ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΚΟΥΛΕΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ

Οι καταστροφές έχουν αιτία

Ερώτηση του ΚΚΕ προς τον υπουργό Πολιτισμού για την τραγική κατάσταση μνημείων και Αρχαιολογικής Υπηρεσίας

Καταστροφικό και αναμενόμενο αποτέλεσμα της απαξίωσης της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας προς όφελος των εργολάβων του πολιτισμού, από όλες τις κυβερνήσεις και τη σημερινή, αποτελεί η επικίνδυνη κατάσταση του ενετικού φρουρίου Κούλε, στο λιμάνι του Ηρακλείου.

Αυτό τονίζει Ερώτηση του ΚΚΕ προς τον υπουργό Πολιτισμού, που υπογράφουν οι βουλευτές Βέρα Νικολαΐδου, Γιώργος Χουρμουζιάδης και Σταύρος Σκοπελίτης. Οι βουλευτές σημειώνουν πως το μνημείο έχει υποστεί «σημαντικές καταστροφές μετά και την τελευταία αποκόλληση νοτιοανατολικού τμήματος 10 τ.μ. του Ενετικού τείχους που σημειώθηκε πριν από περίπου ένα μήνα. Το γεγονός αυτό αποτελεί τραγικό αποτέλεσμα και συνέπεια όλων των πράξεων και παραλείψεων, για τις οποίες ευθύνονται πρώτα και κύρια η παρούσα κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά και οι προηγούμενες του ΠΑΣΟΚ».

Προσθέτουν ότι αυτή η μεγάλη ευθύνη δεν περιορίζεται μόνο στο συγκεκριμένο μνημείο. «Η χρόνια, πάγια τακτική της υποχρηματοδότησης των αρχαιολογικών υπηρεσιών (Εφορείες Αρχαιοτήτων), δίνοντάς τους χρήματα ίσα - ίσα για να καλυφθούν οι λειτουργικές τους ανάγκες (μισθοί και συντήρηση υπηρεσιών), αλλά ταυτόχρονα σπρώχνοντας τα έργα στήριξης ή αναστύλωσης των μνημείων στους εργολάβους είναι τα αίτια για τη σημερινή τραγική κατάληξη του Κούλε».

Συγκεκριμένα, οι βουλευτές σημειώνουν ότι οι Εφορείες Αρχαιοτήτων «υπολειτουργούν, οι εργαζόμενοι είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία όμηροι συμβάσεων του ένα μήνα, με άνισα επαγγελματικά δικαιώματα, άνισο μισθολόγιο. Το προσωπικό δεν επαρκεί για να καλύψει τις τεράστιες ανάγκες στο νομό, αλλά και σε όλο το νησί γενικότερα». Το Κούλε είναι «το πιο τρανταχτό παράδειγμα», αλλά προηγήθηκε η κατάρρευση τμήματος των ενετικών τειχών στην «Καινούργια Πόρτα» το περσινό καλοκαίρι, ενώ «υπάρχουν φωνές που καταγγέλλουν αμέλεια συντήρησης των χώρων» και στην Κνωσσό.

Λόγω της ανοχής τους σε αυτή την κατάσταση, ευθύνες έχουν και οι προϊστάμενοι των Εφορειών Αρχαιοτήτων, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οι Οργανισμοί Ανάπτυξης Ανατολικής και Δυτικής Κρήτης «και ειδικά οι υπεύθυνοι για τη συντήρηση των μνημείων της πόλης». «Τα μνημεία» υπογραμμίζεται στην Ερώτηση, «είναι περιουσία του λαού. Κανένας ιδιώτης - χορηγός ή εργολάβος δεν επιτρέπεται να παρεμβαίνει. Το κράτος οφείλει να τα προστατεύει και να τα διαφυλάξει για τις επόμενες γενιές, γιατί ο Πολιτισμός δεν είναι εμπόρευμα, ούτε βιομηχανία».

Τέλος, οι βουλευτές ρωτούν τον υπουργό αν θα χρηματοδοτηθούν άμεσα από τον κρατικό προϋπολογισμό οι πραγματικές ανάγκες των Εφορειών Αρχαιοτήτων, ώστε να αποκατασταθεί η ζημιά στο Κούλε και τα άλλα μνημεία και αν θα γίνουν άμεσα προσλήψεις μόνιμου προσωπικού σε όλες τις ειδικότητες «ώστε να καλυφθούν οι μεγάλες ανάγκες προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς».

