Η προσέγγιση της ελληνικής κυβέρνησης με τις αμερικανικές θέσεις για την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, όπως καταγράφηκε στην πρόσφατη επίσκεψη του Πέτρου Μολυβιάτη στις ΗΠΑ, φαίνεται ότι δρα καταλυτικά στην υπόθεση των Σκοπίων. Παράγοντες της κυβέρνησης και του υπουργείου Εξωτερικών δεν κρύβουν πια ότι η υπόθεση έχει ωριμάσει τόσο, ώστε να μπορεί να γίνει αποδεκτός ένας συμβιβασμός από την Αθήνα. Για το ζήτημα ρωτήθηκε χτες και ο αναπληρωτής κυβερνητικός εκπρόσωπος Ευάγγελος Αντώναρος, ο οποίος δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο σύγκλησης του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών. «Αν χρειαστεί να γίνει κάτι τέτοιο, η κυβέρνηση θα το μελετήσει», είπε.

Προκειμένου να επιτευχθεί η αναζητούμενη, από την κυβέρνηση, πολιτική συναίνεση για την προώθηση μιας συμβιβαστικής λύσης στο πρόβλημα της ονομασίας, ο υπουργός Εξωτερικών, Π. Μολυβιάτης, θα συναντηθεί σήμερα με τους πολιτικούς αρχηγούς. Στις 10.00 θα συναντηθεί με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Γ. Παπανδρέου και στις 11.30 με την ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα. Στη συνέχεια ο Π. Μολυβιάτης θα ενημερώσει τους εκπροσώπους του ΣΥΝ υπό τον Νίκο Κωνσταντόπουλο και θα κλείσει τον κύκλο των επαφών με τη συνάντηση που θα έχει με τον πρόεδρο του ΛΑΟΣ Γ. Καρατζαφέρη.

O κυβερνητικός εκπρόσωπος στις δηλώσεις χτες επανέλαβε ότι ισχύει η θέση της ελληνικής κυβέρνησης περί εξεύρεσης αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών και τόνισε πως οι προσπάθειες «συνεχίζονται με εντατικό ρυθμό ύστερα από την απώλεια μιας τριετίας» λόγω της πολιτικής της προηγούμενης κυβέρνησης.

Τι είναι όμως αυτό που έφερε στο προσκήνιο τις δυνατότητες ενός συμβιβασμού;

Οπως επισημαίνουν υπηρεσιακοί παράγοντες στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, όλα ξεκινούν από τη σύμπλευση της Αθήνας με την Ουάσιγκτον στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου. Οι ίδιες πηγές σημειώνουν το άρθρο του Πέτρου Μολυβιάτη που δημοσιεύτηκε στους «Times» της Ουάσιγκτον τις μέρες που πραγματοποιούσε την επίσημη επίσκεψή του στην αμερικανική πρωτεύουσα. Σε αυτό του το άρθρο ο Ελληνας ΥΠΕΞ εγκατέλειψε την πάγια θέση της Αθήνας περί μη αλλαγής συνόρων, γράφοντας ότι η επιμονή στη θέση για επαναφορά του Κοσσυφοπεδίου στην προ του πολέμου κατάσταση δεν είναι πλέον ρεαλιστική προσέγγιση.

Μετά από αυτήν την τοποθέτηση, όπως σημειώνουν Ελληνες διπλωμάτες, η ελληνική κυβέρνηση άρχισε να «μετρά» κάποια... κέρδη. Κατ' αρχήν η επαναδραστηριοποίηση του μεσολαβητή του ΟΗΕ για την υπόθεση των Σκοπίων άρχισε να συνοδεύεται από προτάσεις που αφορούσαν σε ένα συμβιβασμό. Οπως υποστηρίζουν διπλωματικές πηγές, η τελευταία πρόταση του Μάθιου Νίμιτς ζητά από την Ελλάδα να αποδεχτεί ότι στο όνομα του κράτους θα περιλαμβάνεται ο όρος Μακεδονία και από τα Σκόπια ζητά να αποδεχτούν ότι αυτή η νέα ονομασία θα αποτελεί και το επίσημο όνομα της χώρας.

Οπως έχει φανεί και από τις επίσημες τοποθετήσεις, η Αθήνα έχει ήδη αποδεχτεί το συμβιβασμό. Αντίθετα, από την πλευρά των Σκοπίων τόσο ο ιστορικός ηγέτης της χώρας Κ. Γκλιγκόροφ, όσο και η υπουργός Εξωτερικών δηλώνουν ότι δεν είναι δυνατόν ο ΟΗΕ να επιβάλει την αλλαγή της ονομασίας σε μια χώρα - μέλος του. Η ηγεσία της ΠΓΔΜ προβάλλει ως μόνη παραχώρηση το σενάριο της διπλής ονομασίας, σύμφωνα με το οποίο η ΠΓΔΜ θα διατηρήσει τη συνταγματική της ονομασία και η Ελλάδα θα μπορεί να την ονομάζει όπως επιθυμεί.

