Ενα νέο ξεκίνημα κάνει η "Συνδικαλιστική Αγωνιστική Κίνηση Δικηγόρων Αθήνας" (ΣΑΚΔΑ). Ενα ξεκίνημα, με επικεφαλής του συνδυασμού και υποψήφιο πρόεδρο στις προσεχείς εκλογές του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας τον Βασίλη Δημόπουλο, εκπρόσωπο της νεότερης γενιάς των μαχόμενων δικηγόρων. Μακριά από τη λογική και τη νοοτροπία των "μόνιμων και ισόβιων" συνδικαλιστών που αναλαμβάνουν, ως εξ επαγγέλματος, τη "σωτηρία" των δικηγόρων, η ΣΑΔΚΑ φιλοδοξεί μετά τις εκλογές να παλέψει από καλύτερες θέσεις, για τα προβλήματα του δικηγορικού κόσμου, για να αντιμετωπιστεί η κυβερνητική πολιτική υπαλληλοποίησης και εξόντωσης των δικηγόρων με μικρά και μεσαία εισοδήματα. Η ΣΑΔΚΑ είναι, επίσης, αντίθετη με τη νοοτροπία εκείνων των δικηγόρων που χρησιμοποιούν τη συνδικαλιστική τους θέση ως εφαλτήριο για να δημιουργήσουν καριέρα σε άλλους χώρους έξω από τη μαχόμενη δικηγορία.

Ο Βασίλης Δημόπουλος είναι γνωστός στους δικηγόρους για τους αγώνες του για τα προβλήματα του δικηγορικού κλάδου. Γεννήθηκε στη Φολόη Πύργου Ηλείας. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Ασκεί τη μαχόμενη δικηγορία από το 1978, ενώ παράλληλα έχει ασχοληθεί με θεσμικά ζητήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της εκλογικής νομοθεσίας, αρθρογραφώντας γι' αυτά τα θέματα σε εφημερίδες και περιοδικά.

Μαζί του συζητήσαμε για τις επικείμενες εκλογές στο ΔΣΑ, τα προβλήματα των μαχόμενων δικηγόρων, το παρόν και το μέλλον του δικηγορικού κλάδου.

- Σε 35 μέρες διεξάγονται εκλογές στο μεγαλύτερο επιστημονικό σύλλογο της χώρας, το ΔΣΑ. Τι σηματοδοτούν αυτές οι εκλογές για το δικηγορικό κόσμο και ποια είναι η σημασία τους;.

- Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι οι προσεχείς δικηγορικές εκλογές πραγματοποιούνται σε τραγικές συνθήκες για τους μαχόμενους δικηγόρους. Για όλους εκείνους τους δικηγόρους με μικρά και μεσαία εισοδήματα, εναντίον των οποίων έχει εξαπολυθεί τα τελευταία χρόνια μια συστηματική επίθεση, που στοχεύει στη βίαιη αποβολή τους από το δικηγορικό σώμα.

Ο κλάδος των δικηγόρων διέρχεται περίοδο βαθιάς και πολύπλευρης κρίσης, αποτέλεσμα της γενικότερης κυβερνητικής πολιτικής και των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων που αυτή εξυπηρετεί. Η κρίση αυτή πλήττει την εργατική τάξη, τους εργαζόμενους και τα μεσαία στρώματα, στα οποία συμπεριλαμβάνεται η συντριπτική πλειοψηφία των δικηγόρων. Οι συνέπειες για τους δικηγόρους είναι οδυνηρές, όπως θα φανεί και στη συνέχεια.

Ταυτόχρονα, στο χώρο της Δικαιοσύνης, εμφανίζονται εξελίξεις σε ακόμη πιο συντηρητική κατεύθυνση, με έντονα φαινόμενα αυταρχισμού, ενώ καθίσταται δυσκολότερη η πρόσβαση του απλού πολίτη στη Δικαιοσύνη και στις υπηρεσίες που αυτή προσφέρει.

- Ποιες είναι αυτές οι εξελίξεις, που έχουν επιπλέον επιδεινώσει την κατάσταση στο χώρο της μαχόμενης δικηγορίας;

- Είναι, κυρίως, οι κυβερνητικές πολιτικές, που από χρόνια εφαρμόζονται στην κατεύθυνση αναδιανομής του εθνικού εισοδήματος σε βάρος των οικονομικά ασθενέστερων στρωμάτων στα πλαίσια του "οικονομικού συντάγματος", δηλαδή του προγράμματος σύγκλισης των οικονομιών των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι διεργασίες αυτές, όπως είναι επόμενο, έχουν προκαλέσει αρνητικές συνέπειες για τους χιλιάδες δικηγόρους των μικρών και μεσαίων στρωμάτων.

- Ωστόσο, τα τελευταία τρία χρόνια οι κυβερνήσεις έχουν πάρει συγκεκριμένα μέτρα, που αφορούν τους δικηγόρους. Ποιες είναι οι επιπτώσεις αυτών των κυβερνητικών μέτρων στο χώρο σας;

- Πράγματι, οι κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων πήραν μια σειρά μέτρα που συνετέλεσαν στη συρρίκνωση των μικρομεσαίων στρωμάτων και των αυτοαπασχολούμενων, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι μαχόμενοι δικηγόροι.