Κιθαριστικά ταξίδια

Προσκεκλημένη σε σημαντικά μουσικά φεστιβάλ (Μεξικό, Βουλγαρία, Ρωσία, Ελλάδα) είναι η καταξιωμένη ελληνίδα κιθαρίστρια Εύα Φάμπα. Προσκλήθηκε στο 1^ο Διεθνές Φεστιβάλ Κλασσικής κιθάρας «Ramon Noble» (2-6/4) να διδάξει, να μετέχει στην κριτική επιτροπή του διαγωνισμού και να κλείσει το φεστιβάλ παρουσιάζοντας το κονσέρτο «FOR EVA» του Yiu-Kwong Chung, με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Πανεπιστημίου του Hidalgo και δίνοντας ρεσιτάλ σε πολλές πόλεις του Μεξικού. Στις 6/5 θα δώσει ρεσιτάλ στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Καλλιθέας, και στις 15 – 17/5 στο Διεθνές Φεστιβάλ Κιθάρας του Gotce Delchev, στη Βουλγαρία. Στις 22/5 θα βρεθεί στη Ρωσία, και θα ανοίξει το «9^ο Διεθνές Φεστιβάλ Κιθάρας Kaluga», («Ειρήνη και Kιθάρα»), παρουσιάζοντας το κονσέρτο του Μario Castelnuovo-Tedesco σε Ρε, op 99 με την ξακουστή Ρώσικη ορχήστρα δωματίου «Musica Viva».

Ο Ελύτης σκιτσογραφημένος

Ετσι είδε τον ποιητή ο σκιτσογράφος του «Ρ» Κώστας Γρηγοριάδης

Θεωρούσε την ποίηση ως τη μόνη οδό υπέρβασης του αναπόφευκτου γεγονότος της φθοράς και του θανάτου, τη μόνη οδό προς την «ανάσταση», δηλαδή την αθανασία. Ηταν τόση η ποιητική του «προίκα» που έμεινε «αθάνατος». Διαβάζουν τον μυριόκαλο λόγο του, γράφουν και μιλούν για εκείνον από τότε που έγινε «πολίτης τ' ουρανού». Και θα συνεχίσουν, στο διηνεκές. «Αθάνατος» έγινε ο αλησμόνητος Οδυσσέας Ελύτης, γιατί ήξερε πως «Ποίηση μόνον είναι/ Κείνο που απομένει. Ποίηση. Δίκαιη και/ ουσιαστική κι ευθεία/ (...)».

Στα δέκα χρόνια από το θάνατό του, γράφτηκαν και ειπώθηκαν πολλά για την Ποίησή του. Φέτος, με αφορμή τη δεκάχρονη απουσία του, δώδεκα σκιτσογράφοι τίμησαν τη μνήμη του, με ένα έργο ο καθένας. Πρόκειται για τους σκιτσογράφους: Γρηγοριάδη Κώστα, Δεμερτζόγλου Γιάννη, Ζαρβό Πέτρο, Κουντούρη Μιχάλη, Κουτσάντα Τάκη, Μαραγκό Πάνο, Μητρόπουλο Βασίλη, Μητόπουλο Κώστα, Ξένου Εφη, Ορνεράκη Σπύρου, Σταυρόπουλο Στάθη, Τζαμπούρα Μαρία. Τα δώδεκα σκίτσα εκδόθηκαν από το ΥΠΠΟ, σε ένα μικρό λεύκωμα με τίτλο «Δώδεκα σκιτσογράφοι για τον Οδυσσέα Ελύτη 10 χρόνια μετά». Το λεύκωμα συνοδεύεται με ένα μικρό φυλλάδιο με αποσπάσματα κειμένων και ποιημάτων του Ελύτη, καθώς και δυο CD με τη φωνή του ποιητή σε ποιήματά του.

Αφιέρωμα στον Δ. Μητρόπουλο

Στον κορυφαίο Ελληνα αρχιμουσικό και συνθέτη Δημήτρη Μητρόπουλο είναι αφιερωμένη η συναυλία που θα δώσει ο μουσικοσυνθέτης Μιχάλης Καρράς την Πέμπτη (8.30μμ), στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όπου θα παρουσιάσει το έργο του «Αφήγηση εν τη οδώ». Ερμηνεύει η Ορχήστρα Πατρών, πλαισιωμένη με μουσικούς της Ορχήστρας των Χρωμάτων, της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και της «Καμεράτα», υπό τη διεύθυνση του Αλέξανδρου Μυράτ. Σολίστ της συναυλίας θα είναι ο Βασίλης Τσαμπρόπουλος (πιάνο) και ο Ρενάτο Ρίπο (τσέλο). Κείμενα για τον Δημήτρη Μητρόπουλο και τον Μ. Καρρά θα διαβάσουν η ηθοποιός Κατερίνα Χέλμη και ο Αλέξης Κωστάλας.

