ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 27 Οχτώβρη 2005
Σελ. /40
Viva Cuba - Viva Βέλγιο

Δύο ταινίες τράβηξαν το ενδιαφέρον μας, η κουβανέζικη «Viva Cuba», και η βελγική «Το Παιδί». Φυσικό είναι να μονοπωλήσουν και την κριτική μας. Πρέπει, ωστόσο, να πούμε, πως και «Ο Επίμονος Κηπουρός», έχει ψαχνό! Σε όποιον αρέσουν τα «αστυνομικά» φιλμ, υπάρχει το αξιοπρόσεχτο, κυρίως για την κινηματογράφησή του, «Το Τέλος Της Βίας». Το «Goal» είναι (θεματολογικά και αισθητικά) ταινία για τη β! εθνική κατηγορία. Τέλος, το «κινούμενο» φιλμ, «Η Μαδαγασκάρη», δεν κάνει κακό στα παιδιά! Χαζεύουν!

ΧΟΥΑΝ ΚΑΡΛΟΣ ΚΡΕΜΑΤΑ ΜΑΛΜΠΕΡΤΙ
Viva Cuba

Μίλο Αβιλα και Ταραού Μπροτσέ
Μίλο Αβιλα και Ταραού Μπροτσέ
Ποτέ ο θεατής, ακόμα και ο πιο αδιάφορος, δε φτάνει «αθώος» στην αίθουσα. Πάντα κάτι περιμένει, πάντα κάτι ελπίζει. Στην περίπτωση της ταινίας του Κάρλος Κρεμάτα Μαλμπέρτι, «Viva Cuba», το ενδιαφέρον είναι απείρως μεγαλύτερο, αφού η ταινία προέρχεται από το συνεχώς επαναστατημένο, αλλά και συνεχώς αποκλεισμένο, νησί, την Κούβα! Η οποία Κούβα, για δεκαετίες τώρα, τραβάει τα μάτια ολόκληρου του κόσμου απάνω της!

Οι δημιουργοί της ταινίας γνώριζαν αυτό το παγκόσμιο ενδιαφέρον. Και ήξεραν, πως έπρεπε να ήταν προσεχτικοί στις διατυπώσεις τους. Η ταινία τους, δεν είναι απλώς μια ταινία. Είναι, μπορεί να γίνει, αφορμή για σχόλια. Σχόλια που, στα χέρια αυτών που επενδύουν στην καταστροφή του κοινωνικού συστήματος της Κούβας, αυτών που τους έχει μπει ακίδα κοφτερή στο μάτι η κουβανέζικη επανάσταση και, προπαντός, η συνέχισή της, θα ήταν ένα ακόμα προπαγανδιστικό όπλο. Και αυτοί δεν είναι μόνον οι Αμερικάνοι, για να συνεννοούμαστε!

Αυτή η υπαρκτή απειλή είναι κίνδυνος - θάνατος για το δημιουργό! Αφού τον αναγκάζει να υποκύπτει σε σκοπιμότητες, μετριάζοντας έτσι την ειλικρίνεια του έργου του. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν ίσχυσε αυτός ο κανόνας! Η ταινία «Viva Cuba», κάνει, ακριβώς, αυτό που κάνει - χρόνια τώρα - και η ίδια η Κούβα. Λέει την αλήθεια! Την αλήθεια που περιέχει, πρώτα απ' όλα, την αγάπη των Κουβανών για την πατρίδα τους! Την αλήθεια που, σε όλες τις περιπτώσεις, αφοπλίζει! Την αλήθεια η οποία είναι επαναστατική!

Αυτό είναι η ταινία του Κάρλος Κρεμάτα. Η αγάπη των Κουβανών, για την Κούβα. Μια αγάπη γεμάτη συναίσθημα, αλλά, την ίδια στιγμή, γεμάτη γνώση και λογική. Αφού η σοσιαλιστική εκπαίδευση στηρίζεται στην ιστορική γνώση. Αφού τα παιδιά της Κούβας μαθαίνουν το ιστορικό βάθος της χώρας τους και, παράλληλα, γνωρίζουν και τις καταπληκτικές φυσικές ομορφιές της πατρίδας τους. Ετσι η αγάπη τους είναι συνολική. Αγαπούν τους ανθρώπους, αγαπούν τον τόπο τους!