Ιδιαίτερα, την προηγούμενη τριετία, είχαμε νομοθετικές ρυθμίσεις για το φορολογικό, το ασφαλιστικό και άλλα ζητήματα. Ετσι, με το φορολογικό νόμο, καθιερώθηκαν τα λεγόμενα αντικειμενικά κριτήρια, τα οποία, τελικά, λειτουργούν σε όφελος των ολίγων μεγαλοδικηγόρων και σε βάρος των πολλών, χωρίς να περιορίζεται το μεγάλο τμήμα της φοροδιαφυγής που πραγματοποιούν τα μεγάλα δικηγορικά γραφεία. Και αυτό συμβαίνει, επειδή οι περισσότεροι δικηγόροι φορολογούνται για εισοδήματα που δεν πραγματοποιούν, αφού το ύψος των κριτηρίων είναι υψηλότερο των πραγματικών τους εισοδημάτων. Αντίθετα, οι δικηγόροι με τα μεγάλα εισοδήματα ευνοούνται από τις ρυθμίσεις και, ουσιαστικά, φοροαπαλλάσσονται. Από την άλλη, με τις ρυθμίσεις για το ασφαλιστικό, επιβαρύνονται με δυσβάστακτες εισφορές οι νέοι κυρίως δικηγόροι, ενώ στο πλαίσιο της ακολουθούμενης κυβερνητικής πολιτικής για την κοινωνική ασφάλιση, οδηγείται σε χρεοκοπία ο συνταξιοδοτικός φορέας των δικηγόρων, που είναι το Ταμείο Νομικών.

- Μιλήσατε προηγούμενα για υπαλληλοποίηση των δικηγόρων...

- Τα μέτρα που αναφέραμε (φορολογικό, ασφαλιστικό), καθώς και άλλα που αφορούν την επαγγελματική στέγη, την κάλυψη του ασφαλιστικού κινδύνου των δικηγόρων κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους, την άρση των περιορισμών εγκατάστασης αλλοδαπών δικηγόρων στα πλαίσια σχεδίου οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι τροποποιήσεις βασικών Κωδίκων, που, όχι μόνο δεν επιταχύνουν τις διαδικασίες απονομής της Δικαιοσύνης, αλλά την επιβραδύνουν και ροκανίζουν το χρόνο δικηγόρων και διαδίκων, είχαν ως τελικό αποτέλεσμα να οδηγηθούν χιλιάδες δικηγόροι βίαια έξω από το δικηγορικό σώμα. Παράλληλα, ένα μεγάλο τμήμα δικηγόρων εξωθείται στην υπαλληλοποίηση ή ασκεί περιθωριακή δικηγορία στη σκιά των δικηγορικών μεγαλογραφείων και επιχειρήσεων.

- Μπροστά σ' αυτήν την κατάσταση, τι στάση κράτησε ο δικηγορικός κόσμος;

- Οι μαχόμενοι δικηγόροι, μπροστά στον κίνδυνο επαγγελματικής τους εξουθένωσης, εξέφρασαν την τελευταία τριετία την αγανάκτησή τους με κινητοποιήσεις και αποχές, που, όμως, οδηγήθηκαν σε εκφυλισμό και σε έλλειψη θετικών αποτελεσμάτων. Την αποκλειστική ευθύνη γι' αυτή την κατάσταση φέρει η απερχόμενη διοίκηση του ΔΣΑ και ιδιαίτερα οι παρατάξεις που συγκροτούν και νέμονται το προεδρείο του συλλόγου μας. Η διοίκηση του ΔΣΑ στάθηκε αντίθετη σ' αυτές τις κινητοποιήσεις, δεν τις καθοδήγησε, δε διατύπωσε καθαρές θέσεις και αιτήματα, δεν κλιμάκωσε τις μορφές του αγώνα και δεν πίστεψε στη νικηφόρα έκβασή του.

Ακόμη, δεν ανέπτυξε καμία πρωτοβουλία για συντονισμό των αγώνων των δικηγόρων με τους αντίστοιχους των άλλων μικρομεσαίων επαγγελματιών και των άλλων εργαζομένων. Συνεπώς, όλες οι δυνάμεις του Προεδρείου φέρουν την αποκλειστική ευθύνη για την απαράδεκτη αυτή κατάσταση που επικρατεί στο σύλλογο.

- Υπάρχει διέξοδος στα προβλήματα, που αντιμετωπίζουν σήμερα οι μαχόμενοι δικηγόροι;

- Είναι αυτονόητο, από όσα αναφέραμε, ότι χρειάζεται μια διοίκηση στο ΔΣΑ που θα πει τα πράγματα με τ' όνομά τους και θα είναι διατεθειμένη να αντιμετωπίσει αγωνιστικά αυτή την κυβερνητική πολιτική, διατυπώνοντας καθαρές θέσεις και αιτήματα υπέρ των πληττόμενων δικηγόρων και κινητοποιώντας τα μέλη του συλλόγου σε αυτή την κατεύθυνση. Αντίθετα, η απερχόμενη διοίκηση, ουσιαστικά, ταυτίστηκε και συνέπλευσε με την κυβερνητική πολιτική.

