ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 13 Νοέμβρη 2005
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗ ΔΑΝΙΑ
Το σκανδιναβικό μοντέλο υπό κατάρρευση

Από αντιπολεμικές διαδηλώσεις στην Κοπεγχάγη το Μάρτη του 2004 με τη συμμετοχή και Ελλήνων μεταναστών
Από αντιπολεμικές διαδηλώσεις στην Κοπεγχάγη το Μάρτη του 2004 με τη συμμετοχή και Ελλήνων μεταναστών
Με την ευκαιρία της διεξαγωγής εκλογών στη Δανία στις 15 Νοέμβρη για τους δήμους και τις νομαρχίες, είναι χρήσιμο να γίνουν μερικές παρατηρήσεις και να βγουν κάποια χρήσιμα συμπεράσματα, μια και η Δανία είναι μια από τις πλουσιότερες χώρες στην ΕΕ και τον κόσμο, και μια από τις χώρες στις οποίες γεννήθηκε και εφαρμόστηκε, το λεγόμενο σκανδιναβικό μοντέλο. Μια χώρα στην οποία, ενώ ο πλούτος αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς, αυξάνεται και η φτώχεια και οι περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες.

Σαρώνουν οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις

Ακολουθώντας κατά γράμμα τις οδηγίες της ΕΕ η δανέζικη κυβέρνηση, ψήφισε πρόσφατα νέο νόμο για τη λειτουργία των δήμων και νομαρχιών, έτσι ώστε να διευκολυνθούν στο έπακρον, οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις. Να ιδιωτικοποιηθεί ό,τι περιουσία έχει μείνει ακόμη στα χέρια των δήμων ή του κράτους, να διευκολυνθεί η αύξηση των επιχειρηματικών κερδών και να περικοπούν στο μέγιστο οι κοινωνικές παροχές, που είναι ακόμη αρκετές και χαρακτηριστικές για το σκανδιναβικό μοντέλο.

Είναι και πρακτικά πιο επιθυμητό, οι δήμοι να κάνουν τη βρώμικη δουλιά, και να τα βάζουν με το λαό, να τον ξεζουμίζουν, να κάνουν περικοπές στις κοινωνικές δαπάνες και η κυβέρνηση να νίπτει τας χείρας της. Είναι και πιο ακίνδυνο, η οργή του πολίτη να στρέφεται στους τοπικούς άρχοντες και όχι στην κυρίαρχη πολιτική, κυβέρνηση και ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς που είναι και οι πραγματικοί υπεύθυνοι, αφού όλα τα προβλήματα του λαού είναι προϊόντα της πολιτικής τους που έχει ενιαίο χαρακτήρα.

Οι υποψήφιοι όλων των κομμάτων, εκτός των κομμουνιστών, βομβαρδίζουν καθημερινά τον κόσμο για το πόσο αναγκαίο είναι να γίνουν περικοπές στις δημόσιες δαπάνες. Οτι οποιαδήποτε δημόσια επιχείρηση ιδιωτικοποιηθεί θα πάει καλύτερα και θα δημιουργήσει και νέες θέσεις εργασίας. Υπάρχει βέβαια και η πείρα από την πράξη που αποδεικνύει καθημερινά το αντίθετο. Οσες επιχειρήσεις μέχρι σήμερα έχουν ιδιωτικοποιηθεί, εκτός από τις επιδοτήσεις που πήραν, έκαναν μαζικές απολύσεις, έφεραν τα πάνω κάτω στις εργασιακές σχέσεις, αδιαφορούν πλήρως για την ασφάλεια εργατών/ πολιτών, και αποκομίζουν τεράστια κέρδη χωρίς να πληρώνουν τους ανάλογους φόρους.

Παροχές υπήρχαν όσο υπήρχαν σοσιαλιστικές χώρες

Ας ρίξουμε μια πρόχειρη πρώτη ματιά στο λεγόμενο σκανδιναβικό μοντέλο, μια και σήμερα ξανάρχεται στην επικαιρότητα από επιφανείς αυτοκαλούμενους αριστερούς πολιτικούς π.χ. Λαφοντέν. Θυμόμαστε όλοι τη δεκαετία του '80 ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου υποσχόταν ότι θα κάνει την Ελλάδα, Σουηδία και να μη μας παραξενέψει αν και ο Αλαβάνος στη φόρα που 'χει πάρει τελευταία, πετάξει καμιά παρόμοια «μπούρδα».