Επαναπατρισμός αρχαιοτήτων

Σαράντα οκτώ αρχαία νομίσματα «επαναπατρίστηκαν» την περασμένη βδομάδα στην Ελλάδα από τη Σουηδία. Τα νομίσματα παρέδωσε στον υπουργό Πολιτισμού, Γ. Βουλγαράκη, ο Ελληνας πρέσβης στη Σουηδία, Ευάγγελος Καρόκης.

Τα νομίσματα προέρχονται από ανασκαφές του Σουηδικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στην Ασίνη της Αργολίδας το 1922. Είχαν μεταφερθεί στη Σουηδία, με σκοπό τη «συντήρηση και τη μελέτη» τους... όμως δεν επέστρεψαν στην Ελλάδα και έκτοτε θεωρήθηκαν απολεσθέντα! Το 1977 εντοπίστηκαν από την τότε διευθύντρια του Σουηδικού Ινστιτούτου της Αθήνας, καθηγήτρια Berit Wells, στο Πανεπιστήμιο του Lund, και δημοσιεύτηκαν το 1980.

Ο πρέσβης αναφέρθηκε και στην πρόσφατη διαμεσολάβηση της ελληνικής πρεσβείας στη Στοκχόλμη, σχετικά με επιστροφή αρχαιοτήτων που βρίσκονταν στη Σουηδία. Πρόκειται για τον επαναπατρισμό (2005) τεσσάρων μαρμάρινων θραυσμάτων και δύο μολύβδινων αντικειμένων, καθώς και ενός μαρμάρινου θραύσματος, προερχόμενου από επικρανίτιδα του Ερεχθείου. Το συγκεκριμένο θραύσμα παραμένει προσωρινά προς έκθεση στο Μεσογειακό Μουσείο Στοκχόλμης, αλλά σύντομα θα επιστρέψει στην Ελλάδα.

Νέες παραιτήσεις στο ΕΚΚ

Ξεκίνησε το αναμενόμενο «ντόμινο» παραιτήσεων στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, μετά την παραίτηση του προέδρου, Θ. Βαλτινού. Ο υπουργός Πολιτισμού, ζήτησε - και έλαβε - τις παραιτήσεις και δύο άλλων μελών του ΔΣ του ΕΚΚ (διορισμένων από τον Π. Τατούλη): του αντιπροέδρου, σκηνοθέτη Βασίλη Μαζωμένου και του κριτικού, Νίνου Φένεκ Μικελίδη.

Ωστόσο, ο υπουργός, με δηλώσεις δημιουργεί νέα προβλήματα στις χρηματοδοτήσεις από το ΕΚΚ παραγωγών, λέγοντας ότι «παγώνουν» και οι λιγοστές επιχορηγήσεις που ανακοίνωσε το ΕΚΚ, παραμονή της παραίτησης Βαλτινού. Πρόσθεσε, ότι σε δύο συναντήσεις με τον Θ. Βαλτινό, του ζήτησε να μην ανακοινώσει επιχορηγήσεις πριν ολοκληρωθούν οι επαφές του υπουργού με τους φορείς του κινηματογράφου, πράγμα που δεν έγινε.

Ενα διήμερο με το ολλανδικό ρεμπέτικο συγκρότημα «Palio Parea» πραγματοποιείται σήμερα και αύριο, στην «Αλλη Οχθη». Οι Ολλανδοί ρεμπέτες παρουσιάζουν τραγούδια των Μάρκου Βαμβακάρη, Βασίλη Τσιτσάνη, Ακη Πάνου κ.ά. και μελοποιήσεις ποιημάτων του Κωνσταντίνου Καβάφη. Στον ίδιο χώρο, 6-9/4 πραγματοποιείται αφιέρωμα στις λύρες: 6/4 Ζαχαρίας Σπυριδάκης (κρητική λύρα), 7/4 Γιάννης Κλαδάκης (δωδεκανησιακή λύρα), 8/4 Γιώργος Αμαραντίδης (ποντιακή λύρα), 9/4 Σωκράτης Σινόπουλος (πολίτικη λύρα).

Ο Μίλτος Πασχαλίδης επιστρέφει στο «Δίπλα στο Ποτάμι» (Λάμπρου Κατσώνη 189, Α. Ανάργυροι, 210-2610444) για παραστάσεις, στις 7-8 και 14-15 του Απρίλη. Μαζί του, το πρώτο διήμερο, ο Κώστας Λειβαδάς, με τον οποίο θα συμπαρουσιάσουν αγαπημένα τους κομμάτια. Παράλληλα, στο χώρο λειτουργεί έκθεση σκίτσων του Στάθη (Σταυρόπουλου) από τη συλλογή του «33 εικονογραφημένα τραγούδια».