Σε ατέρμονα διάλογο εντυπώσεων και παραπλάνησης εξελίσσεται η δημόσια συζήτηση για τις σχέσεις των δημοσιογράφων με το κράτος, με δεδομένη τη βούληση της κυβέρνησης να διαχειριστεί, να εξωραΐσει και να διαιωνίσει τη χειραγώγηση της ενημέρωσης.

Η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώθηκε περίτρανα στη χτεσινή δεύτερη συνάντηση κομμάτων και δημοσιογραφικών ενώσεων που διοργάνωσε η κυβέρνηση στο Ζάππειο. Με σκόπιμα γενικόλογες, εντυπωσιοθηρικές και «άσφαιρες» προτάσεις η κυβέρνηση, διά του υπουργού Επικρατείας, Θ. Ρουσόπουλου, επιχειρεί να αξιοποιήσει το ζήτημα αυτό προκειμένου να φανεί «τιμητής» της διαφάνειας και προστάτης της ενημέρωσης, ενώ η πολιτική της κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση. Αν και ο Θ. Ρουσόπουλος υποχρεώθηκε σε έναν τακτικό ελιγμό υιοθετώντας προτάσεις κατά της πολυθεσίας, σε αντίθεση με την τοποθέτησή του στην πρώτη συνάντηση στο Ζάππειο, ωστόσο παρέμεινε σε θεωρητικό επίπεδο, ρίχνοντας άλλη μια φορά το μπαλάκι στις δημοσιογραφικές ενώσεις και παρατείνοντας το διάλογο στο νεφελώδες μέλλον... Παράλληλα, επέμεινε ουσιαστικά και στη θέση του κατά της δημοσιοποίησης των καταλόγων με τους δημοσιογράφους που απασχολούνται στο δημόσιο τομέα.

Το ΠΑΣΟΚ ακολούθησε ασμένως τις κυβερνητικές θέσεις, αλλά προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την ιστορία για να εμφανιστεί προστάτης των δημοσιογράφων... που διασύρθηκαν από τη δημοσίευση της λίστας, ενώ μόνο στα λόγια τάχθηκε κατά της πολυθεσίας. Μεταξύ διαφάνειας και «ρεαλισμού» κινήθηκαν οι θέσεις του ΣΥΝ, με αποτέλεσμα να μη «χάνονται» μέσα στις προτάσεις των δύο μονομάχων.

Θέσεις που αποσκοπούν στην εξασφάλιση στοιχειωδών συνθηκών διαβίωσης και ασφάλειας των δημοσιογράφων, ως ελάχιστη προϋπόθεση για την ελεύθερη έκφραση γνώμης και τη δημοκρατική ενημέρωση ήταν οι θέσεις που παρουσίασε το ΚΚΕ. Ως τέτοιες οι θέσεις αυτές απευθύνονται πρώτα απ' όλα στους συνδικαλιστικούς φορείς των δημοσιογράφων και των εργαζομένων στα ΜΜΕ, ώστε να αποτελέσουν στόχους πάλης και διεκδίκησης.

Ειδικότερα, ο Θ. Ρουσόπουλος επιχειρώντας «φυγή προς τα μπρος» παρουσίασε αιφνιδιαστικά «δέσμη προτάσεων», θεωρητικά κατά της πολυθεσίας, στην πράξη όμως υπέρ της διαιώνισης της υπάρχουσας κατάστασης, αποφεύγοντας να αναφέρει οτιδήποτε για τις σημερινές άθλιες αμοιβές των δημοσιογράφων, το καθεστώς γαλέρας στα ιδιωτικά ΜΜΕ, κ.ο.κ. Βασική θέση του υπουργού είναι ότι «κανείς δημοσιογράφος δεν μπορεί να κατέχει πάνω από μια θέση στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα». Προσδιορίζοντας τα όρια του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα είπε ότι θα περιλαμβάνει όλες τις υπηρεσίες του κράτους, τους ΟΤΑ, τα ΝΠΔΔ και κάθε νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου η διοίκηση του οποίου διορίζεται από το κράτος. Οι ρυθμίσεις θα αφορούν όσους έχουν την ιδιότητα του δημοσιογράφου και απασχολούνται και ως μετακλητοί υπάλληλοι, σύμβουλοι ή συνεργάτες σε φορείς του δημόσιου τομέα ή για την έκδοση εντύπων. Οι υπουργοί θα καθορίσουν τους φορείς που υπάγονται στην αρμοδιότητά τους και οι οποίοι θα υποχρεούνται μέχρι την 1η του Μάρτη κάθε έτους να υποβάλλουν πλήρεις καταλόγους με τους δημοσιογράφους που απασχολούν. Παράλληλα, ο Θ. Ρουσόπουλος εμφανίστηκε πρόθυμος να προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση των κανόνων δεοντολογίας του δημοσιογραφικού επαγγέλματος «εφόσον μας ζητηθεί». Ανέφερε ότι θα στείλει στην ΕΣΗΕΑ όσα στοιχεία έχει συγκεντρώσει μέχρι στιγμής, δίχως να παραλείψει να ταχθεί και πάλι κατά της δημοσιοποίησής τους. Δεν έκρυψε την αγωνία του να υπάρξει μια συνεννόηση και συναίνεση έστω και σε ελάχιστα ζητήματα, δηλώνοντας ότι θα περιμένει τις απαντήσεις των δημοσιογραφικών οργανώσεων μέχρι τα τέλη Μάρτη και αν χρειαστεί, λόγω εκλογών ΕΣΗΕΑ, ακόμα περισσότερο...

