Μπορεί οι πολιτικοί εκφραστές του ευρωενωσιακού μεγάλου κεφαλαίου να «τρώγονται» για το ποιος θα συνεισφέρει τα λιγότερα στον προϋπολογισμό της ΕΕ, μπορεί να αισθάνονται «παγωμένοι» από τα λαϊκά «όχι» στο «ευρωσύνταγμα», ωστόσο μονιασμένα και ορμητικά συνεχίζουν σε ένα τουλάχιστον μέτωπο: Στη λήψη και νέων μέτρων καταστολής, στην ασφυκτική παρακολούθηση του λαϊκού-εργατικού κινήματος, με πρόσχημα - τι άλλο; - την αντιμετώπιση της «τρομοκρατίας», όπως βέβαια αυτοί την ορίζουν.

Το Συμβούλιο Κορυφής αναμένεται να εγκρίνει - έστω και στα «πεταχτά», τώρα ή λίγο αργότερα - μέτρα που έχουν επεξεργαστεί προηγούμενα οι υφιστάμενοι υπουργοί. Π.χ. την «επικαιροποίηση» του «αντιτρομοκρατικού» σχεδίου δράσης της ΕΕ. `Η το φακέλωμα προϊόντων τηλεφωνικών (και άλλων τηλεπικοινωνιακών) υποκλοπών και τη συνεργασία προς τούτο με τις εταιρίες τηλεπικοινωνιών. `Η την παραπέρα ισχυροποίηση του «ευρωεντάλματος» σύλληψης και έκδοσης, προκειμένου να παρακάμπτονται και οι τελευταίες αντιρρήσεις κυβερνήσεων και αρχών, απέναντι σε πολιτικές διώξεις και προσβολές των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου.

Συγκεκριμένα, στις 2-3 του Ιούνη 2005 συνήλθε στο Λουξεμβούργο το Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ. Συνεδριάζει ανά τακτά χρονικά διαστήματα, συμμετέχουν οι αρμόδιοι υπουργοί από τα κράτη-μέλη και την Ελλάδα εκπροσώπησε ο υπουργός Δικαιοσύνης, Αν. Παπαληγούρας.

Ενα από τα κυριότερα αποτελέσματα της συνόδου αυτής, όπως τα προσδιορίζουν οι υπουργοί στη σχετική ανακοίνωση, είναι ότι «το Συμβούλιο ενέκρινε το Σχέδιο δράσης της Χάγης και επίσης επικαιροποίησε το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας».

Στα επιμέρους σημεία συζήτησης, το Συμβούλιο εξέτασε τη μορφή που θα πάρει απόφαση-πλαίσιο για «φύλαξη δεδομένων τηλεπικοινωνίας» για να «διευκολύνει τη δικαστική συνεργασία στον ποινικό τομέα, με την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών-μελών σχετικά με τη φύλαξη δεδομένων επικοινωνίας που παράγονται ή υποβάλλονται σε επεξεργασία από τους παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών διαθέσιμων στο κοινό, ή δημόσιων δικτύων επικοινωνιών, με σκοπό τη διερεύνηση, τον εντοπισμό και τη δίωξη εγκλημάτων και ποινικών αδικημάτων».

Εχουμε δηλαδή ως πρώτο δεδομένο ότι και θα φακελώνονται «δεδομένα τηλεπικοινωνίας», αλλά και ότι τέτοια δεδομένα αποτελούν προϊόν «επεξεργασίας» των εταιριών τηλεπικοινωνίας, οι οποίες αναλαμβάνουν πλέον ανοιχτά ρόλο συνεργάτη των υπηρεσιών ασφαλείας, δίωξης και καταστολής.

Το Συμβούλιο έχει ως στόχο «την ταχεία διατύπωση του σχεδίου απόφασης-πλαισίου, και ειδικότερα όσον αφορά τον κατάλογο των δεδομένων που πρέπει να φυλάσσονται, τη διάρκεια της περιόδου φύλαξης και τη νομική βάση της πράξης».

Μετά τη συζήτηση, η προεδρία του Συμβουλίου (την έχει το Λουξεμβούργο) κατέληξε ότι:

«-- Προκειμένου να επιτευχθεί ταχέως η συμφωνία για την εν λόγω απόφαση-πλαίσιο, θα ήταν προτιμότερη μια σταδιακή προσέγγιση κατά την εξέταση του φακέλου, αρχής γενομένης με τη φύλαξη των δεδομένων επικοινωνίας της σταθερής και κινητής τηλεφωνίας».