Στη Μαλού, λοιπόν, ένα 13χρονο κορίτσι, που μαθαίνει στο σχολείο της (αλλά και στην καθημερινή της ζωή) να αγαπάει την Κούβα από τον Χοσέ Μαρτίν και τον Τσε Γκεβάρα, ανακοινώνεται, από τη χωρισμένη με τον πατέρα της μάνα της, πως πρέπει να φύγουν από το νησί ακολουθώντας τον καινούριο σύντροφό της, έναν ξένο. (Δεν έχει σημασία ποιας εθνικότητας, πάντως ξένο)! Η Μαλού, όμως, δε θέλει να αποχωριστεί την Κούβα. Την Κούβα που έμαθε να αγαπάει μέσα από τα ποιήματα, τα τραγούδια, τους χορούς, τους αγώνες, τη φιλία, τον έρωτα, τα αστέρια, τα ηλιοβασιλέματα, τον Χορχίτο! (Καθημερινά εκατοντάδες χιλιάδες Νοτιοαμερικάνοι, για πολλούς και διαφόρους λόγους, συνωστίζονται στα σύνορα, για να περάσουν στη Βόρεια Αμερική)!

Η ταινία θα μπορούσε να «δηλώσει» τα παραπάνω και να τελειώσει! Η Μαλού, όμως, δεν ακολούθησε την πεπατημένη! Ηθελε να μας προσκομίσει και αποδείξεις! Μας πήρε, λοιπόν, από το χέρι, και μαζί με το σύντροφό της, το συνομήλικό της Χορχίτο, μας γνώρισαν το αντικείμενο της αγάπης τους, μας γνώρισαν την Κούβα. Το ταξίδι τους, από τη μια άκρη του νησιού στην άλλη, ιδιαίτερα μέσα από τα μάτια των δυο παιδιών, είναι μια αποκάλυψη για το θεατή. Ο οποίος θεατής, στο τέλος της ταινίας, καταλαβαίνει, και πολύ καλά μάλιστα, γιατί η Μαλού δε θέλει να φύγει! Το νησί και άνθρωποί του, είναι μια μαγεία! Μια τρελή και αγαπημένη μαγεία! Πώς να αφήσεις αυτή τη μαγεία; Πώς να φύγεις; Είναι σαν να ξεριζώνεις την καρδιά σου!

Αφορμή γι' αυτό το ταξίδι στην ενδοχώρα και στην ενδοσκόπηση στις «ψυχές» των ανθρώπων, στέκεται η «απόδραση» της Μαλού και του συνομήλικου φίλου της. Τα δυο παιδιά, τα οποία έχουν έναν καταπληκτικό φιλικό και, κατά κάποιο τρόπο, ερωτικό δεσμό, το σκάνε κρυφά και κατευθύνονται από την Αβάνα στην άλλη άκρη του νησιού, εκεί που βρίσκεται ο φαροφύλακας πατέρα της. Θέλουν να του ζητήσουν να μην υπογράψει, να μη συναινέσει, στη φυγή της Μαλού από τη χώρα!

Ο πατέρας, δυστυχώς, έχει ήδη υπογράψει! Οταν φτάνουν εκεί τα παιδιά παίρνουν μια ακόμα απογοήτευση από τους μεγάλους! Ομως, επειδή η Κούβα, πρωτίστως, είναι δική τους, είναι της νέας γενιάς, δεν το βάζουν κάτω. Ανανεώνουν τη φιλία τους και την αγάπη τους και, κυρίως τη θέλησή τους, να ζήσουν μαζί και πάντα εκεί! Στο νησί! Στην Κούβα! Αφήνουν τους μεγάλους να διαφωνούν και το ξανασκάνε!

