Associated Press

Ο ρωσικός αγωγός φυσικού αερίου

Νέα συνάντηση «διαχείρισης της κρίσης» αναμενόταν να έχουν, αργά χτες βράδυ, Ρώσοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι για τον καθορισμό της τιμής του φυσικού αερίου, που προκάλεσε τις τελευταίες μέρες σοβαρή διμερή κρίση με συνέπειες και στις χώρες της ΕΕ. Η διακοπή της ροής αερίου για την ουκρανική αγορά εξακολουθούσε, ωστόσο η «Γκάζπρομ» ανακοίνωσε ότι η προμήθεια των ευρωπαϊκών αγορών «αποκαταστάθηκε πλήρως», ενώ επανέλαβε την κατηγορία προς την ουκρανική «Ναφτογκάζ» ότι «κλέβει» αέριο που προορίζεται για την ΕΕ. Οι αρχές Αυστρίας και Ουγγαρίας ανακοίνωσαν επιστροφή στα φυσιολογικά επίπεδα αερίου στους αγωγούς τους, ενώ η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία και η Σλοβακία έβλεπαν το πρόβλημα της μείωσης της πίεσης στα δικά τους δίκτυα αγωγών να εξομαλύνεται. Το Κίεβο, στο μεταξύ, διέψευδε ότι «έκλεψε» αέριο αξίας 25 εκατ. δολαρίων. Σήμερα, Τετάρτη, το ζήτημα αναμένεται να συζητηθεί στην ΕΕ, που κόπτεται περισσότερο από κάθε άλλον για την κρίση: Οι χώρες-μέλη της είναι οι βασικοί πελάτες όσον αφορά στο ρωσικό αέριο και η κρίση, μεσούντος του χειμώνα, την «πλήττει».

Η σημερινή ηγεσία στο Κίεβο συνεχίζει να προβάλλει μια εικόνα «θύματος», υποστηρίζοντας πως «τιμωρείται» διότι επιχειρεί να ανεξαρτητοποιηθεί από τη ρωσική σφαίρα επιρροής και να εισέλθει στις ευρωατλαντικές δομές (ΝΑΤΟ, ΕΕ). Εμμένει ωστόσο στη θέση ότι διαθέτει το «δικαίωμα», βάσει των υπαρχουσών συμβάσεων, να αφαιρέσει μέρος του αερίου που διαμετακομίζεται μέσω των δικών της αγωγών και θα το κάνει εάν η θερμοκρασία πέσει κάτω από τους -3 βαθμούς Κελσίου.

Αν και τη διένεξη φαινομενικά προκαλεί η τιμή που χρεώνει στην Ουκρανία η Ρωσία για το αέριο και η «εναρμόνισή της με τις τιμές της αγοράς» - από τα 50 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα στα 230, καθώς η μέση τιμή στην ΕΕ είναι 240 δολάρια -, η ουσία της αφορά στον έλεγχο επί των ενεργειακών πόρων που θα καταλήγουν στην ΕΕ. Η «Ντόιτσε Βέλε» σχολιάζει ότι αν το θέμα ήταν αυστηρά οικονομικό, θα είχε λυθεί εδώ και καιρό: Και οι δύο χώρες έχουν συμφέρον να «αρμέγουν» τις πλούσιες χώρες. Ωστόσο, το πρόβλημα προκαλεί η προσπάθεια γεωπολιτικού ελέγχου του περιβάλλοντος της Ρωσίας και η «αποκοπή» της από την Ευρώπη. Οπως το είχε θέσει ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Προέδρου Κάρτερ, ειδήμων επί θεμάτων εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ και καθόλου τυχαία ένας από τους βασικούς υποστηρικτές των Τσετσένων στην Αμερική -- ποιος άλλος; -, ο Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, όποιος ελέγχει την Ουκρανία ελέγχει την έξοδο της Ρωσίας στο δυτικό κόσμο.

Η Μολδαβία έχει επίσης πρόβλημα, καθώς η Ρωσία της έκοψε το αέριο λόγω της άρνησής της να πληρώνει 160 δολάρια τα 1.000 κυβικά μέτρα και ...ζητάει από την ΕΕ να μεσολαβήσει.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας από τους πρώτους που επισήμαναν το ζήτημα της «διαφοροποίησης» της προμήθειας αερίου - δηλαδή την «ανάγκη» μείωσης της ευρωπαϊκής «εξάρτησης» από τη Ρωσία - είναι ο Πολωνός πρωθυπουργός, Καζίμιερτς Μαρτσινκίεβιτς, που πρόβαλε τη θέση ότι αυτή ακριβώς πρέπει να γίνει ευρωπαϊκή «προτεραιότητα». Αυτό ακριβώς νουθέτησαν την ΕΕ να κάνει οι «Times» του Λονδίνου: «Να μειωθεί η εξάρτηση». Παρόμοια η εκτίμηση της «Ντι Βελτ», που κάλεσε τη νέα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ να «εξετάσει το ενδεχόμενο ανάπτυξης πυρηνικών εργοστασίων».

Αυτή είναι μια τοποθέτηση που συμπλέει απόλυτα με τις αμερικανικές επιδιώξεις: Η Ουάσιγκτον εξακολουθεί να κινείται με βάση ψυχροπολεμικές λογικές. Εξ ου και οι πολύχρωμες «επαναστάσεις» σε Γεωργία, Ουκρανία, Κιργιζία, και οι αποτυχημένες απόπειρες σε Λευκορωσία, Ουζμπεκιστάν.

Η «Γκάζπρομ», που ελέγχει το 16% των παγκόσμιων επιβεβαιωμένων αποθεμάτων αερίου και το 20% του παγκοσμίως παραγόμενου φυσικού αερίου, επιχειρεί να γίνει ένας «αποφασιστικός γεωοικονομικός παράγοντας». Οι Αμερικανοί έχουν συμφέρον να μην το επιτρέψουν, ειδικά αν, όπως δείχνει η πρόσφατη μετακίνηση του Γκέρχαρντ Σρέντερ από τη γερμανική καγκελαρία προς τις τάξεις της, αυτό σημάνει το σχηματισμό ενός «άξονα» Ρωσίας-Γερμανίας.

Ο «πόλεμος» της ενέργειας, για τον οποίο έκανε λόγο η «Μοντ», δεν έχει αρχίσει, αλλά είναι σαφές ότι η αστική τάξη της Ρωσίας θέλει να «επαναδιεκδικήσει» θέση μεγάλης διεθνούς δύναμης που θεωρεί ότι της «ανήκει». Υπάρχει ασφαλώς μια σημαντική διαφορά - η νέα κυρίαρχη τάξη στη Ρωσία κινείται με εντελώς σύμφωνες προς το ιμπεριαλιστικό σύστημα λογικές...