Σήμερα στο «Ρ» θα προσπαθήσουμε να περιγράψουμε την οικονομική κατάσταση 4 «προνομιούχων» οικογενειών στην Ελλάδα της «ανάπτυξης», όπως την αντιλαμβάνεται η λογική του ευρωμονόδρομου. Μια «ανάπτυξη» της οποίας ο ΣΕΒ θέλει να επιταχύνει τους ρυθμούς της ζητώντας κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων, ενώ την ίδια στιγμή ακόμα και με βάση τα δικά τους τα «μαγειρεμένα» επίσημα στοιχεία η ανεργία σπάει κόκαλα αγγίζοντας το 9,7%, καταδικάζοντας στην ανέχεια περί τα 500.000 εργατικά νοικοκυριά. Η κάθε οικογένεια έχει το δικό της «προνόμιο». Δεν είναι τυχαίο πως και οι τέσσερις εργαζόμενοι θεωρούν πως είναι σε καλύτερη κατάσταση από άλλους. Αυτό σε καμιά περίπτωση δεν αλλάζει το γεγονός πως το δώρο, ο περιβόητος 13ος μισθός, βρίσκεται «φυλακισμένος» στις υποχρεώσεις που εκκρεμούν...

Η πρώτη οικογένεια μπορεί και αποπληρώνει το στεγαστικό της δάνειο και έχει τη δυνατότητα να βοηθήσει τη μεγαλύτερη απ' τις δύο κόρες να σπουδάσει στην επαρχία. `Η μάλλον προσπαθεί...

Η δεύτερη οικογένεια έχει το δικό της κεραμίδι και καταφέρνει να τα βγάζει πέρα με ένα μισθό 1.100 ευρώ και ένα απ' τα δύο παιδιά να αυτοσυντηρείται παράλληλα με τις σπουδές του...

Η τρίτη οικογένεια προσπαθεί να αποπληρώσει τα χρέη της, έχει όμως και αυτή την «πολυτέλεια» να μένει σε σπίτι συγγενή...

Η τέταρτη οικογένεια αποπληρώνει καταναλωτικά δάνεια, αλλά σχεδόν έχει αποπληρώσει το στεγαστικό δάνειο απ' τον ΟΕΚ.

Με την εργασιακή ανασφάλεια ζει η οικογένεια του 50χρονου Γ.Π., εργαζόμενου στη «Σόφτεξ». Ηδη η επιχείρηση έχει «δημιουργήσει» εκατοντάδες άνεργους και οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε κινητοποιήσεις με 4ωρες στάσεις εργασίας.

Μετά από 20 χρόνια δουλιάς στην επιχείρηση, ο μισθός του είναι 1.100 ευρώ. Η γυναίκα του εργάζεται, όποτε βρίσκει δουλιά, ως αποκλειστική νοσοκόμα και συνήθως το ποσό που φέρνει στο σπίτι μηνιαίως δεν ξεπερνά τα 200 ευρώ. Η ηλικία της - 48 χρονών - αποδείχτηκε «απαγορευτική» για πρόσληψη όταν αναζήτησε άλλη δουλιά. Με αυτό το ποσό των 1.300 ευρώ συντηρείται η 4μελής οικογένεια.

Το πρώτο ποσό που «φεύγει» κάθε μήνα είναι 400 ευρώ για τη δόση του στεγαστικού δανείου για το σπίτι που μένει η οικογένεια. Στο ποσό αυτό προστίθενται και τα μηνιαία έξοδα για λογαριασμούς και φαγητό. Από εκεί και πέρα ξεκινούν τα έξοδα για τα παιδιά. Η 18χρονη κόρη τους πέρασε σε ΑΕΙ του Ηρακλείου Κρήτης και όπως μας είπε ο Γ.Π. «δεν ξέρουμε αν θα συνεχίσει. Προσπαθούμε». Απ' το κομπόδεμα που είχε η οικογένεια έχει βοηθήσει για τα πρώτα έξοδα. Πληρώνουν 250 ευρώ για μια επιπλωμένη γκαρσονιέρα και τους λογαριασμούς, ενώ το επιπλέον ποσό για τα υπόλοιπα έξοδα δεν ξεπερνά τα 50 ευρώ. Το καθημερινό φαγητό στην Εστία είναι κάτι δεδομένο όπως επίσης είναι δεδομένη η αναζήτηση εργασίας της νεαρής φοιτήτριας. Η δεύτερη κόρη της οικογένειας είναι 16 χρονών και προφανώς δεν υπάρχει δυνατότητα για φροντιστήρια. Το χαρτζιλίκι της μικρής δεν ξεπερνά τα 40-50 ευρώ το μήνα.