Τη δεύτερη φυγή των παιδιών, οι κακόπιστοι, πιθανόν να την ερμηνεύσουν, με τα δικά τους σημειολογικά εργαλεία. Και να πουν, πως τα παιδιά φτάνοντας στην άκρη του νησιού (γενικά, στα άκρα) και μη βρίσκοντας δικαίωση ετοιμάζονται να περάσουν απέναντι! Γι' αυτό και στρέφουν τα μάτια τους στη θάλασσα, η οποία λυσσομανάει μπροστά τους. Εμείς, απλώς, θα τους πούμε, πως ο Μακρυγιάννης, δε θα έφευγε ποτέ από την Ελλάδα, γιατί τη γνώρισε βαθιά και την αγάπησε βαθιά, όσες απογοητεύσεις και να του έδιναν κάποιοι Ελληνες! Το ίδιο και τα δυο παιδιά της ταινίας. Η Κούβα γι' αυτά, είναι η ίδια η ζωή! Εκεί γνωρίστηκαν. Εκεί αγαπήθηκαν!

Εκεί η Μαλού έθαψε τη γιαγιά της! Εκεί έχωσαν βαθιά στη γη τη γραπτή υπόσχεσή τους, πως θα είναι για πάντα μαζί και για πάντα αγαπημένοι!

Η Μαλού και ο Χορχίτο και πριν, αλλά και ιδιαίτερα από τη γνώση που κατέκτησαν με το ταξίδι τους, αγάπησαν την Κούβα με τον τρόπο που αγάπησε την Ελλάδα ο Μακρυγιάννης! Αποδρώντας από τους γονείς, αποδρούν από το «παλιό». Το παλιό που δηλητηριάζει ακόμα το παρόν. Το παλιό που πρέπει να ξεριζωθεί οριστικά από την Κούβα του μέλλοντος! Το παλιό που εμπεριέχει το φόβο και τη λιποψυχία κάποιων! Που εμπεριέχει την έλλειψη πίστης ορισμένων!

Η ταινία «Viva Cuba» είναι μια μεγάλη ανοιχτή παιδική αγκαλιά. Δυο όμορφα παιδικά μουτράκια, που σου κλέβουν την ψυχή. Και είναι και μια υπόσχεση πως όλα, τελικά, θα πάνε καλά! Εστω και αν ο λύκος απέναντι τρίζει τα δόντια του!

Παίζουν: Ταραού Μπροτσέ, Μίλο Αβιλα, Χιμένεζ Ρονγτρίγκεζ, Βεγκς Αλαμάρ, Λεντέσμα Αλμπέρτο.

ΖΑΝ ΠΙΕΡ ΚΑΙ ΛΙΚ ΝΤΑΡΝΤΕΝ
Το παιδί

Ζερεμί Ρενιέ και Ντέμπορα Φρανσουά
Ζερεμί Ρενιέ και Ντέμπορα Φρανσουά
Αναρωτιέται κανείς, είναι δυνατόν ένα «τίποτα» να γίνει ποίημα; Τα ποιήματα και οι ποιητές, ξέρουμε, έχουν ανάγκη από «ακραίες καταστάσεις» για να προκύψουν. ΄Η το πολύ «ύψος» ή το πολύ «βάθος» είναι αυτό που τραβάει την προσοχή των δημιουργών. Και, όμως, οι Βέλγοι σκηνοθέτες, οι αδελφοί Νταρντέν, πήραν ένα «τίποτα», μια «καθημερινότητα» και με εξαιρετική μαεστρία τη μετέπλασαν σε ένα υπέροχο κινηματογραφικό ποίημα!

Σε μια πόλη, σε μια οποιαδήποτε «σύγχρονη» πόλη, δυο πουλάκια, δυο λούμπεν στοιχεία, δυο τρομοκρατημένα, τελικά, νεαρά άτομα, ένα αγόρι και ένα κορίτσι αναδίδουν εξαίσιες μυρουδιές τρυφερότητας. Στην αρχή, πιστεύεις πως έχεις να κάνεις με δυο συνειδητά ανεύθυνα άτομα. Δυο «χαριτωμένους» ανθρώπους, που διάλεξαν να πάρουν τη ζωή σαν πλακίτσα. Δυο τεμπέληδες που προτίμησαν να κλέβουν ή να ζουν με τη βοήθεια της πρόνοιας, από να μπούνε στην παραγωγή και να αγωνιστούν.

