Και τούτο ισχύει τόσο για την ενσωματωμένη ανανήψασα Αριστερά - σοσιαλδημοκρατική ή πρώην κομμουνιστική - όσο και για τα διάφορα ποδηγετούμενα από την εξουσία κινήματα τύπου φόρουμ, ή ακόμη και για γνήσια αυθόρμητα κινήματα που δεν είναι ικανά να ξεφύγουν από το πλαίσιο της κυρίαρχης ιδεολογίας. Ακόμη και η φραστική χρησιμοποίηση του πληθυντικού με τη μορφή των «εναλλακτικών πολιτικών», αντί της ενικής ριζοσπαστικής εναλλακτικής επαναστατικής διεξόδου, είναι ενδεικτική αυτού του κενού.

Και αυτό το κενό καθίσταται δυσαναπλήρωτο τη στιγμή που η κομμουνιστική χειραφέτηση αποτελεί τη μόνη εφικτή εναλλακτική λύση για την οποία θα άξιζε τον κόπο να αγωνιστεί αυτή η γενιά, αποτελεί τη μόνη ελκτική εναλλακτική προοπτική τόσο απέναντι στην καπιταλιστική βαρβαρότητα που βιώνει, όσο και απέναντι σε ένα «υπαρκτό σοσιαλισμό», ούτως ή άλλως μιας άλλης εποχής, ο οποίος παρά τα όποια θετικά του στοιχεία, δε στάθηκε ικανός να εμπνεύσει, ούτε καν στις χώρες που επικράτησε, ένα κίνημα υποστήριξής του και κατά της καπιταλιστικής παλινόρθωσης. Ετσι, λοιπόν, καθήκον όσων δεν πρόδωσαν όλες τους τις ελπίδες όταν ηττήθηκε η καλύτερη από αυτές, καθήκον των κομμάτων όπως το ΚΚΕ, που με συνέπεια παλεύουν για το σοσιαλισμό, είναι να επαναφέρουν στο προσκήνιο το κομμουνιστικό μας μέλλον. Και μια από τις πτυχές αυτής της επαναφοράς είναι η υπενθύμιση των σχετικών καταχωνιασμένων θησαυρών των κλασικών.

Και μια από τις πλέον επώδυνες πτυχές αυτής της αντιστροφής υπήρξε αναμφίβολα η μετατροπή των μέσων για να οδηγηθεί η ανθρωπότητα στη χειραφέτηση σε αυτοσκοπό, ή, ακόμη χειρότερα, η ολοκληρωτική παραμόρφωση της προοπτικής της πανανθρώπινης χειραφέτησης, η οποία για τους κλασικούς ήταν εκείνη που αποτελούσε το «τέλος της προϊστορίας της ανθρωπότητας».

Με αυτόν τον τρόπο η εργατική τάξη, το κόμμα, η δικτατορία του προλεταριάτου, ή σοσιαλισμός, τα οποία δεν αποτελούσαν στη συλλογιστική των κλασικών παρά απαραίτητα μέσα, τα οποία όμως αν δεν κατατείνουν στην κομμουνιστική χειραφέτηση δεν έχουν κανένα απολύτως νόημα ύπαρξης, μετατράπηκαν σε αυτοσκοπούς. Με τον ίδιο τρόπο η πλέον ανθρωποκεντρική, απελευθερωτική θεωρία που υπήρξε ποτέ, εμφανίζεται σαν κατασταλτική, κρατικίστικη, ανελεύθερη.

Ετσι, το όραμα της χειραφέτησης της κοινωνικής ατομικότητας, που πρότασσαν οι κλασικοί, καταχωνιάστηκε παρόλο που οι ίδιοι, όπως μας εξηγεί ο Ενγκελς, ακριβώς χάρη σε αυτό επέμεναν να αυτοαποκαλούνται «κομμουνιστές» και όχι «σοσιαλδημοκράτες». Ας υπενθυμίσουμε, λοιπόν, επιγραμματικά το περιεχόμενο αυτού του οράματος, το οποίο σε αντίθεση με εκείνα των ουτοπικών σοσιαλιστών που προηγήθηκαν, δε στηρίζεται «καθόλου σε ιδέες, σε αρχές που εφευρέθηκαν ή ανακαλύφθηκαν από τούτο ή εκείνον τον αναμορφωτή του κόσμου, (αλλά) αποτελεί τη γενική έκφραση πραγματικών σχέσεων της πάλης των τάξεων, που υπάρχει στην πραγματικότητα της ιστορικής κίνησης που συντελείται μπρος στα μάτια μας»^2, ή διαφορετικά αποτελεί «την πραγματική κίνηση που καταργεί τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων»³.

