Ο διαχωρισμός λοιπόν των εργαζομένων με βάση το θρήσκευμα στερείται οποιασδήποτε λογικής βάσης. Εχει μόνο σαν αποτέλεσμα τη διάσπασή τους και έτσι οι εργαζόμενοι γίνονται περισσότερο ευάλωτοι στις πολιτικές που τους αφαιρούν στοιχειώδη κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα.

Οσοι αντιτίθενται στο διαχωρισμό της Εκκλησίας από το Κράτος επιθυμούν στην πραγματικότητα να εξασφαλίζουν διά της κρατικής επιβολής την επίδραση της θρησκευτικής πίστης, έτσι ώστε αυτή να συμβάλλει, σαν ένας πρόσθετος ιδεολογικός μηχανισμός, στην παραμονή των εργαζομένων κάτω από την επίδραση της κυρίαρχης ιδεολογίας, με στόχο να αποδέχονται μοιρολατρικά και αδιαμαρτύρητα τις αντιλαϊκές αυτές πολιτικές. Παράλληλα, έχοντας τις πλάτες του νόμου και του κρατικού καταναγκασμού, η ηγεσία της Εκκλησίας εξασφαλίζει επιρροή, γεγονός που της αποφέρει ποικίλα πολιτικά, αλλά και οικονομικά οφέλη.

Ο διαχωρισμός της Εκκλησίας από το Κράτος θα έκοβε αυτόν τον επιπρόσθετο μηχανισμό ιδεολογικής χειραγώγησης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι υπόλοιποι, ισχυρότατοι μηχανισμοί θα έπαυαν να λειτουργούν ή ότι θα εξασθενούσαν.

Ο διαχωρισμός προϋποθέτει μια ενιαία δέσμη μέτρων, μερικά από τα οποία είναι τα ακόλουθα:

1. Καταγραφή από το Κράτος της υπάρχουσας στην Ελλάδα περιουσίας όλων των Εκκλησιών και θρησκευτικών οργανισμών και θεσμοθέτηση μόνιμου οργάνου ελέγχου των ζητημάτων της εκκλησιαστικής περιουσίας.

2. Πέρασμα σε κρατική ιδιοκτησία των δασών, χορτολιβαδικών εκτάσεων, καλλιεργήσιμων γαιών και λοιπής εκκλησιαστικής περιουσίας που δε σχετίζεται με την εκπλήρωση του ρόλου της και τις ανάγκες αυτοσυντήρησής της.

3. Προοπτική κατάργησης της κερδοσκοπικής επιχειρηματικής δραστηριότητας των Εκκλησιών και θρησκευτικών οργανισμών και προσήλωση των τελευταίων στο πνευματικό και κοινωνικό τους έργο σύμφωνα με τις διακηρυγμένες αρχές και «πιστεύω» τους.

4. Εξασφάλιση, σε κάθε περίπτωση, της μισθοδοσίας και αξιοπρεπούς διαβίωσης των κληρικών από την Εκκλησία. Για την υλοποίηση των παραπάνω είναι αναγκαία, βέβαια, σε κάθε περίπτωση μια μεταβατική περίοδος.

5. Ο πολιτικός γάμος, του οποίου το τελετουργικό και οι συνθήκες τέλεσης πρέπει να αναβαθμιστούν, είναι ο μόνος νομικά ισχυρός απέναντι στο κράτος. Ο θρησκευτικός γάμος μπορεί να είναι επιλογή των θρησκευόμενων, με βάση τη θρησκεία τους. Δεν έχει όμως επίσημη, κρατική ισχύ.

6. Η πολιτική κηδεία πρέπει να αποτελεί εξίσου εναλλακτική δυνατότητα με τη θρησκευτική. Ειδικά μέτρα υποδομής πρέπει να ληφθούν από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Το κράτος, σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, οφείλει να εξασφαλίσει επίσης τη δημιουργία υποδομής για την καύση των νεκρών.

7. Ο θρησκευτικός όρκος πρέπει να καταργηθεί σε όλες τις περιπτώσεις: δικαστήρια, δημόσιοι υπάλληλοι, βουλευτές, Πρόεδρος της Δημοκρατίας κλπ.