Στη συνέχεια, βέβαια, από την τελική συμπεριφορά τους, ανακαλύπτεις πως ετούτα τα παιδιά (και πόσα άλλα, αλήθεια, από τα εκατομμύρια που «σέρνονται» - και λιώνουν - στις πολιτείες του κόσμου;) δεν έχουν, σώνει και καλά, στο DNA τους το περιθώριο. Πετάχτηκαν εκεί από τα «πράγματα». Και αφού βρέθηκαν έπρεπε, με κάθε τρόπο, να επιβιώσουν. Και επιβίωναν με τις μικροκλοπές και το ελάχιστο βοήθημα της πρόνοιας. Και εκεί μέσα, μέσα σε αυτό το αδιέξοδο, για να μην πλαντάξουν, έβρισκαν τη χαρά από τα μικροπράγματα. Κυρίως, παίζοντας κλεφτοπόλεμο, πότε με την αστυνομία, πότε με αυτούς που έκλεβαν, και πότε με τους σπιτονοικοκυραίους, που τους χρωστούσαν τα νοίκια!

Κάποια μέρα στη ζωή τους ήρθε ένα παιδί. Το παιδί τους! Ο ερχομός του δε φάνηκε πως έφερε κάτι καινούριο. Συνέχισαν τη ζωή τους, όπως πρώτα. Ωσπου ο νεαρός, λειτουργώντας ισοπεδωτικά και επιπόλαια, θεωρώντας πως και το παιδί τους δεν είχε καμία αξία, όπως πίστευε και για τον εαυτό του άλλωστε, το έβγαλε στο σφυρί. Το πούλησε! Ετσι απλά! (Πόσα παρόμοια περιστατικά δε διαβάζουμε στις εφημερίδες;).

Η πράξη του αυτή, που ήταν πέρα από τους κανόνες, τους οποίους είχε σιωπηρά συμφωνήσει, για τις μεταξύ του σχέσεις το ζευγάρι, πέρα από τις αντοχές τους, το πιο σωστό, στάθηκε η αφορμή για να αποκαλυφθεί η αλήθεια. Ολος αυτός ο μικροκυνισμός τους δεν ήταν παρά η άμυνά τους. Πρώτα το κορίτσι και στη συνέχεια το αγόρι ανακάλυψαν πως μέσα τους υπήρχε ακόμα φωτιά. Εντάξει, μια σπίθα! Την οποία και έπιασαν.

Η σκηνή του τέλους από τα καλύτερα κινηματογραφικά επιτεύγματα! Δυο κεφάλια και ένα μονοπλάνο αποκαλύπτουν ολόκληρη την απελπισία. Αλλά και την ελπίδα! Και τα δυο με ποιητικό τρόπο. Με τη σιωπή! Μια υπέροχη, βραβευμένη με το Χρυσό Φοίνικα στο φετινό φεστιβάλ των Καννών, ταινία.

Παίζουν: Ζερεμί Ρενιέ, Ντέμπορα Φρανσουά, Φαμπρίτσιο Ροντζιόνε, Ολιβιέ Γκουρμέ, Μιρέγ Μπέιλι.

ΦΕΡΝΑΝΤΟ ΜΕΪΡΕΓΙΕΣ
Ο επίμονος κηπουρός

Δεν τους βομβαρδίζει με σφαίρες, αλλά με ληγμένα φάρμακα
Δεν τους βομβαρδίζει με σφαίρες, αλλά με ληγμένα φάρμακα
Για περιπέτεια πρόκειται! Για ερωτικό θρίλερ, καλύτερα! Εκείνο που της δίνει ιδιαίτερη αξία, είναι το περιβάλλον μέσα στο οποίο κινείται! Οι Αγγλοι διπλωμάτες στην Κένια, η διεφθαρμένη κυβέρνηση της Κένια και, πάνω απ' όλους και όλα, οι πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες, οι οποίες ασύδοτα δοκιμάζουν τα φάρμακά τους, κάνουν τα πειράματά τους, πάνω στα εκατομμύρια ανθρώπινα πειραματόζωα της αφρικανικής αυτής χώρας. Τους πολίτες της! Οι θάνατοι, βέβαια, είναι χιλιάδες! Ομως, ποιος νοιάζεται!

