί να θολώσει τα νερά.

Μετά τη συνάντηση ο υπουργός Οικονομίας ισχυρίστηκε πως «δε θα ανοίξει κανένα ασφαλιστικό» και πως τάχα το ασφαλιστικό σύστημα των τραπεζοϋπαλλήλων είναι «θέμα μεταξύ των τραπεζών και τραπεζοϋπαλλήλων». Είναι απόλυτα φανερό ότι οι ισχυρισμοί αποτελούν «στάχτη στα μάτια» των εργαζόμενων λαϊκών στρωμάτων και συνταξιούχων και αποσκοπούν στη διάσπαση του δίκαιου αγώνα των τραπεζοϋπαλλήλων από τους άλλους εργαζόμενους.

Η κοινή επιχείρηση και οι κοινές προθέσεις κυβέρνησης -τραπεζιτών προκύπτουν ανάγλυφα από τις αλλεπάλληλες μεταξύ τους συνεννοήσεις αλλά και από την «πρόταση» που έκανε τις προάλλες η διοίκηση της Εμπορικής Τράπεζας προς τους εργαζόμενους. Το σχέδιο αυτό, όπως παραδέχονται και οι ίδιοι, «τελεί υπό την αίρεση της αποδοχής του από την Πολιτεία, ενώ απαιτείται η επικύρωσή του με νόμο πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους, ενόψει της εφαρμογής των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων». Είναι δηλαδή απόλυτα φανερό ότι αναγκαίος όρος για την υλοποίηση των αντιασφαλιστικών σχεδιασμών τους είναι η αλλαγή του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου, κάτι το οποίο η κυβέρνηση είναι έτοιμη να προχωρήσει. Τα μέτρα που απεργάζονται δεν ήταν «κεραυνός εν αιθρία». Ειδικά για την Εμπορική Τράπεζα έρχονται σε συνέχεια ανάλογων ενεργειών τόσο της προηγούμενης κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ όσο και της προηγούμενης διοίκησης της τράπεζας. Ερχονται επίσης να ικανοποιήσουν τις αξιώσεις του μεγαλομετόχου της Εμπορικής - της γαλλικής τράπεζας «Credit Agricole» - που εδώ και καιρό απαιτεί «λύση» του ασφαλιστικού εκβιάζοντας με το ενδεχόμενο αποχώρησης από το μετοχικό κεφάλαιο.

Αποδέκτης τέτοιων αξιώσεων από τους Γάλλους τραπεζίτες ήταν και ο σημερινός υπουργός Οικονομίας. Η «πρόταση επίλυσης» από τους σημερινούς διοικούντες την Εμπορική Τράπεζα αποτελεί πρόκριμα για ανάλογες μεθοδεύσεις και σε άλλες τράπεζες (όπως Εθνική και Αγροτική) και επίσης για το σύνολο των εργαζόμενων. Ομολογημένος στόχος των τραπεζιτών είναι η εξοικονόμηση κονδυλίων για ασφαλιστικές και μισθολογικές εισφορές, η ενίσχυση της «ανταγωνιστικότητας» σε σύγκριση με άλλους τραπεζικούς ομίλους - κυρίως της ευρωζώνης - η μεγαλύτερη διόγκωση της μάζας των κερδών τους σε όφελος των μεγαλομετόχων τους.

Να ξεφορτωθεί τις οικονομικές της υποχρεώσεις προς το ασφαλιστικό ταμείο των εργαζομένων της Εμπορικής (ΤΕΑΠΕΤΕ) και να τις φορτώσει στο Δημόσιο και το ΙΚΑ και κατ' επέκταση στους ασφαλισμένους του, επιχειρεί η διοίκηση της Τράπεζας. Μια στόχευση που, ταυτόχρονα, για τους 13.000 εργαζόμενους και συνταξιούχους της Εμπορικής σημαίνει δραματική συρρίκνωση των ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων. Την πρόθεση της Τράπεζας ανακοίνωσε ο διοικητής της, κ. Προβόπουλος, στις δύο διαδοχικές συναντήσεις που είχε προχτές και χτες με το Σωματείο των εργαζομένων και με στελέχη της Τράπεζας, αντίστοιχα. Ολα αυτά - όπως πάντα - στο όνομα της αύξησης της ανταγωνιστικότητας, που οι θιασώτες της επιμένουν ψευδώς να ισχυρίζονται ότι αποβαίνει και προς όφελος των εργαζομένων! Ετσι το ασφαλιστικό, για τους ίδιους τους εργαζόμενους στην Τράπεζα, εκ των πραγμάτων αναδεικνύεται σε κεντρικό ζήτημα πάλης στην 24ωρη απεργία που έχει κηρύξει για τις 26 Νοέμβρη ο Σύλλογος Εργαζομένων Εμπορικής, παρότι η σχετική ανακοίνωση της διοίκησής του το υποβαθμίζει.