8. Απαιτείται επίσης κατάργηση της διαπλοκής του σχολείου με την Εκκλησία, καθώς και κατάργηση της διδασκαλίας του μαθήματος των θρησκευτικών σε όλες τις τάξεις της στοιχειώδους και της Μέσης Εκπαίδευσης. Αντί για τα θρησκευτικά πρέπει να διδάσκεται το μάθημα της θρησκειολογίας, σε μια και μόνο τάξη του Γυμνασίου και οι θρησκευτικού περιεχομένου φιλοσοφικές θεωρίες να διδάσκονται ενταγμένες στο μάθημα της Φιλοσοφίας, σε μια και μόνο τάξη του Λυκείου.

9. Το ελληνικό κράτος δεν πρέπει να χρηματοδοτεί με οποιοδήποτε τρόπο σχολές εκκλησιαστικής ή θρησκευτικής κατήχησης, ούτε μέσα ούτε έξω από την ελληνική επικράτεια. Κάθε Εκκλησία μπορεί να ιδρύσει και να συντηρεί σχολή ή σχολές για τη μόρφωση και την ανάδειξη των στελεχών της. Οι σχολές αυτές πρέπει να ιδρύονται και να συντηρούνται αποκλειστικά με πόρους της οικείας Εκκλησίας.

10. Συνταγματική αναθεώρηση, ώστε να καταργηθούν όλες οι σχετικές με τη διαπλοκή Κράτους και Εκκλησίας διατάξεις.

Οσοι έχουν συμφέροντα (οικονομικά, πολιτικά) από την κατάσταση αυτή της διαπλοκής Εκκλησίας και Κράτους αντιμάχονται το διαχωρισμό, χρησιμοποιούν ψεύδη και κινδυνολογούν προκειμένου να φοβίσουν τους θρησκευόμενους, να διχάσουν το λαό και να αποτρέψουν μια τέτοια εξέλιξη.

Πρέπει γι' αυτό να διευκρινιστεί το προφανές: Ο διαχωρισμός της Εκκλησίας από το Κράτος δε θίγει τα θρησκευτικά «πιστεύω» των χριστιανών ορθόδοξων ούτε των οπαδών άλλων θρησκειών. Αντίθετα, ο διαχωρισμός της Εκκλησίας από το Κράτος βοηθά να εμπεδωθεί ο σεβασμός απέναντι στην οποιαδήποτε θρησκευτική πίστη ή στην αθεϊστική αντίληψη του καθενός. Η θρησκευτική πίστη πρέπει να είναι αυστηρά προσωπική υπόθεση. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από την όποια πολιτική εξουσία.

Επίσης, ο διαχωρισμός δε σημαίνει σε καμιά περίπτωση έλλειψη σεβασμού προς τις παραδόσεις του λαού και τα διάφορα λαϊκά έθιμα, που κάποιες φορές έχουν ρίζα θρησκευτική.

Ενα επιπλέον όφελος που θα φέρει ο διαχωρισμός της Εκκλησίας από το Κράτος είναι ότι με τον τρόπο αυτό θα περιοριστεί σχετικά η κερδοσκοπία που διεξάγεται στη βάση της εκμετάλλευσης των θρησκευτικών αισθημάτων. Βέβαια, τα διάφορα οικονομικά εκκλησιαστικά σκάνδαλα δε θα εκλείψουν βέβαια, καθώς η αιτία τους βρίσκεται βαθιά στο κοινωνικο-οικονομικό σύστημα που ζούμε και στις αντιλαϊκές πολιτικές που ακολουθούνται. Ωστόσο, θα περιοριστεί μια από τις εστίες αναπαραγωγής τους, που δεν είναι άλλη από την οικονομική διαπλοκή Κράτους - Εκκλησίας και μεγάλου κεφαλαίου.