Είναι αλήθεια ότι οι σκανδιναβικές χώρες διακρίνονταν για το ψηλό επίπεδο κοινωνικών παροχών. Πότε όμως αυτό; Οταν υπήρχαν οι σοσιαλιστικές χώρες και μεγαλουργούσαν. Ιδιαίτερα μετά τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο, γιατί ο καπιταλισμός είχε ανάγκη από βιτρίνα. Είχε ανάγκη να αντιπαρατεθεί με τις κατακτήσεις των λαών στο σοσιαλιστικό στρατόπεδο, και να δείξει ότι και στον καπιταλισμό ο λαός μπορεί να περνάει καλά. Ετσι φτιάχτηκε ένα μοντέλο από τις σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις των σκανδιναβικών χωρών, βασιζόμενο στην ψηλή φορολογία του λαού, το οποίο παρείχε στην εργατική τάξη, αρκετές προνομιούχες κοινωνικές παροχές. Οι ταξικές διαφορές όμως δεν έπαψαν ποτέ να υπάρχουν. Και ναι μεν ο λαός πέρναγε προσωρινά καλά σε σχέση με άλλους λαούς, αλλά και η αστική τάξη η οποία επίσημα στον πόλεμο είχε συνεργαστεί με τους Γερμανούς (σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση Δανίας), με το αζημίωτο, ακόμη καλύτερα. Και οι παροχές αυτές χρησιμοποιήθηκαν σαν υπνωτικό, για να παραιτηθεί η εργατική τάξη από κάθε είδους διεκδικήσεις και αγώνες. Ο κοινωνικός διάλογος, τότε πρωτοεφαρμόστηκε και έδωσε πολλά στο κεφάλαιο. Οι κυβερνήσεις των σκανδιναβικών χωρών, κύρια σοσιαλδημοκρατικές, πρωτοστάτησαν στον αντικομμουνιστικό αγώνα. Οι περισσότεροι αντικαθεστωτικοί στις σοσιαλιστικές χώρες, εδώ εύρισκαν καταφύγιο και κάθε είδους βοήθεια. Ο εργατοπατερισμός προωθήθηκε σε επιστήμη, μέσα από σχολές συνδικαλιστών, χρηματοδοτούμενες από τις εισφορές των εργατών και των σωματείων.

Αυτό βέβαια που δεν πρέπει να φύγει απαρατήρητο από τα παραπάνω, χωρίς να πέσουμε σε ρεφορμιστικές αυταπάτες, είναι ότι υπάρχουν δυνατότητες για πολύ μεγαλύτερες παροχές. Και εδώ έχουν ένα πρόβλημα οι Σκανδιναβοί αστοί και σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί, γιατί δεν μπορούν να απαντήσουν στις απλές ερωτήσεις του κόσμου,, πώς γίνεται σήμερα ενώ υπάρχει πολύ περισσότερος πλούτος από τις μεταπολεμικές δεκαετίες, να θεωρούνται οι περικοπές αναγκαίες.

Μετά τις ανατροπές ιδιωτικοποίηση των πάντων

Από τις αρχές του '90, μετά τις ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες και την ΕΣΣΔ, έχουμε ραγδαίες εξελίξεις. Οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις εφαρμόζονται με ταχύτατους ρυθμούς και κατά γράμμα. Τα πάντα ιδιωτικοποιούνται. Συγκοινωνίες, λιμάνια, γέφυρες, δρόμοι, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες Το εργατικό κίνημα πιάστηκε στον ύπνο ή μάλλον προδόθηκε, αφού επικεφαλής του είναι σοσιαλδημοκρατικές συμβιβασμένες ηγεσίες. Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις οι ίδιες αυτές ηγεσίες προλαβαίνουν τους καπιταλιστές και προτείνουν αυτές αντεργατικά μέτρα που πρέπει να παρθούν για τη λεγόμενη κοινωνική ευημερία.

