Ξημέρωνε η 3η του Δεκέμβρη του 1984 σε μια όμορφη, όσο και άσημη ινδική πόλη, το Μποπάλ. Στο εργοστάσιο εντομοκτόνων της «Γιούνιον Καρμπάιντ», που υπολειτουργούσε, συνέβη ένα «λάθος» από έναν συντηρητή και ακούστηκε μια έκρηξη. Αυτό που ακολούθησε έχει περιγραφεί ως η Χιροσίμα της χημικής βιομηχανίας: Διέρρευσαν 27 τόνοι του εξαιρετικά θανάσιμου για τον άνθρωπο μεθυλικού ισοκυανίου. Κανένα από τα 6 συστήματα ασφαλείας δε λειτούργησε - το αέριο διαχύθηκε στην ατμόσφαιρα και σχημάτισε ένα τοξικό σύννεφο πάνω από την πόλη.

Στο φωσφορίζον λευκό σύννεφο εκτέθηκαν 500.000 άνθρωποι. Από αυτούς, μέχρι σήμερα, πέθαναν 20.000 έως 30.000. Αλλοι τουλάχιστον 120.000 υποφέρουν από ασθένειες, που προκάλεσαν η διαρροή και η συνακόλουθη μόλυνση. Τύφλωση, αναπνευστικά προβλήματα, γυναικολογικές διαταραχές, τερατογενέσεις, είναι πλέον «συνήθη» προβλήματα υγείας στην πόλη. Η αμερικανική εταιρία, η οποία εξαγοράστηκε το 2001 από την «Ντάου Κέμικαλς», ποτέ δεν προχώρησε στην απολύμανση της περιοχής από τα θανάσιμα χημικά, που έχουν προκαλέσει ανεπανόρθωτη ζημιά στο περιβάλλον: Το νερό είναι μολυσμένο σε τέτοιο βαθμό, που ακόμα και σήμερα, αν δοκιμάσει να πιει κανείς από πηγάδι της περιοχής νιώθει να πιάνει φωτιά το λαρύγγι του. Το 1999, όταν έγιναν μετρήσεις στο νερό, βρέθηκαν επίπεδα υδραργύρου είκοσι χιλιάδες έως έξι εκατομμύρια φορές πάνω από τα επιτρεπτά όρια.

«Οταν βλέπω πώς μας συμπεριφέρθηκαν και το ότι, σήμερα, τα εγγόνια μου είναι άρρωστα, λέω στον εαυτό μου ότι θα ήταν καλύτερα αν είχαμε πεθάνει όλοι εκείνη τη μέρα», λέει η 50χρονη Πρεμ Μπάι, που έχασε τη μισή της οικογένεια το 1984.

Στο νερό παραμένουν σήμερα ουσίες, που προκαλούν καρκίνους, εγκεφαλικές βλάβες, τερατογενέσεις: Η τριχλωροθένη, ένα χημικό που προκαλεί ζημιές στην ανάπτυξη των εμβρύων, βρέθηκε 50 φορές πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Στο μητρικό γάλα των γυναικών από το Μποπάλ, βρίσκονται διάφορα δυσπρόφερτα, όσο και επικίνδυνα χημικά: τριχλωροβενζένιο, διχλωρομεθάνιο, χλωροφόρμιο, μόλυβδος, υδράργυρος.

Η «Ντάου Κέμικαλς» αρνήθηκε την ευθύνη του χειρότερου δυστυχήματος στην ιστορία της χημικής βιομηχανίας. Αρνήθηκε να δώσει έστω κι ένα δολάριο για να καθαρίσει την πόλη, για να έχουν οι κάτοικοί της πόσιμο νερό. Αρνήθηκε να αποκαλύψει στους γιατρούς, που νοσηλεύουν έως σήμερα τα θύματα, τη σύνθεση των χημικών, διότι ήταν «εμπορικό μυστικό» της. Αρνήθηκε να δώσει αποζημιώσεις στα θύματα. Μόλις το 1989 έδωσε στην ινδική κυβέρνηση 470 εκατομμύρια δολάρια - ποσό αστείο, με δεδομένη την κλίμακα της καταστροφής.

Το εργοστάσιο ήταν «καταδικασμένο». Η εταιρία το έκτισε τη δεκαετία του 1970. Το θεωρούσε «καλή επένδυση». Αλλά οι πωλήσεις της δεν ικανοποίησαν τις προσδοκίες των μετόχων της - οι φτωχοί Ινδοί αγρότες δεν είχαν χρήματα για να αγοράσουν τα εντομοκτόνα της. Καθώς το εργοστάσιο γινόταν ζημιογόνο, το ενδιαφέρον της εταιρίας ατόνησε. Ουσιαστικά, η μονάδα έκλεισε στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Η καταστροφή που ακολούθησε ήταν αποτέλεσμα της εγκληματικής αδιαφορίας της εταιρίας για τον πληθυσμό της πόλης.

Παρά τον ασταμάτητο αγώνα των θυμάτων, έως σήμερα, 21 χρόνια μετά το δυστύχημα και 14 αφότου απαγγέλθηκε η κατηγορία του φόνου εξ αμελείας στον τότε διευθυντή της αμερικανικής εταιρίας, Ουόρεν Αντερσον, δικαιοσύνη δεν έχει ακόμη αποδοθεί...