Ο απολογισμός του έργου του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ) για το 1996 είχε δυο αισιόδοξα μηνύματα και ταυτόχρονα μια αρνητική εξέλιξη.

• Το πρώτο αισιόδοξο μήνυμα ήταν ότι οι Θεραπευτικές Κοινότητες του ΚΕΘΕΑ συνεχίζουν να διαλύουν το μύθο ότι δε γίνεται τίποτε με όσους μπλέκουν στο λούκι των ναρκωτικών. Και αυτό το απέδειξαν με στατιστικά στοιχεία, αλλά και με προσεγγίσεις που αντιστοιχούν στο μέγιστο πρόβλημα των ναρκωτικών.
• Το άλλο μήνυμα - που ταυτόχρονα εμπεριέχει και το στοιχείο της ανησυχίας για την εξάπλωση των ναρκωτικών - είναι ότι στις μονάδες του ΚΕΘΕΑ υπάρχουν λίστες για ένταξη στη διαδικασία της απεξάρτησης.

Το αρνητικό στοιχείο - που προκαλεί θλίψη - δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του ΚΕΘΕΑ, αλλά του κράτους. Στο τέλος του χρόνου θα υπάρχει ένα έλλειμμα 300 εκατομμυρίων δραχμών, καθώς έγιναν περικοπές στην επιχορήγηση που ζήτησε το ΚΕΘΕΑ. Και επιπλέον η πολιτική της λιτότητας οδήγησε στην ακύρωση της ανάπτυξης οχτώ νέων μονάδων του ΚΕΘΕΑ. Μάλιστα, δύο από αυτά τα προγράμματα συμπεριλαμβάνονται και στις εξαγγελίες του υπουργείου Υγείας που έγιναν στις 9.4.1997 - και επαναλήφθηκαν χτες - για τη δημιουργία στεγνών προγραμμάτων στην Αχαϊα και στην Κρήτη.

Μάλιστα, αργότερα στο Ζάππειο, όταν ρωτήθηκε ο υπουργός Υγείας για το αν το υπουργείο θα καλύψει το έλλειμμα αυτό και εάν θα προχωρήσει στην ενίσχυση του ΚΕΘΕΑ, ώστε να προωθήσει αυτό το πρόγραμμα, ο Κ. Γείτονας κατ' αρχήν θεώρησε το ερώτημα έξω απ' το πλαίσιο της εκδήλωσης και δεύτερον υποσχέθηκε γενικώς τη στήριξη των προγραμμάτων στα πλαίσια του ΟΚΑΝΑ.

Τα στοιχεία παρουσίασαν χτες στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο πρόεδρος του ΔΣ του ΚΕΘΕΑ Γ. Νοταράς και ο Διευθυντής Χ. Πουλόπουλος.Η δημοσιοποίηση των στοιχείων είχε ταυτόχρονα και την έννοια του δημόσιου απολογισμού του έργου του Κέντρου, όπως σημείωσε ο Γ. Νοταράς.

"Τα μέσα, που πρέπει να καταβάλλει το κράτος, οφείλουν να είναι αντίστοιχα με το μέγεθος του συγκεκριμένου προβλήματος. Κι αυτό δεν είναι μόνο δικό μας αίτημα, είναι αίτημα ολόκληρης της κοινωνίας", τόνισε ο Γ. Νοταράς. Χαρακτηριστικά ανέφερε πως η επίσημη πολιτεία διατείνεται ότι αυξήθηκαν οι δαπάνες από 3 δισ. σε 4,5 δισ. δραχμές, που σε ποσοστιαίο νούμερο δείχνει κάτι το σημαντικό. Ομως, σε σχέση με εκείνους που έχουν ανάγκη προληπτικών δραστηριοτήτων το ποσό αυτό αντιστοιχεί σε μερικά κατοστάρικα.

Σε άλλο σημείο της ομιλίας του σημείωσε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση όλο και λιγότερο προσβλέπει στην πολιτική της απεξάρτησης και περιορίζεται στην πρόληψη και στον "περιορισμό της βλάβης". Επίσης, τόνισε ότι ορισμένες "θεωρίες" περί αποποινικοποίησης της χρήσης ή του διαχωρισμού σκληρών και μαλακών ναρκωτικών βρίσκουν την ήπια ανοχή ή ακόμα και τη συναίνεση της κοινωνίας. Μοιάζει, υπογράμμισε, να έχουν αποδεχτεί ότι αυτά αφορούν κοινωνικά περιθωριακά στρώματα. Το πρόβλημα όμως των ναρκωτικών, τόνισε ο Γ. Νοταράς, είναι μεν διαταξικό, αλλά αποτελεί το κεντρικό σημείο της εξαθλίωσης των περιθωριοποιημένων ατόμων.