Ο διαχωρισμός θα λειτουργήσει σε όφελος των θρησκευόμενων και του λαϊκού κλήρου για έναν ακόμη λόγο, καθώς θα καταργηθεί ο αντιδραστικός Ν. 590/1977 περί Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας, που θεσμοθετεί και εξειδικεύει τη διαπλοκή Κράτους και Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο νόμος αυτός αναγνωρίζει την Ορθόδοξη Εκκλησία ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και εγκαθιδρύει μια εξαιρετικά αντιδημοκρατική οργάνωση και λειτουργία της Εκκλησίας με ισόβιες υπερεξουσίες της ιεραρχίας και του αρχιεπισκόπου, φεουδαρχικού τύπου εκκλησιαστικά δικαστήρια, παχυλούς μισθούς και προνόμια για τον ανώτατο κλήρο κλπ.

Ο διαχωρισμός Εκκλησίας και Κράτους κατοχυρώνει μια αστικοδημοκρατική ελευθερία, την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης, δηλαδή το δικαίωμα του καθενός να είναι άθεος ή να είναι θρησκευόμενος, να μπορεί να μεταβάλλει τις πεποιθήσεις του και να τις εκδηλώνει ελεύθερα, με σεβασμό βέβαια των δικαιωμάτων των άλλων και των νόμων. Διασφαλίζεται η σχετική ελευθερία συνείδησης. Η ελευθερία αυτή είναι σχετική, επειδή βέβαια στο κοινωνικό γίγνεσθαι οι ιδεολογικές, θρησκευτικές και λοιπές αντιλήψεις δεν επιλέγονται ελεύθερα, αλλά επιβάλλεται ως κυρίαρχη η αστική ιδεολογία στις διάφορες παραλλαγές της. Αυτό γίνεται και αυθόρμητα ως αντανάκλαση των παραγωγικών σχέσεων και μέσω των ιδεολογικών και άλλων μηχανισμών του Κράτους και του μεγάλου κεφαλαίου.

Αυτό το οποίο αποκλείει ο χωρισμός είναι η επιβολή μιας συγκεκριμένης θρησκευτικής πίστης ή ακόμη η επιβολή της αθεϊστικής στάσης ζωής. Μάλιστα, η μη επιβολή θα έπρεπε λογικά να ενδιαφέρει τους ίδιους τους θρησκευόμενους, αφού η θρησκευτική πίστη δεν μπορεί να είναι προϊόν καταναγκασμού, αλλά συνειδητής επιλογής. Το γεγονός ότι αυτό κάποτε παραβλέπεται, σχετίζεται ίσως με το ότι η επιβολή εξασφαλίζει σε κάποιους σημαντικά οφέλη: έχουν εξασφαλισμένο κοινό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα έσοδα και τις δυνατότητες χειραγώγησης σε διάφορα ζητήματα.

Δεν είναι τυχαίο που η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ έχουν επανειλημμένα απορρίψει το αίτημα του διαχωρισμού Εκκλησίας - Κράτους. Τα δύο κόμματα αρνήθηκαν ακόμη και να συζητήσουν την πρόταση του ΚΚΕ, κατά την τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος, το οποίο πρότεινε να καταργηθεί το άρθρο 3 και να αναθεωρηθούν τα υπόλοιπα σχετικά.

Στην ίδια αντίληψη, της άρνησης δηλαδή του διαχωρισμού βρίσκονται στην ουσία οι προτάσεις εκείνες που κάνουν λόγο για «αναθεώρηση» των σχέσεων της Εκκλησίας με το Κράτος ή για «νέο πλαίσιο» στη λογική των επιμέρους ρυθμίσεων, αφού μπορεί, σε κάποιους τομείς, αποσπασματικά, να αλλάξουν μερικά πράγματα, αλλά σε καμιά περίπτωση δε θα θίγουν τον πυρήνα της διαπλοκής της Εκκλησίας με το Κράτος.

Γι' αυτό ο δεσμός των συμφερόντων που ενώνει την ηγεσία της Εκκλησίας με την εκάστοτε κυβέρνηση και το Κράτος πρέπει να λυθεί, με τρόπο σταθερό και ξεκάθαρο. Ενδιάμεσες, μεσοβέζικες ρυθμίσεις δε λύνουν το πρόβλημα. Είναι προς το συμφέρον του λαού, και τωv ίδιων των θρησκευόμενων, του ίδιου του λαϊκού κλήρου, να αγωνιστούν για τον πλήρη διαχωρισμό Εκκλησίας και Κράτους.