Η ταινία του Φερνάντο Μεϊρέγιες στηρίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Τζον Λε Καρέ. Ο συγγραφέας υπήρξε διπλωμάτης καριέρας (αυτός ξέρει!). Μια ακτιβίστρια σκοτώνεται μυστηριωδώς! Ο άντρας της, ένας ήρεμος και «αθώος» διπλωμάτης (υπάρχουν και τέτοιοι;), μετά το θάνατό της, και από το θάνατό της, αγριεύει. Ψάχνοντας να βρει την αλήθεια για το θάνατο της γυναίκας του, μαθαίνει, και στη συνέχεια γνωστοποιεί και στο θεατή, όλο το πλέγμα της διαπλοκής. Κυβερνήσεις, άτομα, κατάσκοποι, παπάδες, όλοι λειτουργούν για λογαριασμό των πολυεθνικών φαρμακοβιομηχανιών. Των φαρμακοβιομηχανιών, που με πρόσχημα τη φαρμακευτική βοήθεια πειραματίζονται πάνω σε μεγάλους ανθρώπους αλλά και παιδιά. Των φαρμακοβιομηχανιών, οι οποίες δε διστάζουν να στείλουν στο «χώμα», όποιον τους εναντιώνεται! Οπως έκαναν και με την ακτιβίστρια!

Το θέμα ακούγεται βαρύγδουπο! Αληθινό είναι, αλλά πάλι βαρύγδουπο! Η γραφή, όμως, της ταινίας, παρότι δε γυρίζει τις πλάτες στην περιπέτεια, κατορθώνει, και με τη συμβολή των πολύ καλών ηθοποιών και των άλλων συντελεστών, να κρατάει αρκετά προσχήματα ποιότητας.

Παίζουν: Ρέιφ Φάινς, Ρέιτσελ Γουάιζ, Μπίλι Νάι, Πιτ Ποστλγουέιτ, Ντάνι Χιούστον.

ΝΤΕΪΒΙΝΤ ΚΡΟΝΕΝΜΠΕΡΓΚ
Το τέλος της βίας

Κάποιοι θα πούνε (το ίδιο έκαναν και με άλλες ταινίες του σκηνοθέτη) πως η ταινία είναι αλληγορική, πως διαθέτει πολλά επίπεδα ανάγνωσης κλπ.! Εγώ δεν αποκλείω να έχουν και έτσι τα πράγματα. Στην αντίληψή μου, όμως, έφτασαν μόνο αυτά που είδα! Αυτά που έδειξε η ταινία, τέλος πάντων, και όχι αυτά που πιθανόν να είχε κατά νου του ο σκηνοθέτης. ΄Η αυτά που λένε ότι βλέπουν αυτοί που γνωρίζουν, από απόσταση, τις μύχιες σκέψεις του δημιουργού!

Η ταινία, για μένα, διηγείται μια απλή «αστυνομική» ιστορία. Ενας γκάνγκστερ άλλαξε ζωή. Αλλαξε όνομα, αποσύρθηκε σε μια μικρή πόλη, άνοιξε ένα «καφέ», παντρεύτηκε, έκανε παιδιά! Εγινε ένα με τους άλλους! Νιώθει αρκετά ευτυχισμένος. Ενδιαφέρουσα, το δίχως άλλο, ιστορία!

Αυτός μπορεί, βέβαια, να άλλαξε, η βία όμως εξακολουθούσε, φυσικά, να υπάρχει. Εφτασε και στα πόδια του. Αναγκάστηκε να πιάσει πάλι το όπλο. Αυτή τη φορά σκότωσε, για να υπερασπιστεί ζωές! Η πράξη του, επειδή ήταν ηρωική, έφτασε στα ΜΜΕ. Εγινε διάσημος! Η ιστορία αποκτάει νέο ενδιαφέρον!