Το δώρο των Χριστουγέννων θα κρατηθεί, στο μεγαλύτερο μέρος του δε θα ξοδευτεί από την οικογένεια αλλά θα αποταμιευτεί για τα επόμενα 2 νοίκια της νεαρής φοιτήτριας στην Κρήτη. Τα υπόλοιπα θα πάνε σε τέλη κυκλοφορίας - ασφάλεια και σε «τρύπες» που έχουν μείνει απ' το προηγούμενο διάστημα.

«Μέχρι εδώ τα βγάζουμε πέρα. Προνομιούχοι είμαστε σε σχέση με άλλες λαϊκές οικογένειες», δήλωσε στο «Ρ» ο Γ.Π.. «Το θέμα είναι τι θα γίνει εάν χάσω τη δουλιά μου», προσθέτει. Οσον αφορά το χριστουγεννιάτικο τραπέζι «δε θα είναι κάτι διαφορετικό από μια άλλη Κυριακή, δεν υπάρχει η δυνατότητα». Η έξοδος της οικογένειας σε μια ταβέρνα αντιμετωπίζεται σαν «γεγονός» γιατί «χρειάζονται τουλάχιστον 80 ευρώ», μας δήλωσε χαρακτηριστικά. Οσο για δώρα, «συμβολικά πράγματα των 10 ευρώ»...

Σε καλύτερη οικονομική κατάσταση βρίσκεται η οικογένεια του οικοδόμου Μανώλη Δραγασάκη. «Προνομιούχος» αυτοχαρακτηρίζεται και αυτός αφού το σπίτι που μένει με την οικογένειά του στα Νέα Λιόσια είναι της μητέρας του. Μηνιαίως απ' τα μεροκάματα που κάνει το εισόδημά του δεν ξεπερνά τα 1.100 ευρώ ενώ η γυναίκα του είναι μακροχρόνια άνεργη και συνεπώς δε... δικαιούται το επίδομα του ΟΑΕΔ.

Η οικογένεια έχει δύο παιδιά. Ο 22χρονος γιος είναι φοιτητής στη Νοσηλευτική και εργάζεται σε καφετερία για τα προσωπικά του έξοδα. Η 12χρονη κόρη είναι πιο... πολυέξοδη. Χρειάζεται φροντιστήρια ξένων γλωσσών και έχει και την... απαίτηση και να αθληθεί.

Το «δώρο Χριστουγέννων» των οικοδόμων εξαρτάται από τα ένσημα που έχουν την προηγούμενη χρονιά. Οπως είναι γνωστό κάθε μεροκάματο «φυσικά» δε σημαίνει και ένσημο. Οπως μας είπε το δώρο δε θα ξεπεράσει τα 700 ευρώ, τα οποία κατευθείαν θα «φύγουν» για τα τέλη κυκλοφορίας (176 ευρώ), για την ασφάλεια του αυτοκινήτου (180 ευρώ), για την Εφορία άλλα 100 ευρώ και τα υπόλοιπα «όπως οι περισσότεροι, για "τρύπες" του προηγούμενου διαστήματος». Την ίδια άποψη με τον Γ.Π. έχει και ο Μ. Δραγασάκης για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι και την έξοδο της οικογένειας σε μια ταβέρνα. Οσο για δώρα «εκεί που φτάνει το χέρι μας»...

Η 50χρονη Μαρία Παρίκου είναι σε δυσκολότερη οικονομική κατάσταση αλλά και αυτή έχει την «πολυτέλεια» να μην πληρώνει νοίκι στο σπίτι των 50 τετραγωνικών που μένει στο Περιστέρι, αφού της το έχει παραχωρήσει η θεία της. Μεγάλωσε μόνη της, με μια οικοτεχνία φασόν, τα τρία της παιδιά τα οποία τώρα βρίσκονται σε μεγάλη ηλικία. Το Μάη έκλεισε την οικοτεχνία γιατί η διαφορά πλέον εσόδων - εξόδων ήταν τεράστια. Σήμερα δουλεύει γαζώτρια σε μια μικρή βιοτεχνία για 850 ευρώ το μήνα. Η προσπάθειά της είναι να αποπληρώσει τα χρέη της - «ευτυχώς από γνωστούς και όχι από τράπεζες» - που άφησε η οικοτεχνία.