Στην ημερήσια διάταξη είναι το πέρασμα του ασφαλιστικού συστήματος σε ιδιωτικές εταιρίες, η σύνταξη στα 70 και η ιδιωτικοποίηση της Υγείας. Η μερική απασχόληση, τα ελαστικά ωράρια, η παροχή φτηνής εργατικής δύναμης από τα γραφεία εύρεσης εργασίας στις επιχειρήσεις, έχουν μπει πια στην καθημερινότητα.

Πασάρουν και το παραμύθι της αλληλεγγύης ότι η ντόπια εργατική τάξη, πρέπει να συνεισφέρει στους λαούς των πρώην σοσιαλιστικών χωρών, για να συνέλθουν.

Η κυβέρνηση της Δανίας συμμετέχει ενεργά σε όλους τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, και είναι από τις πρώτες που υποστήριξε ανοιχτά τη διεξαγωγή πολέμου στο Ιράκ. Τόσο τα αστικά κόμματα της Δανίας όσο και το σοσιαλδημοκρατικό που είναι υπέρμαχοι του σκανδιναβικού μοντέλου, δε σεβάστηκαν τη θέληση του δανέζικου λαού που ψήφισε ΟΧΙ στη Συνθήκη του Μάαστριχτ, στο σχετικό δημοψήφισμα, και με εκβιασμούς το μετέτρεψαν σε ΝΑΙ.

Σήμερα βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο. Τα προβλήματα είναι τα ίδια όπως και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες και μάλιστα εδώ που το σκανδιναβικό μοντέλο καταρρέει, και αποδεικνύεται έμπρακτα ότι ήταν μια απάτη, γιατί εξυπηρετούσε τα καπιταλιστικά συμφέροντα, είναι πιο οξυμένα.

Ο τρόμος των απολύσεων, το γκρέμισμα των κοινωνικών παροχών, το φτηνό ξεπούλημα των πάντων στο κεφάλαιο, η όξυνση των κοινωνικών προβλημάτων (ναρκωτικά, άστεγοι, εγκληματικότητα,πορνεία κλπ.). Ο ρατσισμός φουντώνει και ιδιαίτερα προβλήματα αντιμετωπίζουν τα παιδιά δεύτερης και τρίτης γενιάς μεταναστών. Το προεκλογικό σύνθημα του υποψήφιου του δανέζικου φιλελεύθερου κόμματος που κυβερνάει σήμερα (παρόμοιο της ΝΔ) στον Δήμο της Κοπεγχάγης είναι: Ψήφισέ με για να απαλλαχτείς από την εγκληματικότητα των μεταναστών δεύτερης γενιάς.!! Ακόμη μεγάλο θέμα είναι η εγκατάσταση καμερών παρακολούθησης σε κάθε γωνιά του Δήμου της Κοπεγχάγης και των άλλων μεγάλων δήμων.

Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία, η Δανία είναι η χώρα με το μεγαλύτερο δημόσιο πλεόνασμα στην ΕΕ. Υπάρχουν 50 οικογένειες με περιουσία η καθεμία πάνω από 200 εκ. ευρώ. Ο πλουσιότερος Δανός, ο εφοπλιστής Α.Π. Μέλερ, ο στόλος του οποίου αυτή τη στιγμή δουλεύει για τον αμερικάνικο στρατό στον Περσικό, αύξησε τα κέρδη του τον τελευταίο χρόνο κατά 8 δισ. ευρώ.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα στη Δανία, με τις λίγες δυνάμεις που έχει, δίνει τη μάχη των εκλογών, για την καταδίκη της αντιλαϊκής πολιτικής και των κομμάτων που την εφαρμόζουν, ενάντια στον αυταρχισμό και την τρομοκρατία, ενάντια στην υποταγή και το συμβιβασμό.

Ο λαός έχει πείρα και κριτήριο. Το σκανδιναβικό μοντέλο ήταν ένα ωραίο παραμύθι, που επιβεβαιώνει ότι ο ιμπεριαλισμός έχει υποτάξει πλήρως την τακτική του στη στρατηγική.


Πάνος ΑΠΕΡΓΗΣ
Δανία



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