Η ελληνική κυβέρνηση έχει απορρίψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο και επιχειρεί να στρέψει την πίεση προς την πλευρά των Σκοπίων. Εχοντας προσφέρει τις καλές της υπηρεσίες στην Ουάσιγκτον στο ζήτημα του Κοσσυφοπεδίου, η Αθήνα έλαβε στήριξη από τον αλβανικό παράγοντα που ελέγχεται απόλυτα από την αμερικανική διπλωματία. Ετσι λοιπόν, τις τελευταίες μέρες, πολιτικοί και διπλωματικοί παράγοντες από την Αλβανία και το Κοσσυφοπέδιο, με δηλώσεις τους, εμφανίζονται πλησίον των ελληνικών θέσεων, υποστηρίζοντας την ανάγκη για την εξεύρεση μιας συμβιβαστικής λύσης στο πρόβλημα της ονομασίας. Τέτοιου τύπου δηλώσεις έκαναν προ ημερών οι ηγέτες των δύο μεγαλύτερων κομμάτων στο Κοσσυφοπέδιο. Ανάλογες δηλώσεις έκανε την περασμένη Τετάρτη και ο Αλβανός πρεσβευτής στην Αθήνα... Με τον τρόπο αυτό, όπως παρατηρούν διπλωματικοί κύκλοι, εξασθενεί το επιχείρημα που χρησιμοποιούν όλα αυτά τα χρόνια οι κυβερνήσεις της ΠΓΔΜ, σύμφωνα με το οποίο η αποδοχή μιας μεικτής ονομασίας εξοβελίζει το αλβανικό στοιχείο από τον ιστό της νέας χώρας και δρα αποσταθεροποιητικά. Μετά τις σαφείς τοποθετήσεις από την Αλβανία και το Κόσσοβο υπέρ μιας συμβιβαστικής λύσης στο πρόβλημα της ονομασίας, τα Σκόπια εμφανίζονται να αποτελούν το σημείο όπου αυτήν την περίοδο ασκείται η πίεση για συμβιβασμό...

Στο υπουργείο Εξωτερικών υποστηρίζουν ότι η ελληνική διπλωματία έχει εργαστεί για να δημιουργηθούν οι πιεστικές συνθήκες σε βάρος των Σκοπίων και θυμίζουν τις επαφές που έχουν πραγματοποιήσει τους περασμένους μήνες υπηρεσιακοί παράγοντες στα Δυτικά Βαλκάνια, καθώς και την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην περιοχή. Διπλωματικοί κύκλοι, μάλιστα, μεταφέρουν την απόφαση της πολιτικής ηγεσίας να κλείσει επιτέλους αυτήν την υπόθεση, ώστε να απαλλαγεί η χώρα από ένα μεγάλο βάρος και να μπορέσει να παίξει το ρόλο της στην περιοχή.

Οι ίδιες πηγές, ωστόσο, παραδέχονται ότι η επιλογή της κυβέρνησης να ακολουθήσει το αμερικανικό άρμα που οδηγεί στην επισημοποίηση της αλλαγής των συνόρων στην περιοχή με την προσφορά ανεξαρτησίας στο Κοσσυφοπέδιο, πιθανότατα θα δημιουργήσει νέα προβλήματα και διλήμματα στην ελληνική διπλωματία.

Ετσι και αλλιώς η όποια προσπάθεια για αλλαγή συνόρων εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και η ελληνική κυβέρνηση, στο βαθμό που επικροτήσει και συμφωνήσει σε μια τέτοια ενέργεια, θα χρεωθεί και τις ανάλογες ιστορικές ευθύνες.

Να προλάβει ενδεχόμενες αντιδράσεις βουλευτών και στελεχών του κόμματός του στο «συμβιβασμό» για την ονομασία της ΠΓΔΜ, επιχειρεί η ηγεσία της ΝΔ. Για το σκοπό αυτό, ο Κ. Καραμανλής κάλεσε χθες τον γραμματέα της ΚΕ Β. Μεϊμαράκη και τον γραμματέα της ΚΟ Απ. Σταύρου και τους έδωσε σαφείς οδηγίες, να αποτραπεί η έκφραση διαφωνιών από βουλευτές στα κανάλια είτε η συμμετοχή τους σε ενδεχόμενες συγκεντρώσεις και «συλλαλητήρια».