Τέλος, ο Γ. Νοταράς ζήτησε την ισότιμη μεταχείριση των φορέων κατά των ναρκωτικών μέσα από διαφανείς διαδικασίες ώστε να υπάρχει αποτελεσματικότητα στη συνολική πολιτική κατά των ναρκωτικών.

Το σύνολο των δαπανών για το 1996 ανήλθε σε 1,6 δισ. εκ των οποίων το 1,1 δισ. προερχόταν από την επιχορήγηση του υπουργείου Υγείας - Πρόνοιας. Ορισμένα προγράμματα λειτούργησαν έχοντας εξασφαλίσει αυτοχρηματοδότηση ή με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Οι προγραμματισμένες για το '96 δραστηριότητες του ΚΕΘΕΑ που αναστάλθηκαν- παρότι είχαν προταθεί στο υπουργείο Υγείας - λόγω οικονομικής στενότητας ήταν: Η δημιουργία ΘΚ για εφήβους στη Θεσσαλονίκη, ΘΚ στο Βόλο και Ανοιχτού Θεραπευτικού Προγράμματος στη Θράκη, η ανάπτυξη του Συμβουλευτικού Κέντρου στο Ηράκλειο Κρήτης σε ολοκληρωμένο θεραπευτικό πρόγραμμα, η δημιουργία Κέντρου Υποστήριξης Αποφυλακισμένων, Μονάδας Αξιολόγησης Παραπομπής, η Εκπαίδευση στελεχών πρόληψης και θεραπείας και η υλοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων.

• Στα εννέα Συμβουλευτικά Κέντρα Ενημέρωσης και Εισαγωγής του ΚΕΘΕΑ παρουσιάστηκε το '96 αύξηση προσέλευσης περίπου 23% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι περιπτώσεις που αντιμετώπισαν ανήλθαν σε3.603 που αντιστοιχούν σε 2.540 άτομα. Λόγω της αύξησης της ζήτησης για θεραπεία και της λίστας αναμονής που υπήρχε σε ορισμένες Θεραπευτικές Κοινότητες, χρειάστηκε τα Κέντρα να τροποποιήσουν το πρόγραμμά τους...
• Στις έξι Θεραπευτικές Κοινότητες (Ιθάκη, Στροφή, Εξοδος, Παρέμβαση, Διάβαση, Νόστος) ημερήσιας δυναμικότητας 300 ατόμων, η πληρότητα κυμάνθηκε από 90% έως 101%. Το ΚΕΘΕΑ, προκειμένου να ανταποκριθεί στα αυξανόμενα αιτήματα για θεραπεία απορρόφησε μεγάλο αριθμό των αιτημάτων μέσα από τα νέα προγράμματα που δημιούργησε.
• Στα έξι Κέντρα Κοινωνικής Επανένταξης εμφανίστηκε πολύ μεγάλη αύξηση της τάξης του 30%. Στο τέλος του '96 τα Κέντρα αυτά λειτούργησαν με πληρότητα 130%.
• Στα έξι Προγράμματα Συμβουλευτικής και Θεραπείας της Οικογένειας υπήρξε αύξηση μεγαλύτερη του 30%. Συνολικά γύρω στους 3.500 γονείς συμμετείχαν συστηματικά σε προγράμματα οικογενειακής υποστήριξης και θεραπείας ή σε διαδικασίες συμβουλευτικής.
• Στις Δικαστικές και Γυναικείες Φυλακές Κορυδαλλού, στο Ψυχιατρικό Κατάστημα Κορυδαλλού και στις Δικαστικές Φυλακές Λάρισας, 479 εξαρτημένοι - κρατούμενοι παρακολούθησαν το 1996 τα προγράμματα αυτοβοήθειας και συμβουλευτικής. Οσο για τις ανάγκες των εξαρτημένων ατόμων που δε φτάνουν στα προγράμματα του ΚΕΘΕΑ, το Κέντρο Πολλαπλής Παρέμβασης προσέγγισε χρήστες στο δρόμο, με στόχο να τους ενημερώσει για τους κινδύνους.
• Παράλληλα, για την καλύτερη παρέμβαση και βοήθεια σε ειδικούς πληθυσμούς χρηστών, σχεδιάστηκαν και εφαρμόστηκαν το 1996 τρία νέα πιλοτικά προγράμματα: Το Βραδινό Πρόγραμμα Απεξάρτησης για εργαζόμενους χρήστες, το Κέντρο δευτερογενούς πρόληψης για περιστασιακούς εφήβους χρήστες και το Πρόγραμμα Συμβουλευτικής - Θεραπείας. Οσο για την Κινητή Μονάδα Ενημέρωσης "Πήγασος" το 1996 πραγματοποίησε παρεμβάσεις πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης σε 10 διαφορετικές πόλεις της Ελλάδας.

