ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Κέρδη βαμμένα στο αίμα των λαών

Οι πολεμικές βιομηχανίες συνεχίζουν το ράλι των κερδών από τα νέα οπλικά συστήματα που παράγουν για τις ανάγκες της Νέας Τάξης

Παπαγεωργίου Βασίλης

Οι πολεμικές βιομηχανίες είναι οι κερδισμένες από τη νέα κούρσα των εξοπλισμών που καθοδηγείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Για έβδομο στη σειρά τρίμηνο, η μεγαλύτερη πολεμική βιομηχανία του κόσμου, η αμερικανική «Λόκχιντ Μάρτιν» αύξησε τα κέρδη της με εντυπωσιακούς ρυθμούς. Συγκεκριμένα, τα κέρδη της το τρίμηνο Ιούλη - Σεπτέμβρη σημείωσαν αύξηση κατά 47%. Εφτασαν, δηλαδή, τα 629 εκατομμύρια δολάρια, έναντι 427 εκατομμυρίων δολαρίων το αντίστοιχο τρίμηνο του 2005.

Μάλιστα, όπως δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Ρόμπερτ Στίβενς, η κερδοφορία θα συνεχιστεί με τους ίδιους ρυθμούς και τα επόμενα τρίμηνα, αφού η «Λόκχιντ» πήρε νέες παραγγελίες για πολεμικά πλοία και αεροπλάνα τόσο από τον αμερικάνικο στρατό, όσο και από άλλες χώρες.

«Χρονιά - χρυσωρυχείο είναι το 2006 για τις Ηνωμένες Πολιτείες, όσον αφορά στις πωλήσεις των όπλων τους στο εξωτερικό. Τα ποσά των συμβολαίων, τα οποία έχουν υπογράψει οι ΗΠΑ με τις ξένες κυβερνήσεις, φτάνουν σε επίπεδα - ρεκόρ και ξεπερνούν μέχρι τώρα τα 16,8 δισεκατομμύρια ευρώ», σημειώνει ο Ντέιβιντ Ρόμπερτσον στη βρετανική εφημερίδα «Τάιμς».

Σε σύγκριση με το 2005, η αξία των αμερικανικών εξαγωγών όπλων παρουσιάζει αύξηση 76%. Ο Βρετανός δημοσιογράφος σημειώνει ότι τους επόμενους τέσσερις μήνες είναι πολύ πιθανόν το ποσοστό να μεγαλώσει περισσότερο. Ηδη, οι εξαγωγές αμερικανικών όπλων συγκρίνονται με εκείνες του 1993, όταν σημειώθηκε ρεκόρ πωλήσεων, μετά το τέλος του πρώτου πολέμου στον Περσικό. Τότε, που πολλές χώρες έσπευσαν να αγοράσουν το αμερικανικό σύστημα «Πάτριοτ», αφού το είδαν να χρησιμοποιείται στις επιχειρήσεις κατά του Ιράκ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ινστιτούτου SIPRI της Στοκχόλμης, οι πωλήσεις των 100 μεγαλύτερων επιχειρήσεων του κλάδου παρουσίασαν, κατά τη διάρκεια του 2004, άνοδο κατά 15%. Ετσι, συνεχίστηκε η ανοδική πορεία που άρχισε τη δεκαετία του '90. Η αξία των πωλήσεων όπλων (από τις 100 μεγαλύτερες πολεμικές βιομηχανίες) ήταν 268 δισεκατομμύρια δολάρια. Η βιομηχανία όπλων χαρακτηρίζεται από την έντονη συγκεντροποίηση του κεφαλαίου, αφού οι εξαγορές και οι συγχωνεύσεις συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό εδώ και μια δεκαετία, είτε σε εθνικό, είτε σε διεθνές επίπεδο. Ως αποτέλεσμα, το μερίδιο των 5 μεγαλύτερων εταιρειών στον κόσμο, στις συνολικές πωλήσεις όπλων, από το 1990 ως σήμερα, αυξήθηκε από 22% σε 44%.

Το 2004, πρώτη σε πωλήσεις πολεμική βιομηχανία στον κόσμο ήταν η γνωστή αμερικάνικη "Boeing" με πωλήσεις 27.500 εκατομμυρίων δολαρίων και καθαρά κέρδη 1.872 εκατομμύρια δολάρια. Δεύτερη, η επίσης αμερικάνικη "Lockheed Martin" με πωλήσεις 26.400 εκατομμυρίων δολαρίων και κέρδη 1.266 εκατομμύρια δολάρια. Τρίτη, η αμερικάνικη "Northrop Grumman" με πωλήσεις 25.970 εκατομμυρίων δολαρίων και κέρδη 1.084 εκατομμύρια δολάρια. Τέταρτη ήταν η βρετανική "ΒΑΕ Systems" με πωλήσεις 19.840 εκατομμυρίων δολαρίων και με ζημιές (λόγω των μεγάλων εξαγορών που έκανε) 855 εκατομμύρια δολάρια. Τέλος, στην πέμπτη θέση βρίσκεται η αμερικανική "Raytheon" με πωλήσεις 17.150 εκατομμυρίων ευρώ και κέρδη 417 εκατομμύρια ευρώ.