Οι δύο κόρες της σπούδαζαν μέχρι πρόσφατα στην Πάτρα. Η μεγαλύτερη - 27 χρονών - δεν έχει τελειώσει ακόμα τη Σχολή της αφού η αυτοσυντήρηση από μικρή ηλικία με πολύ μικρά βοηθήματα δεν έκαναν την κατάσταση τόσο εύκολη. Σήμερα έχει γυρίσει στην Αθήνα και δουλεύει ως πωλήτρια. Η δεύτερη κόρη της, 22 χρονών, συνεχίζει να σπουδάζει στην Πάτρα με έκτακτες δουλιές αλλά και μικρή οικονομική βοήθεια απ' τη Μ. Παρίκου αλλά και τους παππούδες που βρίσκονται στην επαρχία.

Το μεγαλύτερο μέρος του μισθού της Μ. Παρίκου - τουλάχιστον τα 400 ευρώ απ' τα 850 - πηγαίνει στα χρέη της αλλά και σε έξοδα για πρόβλημα υγείας που έχει. Με τα υπόλοιπα, προσπαθεί να ζήσει βρίσκοντας τρόπους να κάνει οικονομία. «Ακόμα και απ' το ψωμί κάνω οικονομία. Εχω σταματήσει να πηγαίνω στο φούρνο και παίρνω κάθε τόσο αλεύρι και ζυμώνω. Το τσιγάρο για μένα ήταν πλέον "πολυτέλεια" και το έκοψα», περιγράφει. Χαρακτηριστικό της οικονομικής κατάστασής της είναι, όπως μας είπε, πως στο εγγονάκι που έχει απ' τον μεγαλύτερο γιο της, δεν μπορεί να πάρει ένα δώρο. «Το μόνο που του έχω πάρει είναι ένα μικρό "μάτι"». «Τα Χριστούγεννα δε μου κάνουν καμία διαφορά», συνεχίζει. Το δώρο «θα πάει όλο στα χρωστούμενα»...

Η 50χρονη Θεοδώρα Μαυρογιάννη, γαζώτρια στη «Σεξ Φορμ», είναι ακόμα λιγότερο «προνομιούχα» απ' τους εργαζόμενους με τους οποίους μιλήσαμε. Κι αυτή έχει την «πολυτέλεια» να μην πληρώνει νοίκι, αφού απομένουν 1.500 ευρώ για να αποπληρώσει το δάνειο απ' τον ΟΕΚ που είχε πάρει με τον άντρα της εδώ και πολλά χρόνια.

Η κατάσταση των εργατριών της «Σεξ Φορμ» είναι γνωστή από πολλά ρεπορτάζ του «Ρ». Απ' τα τέλη Αυγούστου βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας και ζουν με τα 300 ευρώ του επιδόματος του ΟΑΕΔ ενώ έχουν εισπράξει τα 700 ευρώ του «έκτακτου βοηθήματος». Η Θ. Μαυρογιάννη είναι χήρα εδώ και 9 χρόνια και εισπράττει επιπλέον 400 ευρώ απ' τη σύνταξη του άντρα της.

Στο σπίτι της στα Ανω Λιόσια ζει με τον 32χρονο γιο της ο οποίος για μεγάλα διαστήματα είναι άνεργος. Εχει δουλέψει ως εποχιακός πυροσβέστης, ως συμβασιούχος στο δήμο και σήμερα προσπαθεί να ζήσει με λίγα μεροκάματα στην οικοδομή. Στο σπίτι της μένει μαζί και η οικογένεια της κόρης της γιατί το εισόδημά τους «δεν επιτρέπει» να πληρώνουν νοίκι. Η κόρη της χρόνια προσπαθούσε να βρει δουλιά ως βοηθός μικροβιολόγου χωρίς αποτέλεσμα. Σήμερα μεγαλώνει την τρίχρονη κόρη της με τον μισθό του άντρα της που δουλεύει ως οδηγός.

Η οικονομική κατάσταση της οικογένειας είναι δυσκολότερη από κάθε άλλη φορά. Απ' τα 700 ευρώ που εισπράττει τους τελευταίους μήνες η Θ. Μαυρογιάννη (300 ευρώ το επίδομα και 400 ευρώ η σύνταξη) και τα λίγα μεροκάματα του γιου της προσπαθούν να αποπληρώσουν τα δύο καταναλωτικά δάνεια που πήραν το προηγούμενο διάστημα αφού «η κατάσταση είχε φθάσει στο απροχώρητο». Η δόση για τα δάνεια φθάνει τα 200 ευρώ, «δάνεια όχι για πολυτέλειες αλλά πραγματικά επειδή δεν είχαμε να φάμε». Παρά τα δάνεια και την εργασιακή της κατάσταση, δηλώνει πως από συναδέλφισσές της βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν έχουμε 13ο μισθό αφού όπως και για τα δεδουλευμένα έτσι και για το δώρο ο εργοδότης δεν έχει λεφτά...