Τέλος, το σημαντικότερο ίσως στοιχείο είναι τούτο: Απ' τον επανέλεχγο εκείνων που παρακολούθησαν τα προγράμματα του ΚΕΘΕΑ το 1989 και 1990 το 75% είναι μακριά απ' τις εξαρτησιογόνες ουσίες και δεν έχει παραβατική συμπεριφορά. Επίσης, το 85% αυτών έχουν επαγγελματική απασχόληση.

Το στοιχείο αυτό και με δεδομένο ότι, για να θεωρηθεί κάποιος απεξαρτημένος χρειάζεται μια πενταετία, αποτελεί ένα απ' τα θετικότερα στοιχεία.

Παγκόσμια Μέρα κατά των Ναρκωτικών σήμερα και οι εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν σε διάφορες περιοχές της χώρας μας, στόχο έχουν την ενημέρωση, την ευαισθητοποίηση αλλά και την ενεργοποίηση των νέων και των πολιτών, έτσι ώστε να γίνει πραγματικότητα το σύνθημα: "Ναι σε μια ζωή ελεύθερη από τα ναρκωτικά, όχι στη ζωή με ελεύθερα ναρκωτικά".

• Στον Πειραιά, η Θεραπευτική Κοινότητα "Νόστος" πραγματοποιεί σήμερα και αύριο εκδηλώσεις στο Πασαλιμάνι και στη Σαλαμίνα. Στο Πασαλιμάνι θα λειτουργούν ενημερωτικά περίπτερα της ΘΚ "Νόστος", θα διεξαχθεί αγώνας μπάσκετ μεταξύ των μελών της "Νόστου" και των παλαίμαχων του Ολυμπιακού, ενώ ελληνικά ροκ συγκροτήματα θα δώσουν συναυλία σήμερα στις 8.30 μ.μ.
• Στο Λαύριο η ΘΚ "Παρέμβαση" έχει περίπτερα με ενημερωτικά φυλλάδια ενώ σήμερα το απόγευμα στην αίθουσα του παλιού Μηχανουργείου θα παρουσιαστεί έκθεση φωτογραφίας και ζωγραφικής της "Παρέμβασης" και της νεολαίας του εργατικού Κέντρου Λαυρίου. Στις 7 μ.μ. θα γίνει στο Πάρκο Λαυρίου γιορτή για τα παιδιά και αργά το βράδυ στο χώρο ΑΚΕΛ θα γίνει συναυλία με τοπικά συγκροτήματα σύγχρονης ελληνικής μουσικής.
• Η "Διάβαση",σε συνεργασία με το Δήμο Αθηναίων, ξεκινά σειρά εκδηλώσεων που θα ολοκληρωθούν στο τέλος του χρόνου με τίτλο "Ο γύρος της Αθήνας σε 80 ημέρες". Πρόκειται για εκδηλώσεις που έχουν ενημερωτικό, πολιτιστικό και ψυχαγωγικό χαρακτήρα και που θα διαπνέονται από τη θέση της ΘΚ για το δικαίωμα στην απεξάρτηση. Σήμερα στο Πολιτιστικό στέκι της "Διάβασης" θα υπάρχει στις 9.30 μ.μ. κουκλοθέατρο, ενώ αύριο την ίδια ώρα ο Γιώργος Τσίγκος και οι Μαύροι Κύκλοι θα δώσουν συναυλία και στις 11.30 το βράδυ θα τραγουδήσουν ο Γ. Δημητριάδης και οι Μικροί Ηρωες.
• Στο Κερατσίνι με πρωτοβουλία της "Δημοτικής Αγωνιστικής Συσπείρωσης Κερατσινίου" και με τη συμμετοχή 15 μαζικών φορέων της πόλης θα γίνει σήμερα πανεξόρμηση στις γειτονιές της πόλης. Στόχος η ενημέρωση, η ευαισθητοποίηση και η ενεργοποίηση των νέων και των πολιτών. Παράλληλα θα στηθούν σήμερα τρία περίπτερα: Στην Αμφιάλη στο τέρμα της Τσαλδάρη, στην πλατεία Λαού στα Ταμπούρια και στην Ευγένεια στην ομώνυμη πλατεία.
• Ανοιχτή συγκέντρωση διαμαρτυρίας πραγματοποιούν σήμερα, στις 8 μ.μ. στην κεντρική πλατεία της Καλαμάτας,φορείς, σύλλογοι και πολίτες του Νομού Μεσσηνίας.

