ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 9 Γενάρη 2005
Σελ. /32
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Εργατική τάξη και... ασιατική απειλή

Από παλιότερη κινητοποίηση των ΕΒΕ
Από παλιότερη κινητοποίηση των ΕΒΕ
Τη δεκαετία του 1990 η Ελλάδα ως έθνος είχε να αντιμετωπίσει την... αλβανική απειλή, τους μετανάστες από τη γειτονική χώρα, που χρησιμοποιούσε το ελληνικό κεφάλαιο σαν φθηνή εργατική δύναμη. Τα τελευταία δύο - τρία χρόνια ο... κίνδυνος έχει αλλάξει κατεύθυνση και εντοπίζεται πλέον σε απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων από τα ελληνικά σύνορα, στη μακρινή Κίνα. Εντρομος ο ελληνικός Τύπος, τα καταστήματα της Βουκουρεστίου και της Ερμού ανακαλύπτουν την κινεζική απειλή, με τη μορφή της αθρόας εισαγωγής πάμφθηνων κινεζικών εμπορευμάτων. Εμπορεύματα τα οποία πωλούνται πέντε, δέκα και είκοσι φορές φθηνότερα, από τα αντίστοιχα στις βιτρίνες των καταστημάτων. Η αστική τάξη πετάει κατά μέρους τα εγχειρίδια της πολιτικής οικονομίας, που μονότονα επαναλαμβάνουν τη βασική αρετή του επιχειρηματία: Να παράγει με το χαμηλότερο δυνατό κόστος και να πωλεί με το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα. Οι οπαδοί του ελεύθερου εμπορίου απαιτούν σήμερα μέτρα ανάσχεσης των κινεζικών εισαγωγών, που... απειλούν τα θεμέλια της ελληνικής οικονομίας. Η υποκρισία, που μόνιμα ακολουθεί τους αστούς στην κοινωνική τους συμπεριφορά, έχει ανεβεί στη σκηνή και δίνει παράσταση.

Και μιλάμε για υποκρισία πολυεπίπεδη.

Κατά πρώτο: Ολες οι αποφάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, αυτού του θεσμικού οργάνου των μεγάλων πολυεθνικών εταιριών, φέρουν τις υπογραφές των υπουργών Οικονομίας των ελληνικών κυβερνήσεων, τόσο της ΝΔ όσο και του ΠΑΣΟΚ. Οι οποίοι δεν έπαυαν να μας θυμίζουν ότι το μέλλον και η ευημερία της ελληνικής οικονομίας βρίσκεται στην ελεύθερη αγορά. Μια αγορά όπου κεφαλαία, εμπορεύματα, υπηρεσίες και εργαζόμενοι θα κυκλοφορούν ελεύθερα, σαν τα πετούμενα του ουρανού. Τώρα που η ελεύθερη αγορά δείχνει τα δόντια της, οι οπαδοί του ελεύθερου εμπορίου σιωπούν...

Δεύτερο: Ορισμένοι σήμερα θέλουν να ξεχνούν ότι πριν την εμφάνιση της... κινεζικής απειλής, η ελληνική αστική τάξη είχε φροντίσει να παραδώσει την ελληνική αγορά στα ευρωπαϊκά μονοπώλια, καθώς από 1/1/1992 καταργήθηκαν τα εμπορικά και τελωνειακά σύνορα μεταξύ των χωρών - μελών της ΕΕ. Τι επιπτώσεις είχε το άνοιγμα των συνόρων, μπορεί να το διαπιστώσει κανείς στο δελτίο βιομηχανικής παραγωγής που εκδίδει η Στατιστική Υπηρεσία, όπου η αποσάθρωση βασικών βιομηχανικών κλάδων είναι εμφανής. Η εκτίναξη του εμπορικού ελλείμματος της χώρας ( σταθερά περί το 6% του ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια), συνέπεια της εντυπωσιακής εισαγωγικής διείσδυσης στην ελληνική αγορά εμπορευμάτων που παράγουν τα ευρωπαϊκά μονοπώλια (σύμφωνα με στοιχεία του 1999 - δεν υπάρχουν νεότερα - το ένα στα δύο εμπορεύματα που καταναλώνονται είναι εισαγόμενο), καταδεικνύουν τις καταστρεπτικές συνέπειες που είχε για την ελληνική οικονομία, η ένταξή της στον ευρωπαϊκό καταμερισμό εργασίας.

Τρίτο: ο ελληνικός Τύπος, που σήμερα ρίχνει το ανάθεμα στις κινέζικες εισαγωγές, είναι ο ίδιος που τη δεκαετία του '90 πανηγύριζε για τη... διείσδυση του ελληνικού κεφαλαίου στη βαλκανική ενδοχώρα. Η προοπτική της οικονομικής υποταγής από το ελληνικό κεφάλαιο των υπολοίπων βαλκανικών χωρών δημιουργούσε ρίγη ενθουσιασμού και οι τίτλοι για «βαλκανικό ελντοράντο» (στο ρόλο του τυχοδιώκτη χρυσοθήρα το ελληνικό κεφάλαιο) κοσμούσαν τα φύλλα των πιο «σοβαρών» εφημερίδων. Δυστυχώς γι' αυτούς δεν είχαν αντιληφθεί τότε, ότι βρισκόμαστε στην αρχή του δράματος και ότι τα χειρότερα βρίσκονται μπροστά μας.

