Γρηγοριάδης Κώστας

Το νέο ωράριο είναι κατάκτηση των πολυεθνικών του εμπορίου. Ανοίγει το δρόμο για την ακόμα μεγαλύτερη επέκταση της τρίωρης και τετράωρης απασχόλησης στα καταστήματα. Για την ένταση της εκμετάλλευσης των εμποροϋπαλλήλων, τον αφανισμό των αυτοαπασχολούμενων και των μικρών επαγγελματοβιοτεχνών. Τις επόμενες μέρες αναμένεται το νομοσχέδιο για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Θα σημάνει την επιμήκυνση της απλήρωτης δουλιάς, την παραπέρα υπονόμευση του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας.

Η μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης δεν επιτυγχάνεται μόνο με τη μείωση του μισθού ή του μεροκάματου. Η τιμή στην οποία ο εργάτης πουλάει το μοναδικό του εμπόρευμα πέφτει και όταν για μεγαλύτερο χρόνο δουλιάς πληρώνεται με τα ίδια ή λιγότερα χρήματα. Οπως επιδιώκεται με τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας και τη μείωση της τιμής της υπερωρίας. Μειώνεται ακόμα όταν το κεφάλαιο απαλλάσσεται από τις εργοδοτικές εισφορές για την ασφάλιση του εργαζόμενου. Αυτό επιδιώκει η αντιασφαλιστική μεταρρύθμιση τόσο του ΠΑΣΟΚ, όσο και της ΝΔ.

Η τιμή της εργατικής δύναμης μειώνεται και όταν αυξάνονται τα απαραίτητα για τη συντήρηση και την ανανέωσή της αγαθά. Η ιδιωτικοποίηση της Υγείας και της Παιδείας, που προωθείται με γοργούς ρυθμούς, σημαίνει αναπόφευκτα περισσότερα έξοδα για την εργατική οικογένεια, περισσότερα κέρδη για το μεγάλο κεφάλαιο.

Το γεγονός ότι μια επιμέρους ρύθμιση εμφανίζεται να πλήττει έναν μόνο κλάδο υποκρύπτει σκοπιμότητα. Θέλει να ρίξει στάχτη στα μάτια της εργατικής τάξης. Να αποτρέψει τη γενικευμένη αντίδραση που θα προκαλούσε η συνειδητοποίηση ότι η αντιλαϊκή πολιτική, στη μια ή στην άλλη έκφρασή της, είναι ενιαία και εξυπηρετεί στο σύνολό της αποκλειστικά και μόνο τα συμφέροντα του κεφαλαίου.

Το κεφάλαιο δεν αρκείται να κερδίσει μόνο από τις εισφορές που θα γλιτώσει στέλνοντας τον τραπεζοϋπάλληλο στο ΙΚΑ. Αντιλαμβάνεται ως ενιαία την εργατική τάξη, αναζητά να μειώσει συνολικά την τιμή στην οποία αγοράζει τη δύναμή της. Γι' αυτό και η επίθεσή του είναι συνολική. Χιμάει πάνω σε οτιδήποτε μπορεί να του εξασφαλίσει έστω και ένα λεπτό του ευρώ λιγότερο «κόστος» - όπως αντιλαμβάνεται την εργασία - και άρα κέρδος.

Το ίδιο συμβαίνει και σε διακρατικό επίπεδο στα πλαίσια της καπιταλιστικής Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία νομοθετεί με διακηρυγμένο στόχο να καταστήσει το ευρωενωσιακό κεφάλαιο - μέρος του οποίου είναι και το ελληνικό - πιο ανταγωνιστικό σε παγκόσμιο επίπεδο. Αλλος τρόπος δεν υπάρχει, πέρα από το να μειώσει την τιμή της εργατικής δύναμης.

Να μην εγκλωβιστεί στις αυταπάτες που επιχειρεί να της καλλιεργήσει η κυρίαρχη πολιτική, ότι η επίθεση αφορά μόνο εκείνο το τμήμα της που φαίνεται κάθε φορά να πλήττεται άμεσα. Το «ένας για όλους και όλοι για έναν» είναι αναγκαία συνθήκη για να αντισταθεί η εργατική τάξη, να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για αντεπίθεση.