Η Τράπεζα, με βάση το καταστατικό του ΤΕΑΠΕΤΕ όπως αυτό έχει διαμορφωθεί από το 1984 με την υπογραφή της διοίκησης, είναι υποχρεωμένη να καταβάλλει εργοδοτική εισφορά ίση με το ποσό που απαιτείται ως συμπλήρωση των λοιπών πόρων του ΤΕΑΠΕΤΕ για την πληρωμή και κάλυψη των υποχρεώσεών του (συντάξεις, παροχές υγείας, λειτουργικά έξοδα κ.ά.). Η εισφορά δεν μπορεί να είναι μικρότερη του 6,25% επί των αποδοχών των ασφαλισμένων. Την υποχρέωση αυτή ανέλαβε η Τράπεζα, αφού προηγουμένως είχε φροντίσει να βάλει στο χέρι τα αποθεματικά του ΤΕΑΠΕΤΕ, που το 1984 έφθαναν τα 800 εκατομμύρια δραχμές - σήμερα δεν υπάρχουν αποθεματικά - και προκειμένου να μην εφαρμόσει την τότε αναλογιστική μελέτη, η οποία προέβλεπε την αύξηση των εργοδοτικών εισφορών. Εισφορές που, σύμφωνα με τα δεδομένα εκείνης της εποχής, υπερκάλυπταν τις ανάγκες του ΤΕΑΠΕΤΕ.

Σήμερα η διοίκηση της Τράπεζας επιχειρεί να διώξει από πάνω της αυτή την υποχρέωση, να τη μεταθέσει στο Δημόσιο και το ΙΚΑ.

Αυτό με τη σειρά του επιφέρει δραματική συρρίκνωση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων της Εμπορικής. Μέχρι τώρα στο ΤΕΑΠΕΤΕ δεν εφαρμόζονται οι αντιασφαλιστικοί νόμοι της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Επομένως, δεν υπάρχει ο διαχωρισμός ασφαλισμένων πριν και μετά το 1992, η αύξηση των ορίων ηλικίας και η μείωση των συντάξεων που επέφεραν αυτοί οι νόμοι.

Συγκεκριμένα το ΤΕΑΠΕΤΕ απαιτεί ως προϋπόθεση συνταξιοδότησης τα 32 έτη συντάξιμης υπηρεσίας χωρίς όριο ηλικίας για τους άντρες και 25 για τις γυναίκες (20 εάν είναι έγγαμες). Με την πρόταση της Τράπεζας οι ασφαλισμένοι χωρίζονται σε πριν και μετά το 1992 και το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης αυξάνεται από τρία μέχρι μέχρι πέντε χρόνια για τους άντρες και τουλάχιστον, από επτά έως 12 χρόνια για τις γυναίκες. Παράλληλα σε ορισμένες περιπτώσεις εισάγονται επιπλέον προϋποθέσεις όπως το όριο ηλικίας, που δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την απόκτηση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Ακόμα, με την πρόταση αυτή, μειώνεται το ύψος των συντάξεων, αφού αποσυνδέονται από τις ετήσιες αυξήσεις στους μισθούς των εργαζομένων.

Για να «χρυσώσει το χάπι», η Τράπεζα επικαλείται την πολύ μικρή μείωση των εισφορών των μετά το 1992 ασφαλισμένων, που θα επιφέρει η πρότασή της. Αποσιωπά το γεγονός του δικού της μεγάλου κέρδους, αλλά και ότι, ουσιαστικά, η κατάργηση του ΤΕΑΠΕΤΕ και η ένταξη των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ σημαίνει μείωση των παροχών και των συντάξεων. Παράλληλα, επιχειρεί να στρέψει την κοινή γνώμη εναντίον των εργαζομένων της Τράπεζας, αναφερόμενη σε ορισμένες ειδικές και ελάχιστες περιπτώσεις όπως η συνταξιοδότηση άγαμων θυγατέρων που δεν επιφέρουν καμιά ουσιαστική επιβάρυνση στο ΤΕΑΠΕΤΕ.

Ο Χρ. Κακαβάς, από την ΕΣΑΚ Εμπορικής και μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Εργαζομένων, επισήμανε στο «Ρ» για τις παραπάνω εξελίξεις: «Η διοίκηση της Τράπεζας σε συνέχεια της προηγούμενης επιχειρεί ανατροπή του ασφαλιστικού μας καθεστώτος, τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της Τράπεζας σε βάρος των ασφαλισμένων, τη διευκόλυνση της παραπέρα ιδιωτικοποίησης της Τράπεζας (αφού η "λύση" του ασφαλιστικού αποτελούσε όρο της "Gredit Agricole" και βέβαια του κάθε επίδοξου μνηστήρα). Ισοπεδώνει τις παροχές, τους όρους και τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης με την εφαρμογή των νόμων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Ταυτόχρονα, μεταθέτει τις υποχρεώσεις της στο ΙΚΑ και το Δημόσιο. Κινδυνολογεί με τη βιωσιμότητα της Τράπεζας και του Ταμείου, εκβιάζοντας τη μείωση των εργοδοτικών εισφορών. Απορρίπτουμε την πρόταση της Τράπεζας, δε διαπραγματευόμαστε το ασφαλιστικό μας καθεστώς. Αποκρούουμε συνολικά την πολιτική των αναδιαρθρώσεων, υπερασπιζόμαστε το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και διεκδικούμε τη διεύρυνσή της όπως αυτή προσδιορίζεται μέσα από το πλαίσιο αιτημάτων του ΠΑΜΕ».