Ο νέος καταμερισμός εργασίας

Η στρατηγική επιλογή των διεθνών μονοπωλιακών ομίλων, να στραφούν προς τις αχανείς και ανεκμετάλλευτες αγορές της Ασίας, έγινε εμφανής αμέσως μετά τα δραματικά γεγονότα στις αρχές της δεκαετίας του '90, μετά τη διάλυση της σοσιαλιστικής κοινότητας. Ο στρατηγική αυτή επιλογή ικανοποιούσε πολλαπλούς στόχους. Στόχος πρώτος, η κατάκτηση της τεράστιας αγοράς «παρθένων» χωρών, όπως η Κίνα και οι Ινδίες, οι οποίες μέχρι πρότινος βρίσκονταν έξω από τους στρατηγικούς σχεδιασμούς των μεγάλων πολυεθνικών ομίλων. Ετσι, όλη τη δεκαετία του '90 υψηλόβαθμες κυβερνητικές αντιπροσωπείες (πρωθυπουργοί, πρόεδροι κρατών) συνοδευμένες από μια κουστωδία επιχειρηματιών, συνέρεαν στο Πεκίνο και στο Δελχί, και υπέγραφαν συμβόλαια δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι πιο γνωστές πολυεθνικές, η μια μετά την άλλη κατασκευάζουν επιχειρηματικές μονάδες στη Ν. Κίνα, ενώ η Σαγκάη με τους τεράστιους ουρανοξύστες γίνεται το σύμβολο της νέας οικονομικής ανάπτυξης. Οι χώρες της Ασίας διαθέτουν εξειδικευμένο και πάμφθηνο εργατικό δυναμικό, εργασιακό περιβάλλον το οποίο πολλές φορές παραπέμπει στην Αγγλία των αρχών του 19ου αιώνα, καθώς και σημαντικά αποθέματα πρώτων υλών. Οι πολυεθνικές εταιρίες ανακάλυψαν το νέο τους χιλιόχρονο βασίλειο. Τα πάμφθηνα ασιατικά εμπορεύματα, - τα οποία παράγονται με δυτικά κεφάλαια - από τη στιγμή που εξάγονται και κατακλύζουν τις αγορές της Ευρώπης και της Αμερικής, γίνονται το κέντρο βάρους και το μέτρο σύγκρισης για τον προσδιορισμό των διεθνών τιμών. Από τη στιγμή που το κεφάλαιο, ανεξάρτητα από τον κλάδο και τη γεωγραφική περιφέρεια που θα επενδύσει, απαιτεί ίδια κέρδη για ίσα ποσά κεφαλαίου, οι χώρες της Ασίας, οι οποίες προσφέρουν μυθικά κέρδη, γίνονται το κέντρο βάρους για τον προσδιορισμό του καπιταλιστικού κέρδους σε διεθνές επίπεδο. Το ασιατικό εργασιακό μοντέλο είναι πλέον αυτό που προτάσσουν με ζήλο οι πολυεθνικές εταιρίες. Είναι ακριβώς το μοντέλο που χρησιμοποιούν σαν πολιορκητικό κριό για την αφαίρεση κατακτήσεων, κυρίως από την ευρωπαϊκή εργατική τάξη, τα επίπεδα διαβίωσης της οποίας, στις σημερινές συνθήκες, φαντάζουν προκλητικά... Στηριζόμενες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στην αρχή της ισότητας του ανταγωνισμού των κεφαλαίων, πιέζουν και εκβιάζουν να προσαρμόσουν τα επίπεδα διαβίωσης της ευρωπαϊκής εργατικής τάξης, στα ασιατικά επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικός ο εκβιασμός των Γερμανών αυτοκινητοβιομηχάνων προς τους Γερμανούς εργάτες μεταλλουργίας. 'Η δέχεστε αύξηση των ωρών εργασίας χωρίς αύξηση αποδοχών ή μεταναστεύουμε στην... Τσεχία. Τα διαφορετικά επίπεδα διαβίωσης της εργατικής τάξης, σε συνθήκες της ελεύθερης κίνησης των εμπορευμάτων και των κεφαλαίων, μετατρέπονται σε αποφασιστικό μοχλό πίεσης των πολυεθνικών και των κυβερνήσεων, για να συμπιέσουν τα εργασιακά δικαιώματα, ως τα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα. Δεδομένου ότι «ο μισθός δεν έχει εργατική δύναμη. Είναι η τιμή μιας εργατικής δύναμης. Αν ήταν δυνατό να είχαν στη διάθεσή τους την εργατική δύναμη χωρίς να την πληρώνουν...