Τηλεόραση, όμως, βλέπουν και οι γκάνγκστερ! Εφτασαν κοντά του. ΄Η έρχεσαι μαζί μας ή αποκαλύπτουμε ποιος είσαι. Ο παλιός γκάνγκστερ αγαπάει τη νέα του ζωή. Θα την υπερασπιστεί! Καινούριο ενδιαφέρον!

Η ταινία «μοιάζει» με τις παλιές καλές γκανγκστερικές ταινίες. Αυτές του Τζορτζ Ραφτ, του Χόμφρεϊ Μπόγκαρτ! Αυτή έχει, βέβαια, περισσότερο αίμα. Ομως και ο κινηματογράφος στο μεταξύ έγινε έγχρωμος! Πάντως, παρακολουθείται με αμείωτο ενδιαφέρον. Πολύ καλός ο πρωταγωνιστής της!

Παίζουν: Βίγκο Μόρτενσεν, Μαρία Μπέλο, Γουίλιαμ Χαρτ, Αστον Χολμς, Εντ Χάρις.

ΝΤΑΝΙ ΚΑΝΟΝ
Goal

Ενας Μεξικάνος πιτσιρικάς, καρφωμένος με την μπάλα, περνάει μαζί με τους συγγενείς του και χιλιάδες άλλους τα σύνορα και φτάνει στο Λος Αντζελες. Εκεί, όπως είναι φυσικό, γίνεται ...Αλβανός! Κάνει όλες τις σκατοδουλιές! Κυρίως, όμως, σκουπίζει κήπους από πολυτελείς βίλες. Και όταν βρίσκει ευκαιρία, ξαπλώνει σε μια σεζλόνγκ και ονειρεύεται. Ονειρεύεται πως είναι ο ιδιοκτήτης αυτών των ακριβών σπιτιών.

Και, ω, του θαύματος! Μια μέρα, κάποιος Αγγλος παλιός ποδοσφαιριστής τον βλέπει να παίζει μπάλα. Τον παίρνει μαζί του στην Αγγλία. Τον «χώνει» στη «Νιου Καστλ» και γίνεται ο ...Ρεβελίνο. Αποκτάει χρήμα και δόξα! Μια στο εκατομμύριο, δηλαδή. Για να μην πω στο δισεκατομμύριο!

Η ταινία, βέβαια, δεν πάσχει μόνον από θεματολογική σοβαρότητα! Επειδή απευθύνεται, κυρίως σε «φιλάθλους», για να είναι εμπορική, κατέβηκε και στο δικό τους πνευματικό επίπεδο! Στο επίπεδο των «φιλάθλων» με εισαγωγικά. Μαμ, κακά, νάνι!

Παίζουν: Κούνο Μπέκερ, Στίβεν Ντίλεϊν, Αλεσάντρο Νιβόλα, Αννα Φρίελ.

ΕΡΙ ΝΤΑΡΝΕΛ - ΤΟΜ ΜΑΚ ΓΚΑΡΘ
Μαδαγασκάρη

Και η απαραίτητη ταινία κινουμένων σχεδίων της εβδομάδας! Μια ταινία που οι φιγούρες της είναι ζώα. Λιοντάρι, ζέβρα, καμηλοπάρδαλη, ιπποπόταμος, πιγκουίνοι... (κάτι είναι και αυτό, αν αναλογιστούμε πως τα τελευταία χρόνια και τα «κινούμενα σχέδια» έχουν ενδώσει στα τέρατα και τη βία, που κυριαρχεί γενικά στον κινηματογράφο).

Η ιστορία είναι απλή. Τα ζώα του ζωολογικού κήπου του Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης δραπετεύουν για το φυσικό τους περιβάλλον. Τη Ζούγκλα! Εκεί, δυστυχώς, συναντάνε δυσκολίες προσαρμογής, αφού αυτά, πια, έχουν εκπολιτιστεί!

Στο πλεονέκτημα της ταινίας είναι η μουσική μπάντα. Οπου ακούγονται πολλά γνωστά και καλά αμερικανικά τραγούδια, τα οποία άφησαν εποχή! Τραγούδια του Λουίς Αρμστρογκ, των «Ventures», αλλά και γνωστές κινηματογραφικές μουσικές.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