Ο κομμουνισμός, βασίλειο της ελευθερίας, «αρχίζει στην πραγματικότητα εκεί που παύει η εργασία να υπαγορεύεται από ανάγκη και από εξωτερική σκοπιμότητα. Βρίσκεται επομένως από αυτή τη φύση του πράγματος πέρα από τη σφαίρα της καθαυτό υλικής παραγωγής»^5.

Κομμουνισμός σημαίνει, «η ελεύθερη ανάπτυξη των ατομικοτήτων και όχι πια η μείωση του αναγκαίου χρόνου εργασίας για να παραχθεί υπερεργασία (να) γίνεται ο σκοπός της παραγωγής»^6, σημαίνει «περιορισμό σ' ένα ελάχιστο της αναγκαίας εργασίας όλης της κοινωνίας, κάτι που επιτρέπει την καλλιτεχνική, επιστημονική κλπ. μόρφωση των ατόμων χάρη στον ελεύθερο αξιοποιήσιμο χρόνο και στα μέσα που θα έχουν δημιουργηθεί»⁷.

«Κάθε μέρα να είναι Κυριακή»¹⁰αυτό σημαίνει κομμουνισμός.

Γι' αυτόν άλλωστε το λόγο για να επιτευχθεί ο κομμουνισμός συνιστά «απόλυτα αναγκαία πραγματική προϋπόθεση», «μια μεγάλη ανάπτυξη της παραγωγικής δύναμης, ένα υψηλό βαθμό ανάπτυξής της», - μια προϋπόθεση που υπάρχει στην εποχή μας - διαφορετικά «η στέρηση θα γίνονταν απλώς γενική και με τη φτώχεια θα ξανάρχιζε ο αγώνας για τα αναγκαία και θα αναπαράγονταν αναγκαστικά όλες οι παλιές βρωμιές»^12.

Αυτή υπήρξε η διδασκαλία των κλασικών και αυτήν καλούμαστε να αποκαταστήσουμε και να εμπλουτίσουμε όσοι επιμένουμε κομμουνιστικά.

Παραπομπές

1. Βλέπε Λένιν, Κράτος και Επανάσταση, Απαντα, οπ., τόμος 33, σελ. 81 και 98

2. Καρλ Μαρξ, Φρίδριχ Ενγκελς, Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος, Εκδόσεις «Οδηγητής», 1986, σελ. 55

3. Καρλ Μαρξ, Φρίδριχ Ενγκελς, Η γερμανική ιδεολογία, εκδόσεις «Gutenberg», τόμος πρώτος, σελίδα 80

4. Καρλ Μαρξ, Οικονομικά και Φιλοσοφικά Χειρόγραφα, Εκδόσεις «Γλάρος», 1975, σελίδα 95

5. Καρλ Μαρξ, Το Κεφάλαιο, Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», τόμος 3, σελ. 1007

6. Karl Marx, Grundrisse de 1857-1858, Editions Sociales, 1980, τόμος δεύτερος, σελ. 193

7. Στο ίδιο, σελ. 193

8. Καρλ Mαρξ, Φρ. Ενγκελς, Η Γερμανική Ιδεολογία, ό.π., τόμος πρώτος, σελ. 80

9. Καρλ Μαρξ, Οικονομικά και Φιλοσοφικά Χειρόγραφα, ό.π., σελ. 126

10. Λουί Αλτουσέρ, Το μέλλον διαρκεί πολύ - Τα γεγονότα - Αυτοβιογραφίες, Εκδόσεις «Ο Πολίτης», 1992, σελ. 373

11. Καρλ Μαρξ, Φρίδριχ Ενγκελς, Η γερμανική ιδεολογία. Ο.π. τόμος πρώτος, σελίδα 81

12. Στο ίδιο, σελίδα 81

ΣΗΜ.: Τα άρθρα συνεργατών μας απηχούν τις απόψεις τους