Η ΣΑΚΔΑ, όλο το διάστημα της τριετίας, στις γενικές συνελεύσεις του συλλόγου, με τον σύμβουλό της Γιάννη Γουσέτη στο ΔΣ και με την παρουσία της στα δικαστήρια, διατύπωσε σταθερές θέσεις αντίστασης στις κυβερνητικές επιλογές και προτάσεις διεκδίκησης υπέρ των συμφερόντων των δικηγόρων με μικρά και μεσαία εισοδήματα. Προσπάθησε, στο μέτρο των δυνατοτήτων της, να επηρεάσει τις εξελίξεις σε θετική κατεύθυνση.

- Αυτός ο δυσμενής συσχετισμός, που επικρατεί σήμερα στη διοίκηση του ΔΣΑ, θα μπορούσε να ανατραπεί;

- Η ΣΑΚΔΑ πιστεύει ότι η κατάσταση που επικρατεί και ο δυσμενής συσχετισμός δυνάμεων στο ΔΣΑ μόνο δεινά έχουν να επιφέρουν στον κλάδο. Απαιτείται και μετά από τις εκλογές να ανατραπεί το συνδικαλιστικό κατεστημένο του συλλόγου, που, παρά τις όποιες διαφοροποιήσεις των δυνάμεων που το αποτελούν, υπηρετεί τις κυβερνητικές επιλογές και ενδιαφέρεται περισσότερο για πολιτικές και άλλες καριέρες.

Είναι ανάγκη να υπάρξει μια προοπτική αντίστροφης πορείας και να εκφραστεί η κοινωνική πλειοψηφία των δικηγόρων της Αθήνας. Δεν υπάρχει άλλη λύση. Επιβάλλεται να διαμορφωθεί ένα κίνημα αντίστασης και αναστροφής αυτής της κατάστασης. Πρέπει αυτό να εκφραστεί με ένα ριζοσπαστικό ψηφοδέλτιο, που να συσπειρώνει ευρύτερες προοδευτικές δυνάμεις σε έναν εκλογικό συνδυασμό, που θα προτείνει ένα σύνολο στόχων, ανάκαμψης του δικηγορικού λειτουργήματος και να επιδιώκει αταλάντευτα και αγωνιστικά την επίλυση των δικηγορικών προβλημάτων, αποκρούοντας τις συντονισμένες προσπάθειες εξόντωσης των μαχόμενων δικηγόρων.

- Οπως φαίνεται, στις προσεχείς δικηγορικές εκλογές και από τις μέχρι τώρα υποψηφιότητες, που ανακοινώθηκαν, είστε ο μόνος καινούριος υποψήφιος πρόεδρος. Πώς κρίνετε το γεγονός αυτό και τι πιστεύετε ότι θα προσφέρετε από οποιαδήποτε θέση και αν εκλεγείτε:

- Με την ευκαιρία αυτού του ερωτήματος, θέλω να δηλώσω ότι αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή για την επιλογή μου, ως υποψηφίου προέδρου από τη ΣΑΔΚΑ. Ταυτόχρονα, αντιλαμβάνομαι την τεράστια ευθύνη που επωμίζομαι, γιατί στο παρελθόν τη θέση αυτή τίμησαν με την παρουσία τους γνωστοί δικηγόροι αγωνιστές, όπως ο Ευάγγελος Μαχαίρας,ο Λεωνίδας Αυδής και ο Γιάννης Γουσέτης.

Η ΣΑΔΚΑ, με αυτή την επιλογή της, δείχνει ότι και στην πράξη είναι αντίθετη με λογικές και αντιλήψεις για μόνιμους και ισόβιους συνδικαλιστές δικηγόρους, που "κατ' επάγγελμα" αναλαμβάνουν κάθε φορά τη σωτηρία του δικηγορικού κόσμου και αυτοδιορίζονται μόνιμα υποψήφιοι. Ετσι, όπως εκφράστηκε και στη γενική συνέλευση της ΣΑΔΚΑ, οι συνάδελφοι με επέλεξαν σαν έναν μαχόμενο δικηγόρο της νεότερης γενιάς, με κριτήριο ένα νέο ξεκίνημα και με αμεσότερη και δημιουργικότερη επαφή με τους νέους δικηγόρους, των οποίων τα προβλήματα, τις ανησυχίες και τις αγωνίες, εξάλλου, και εγώ βιώνω.

Γιώργος ΓΕΩΡΓΟΥΒΙΑΣ

Ο Βασίλης Δημόπουλος, υποψήφιος πρόεδρος του ΔΣΑ

Στις προσεχείς εκλογές, θα πρέπει να εκφραστεί η κοινωνική πλειοψηφία των

δικηγόρων της Αθήνας, είπε στο "Ρ" ο Β. Δημόπουλος