Κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να συντηρηθεί το κλίμα της πολιτικής της προσέγγισης με την Τουρκία συνεχίζει να καταβάλλει η ελληνική κυβέρνηση, αγνοώντας την προκλητική τουρκική στάση έναντι της Κύπρου, αλλά και την κλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο που επιχείρησε η τουρκική κυβέρνηση το τελευταίο διάστημα. Το περασμένο Σάββατο η υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη συναντήθηκε με τον Τούρκο ομόλογό της στην Κωνσταντινούπολη, στον οποίο πρόσφερε «δώρα» κατευνασμού.

Τα «δώρα» της Αθήνας προς την Αγκυρα περιγράφονται αυτήν την περίοδο από την «κομψότητα» με την οποία αντιμετωπίζει η ελληνική κυβέρνηση τις τουρκικές αιτιάσεις για το Αιγαίο και το Κυπριακό. Αγνοώντας, λοιπόν, την τουρκική προκλητική στάση, η κυβέρνηση αυτό που φροντίζει είναι η συντήρηση μιας ψεύτικης εικόνας ήπιου κλίματος και προσέγγισης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, αφήνοντας περιθώρια για την ανέφελη πορεία της Τουρκίας στην ΕΕ.

Αυτό που αξιοποίησε επικοινωνιακά η κυβέρνηση από τη συνάντηση Μπακογιάννη - Γκιουλ είναι η συμφωνία για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ). Πρόκειται για Μέτρα τα οποία ανασύρθηκαν από τα διπλωματικά αρχεία, αφού και στο παρελθόν είχαν ανακοινωθεί με ανάλογους πανηγυρικούς τόνους.

«Επιβεβαιώσαμε την πολιτική βούληση για πρωτοβουλίες που θα ενισχύουν το κλίμα εμπιστοσύνης και θα περιορίσουν τις εντάσεις στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό», δήλωσε η Ντόρα Μπακογιάννη στην κοινή συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε μετά τη συνάντηση που είχε με τον Αμπντουλάχ Γκιουλ το περασμένο Σάββατο, τονίζοντας επίσης ότι «θα συνεχίσουμε να έχουμε και συναντήσεις και ουσιαστικές συζητήσεις» και ότι «μια πολιτική προσέγγισης είναι ο στόχος, αλλά και η εντολή που μας έδωσαν οι δύο λαοί μας». Οι δύο υπουργοί συμφώνησαν επίσης ότι θα πρέπει να συνεχιστεί η συνεργασία των δύο χωρών στους τομείς της ενέργειας, της οικονομίας και στον τραπεζικό τομέα, τομείς στους οποίους, όπως σημείωσε η υπουργός Εξωτερικών, έχουν γίνει σημαντικά βήματα. Η υπουργός επισήμανε ότι στη συνάντηση που είχε με τον Τούρκο ομόλογό της «δημιουργήσαμε το πλαίσιο ώστε να υπάρξουν αποτελέσματα προς το αμοιβαίο συμφέρον των δύο χωρών» και πρόσθεσε ότι στόχος είναι «να αξιοποιήσουμε τη δυναμική για να εμπεδώσουμε κλίμα εμπιστοσύνης στις διμερείς μας σχέσεις». Ο Αμπντουλάχ Γκιουλ, που χαρακτήρισε άκρως ωφέλιμη, με πολύ θάρρος και εγκαρδιότητα τη συζήτηση που είχε για «όλα τα θέματά μας» με την Ντόρα Μπακογιάννη, τόνισε την πολιτική βούληση της γείτονος να ενισχυθούν ακόμη περισσότερο οι διμερείς ελληνοτουρκικές σχέσεις. «Το ποτήρι με το νερό στις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι περισσότερο από μισογεμάτο και θα προσπαθήσουμε να το γεμίσουμε», είπε χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τα όσα ανακοινώθηκαν, τα ΜΟΕ που υιοθετήθηκαν είναι:

• Στο πλαίσιο του μνημονίου Παπούλια - Γιλμάζ του 1988, συμφωνήθηκε να υπάρχει μορατόριουμ στο Αιγαίο από 15 Ιούνη έως 15 Σεπτέμβρη, δηλαδή θα ισχύσει για ένα τρίμηνο, αντί του διμήνου που ήταν παλαιότερα.
• Συμφωνήθηκε να εγκατασταθεί απευθείας γραμμή επικοινωνίας μεταξύ των αρχηγών των ενόπλων δυνάμεων των δύο χωρών. Ο Τούρκος αρχηγός ΓΕΕΘΑ προσκάλεσε τον Ελληνα ομόλογό του να επισκεφθεί την Τουρκία και, όπως είπε ο κ. Γκιουλ, «διατυπώσαμε και οι δύο πλευρές την ικανοποίησή μας η επίσκεψη να πραγματοποιηθεί το συντομότερο δυνατό. Η ημερομηνία θα καθοριστεί στο εγγύς μέλλον».
• Για την απευθείας «κόκκινη γραμμή» μεταξύ των αεροπορικών στρατηγείων Λάρισας και Εσκί Σεχίρ ολοκληρώθηκαν οι τεχνικές εργασίες και υπογράφηκε συμφωνία την Παρασκευή. Η λειτουργία της θα αρχίσει την 1η Ιουλίου.
• Συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθούν αμοιβαίες επισκέψεις μεταξύ των αρχηγών του Λιμενικού των δύο χωρών.
• Αποφασίστηκε να πραγματοποιηθούν κοινές ασκήσεις για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών και η πρώτη αναμένεται το Νοέμβρη του 2006. Από ελληνικής πλευράς θα μετέχει η ΕΜΑΚ και από τουρκικής η αντίστοιχη υπηρεσία.
• Το φθινόπωρο προβλέπεται κοινή πολιτική άσκηση για τις φυσικές καταστροφές.
• Υπογράφτηκε συμφωνία για τη δημιουργία δεύτερης γέφυρας (Υψαλα - Κήποι) στον Εβρο και αποφασίστηκε να συσταθεί ομάδα ειδικών για τη λήψη μέτρων προκειμένου να ελεγχθούν οι πλημμύρες στον Εβρο.

Ωθηση προς την κυβέρνηση να προχωρήσει την πολιτική που προωθεί τη συνολική διευθέτηση των «διαφορών» στο Αιγαίο ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, επιχειρεί να δώσει το ΠΑΣΟΚ, επαναφέροντας συνεχώς στο προσκήνιο την πρότασή του για «νέα στρατηγική» στην εξωτερική πολιτική.

Αυτή την επιχείρηση ήρθε χτες να ενισχύσει με νέες του δηλώσεις ο Γ. Παπανδρέου, τόσο μετά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο του ΣΥΝ Αλ. Αλαβάνο, όσο και κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης των συντονιστών της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ. Ο Γ. Παπανδρέου ανέφερε ότι η ελληνική κυβέρνηση, στα πλαίσια της «νέας στρατηγικής», πρέπει να προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών υδάτων πριν την παραπομπή στο Δικαστήριο της Χάγης.

Είναι φανερό ότι στόχος του ΠΑΣΟΚ είναι η επανεκκίνηση των ελληνοτουρκικών συνομιλιών για το συνυποσχετικό για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, από το σημείο που είχαν σταματήσει πριν η κυβέρνηση Σημίτη χάσει τις εκλογές. Κάτι που, εξάλλου, παραδέχτηκε και χτες ο Γ. Παπανδρέου αναφέροντας: «Είμαι έτοιμος και εγώ και οι συνεργάτες μου, να συνεχίσουμε τη σε βάθος ενημέρωση, γιατί όσα είχαν επιτευχθεί, για το πού είχαμε φτάσει το 2004, πριν παραδώσουμε την κυβέρνηση στη ΝΔ, και που νομίζω αποδεικνύουν ακριβώς το έργο που είχε γίνει και το οποίο δε συνεχίστηκε, κακώς, απ' την κυβέρνηση της ΝΔ».

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία εκείνη την περίοδο είχαν οδηγήσει σε συμφωνία για ευθυγράμμιση του ελληνικού εναέριου χώρου με τα χωρικά ύδατα, σε μια «κλιμακωτή» επέκταση ανάλογα με τις «ιδιομορφίες» του Αιγαίου (από 6 μέχρι και 9 μίλια).

Ο Γ. Παπανδρέου χαιρέτισε «τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που ανακοινώθηκαν στην Κωνσταντινούπολη», τόνισε ότι «είναι χρήσιμα», τα χαρακτήρισε «ως ένα πρώτο βήμα σε μια στρατηγική», αλλά επισήμανε ότι «δεν επαρκούν».

Στο ίδιο μήκος κύματος με την κυβέρνηση, ο Γ. Παπανδρέου στήριξε την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, τονίζοντας ότι στη συζήτηση στην Ευρωπαϊκή Ενωση «ειπώθηκε το αυτονόητο ότι η Τουρκία πρέπει να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της και στο θέμα της Τελωνειακής Ενωσης».

Παράλληλα μετά τη συνάντηση του Γ. Παπανδρέου με τον Αλ. Αλαβάνο, οι αρχηγοί των δυο κομμάτων διαπίστωσαν ταύτιση απόψεων και διατύπωσαν κοινές θέσεις. Μίλησαν για την ...ανάγκη η ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει σ' ένα «νέο Ελσίνκι», αναφέροντας ότι πρέπει να υπάρξει διάλογος με την Τουρκία και παράλληλα να αξιοποιηθεί το Διεθνές Δίκαιο, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Στήριξαν, δηλαδή, τη συμφωνία του Ελσίνκι, που αναγνώριζε «συνοριακές διαφορές» ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία πέρα της υφαλοκρηπίδας και πρότειναν την «παραπομπή - πακέτο» στην επιδιαιτησία της Χάγης.