Στόχος της συγκέντρωσης είναι να καταγγείλει στο λαό και στη νεολαία της Μεσσηνίας τις δηλώσεις υπουργών, πολιτικών και κοινωνικών παραγόντων υπέρ της αποποινικοποίησης και της ελεύθερης χρήσης του χασίς. "Είμαστε αντίθετοι στο διαχωρισμό σκληρών - μαλακών και στη δημιουργία ζωνών ελεύθερης διακίνησης, γιατί αυτές οι θεωρίες καλλιεργούν τη λογική του συμβιβασμού με το πρόβλημα", τονίζει η διακήρυξη της επιτροπής κατά των ναρκωτικών που έχει συγκροτηθεί πρόσφατα στο νομό.

• Η Επιτροπή Αγώνα Ενάντια στα Ναρκωτικά που αποτελούν Μαζικοί Φορείς τηςΠάτρας,διοργανώνει σήμερα στις 8.30 μ.μ. εκδήλωση για την ενεργοποίηση του λαϊκού παράγοντα στην πάλη ενάντια στα ναρκωτικά, στην πλατεία των Ψηλών Αλωνιών. Στην εκδήλωση θα γίνει συζήτηση με τη συμμετοχή εκπροσώπου της Κοινότητας "18 Ανω", εκπροσώπου του ΕΣΥΝ και εκπροσώπου της Επιτροπής και θα ακολουθήσει μουσικό πρόγραμμα με τον Μίλτο Πασχαλίδη (από το συγκρότημα"Χαϊνηδες").
• "Καμπάνια ενημέρωσης" κατά των ναρκωτικών διοργανώνουν σήμερα οι φορείς του Βόλου σε συνεργασία με τη Θεραπευτική Κοινότητα "Εξοδος". Στις 9 μ.μ. θα γίνει στην παραλία Βόλου ομιλία - συζήτηση κατά των ναρκωτικών, με στόχο να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες και ιδιαίτερα τη νεολαία της πόλης και να σταλθεί μήνυμα αντίστασης στον ψεύτικο κόσμο των ναρκωτικών. "Η άρνηση όλων των ναρκωτικών πρέπει να αποτελέσει στάση και τρόπο ζωής της κοινωνίας μας. Μόνη ελπίδα για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος αποτελεί μια ολοκληρωμένη πολιτική πρόληψης", τονίζει σε ανακοίνωσή της η Επιτροπή Φορέων Βόλου Κατά των Ναρκωτικών.

Η χτεσινή εκδήλωση για την Παγκόσμια Μέρα Κατά των Ναρκωτικών που έγινεστο Ζάππειο, παρά τις μεγαλόστομες δηλώσεις του υπουργού Υγείας, Κ. Γείτονα,ότι είναι ευκαιρία "για να ανανεώσουμε σε παγκόσμιο επίπεδο την απόφαση ότι όλοι μαζί θα παλέψουμε σε παγκόσμιο επίπεδο" δυστυχώς αποτέλεσε μια... ανανέωση των υποσχέσεων που δόθηκαν στις 9.4.1997 κατά την παρουσίαση των μέτρων της κυβέρνησης.

Τα νέα στοιχεία που παρουσιάστηκαν χτες ήταν ένα ακόμα πρόγραμμα υποκαταστάτων στην Αθήνα για το 1998 - εκτός από εκείνο της Θεσσαλονίκης που θα γίνει το 1997. Επεκτείνεται το εξωτερικό ιατρείο για χρήστες ουσιών της Ψυχιατρικής Κλινικής Αθηνών και ιδρύεται Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης στη Θεσσαλονίκη και στην Πάτρα.

Η λειτουργία του Κέντρου Κάλυψης των αναγκών υγείας των εξαρτημένων στην οδό Γ' Σεπτεμβρίου μετατίθεται για το Σεπτέμβρη, ενώ τα "στεγνά" προγράμματα στην Αχαϊα και την Κρήτη πήραν εξάμηνη αναβολή.