Κορυφώνεται όσο πλησιάζουν τα Χριστούγεννα η κίνηση στην αγορά, καθώς οι εργαζόμενοι προσπαθούν να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα για τις ημέρες των γιορτών. Ωστόσο, για άλλη μια χρονιά, όπως διαπιστώνουν και οι έμποροι, οι καταναλωτές αδυνατούν να «ανοιχτούν» σε αγορές πέραν των βασικών προϊόντων, καθώς τα εισοδήματά τους δεν επαρκούν καλά - καλά για να καλύψουν κι αυτές τις άμεσες ανάγκες. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που ο καθένας παρατηρεί εάν βρεθεί σε κεντρικούς εμπορικούς δρόμους ότι η αυξημένη κίνηση περιορίζεται έξω από τα μαγαζιά, όσο δελεαστικές κι αν είναι οι βιτρίνες.

Με δεδομένες τις έτσι κι αλλιώς υψηλές τιμές που έχει διαμορφώσει η πολιτική εκχώρησης πλήρους ασυδοσίας στο μεγάλο κεφάλαιο - που επιτρέπει στους μεγαλοεπιχειρηματίες να θησαυρίζουν μέσα από τις αλλεπάλληλες και ανεξέλεγκτες κερδοσκοπικές ανατιμήσεις - σε συνδυασμό με τα καθηλωμένα επί χρόνια εισοδήματα των εργαζομένων στα γνωστά απαράδεκτα επίπεδα, πολλοί καταναλωτές μεταθέτουν τις αγορές τους για την περίοδο των εκπτώσεων. Ανάλογα μεταθέτουν τις ελπίδες τους για μια προσωρινή «ανάσα» και οι έμποροι. Οι χειμερινές εκπτώσεις φέτος αρχίζουν στις 23 Γενάρη και θα διαρκέσουν πέντε εβδομάδες, μέχρι τις 25 Φλεβάρη. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τον τελευταίο νόμο οι χειμερινές εκπτώσεις ξεκινούν στις 20 Γενάρη εάν η ημερομηνία συμπίπτει με Δευτέρα, διαφορετικά αρχίζουν την πρώτη Δευτέρα μετά τις 20. Επίσης, απαγορεύεται η διενέργεια προσφορών ή εκπτώσεων τριάντα ημέρες πριν από αυτή την ημερομηνία.

Οι τιμές χτες στα κρέατα παρέμειναν στα υψηλά επίπεδα των προηγούμενων ημερών, με το αρνί και το κατσίκι να «πρωταγωνιστούν» στην ακρίβεια, καθώς πωλούνται σε τιμές που θυμίζουν περισσότερο Πάσχα παρά Χριστούγεννα. Συγκεκριμένα, στα συνοικιακά κρεοπωλεία το κατσίκι πωλείται ακόμη και στα 12 ευρώ το κιλό και το αρνί γάλακτος μέχρι τα 11 ευρώ το κιλό. Η ντόπια γαλοπούλα πωλείται στα 6 - 7,20 ευρώ το κιλό. Στη Βαρβάκειο αγορά στο κέντρο της Αθήνας η εγχώρια παραδοσιακή γαλοπούλα πωλείται γύρω στα 6 ευρώ το κιλό, ενώ η εισαγωγής κατεψυγμένη στα 4 ευρώ το κιλό. Το αρνί, επίσης στη Βαρβάκειο, με την ένδειξη «ντόπιο» πωλείται μέχρι 9 ευρώ το κιλό και το «ντόπιο» κατσίκι γάλακτος μέχρι 10,50 ευρώ. Το γουρουνόπουλο φτάνει τα 9 ευρώ το κιλό και ο κόκορας τα 2,20 ευρώ.

Σταθερά στα επίπεδα ακρίβειας των τελευταίων χρόνων κινούνται και οι τιμές των κηπευτικών. Ενδεικτικά, στη λαϊκή αγορά το μαρούλι πωλείται στα 0,50 - 0,60 ευρώ το ένα, το λάχανο 0,40 ευρώ το κιλό, οι ντομάτες ξεπερνούν το 1 ευρώ το κιλό, οι πατάτες 0,55 - 0,70 ευρώ, τα φρέσκα κρεμμύδια 0,80 ευρώ το κιλό, και τα ξερά στα 0,60 ευρώ.