Ακόμα παραπέρα. Η εργατική τάξη δεν έχει κανένα συμφέρον να υπερασπίζεται με τον αγώνα της τη μια ή την άλλη εκδοχή της πολιτικής του κεφαλαίου, όπως την καλούν να κάνει σήμερα οι συμβιβασμένες συνδικαλιστικές πλειοψηφίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ. Δεν κερδίζει τίποτα όταν με κυβέρνηση τη ΝΔ αγωνίζεται με αίτημα να εφαρμοστούν οι αντιασφαλιστικοί νόμοι του ΠΑΣΟΚ. Οπως δε θα κερδίσει τίποτα, αν αύριο υπερασπίζεται τα αντεργατικά πεπραγμένα της ΝΔ, σε μια ενδεχόμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Πρέπει να αντιληφθεί ότι ο ένας χτίζει στα θεμέλια που άφησε ο προηγούμενος. Και οι δυο δρουν στα πλαίσια της ενιαίας στρατηγικής του κεφαλαίου. Είναι επικίνδυνοι για τα δικαιώματα των εργαζομένων. Είναι και οι δύο ορκισμένοι αντίπαλοι της εργατικής τάξης και των πραγματικών της συμφερόντων. Δεν μπορεί ο εργάτης και το κεφάλαιο να έχουν τους ίδιους στόχους. Δεν μπορεί το θύμα να προτάσσει το σβέρκο του στο τσεκούρι του θύτη.

Ανάγκες που έρχονται σε ευθεία σύγκρουση με τις επιδιώξεις του κεφαλαίου, των κομμάτων του και των συνδικαλιστικών του εκφραστών. Ανάγκες που δε χωράνε στα τραπέζια του «κοινωνικού διαλόγου», όπου ο κυβερνητικός-εργοδοτικός συνδικαλιστής διαπραγματεύεται για το πόσο πιο χαμηλά θα πέσει η τιμή της εργατικής δύναμης.

Προωθεί τη συμμαχία της εργατικής τάξης με τα άλλα λαϊκά στρώματα. Αποτελεί ασπίδα σε συνθήκες έντασης της καπιταλιστικής επιθετικότητας, μπορεί να συντελέσει στο να αποσπάσουν οι εργαζόμενοι κατακτήσεις, να βγουν στην αντεπίθεση. Θέτει αιτήματα που όχι μόνο προφυλάσσουν την τιμή της εργατικής δύναμης από την επιθετικότητα του κεφαλαίου, αλλά τη φέρνουν και στο ύψος των σύγχρονων και πραγματικών αναγκών των εργαζομένων. Η ενδυνάμωση του ΠΑΜΕ είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη ριζοσπαστικοποίηση της πάλης.

Πολιτικοποίηση της πάλης σημαίνει καταδίκη και απεγκλωβισμός από τα κόμματα της πλουτοκρατίας, το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ. Από τις δυνάμεις που στηρίζουν τις στρατηγικές επιλογές του κεφαλαίου και των υπερεθνικών σχηματισμών του και καλλιεργούν αυταπάτες για ένα «φιλεργατικό» κεφάλαιο, όπως ο ΣΥΝ. Οσο περισσότερο αποδυναμώνονται αυτά τα κόμματα, τόσο θα ανοίγει ο δρόμος για την εργατική τάξη να αποσπά περισσότερες κατακτήσεις, να βελτιώνει τη θέση της απέναντι στην επιθετικότητα του κεφαλαίου.

Πολιτικοποίηση της πάλης σημαίνει, πάνω απ' όλα, ενίσχυση του ΚΚΕ και της πολιτικής του πρότασης για τη συγκρότηση του Αντιιμπεριαλιστικού Αντιμονοπωλιακού Δημοκρατικού Μετώπου πάλης. Της λαϊκής συσπείρωσης, της στρατηγικής συμμαχίας ανάμεσα στην εργατική τάξη, στους μικρομεσαίους επαγγελματοβιοτέχνες και στη φτωχή αγροτιά, που θα θέσει στην ημερήσια διάταξη των ταξικών αγώνων την ανατροπή της εξουσίας των πολυεθνικών, του κεφαλαίου. Που θα διεκδικήσει την εξουσία προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων. Θα εγκαθιδρύσει τη λαϊκή εξουσία, για μια λαϊκή οικονομία, στην οποία δεν έχουν θέση τα κεφαλαιοκρατικά συμφέροντα, τα κέρδη του κεφαλαίου. Εκεί θα βρει οριστική δικαίωση ο αγώνας της εργατικής τάξης, για εκεί πρέπει να βάλουν πλώρη σήμερα οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα.