Γρηγοριάδης Κώστας

Παράξενο; Καθόλου! Το παράξενο θα ήταν να μη συνέβαιναν όλα τα... τερπνά που βλέπουμε και ακούμε τόσον καιρό. Και ακόμη πιο περίεργο θα ήταν, αν η τόση δυσοσμία αφορούσε μόνο σε ορισμένα πρόσωπα. Αυτό το τελευταίο το υποστηρίζουν όσοι θέλουν να υπερασπίσουν το αντιλαϊκό σύστημα. Ομως ισχύει το αναμενόμενο: Η σήψη δεν αφορά αποκλειστικά σε κάποια πρόσωπα, αλλά διαπερνά όλους τους αστικούς θεσμούς. Τα συγκεκριμένα φαινόμενα είναι εκδηλώσεις της βαθύτατης σαπίλας τους, που δεν έχει γιατρειά. Μιας σαπίλας που έτσι κι αλλιώς υπάρχει κι αν ακόμα τα γεγονότα δεν είχαν βρωμίσει τον αέρα. Να γιατί το όλο ζήτημα είναι σαφέστατα ιδεολογικοπολιτικό και αφορά πρωταρχικά το λαϊκό κίνημα, αφορά την εργατική τάξη και τα μικρομεσαία στρώματα, που έχουν συμφέρον μόνο από μια άλλη δική τους πορεία και προοπτική.

Οσο είναι σωστό, ότι ο χωρισμός αποτελεί υπερώριμο αίτημα, άλλο τόσο είναι σωστό ότι από μόνος του ο χωρισμός Εκκλησίας - Κράτους δεν είναι πανάκεια, και όταν έτσι προβάλλεται οδηγεί σε αποπροσανατολισμό. Δεν έχουμε παρά να δούμε χώρες όπου ο χωρισμός έχει πραγματοποιηθεί (Ιταλία, Ισπανία κ.ά.). Και το λέει αυτό ένα κόμμα, το ΚΚΕ, που έχει ταχθεί υπέρ του χωρισμού από το 1918, και, φυσικά, τάσσεται και τώρα.

Ο διαχωρισμός, βεβαίως, πρέπει να είναι πλήρης, μέχρι το κόκαλο. Να συμπεριλαμβάνει το χώρο της Παιδείας, των Ενόπλων Δυνάμεων, να καθιερώνει την πολιτική κηδεία και άλλες πλευρές, όπως η ονοματολογία, η καύση των νεκρών και άλλα. Η Εκκλησία να ασχοληθεί με τα πνευματικά της καθήκοντα.

Ο διαχωρισμός θα δημιουργήσει ασφαλώς μια καλύτερη ατμόσφαιρα, θα είναι ένα βήμα. Ομως το ξεπέρασμα της κρίσης συνδέεται με ριζικές πολιτικές αλλαγές υπέρ του λαού.

Κι εξάλλου, το γεγονός ότι στο επίκεντρο αυτών των εξελίξεων βρίσκεται η ιεραρχία της ελληνικής Εκκλησίας και γενικότερα η Εκκλησία, καταδείχνει τον πολιτικό ρόλο που αυτή παίζει ως θεσμός του αστικού κράτους. Εδώ βρίσκεται η ουσία του ζητήματος, ανεξάρτητα από το ότι η σημερινή ηγεσία της διεκδικεί αυξημένη παρουσία στην πολιτική ζωή, σε σχέση με την προκάτοχή της κατάσταση, και προσπαθεί να την επιβάλει ντεφάκτο.

Μπορεί να αρνηθεί κανείς, ότι η ηγεσία της ελληνικής Εκκλησίας, ασκεί από συστάσεως κράτους πολιτικές παρεμβάσεις υπέρ της αστικής τάξης, της οποίας είναι τμήμα; Τα ιστορικά παραδείγματα είναι άπειρα, δίχως να αναιρεί αυτά το γεγονός, ότι ορισμένα στελέχη της και μέρος του λαϊκού κλήρου τοποθετήθηκαν ως πρόσωπα με το μέρος της λαϊκής πάλης σε διάφορες περιόδους. Η επίσημη Εκκλησία ήταν πάντα στην όχθη της αντίδρασης.

Η ηγεσία της ελληνικής Εκκλησίας δεν μπορεί να κρύψει, όσο κι αν το επιχειρεί:

-- Οτι στηρίζει την αντιλαϊκή πολιτική όλων των ελληνικών κυβερνήσεων. Ουδέποτε ενδιαφέρθηκε, για παράδειγμα, για την αντιμετώπιση της εργοδοτικής τρομοκρατίας που βασιλεύει στους τόπους δουλιάς. Ουδέποτε για την τρομοκρατία που ασκείται στους μαθητές από διάφορες πλευρές, αν και τακτικά επισκέπτεται σχολεία για τη χειραγώγηση της νεολαίας και για το θεαθήναι.