Τις «μύχιες» προθέσεις της κυβέρνησης εξέφρασε ο βουλευτής της ΝΔ Θ. Κασσίμης, ο οποίος τάχθηκε ουσιαστικά υπέρ της πολυθεσίας, ζητώντας να εξαιρεθούν από τις προτεινόμενες ρυθμίσεις οι δημοσιογράφοι που εργάζονται στην κρατική ραδιοτηλεόραση και στα κρατικά πρακτορεία ειδήσεων.

Ο εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, Τηλ. Χυτήρης, είπε ότι το κόμμα του είναι αντίθετο στην πολυθεσία, αλλά στη συνέχεια το αναίρεσε εξαιρώντας τις ελαστικές σχέσεις εργασίας (π.χ. συμβάσεις έργου) και ζητώντας «ελευθερία κινήσεων» και προσλήψεων στην ΕΡΤ. Δημαγωγώντας ασύστολα έχυσε κροκοδείλια δάκρυα για τους «βιοπαλαιστές δημοσιογράφους χωρίς ωράριο και σιγουριά στην εργασία, χωρίς σωστές αμοιβές», ξεχνώντας ποιος ήταν στην εξουσία την τελευταία 20ετία.

Ο Ν. Βούτσης, από τον ΣΥΝ, είπε ότι η συζήτηση που έχει ανοίξει δεν πρέπει να οδηγήσει στην αλλαγή ενός συστήματος εξουσίας από ένα άλλο στο χώρο των ΜΜΕ και επανέλαβε την πάγια θέση για κατάργηση του υπουργείου Τύπου.

Τη θέση του ΔΣ της ΕΣΗΕΑ για πλήρη διαφάνεια, η οποία, όπως είπε, είναι προς όφελος των δημοσιογράφων και της ενημέρωσης, μετέφερε ο πρόεδρός της, Μ. Μαθιουδάκης, υπερασπιζόμενος την απόφαση του ΔΣ να δώσει στη δημοσιότητα τη λειψή λίστα που έστειλε ο υπουργός Επικρατείας. Ζήτησε επίσης «πλήρη εφαρμογή του νόμου για την πολυθεσία, που είναι ευθύνη του κράτους», καθώς και να παραδοθούν στην Ενωση πλήρεις κατάλογοι από το 1997 με όλους τους εργαζόμενους δημοσιογράφους στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, με κάθε μορφής εργασιακή σχέση.

«Οι προτάσεις που γίνονται απλώς συντηρούν και αναπαράγουν το πρόσφορο για χειραγώγηση των δημοσιογράφων και της ενημέρωσης έδαφος». Την εκτίμηση αυτή εξέφρασε ο Τάκης Τσίγκας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, παρεμβαίνοντας στη χτεσινή συζήτηση στο Ζάππειο. Ταυτόχρονα παρουσίασε τις ουσιαστικές προϋποθέσεις για να παίξουν οι δημοσιογράφοι το ρόλο τους και να περιφρουρηθεί στοιχειωδώς το δικαίωμα της δημοκρατικής ενημέρωσης.