Υπάρχει διέξοδος;

Με τη λογική του κεφαλαίου, η ευρωπαϊκή εργατική τάξη, η οποία συνεχίζει να έχει και σήμερα τις μεγαλύτερες - αν και συρρικνούμενες - κατακτήσεις, θα πρέπει να επιλέξει μεταξύ της ανεργίας και της προσαρμογής της στα επίπεδα διαβίωσης των εργαζομένων στις νεοκαπιταλιστικές χώρες της Α. Ευρώπης και της Ασίας. Σύμφωνα με τη λογική αυτή, από τη στιγμή που τα εμπορεύματα και οι υπηρεσίες κινούνται σε ολόκληρο τον πλανήτη σαν τα ελεύθερα πουλιά, από τη στιγμή επομένως που τα εμπορεύματα και οι υπηρεσίες που προσφέρει η Ευρώπη είναι μη ανταγωνιστικά, μοιραία, τα ασιατικά εμπορεύματα θα υπερκεράσουν τα ευρωπαϊκά, με συνέπεια την υποχώρηση της ευρωπαϊκής οικονομίας, την απώλεια θέσεων εργασίας κλπ. Η άλλη λύση, βέβαια, είναι η οικειοθελής απεμπόληση από τους εργάτες βασικών τους δικαιωμάτων, στους μισθούς, στα ασφαλιστικά τους δικαιώματα, τις εργασιακές σχέσεις - κάτι που η ευρωπαϊκή εργατική τάξη γεύεται και σήμερα - ώστε το ευρωπαϊκό κεφάλαιο να γίνει ανταγωνιστικό και να αντέξει έτσι στην ασιατική θύελλα...

Η υποκρισία είναι εμφανής. Το τμήμα ευρωπαϊκών υποθέσεων της πολυεθνικής Χ ζητά από τους εργαζόμενούς της αυτοθυσία, ώστε να αντέξει στον ανταγωνισμό που υφίσταται από το τμήμα ασιατικών υποθέσεων της ίδιας πολυεθνικής Χ! Δηλαδή μονά - ζυγά δικά τους. Αν θέλουν να δημιουργήσουν ίσους όρους ανταγωνισμού, γιατί δεν προωθούν τη δημιουργία εργασιακών συνθηκών στην Ασία, αντίστοιχων με τις εργασιακές συνθήκες της Ευρώπης; Αφελες βέβαια το ερώτημα. Από την άλλη, ποιος είπε ότι οι συμφωνίες του ΠΟΕ είναι ιερές και απαραβίαστες; Αν θέλουν να προστατέψουν τις θέσεις εργασίας στην Ευρώπη, ας πάρουν μέτρα προστασίας των ευρωπαϊκών εμπορευμάτων. Το ίδιο ισχύει και για την ελληνική κυβέρνηση. Αντί να κοροϊδεύει τους αγρότες που βλέπουν την παραγωγή τους να σαπίζει, ας πάρει μέτρα προστασίας της ελληνικής αγροτικής παραγωγής, της ελληνικής κλωστοϋφαντουργίας, όλων των κλάδων που πλήττονται από την ανεμπόδιστη εισαγωγική διείσδυση. Δεν έχουμε βέβαια και την αυταπάτη ότι θα το κάνουν.

Σε τελική βέβαια ανάλυση, όλα είναι θέμα συσχετισμού δυνάμεων. Αν οι συσχετισμοί δυνάμεων μεταξύ των κεφαλαιοκρατών και των εργατών, ήταν σήμερα διαφορετικοί, δε θα τολμούσαν οι πρώτοι να αυθαδιάζουν και να προκαλούν έτσι βάναυσα τους εργάτες. Αλλωστε αυτό αποδεικνύεται και από την πρόσφατη ιστορική εμπειρία επί ευρωπαϊκού εδάφους. Οταν στα τέλη της δεκαετίας του '40, αρχές του '50, οι Αμερικανοί, με το σχέδιο Μάρσαλ, αποφάσισαν «να σώσουν την Ευρώπη από τον κομμουνισμόν», δεν πήραν υπόψη τους ούτε τα επίπεδα ανταγωνισμού, ούτε τους ιερούς και απαραβίαστους κανόνες της ελευθερίας των συναλλαγών. Πολιτική και όχι οικονομική ήταν η απόφαση. Οπως πρωτίστως πολιτική ήταν και η επιλογή των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, να δημιουργήσουν το λεγόμενο «κράτος πρόνοιας». Προείχε τότε η διάσωση του καπιταλιστικού συστήματος, έστω και αν αυτό απαιτούσε μέτρα που... έπλητταν τον ανταγωνισμό και το ελεύθερο εμπόριο!

Ο μόνος δρόμος σωτηρίας για την όπου Γης εργατική τάξη, είναι η αμφισβήτηση της εξουσίας του κεφαλαίου. Είναι το μόνο που τελικά φοβούνται.


Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