«-- Οσον αφορά τη φύλαξη δεδομένων του Διαδικτύου και, για την τηλεφωνία, των ανεπιτυχών εξερχομένων κλήσεων, στα κράτη-μέλη που δεν έχουν τη δυνατότητα να συλλέξουν αμέσως δεδομένα θα μπορούσε να χορηγηθεί μια μεταβατική περίοδος εφαρμογής της απόφασης-πλαισίου, περιορισμένη σε χρονική διάρκεια που θα ορισθεί».

«-- Οι περισσότερες αντιπροσωπείες θα μπορούσαν να δεχθούν τη διάρκεια των περιόδων που προβλέπονται στο συμβιβαστικό κείμενο της Προεδρίας: Τα δεδομένα επικοινωνίας θα φυλάσσονται κατά κανόνα για διάστημα 12 μηνών. Τα κράτη-μέλη θα μπορούν να προβλέπουν εκτάκτως βραχύτερα διαστήματα φύλαξης, όχι όμως κάτω του εξαμήνου».

Το ζήτημα θα εξεταστεί εκ νέου κατά την άτυπη σύνοδο των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών, η οποία θα γίνει το Σεπτέμβρη υπό την προεδρία της Βρετανίας.

Το Συμβούλιο προχώρησε σε «αξιολόγηση» του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης. Επιχαίρει μεν με την έκθεση της Κομισιόν της 23ης του Φλεβάρη 2005 (6815/05), με αντικείμενο τις εκτιμήσεις της για το ένταλμα και τις διαδικασίες παράδοσης μεταξύ των κρατών-μελών, καθώς και τις σχετικές απαντήσεις τους. Επιχαίρει διότι η έκθεση «τεκμηριώνει τη γενική άποψη ότι η εφαρμογή του πρώτου αυτού νομικού μέσου για την αμοιβαία αναγνώριση έχει αποδειχθεί επιτυχία στην πράξη». Αναφέρει ως παράδειγμα το γεγονός ότι ο μέσος όρος παράδοσης έχει μειωθεί από τους 9 μήνες του προηγούμενου συστήματος σε περίοδο μόλις 43 ημερών σήμερα (και 13 μόνο κατά μέσο όρο μέρες σε περιπτώσεις κατά τις οποίες το άτομο συγκατατίθεται για την παράδοσή του). Συμπληρώνει ότι εκδόθηκαν πάνω από 2.600 εντάλματα σύλληψης μέχρι την εκπόνηση της έκθεσης, «πράγμα που δείχνει τη μεγάλη πρακτική σημασία αυτού του νομικού μέσου».

Ωστόσο, «παρά την επιτυχία αυτή, κατά την εξέταση των νομοθετικών μέτρων που έλαβαν τα κράτη-μέλη για τη μεταφορά της απόφασης-πλαισίου για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης στο εθνικό τους δίκαιο, ανέκυψαν διάφορα σημαντικά ζητήματα πολιτικής φύσεως», αναφέρει το Συμβούλιο. Μερικά εκ των οποίων:

«Επιπλέον λόγος άρνησης βάσει των θεμελιωδών δικαιωμάτων: Το Συμβούλιο εξέτασε το εάν η ανομοιόμορφη εφαρμογή της απόφασης-πλαισίου στο σημείο αυτό θα μπορούσε να συνεπάγεται διάκριση όσον αφορά τα άτομα που συλλαμβάνονται βάσει ενός ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, ανάλογα με το αν ο δικαστής του κράτους εκτέλεσης πρέπει ή όχι να ελέγξει αν είναι σύμφωνο το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης με τα θεμελιώδη δικαιώματα, πράγμα που ενδεχομένως θα αντιβαίνει προς την αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης».

«Επιπλέον λόγος άρνησης βάσει πολιτικών λόγων: Το ερώτημα που εξετάσθηκε εν προκειμένω είναι το κατά πόσον η μη αναγνώριση ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης με την αιτιολογία ότι εκδόθηκε για πολιτικούς λόγους, υπερβαίνει την απόφαση-πλαίσιο».

«Ορισμός του υπουργείου Δικαιοσύνης ως αρχής αρμόδιας για την εκτέλεση: Το Συμβούλιο εξέτασε το ερώτημα εάν ο ορισμός αυτός θίγει την αρχή επί της οποίας θεμελιώνεται το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης, το οποίο γίνεται αντιληπτό ως εντελώς δικαστική έννοια, με όλες τις εγγυήσεις ανεξαρτησίας των δικαστών και ελευθερίας από οιαδήποτε πολιτική επιρροή που αυτό συνεπάγεται».