-- Οτι η ίδια είναι μπλεγμένη στη λειτουργία της καπιταλιστικής οικονομίας, αφού διαθέτει αμύθητη περιουσία, που κανείς δε γνωρίζει το ακριβές της μέγεθος, και ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Τούτο δεν αφορά μόνο την ελληνική, αλλά και το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, που ορισμένοι εκτιμούν ότι είναι ο μεγαλύτερος κάτοχος περιουσίας μετά το ισραηλινό κράτος!

Να γιατί η στάση της ηγεσίας της Εκκλησίας συγκρούεται με τα λαϊκά συμφέροντα.

Μπορεί να είναι και έτσι. Ομως αυτό δεν τον κατατάσσει αυτομάτως στον προοδευτικό χώρο, για το λόγο ότι το περιεχόμενο των θέσεών του για τα παραπάνω δεν εξέφραζε τίποτε περισσότερο από τον αστικό «αντιαμερικανισμό» - εθνικισμό, που στη δοσμένη στιγμή συγκρουόταν με τον κοσμοπολιτισμό του κεφαλαίου, δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, αλλά και συνοδευόταν με ύμνους προς την ΕΕ, την ΟΝΕ και άλλα... Και επιπλέον, ας θυμηθούμε ότι κατά του βομβαρδισμού της Γιουγκοσλαβίας είχε ταχθεί και η ΝΔ, καθώς και ο Κίσινγκερ. Θεωρούσαν πως ήταν λάθος τακτική!.. Πλευρά των αντιθέσεων μέσα στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Αναδείχνεται και μέσα από αυτά η σύγκρουση για σφαίρες επιρροής, όπου είναι καθαρό ότι το πάνω χέρι στο συγκεκριμένο το έχει το Ισραήλ. Με την ελληνική Εκκλησία να συμμετέχει. Και τις ελληνικές κυβερνήσεις.

Και από την άλλη, είναι φανερή η προσπάθεια να παρουσιαστεί η «περίπτωση Βαβύλη» ως ένα μεμονωμένο φαινόμενο, αποκομμένο από τη «μήτρα» που γεννά Βαβύληδες, δηλαδή από το κράτος.

Το πολύ πολύ γίνεται λόγος για «παρακράτος», δηλαδή για κάτι αόρατο, προκειμένου να συγκαλυφτεί ο ρόλος του κράτους και των μηχανισμών του. Κάθε εξ ανάγκης αποδιοπομπαίος τράγος κρατικός βαφτίζεται «παρακρατικός», για να περισωθεί το κύριο.

Κι όμως: Ο διασυρμός ιερωμένων έγινε και από ιερωμένους, όχι από άθεους. Οι ίδιοι ζητούν από τον Χριστόδουλο να φύγει. Ο ίδιος ήρθε σε δημόσια οξύτατη σύγκρουση με τον Ιεροσολύμων Ειρηναίο, ενώ άφησε αιχμές και κατά του Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίου!

Κι όμως: Η σχέση κληρικών με μυστικές υπηρεσίες βγήκε στη φόρα κύριος οίδε από ποιους, πάντως όχι από «αντίχριστους»...

Ενδοαστικές αντιθέσεις, που συνοδεύονται από το άπειρο κάλλος των αλληλοσυγκρουόμενων. Ενδοαστικές αντιθέσεις, που επιβεβαιώνουν ακόμη περισσότερο, πως δεν έχουμε να κάνουμε αποκλειστικά με συμπεριφορές ατόμων, που πασχίζουν να μείνουν γαντζωμένοι στο θρόνο τους με κάθε τρόπο, αλλά με κρίση των ίδιων των θεσμών.

Η ιεραρχία της Εκκλησίας ούτε θέλει ούτε μπορεί να αυτοκαθαρθεί. Το απέδειξε όλα τα χρόνια, αλλά και τώρα. Οι ηγέτες της εμφανίζονται να πέφτουν από τα σύννεφα μετά τις αποκαλύψεις. Υποκρισία... Είναι αδύνατο να μη γνώριζαν. Προφανώς τα έκρυβαν, με την ελπίδα ότι δε θα βγουν στην επιφάνεια. Και δε συνιστά αυτοκάθαρση ο εξοστρακισμός 2-3 κραγμένων για ροζ πράξεις ή για ύποπτο πλουτισμό μητροπολιτών.