Τέλος, αναφέρθηκε ότι έγιναν επισκέψεις σε 20 νομούς σε 11 απ' τις 13 υγειονομικές περιφέρειες, όπου αναμένεται να υπογραφούν προγραμματικές συμφωνίες με τους δήμους για κέντρα πρόληψης.

Στη χτεσινή εκδήλωση ήταν παρόντες ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Γ. Ρωμαίος,ο Κύπριος υπουργός Υγείας Χρ. Σολωμής,ο υφυπουργός Υγείας Μ. Σκουλάκης,ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης Κ. Νταϊλιάνας - που παραβρέθηκε και στην εκδήλωση του ΚΕΘΕΑ - ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Παιδείας Δ. Παπαϊωάννου,η πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ Μ. Μαλιώρη και ο υφυπουργός Εθνικής Αμυνας Δ. Αποστολάκης,που έκαναν ομιλίες. Επίσης παραβρέθηκαν προσωπικότητες, όπως η Ειρήνη Παπά.

Ο Κ. Νταϊλιάνας μετέφερε τις θέσεις του υπουργού Δικαιοσύνης κατά της αποποινικοποίησης και εναντίον του διαχωρισμού των μαλακών και σκληρών ναρκωτικών.

Αναφερόμενος στο επιχείρημα ότι οι απλοί χρήστες καταλήγουν στη φυλακή, ο Κ. Νταϊλιάνας είπε: "Το δικαστήριο με βάση τις διατάξεις του νόμου 1729, όπως τροποποιήθηκαν, μπορεί να λαμβάνει υπόψη του το είδος, την ποιότητα και την ποσότητα της ουσίας. Κατά συνέπεια μπορεί το δικαστήριο με την απόφασή του να διακρίνει εκεί όπου υπάρχει ανάγκη να διακρίνει".

Κατά τα άλλα ο Κ. Νταϊλιάνας επανέλαβε την προκήρυξη διαγωνισμού για την αγορά ενός κέντρου 300 περίπου θέσεων για την αποκατάσταση των τοξικομανών κρατουμένων. Πρόκειται για... περικοπή και αυτών ακόμα των εξαγγελιών που έκαναν στις 16.12.1994 οι τότε υπουργοί Δικαιοσύνης Γ. Κουβελάκης και Υγείας Δ. Κρεμαστινός, για την οικοδόμηση κέντρων απεξάρτησης - με δάνειο απ' το Συμβούλιο της Ευρώπης - στα οποία θα μετεγκατασταθούν οι κρατούμενοι χρήστες.

Τις διαστάσεις του προβλήματος σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο έδωσε ο Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης των Ναρκωτικών και της Τοξικομανίας, G. Estievenart, που παραβρέθηκε και μίλησε στην εκδήλωση του Ζαππείου.

Ο G. Estievenart σημείωσε ότι η κάνναβη είναι το πιο διαδεδομένο παράνομο ναρκωτικό, έχει διάδοση από 1-5% στο γενικό πληθυσμό, ενώ στα νέα άτομα φτάνει μέχρι και 15% ή σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι και 50%. Η επίπτωση αυτής της ουσίας είναι σημαντική τόνισε ο G. Estievenart.

Οι ηρωινομανείς στην Ευρώπη υπολογίζονται από 500 χιλιάδες μέχρι ένα εκατομμύριο, ενώ ο G. Estievenart έδωσε έμφαση στην ανάγκη αντιμετώπισης των συνθετικών ναρκωτικών που περιέχουν αμφεταμίνες, τονίζοντας την ανάγκη κοινών δράσεων για την αντιμετώπισή τους.

Σε άλλο σημείο ο G. Estievenart υποστήριξε ότι είναι δύσκολη η εναρμόνιση της νομοθεσίας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ απαντώντας σε ερώτηση αν μπορεί να γίνει αποποινικοποίηση της χρήσης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, είπε ότι θεωρητικά μπορεί να γίνει, αλλά η θεσμοθέτησή της μπορεί να γίνει μόνο σε εθνικό επίπεδο.

Αγώνας μπάσκετ μεταξύ "18 ΑΝΩ" και Ολυμπιονικών

Το ΚΕΘΕΑ (δηλαδή οι θεραπευτικές κοινότητες) θα έχει έλλειμμα 300 εκατ. δρχ.