Στην αρχή της παρέμβασής του ο Τ. Τσίγκας διαπίστωσε ότι «όσα επακολούθησαν από την πρώτη σύσκεψη επιβεβαίωσαν ουσιαστικά όλα όσα είχαμε πει τότε, ιδιαίτερα για τον προσχηματικό χαρακτήρα της πρώτης σύσκεψης και της πρωτοβουλίας της κυβέρνησης γενικότερα». Σχολιάζοντας την αποστροφή του Θ. Ρουσόπουλου ότι «προϋπόθεση για την ουσιαστική ενημέρωση είναι η ανεξαρτησία και ελευθερία των δημοσιογράφων και η απαλλαγή τους από κάθε εξάρτηση», σημείωσε ότι «όλα όσα γίνονται μέχρι σήμερα, η πολιτική της προηγούμενης κυβέρνησης, η πολιτική της σημερινής κυβέρνησης, οι προτάσεις σήμερα, οι θέσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης σήμερα, δεν εξασφαλίζουν ούτε στοιχειωδώς αυτό το πράγμα. Ας μην υποκρινόμαστε, ας μην κρυβόμαστε πίσω από κουρτίνες και μάσκες». Και ο ομιλητής συνέχισε: «Δε θέλετε ούτε μπορείτε να εξασφαλίσετε αυτές τις ουσιαστικές, όπως ομολογείτε κι εσείς, προϋποθέσεις για να παίξουν οι δημοσιογράφοι το ρόλο τους, για να παίξει η ενημέρωση το ρόλο της, ώστε να ικανοποιηθεί αυτό το στοιχειώδες δημοκρατικό δικαίωμα των πολιτών και των εργαζομένων».

Απαιτούνται, τόνισε, γενικότερες, ριζικές και ουσιαστικές αλλαγές για να γίνει αυτό. Στοιχειώδεις, ωστόσο, και στα πλαίσια της σημερινής κατάστασης, προϋποθέσεις, είναι η βελτίωση των συνθηκών εργασίας και των αμοιβών, η ικανοποίηση όλων των βασικών αιτημάτων των δημοσιογραφικών Ενώσεων και των εργαζομένων στα ΜΜΕ.

Παρουσιάζοντας τις θέσεις του Κόμματος τόνισε: «Να μπορεί ο εργαζόμενος στα ΜΜΕ να έχει ικανοποιητικό μισθό από μία και μόνη δουλιά και να ισχύσει το πλήρως ασυμβίβαστο μεταξύ ταυ ρόλου του δημοσιογράφου και της οποιασδήποτε άλλης εργασίας με φορείς της εξουσίας, κράτους, κυβέρνησης, είτε ιδιωτικής οικονομικής εξουσίας». Ζήτησε τη δημοσιοποίηση όλου του καταλόγου, είτε με φυσικά πρόσωπα, είτε με εταιρίες όπου συμμετέχουν φυσικά πρόσωπα ως δημοσιογράφοι και τα λοιπά, μαζί με τις αμοιβές τους, που έχουν σχέση με το σύνολο του δημόσιου ευρύτερου και λοιπά τομέα, ως ελάχιστο μέτρο διαφάνειας και αντίστασης στην εντεινόμενη συνεχώς χειραγώγηση.

Επανέφερε επίσης την πρόταση για πλήρη και ουσιαστικό έλεγχο των μυστικών κονδυλίων όλων των υπουργείων από την αρμόδια Διακομματική Επιτροπή της Βουλής.

«Δε θεωρούμε, σημείωσε, ότι αυτά λύνουν ουσιαστικά και ριζικά το πρόβλημα της ενημέρωσης. Οχι. Είναι όμως ελάχιστες προϋποθέσεις για να σταματήσει η κατηφόρα που υπάρχει στον τομέα αυτό».

Αναφερόμενος στις αντιρρήσεις για τη δημοσιοποίηση του καταλόγου με τα ονόματα των δημοσιογράφων που εργάζονται στο Δημόσιο σχολίασε: «Δεν μπορεί, τη στιγμή που χιλιάδες αγρότες βγαίνουν στις λίστες ως δήθεν παράνομοι, δεν μπορεί, τη στιγμή που παραδίδουμε πραγματικά ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα σε αμερικανικές μυστικές Υπηρεσίες, τη στιγμή που φακελώνονται οι διαδηλωτές μέσα από τις απανταχού κάμερες, να θεωρούμε προσωπικό δεδομένο ποιοι δημοσιογράφοι δουλεύουν στο Δημόσιο και τι αμοιβές παίρνουν».

Καταλήγοντας τόνισε ότι «ουσιαστικός διάλογος δεν υπήρξε» και συμπλήρωσε: «Η πραγματικότητα είναι ότι τα συμφέροντα των εργαζόμενων, τόσο στον τομέα αυτόν τον οποίο συζητάμε, της ενημέρωσης, όσο και σε όλους τους άλλους, βρίσκονται στην αντίθετη πλευρά από αυτή που κινείται η κυβέρνηση. Και συνεχίζει αυτό να υφίσταται».