Ο πόλεμος - «σόου»

Οι εντολές προς έγκριση στο αμερικανικό Κογκρέσο για πωλήσεις όπλων στο εξωτερικό είναι αυξημένες σε σύγκριση με προηγούμενες χρονιές. Μια από τις αιτίες αυτής της εξέλιξης βρίσκεται και στην αύξηση της τιμής του πετρελαίου, γεγονός που αύξησε τα κέρδη των πετρελαιοπαραγωγών χωρών, οι οποίες διαθέτουν ένα μέρος τους για την ενίσχυση του οπλοστασίου τους.

Χαρακτηριστική περίπτωση η Σαουδική Αραβία που συμφώνησε τον περασμένο Ιούλη σε ένα συμβόλαιο αξίας 2,25 δισεκατομμυρίων ευρώ, προκειμένου να αναβαθμίσει τα άρματα μάχης τύπου «Αμπραμς» που διαθέτει και σε ένα άλλο συμβόλαιο αξίας 4,5 δισ. ευρώ για την αναβάθμιση του εξοπλισμού της Εθνοφρουράς.

Φυσικά, τα πολεμικά μέτωπα του Αφγανιστάν και του Ιράκ έχουν πολύ σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της παραγωγής και του εμπορίου των όπλων διεθνώς.

Ενδιαφέρον, όμως, παρουσιάζουν οι εκτιμήσεις ειδικών αναλυτών ότι οι πωλήσεις όπλων αυξάνονται ύστερα από έναν πόλεμο, καθώς οι κυβερνήσεις έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν μέσα από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις νέα οπλικά συστήματα.

Οπως έγινε στο πρώτο πόλεμο του Ιράκ. «Οι πόλεμοι λειτουργούν σαν διαφημιστικά σόου προς τον υποψήφιο αγοραστή και καταγράφεται αύξηση στις πωλήσεις, γιατί αρκετά κράτη θέλουν να αγοράσουν τα αμερικανικά όπλα, τα οποία τους εντυπωσίασαν στα πεδία των μαχών», επισήμανε στο πρακτορείο «Ρόιτερς» αμερικανική κυβερνητική πηγή.

Δεν είναι τυχαίο ότι πολλές φορές οι αμερικανικές δυνάμεις, κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεών τους, παρουσιάζουν σε «ζωντανή σύνδεση» τη χρήση των νέων οπλικών συστημάτων τους. Αυτό στον πρώτο πόλεμο του Κόλπου έγινε κατά κόρον με τη χρήση των πυραύλων «Πάτριοτ». Η αύξηση των παραγγελιών για την αγορά τέτοιων πυραύλων απ' όλο τον κόσμο ήταν εντυπωσιακή.

ENRON - ΚΑΤΑΔΙΚΗ Σε 24 χρόνια και 4 μήνες φυλάκιση καταδικάστηκε ο πρώην διευθύνων σύμβουλος και κορυφαίο στέλεχος της «Enron», Τζεφ Σκίλινγκ, για τη συμμετοχή του στο μεγαλύτερο οικονομικό σκάνδαλο στην ιστορία των ΗΠΑ. Η «Enron», που ήταν κάποτε η έβδομη μεγαλύτερη επιχείρηση των ΗΠΑ, χρεοκόπησε το Δεκέμβρη του 2001, υπό το βάρος χρεών ύψους 31,8 δισ. δολαρίων. Η κατάρρευσή της οδήγησε 21.000 ανθρώπους στην ανεργία.

ΒΡ - ΚΕΡΔΗ Ετος ρεκόρ υπήρξε το 2005 για τα κέρδη της ΒΡ, τα οποία αυξήθηκαν κατά 25%, στα 19,314 δισ. δολάρια. Παρότι ο βρετανικός κολοσσός ανακοίνωσε χθες άλμα 58% στα καθαρά κέρδη του για το τρίτο τρίμηνο, το αποτέλεσμα δεν υπήρξε ανάλογο των προσδοκιών. Τα κέρδη διαμορφώθηκαν στα 6,975 δισ. δολάρια, χάρη στην εκτίναξη των τιμών του «μαύρου χρυσού», αλλά και στις πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων του.

ΡΩΣΙΑ - SHELL Στα δικαστήρια θα λυθούν οι διαφορές μεταξύ της ρωσικής κυβέρνησης και της μεγάλης πετρελαϊκής εταιρείας SHELL, η οποία συμμετέχει στην «αξιοποίηση» των πετρελαϊκών αποθεμάτων στη Σαχαλίνη. Η κυβέρνηση της Ρωσίας κατηγορεί τη SHELL ότι παραβίασε τη συμφωνία και έχει προκαλέσει, μεταξύ άλλων, μεγάλη οικολογική καταστροφή στην περιοχή των πηγών. Η συμφωνία για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων στη Σαχαλίνη ήταν από τις μεγαλύτερες ως προς την αξία της, αφού υπολογίζεται ότι η SHELL θα καταβάλει περίπου 22 δισ. δολάρια.