Προβληματίζονται δηλαδή οι ταγοί της ΕΕ μήπως κάποιος δικαστής ορθώσει ανάστημα και αρνηθεί την εφαρμογή ευρωεντάλματος, κρίνοντας ότι εκδόθηκε για πολιτικούς λόγους ή ότι προσβάλλει τα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου. Προβληματίζονται επίσης μήπως κάποια κυβέρνηση, πιεσμένη πιθανότατα από τη λαϊκή κατακραυγή, αρνηθεί να εκδώσει έναν άνθρωπο, π.χ., στη Βρετανία ή στις ΗΠΑ (με βάση τις σχετικές συμφωνίες που έχουν υπογραφτεί μεταξύ Ουάσιγκτον και Βρυξελλών). Τους σκοπέλους αυτούς, της δημοκρατικότητας, του ανθρωπισμού και της λαϊκής βούλησης, σκέφτονται πώς θα προσπεράσουν...

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε, στις 17 του Ιούνη 2004, ότι θα εξετάζει ανά εξάμηνο την εφαρμογή του «σχεδίου δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας». Η λουξεμβουργιανή προεδρία, με τη βοήθεια του «Συντονιστή» της ΕΕ για την «καταπολέμηση της τρομοκρατίας», Gijs de Vries, επικαιροποίησε το κείμενο του σχεδίου δράσης που υποβλήθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του περασμένου Δεκέμβρη.

Το κείμενο εγκρίθηκε από το Συμβούλιο των υπουργών Δικαιοσύνης - Εσωτερικών και διαβιβάστηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προς έγκριση. Οι υπουργοί αναφέρουν στους προϊσταμένους τους ότι «συνολικά, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, οι Οργανισμοί και οι υπηρεσίες πραγματοποίησαν πρόοδο στην εφαρμογή των μέτρων που περιλαμβάνει το σχέδιο δράσης:

-- Εγκρίθηκαν ή βρίσκονται υπό έγκριση πολλά σημαντικά νομοθετήματα, ιδίως στον τομέα Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και στην καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

-- Η αξιολόγηση, από ομοτίμους, των αντιτρομοκρατικών μηχανισμών των 25 κρατών-μελών έχει κατ' ουσίαν ολοκληρωθεί και η τελική έκθεση θα διαβιβαστεί στο Συμβούλιο τον προσεχή Οκτώβριο.

-- Το SitCen (Κέντρο Επιχειρήσεων) έχει αρχίσει να παράγει αναλύσεις στις οποίες ενσωματώνονται οι πληροφορίες των εξωτερικών και εσωτερικών υπηρεσιών. Εξάλλου, πριν από τη λήξη της λουξεμβουργιανής προεδρίας θα έχει οριστικοποιηθεί μια συμφωνία συνεργασίας μεταξύ του SitCen και της Ευρωπόλ.

-- Τόσο η Ευρωπόλ όσο και η Eurojust ενέτειναν τις δραστηριότητές τους στον τομέα της αντιτρομοκρατίας.

-- Η Ειδική Ομάδα (Task Force) των Αρχηγών Αστυνομίας ανέπτυξε ένα ενδιαφέρον σχέδιο για την ενίσχυση της τοπικής αστυνόμευσης.

-- Η εφαρμογή της στρατηγικής για την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας προχωρεί ικανοποιητικά.

-- Οι εξωτερικές πτυχές έχουν επίσης εξελιχθεί ικανοποιητικά, σύμφωνα με τους προσανατολισμούς που έδωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον περασμένο Δεκέμβριο».

Οι υπουργοί καταλήγουν με το εξαιρετικά ανησυχητικό ότι «η καταπολέ?ηση της τρο?οκρατίας θα είναι ?ια από τις προτεραιότητες της βρετανικής προεδρίας (σ.σ: της ΕΕ)».

Τέλος, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Franco Frattini, παρουσίασε στο Συμβούλιο προτάσεις σχετικά με τη σύσταση του συστήματος πληροφοριών Σένγκεν δεύτερης γενιάς (SIS II), το οποίο θα αντικαταστήσει το σημερινό SIS και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2007. Οπως αναφέρουν χαρακτηριστικά στο «ανακοινωθέν» τους, το SIS II «θα υποστηρίζει (...) τις προσπάθειες των υπηρεσιών καταστολής να ανταποκριθούν στις μείζονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας, και το νομικό του πλαίσιο θα εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας στα πρόσωπα των οποίων τα δεδομένα θα αποθηκεύονται στο σύστημα». Τι ωραίο! Θα προστατεύουν όσα στοιχεία φακελώνουν. Να σε κάψω Γιάννη, να σ' αλείψω λάδι...