"Τρώμε το φταίξιμο των συμφερόντων που έχουν άλλοι. Είναι αλήθεια ότι χωρίς να φταίμε εμείς τίποτα, κάπου πληρώνουμε αυτή την κατάσταση". Τα λόγια του Βασίλη, ενός μαθητή που συναντήσαμε στο Στάδιο "Ελευθερία", το βράδυ της συναυλίας, να κρατά μια κόκκινη σημαία, περιγράφουν ίσως απλοϊκά και εύγλωττα πώς νιώθουν οι νέοι της Κύπρου για τη διχοτόμηση της χώρας τους. Παρόλο που διεθνώς συνηθίζεται να προβάλλονται οι ακραίοι εθνικιστές των δύο πλευρών της Κύπρου, στην πραγματικότητα ο εθνικισμός και ο σοβινισμός στην Κύπρο δεν είναι μόνος του.

Υπάρχουν και εκείνοι οι οποίοι θυμούνται ακόμα την εποχή που υπήρχε μία Κύπρος, με δύο κοινότητες που ζούσαν ειρηνικά μεταξύ τους και που θέλουν μια Κύπρο που να ανήκει στο λαό της. Οι πιτσιρικάδες που την προηγούμενη Πέμπτη, 11 Απρίλη, πλημμύρισαν το Στάδιο "Ελευθερία" της Λευκωσίας, με τις σημαίες και τα μπλουζάκια του Τσε, ζουν καθημερινά, ίσως μέσα από τις αφηγήσεις των γονιών τους (οι μνήμες άλλωστε είναι ακόμα πολύ νωπές), την εποχή πριν από τη διχοτόμηση και δηλώνουν ότι μπορούν και θέλουν να ζήσουν πάλι μαζί με τους Τουρκοκύπριους. Βλέπουν καθημερινά την τουρκική σημαία στον Πενταδάκτυλο, τα τουρκικά φυλάκια κατά μήκος του δρόμου, βγαίνουν για βόλτα δίπλα στην "πράσινη γραμμή", έχοντας στο μυαλό τους ότι πίσω από όλα αυτά υπάρχουν αδέρφια τους και ότι οι "άλλοι", οι ιμπεριαλιστές δηλαδή, είναι εκείνοι που ευθύνονται για τη διχοτόμηση.

Γι' αυτό και αγκάλιασαν τόσο θερμά την πρωτοβουλία της ΚΝΕ, της ΕΔΟΝ, των τουρκικών, τουρκοκυπριακών και κυπριακών οργανώσεων νεολαίας που διοργάνωσαν την αντιιμπεριαλιστική συναυλία για τη φιλία και την επαναπροσέγγιση των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο. Ο "Ρ" μίλησε με κάποιους από τους νέους αυτούς, οι οποίοι φάνηκε να γνωρίζουν καλά γιατί βρίσκονταν εκεί:

Ο Γιάγκος Παντελής μαζί με την παρέα του έχουν πάρει θέση από νωρίς σε μια κερκίδα του Σταδίου "Ελευθερία". Θεωρεί πολύ σημαντική την πρωτοβουλία των οργανώσεων που διοργάνωσαν τη συναυλία. "Υπάρχουν κάποιοι που δε θέλουν να βοηθούν τα πράγματα για την επαναπροσέγγιση των δύο κοινοτήτων, λέει. Η παρουσία μας απόψε θα αποδείξει ότι μπορούμε να ζήσουμε μαζί σαν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι".

Η Κασσάνδρα κατάγεται από την Κερύνεια, στην κατεχόμενη Κύπρο. "Αντί να δείχνουν την ενότητα μας, προσπαθούν να διχοτομήσουν οριστικά την ίδια μας την πατρίδα", λέει στο "Ρ". Φέρνει σαν παράδειγμα ακόμα και κάποιους καθηγητές στο σχολείο, που - όπως λέει - "προσπαθούν να συντηρούν το μίσος που υπάρχει ενάντια στους Τούρκους". Οι γονείς μου λένε ότι πριν το '74 ζούσαν κανονικά με τους Τουρκοκύπριους, πήγαιναν σε γάμους και άλλες εκδηλώσεις τους και δεν είχαν προβλήματα.

"Βλέπω όλους τους λαούς ίσους", τονίζει ο Στράτος Δημοσθένους."Καλά, εμείς δεν προλάβαμε, αλλά οι γονείς μας ζήσαν μαζί με τους Τουρκοκύπριους. Αρα, δε βλέπω το λόγο να μισούμε τον τουρκοκυπριακό λαό και να μη γίνονται τέτοιες εκδηλώσεις. Εγώ είμαι υπέρ της επαναπροσέγγισης, γιατί έτσι θα βοηθήσουμε στην επανένωση της πατρίδας μας. Μόνο εάν καταφέρουμε να γίνει σωστή επαναπροσέγγιση, θα μπορέσουμε να ζήσουμε ειρηνικά".

Ο Παύλος Μιχαήλ τονίζει: "Μπορούμε να ζήσουμε μια κανονική ζωή με τους Τουρκοκύπριους άσχετα με ό,τι πιστεύουν κάποιοι μεγάλοι, γιατί αν κοιτάξουμε την ιστορία μας πιο παλιά βλέπουμε τους Τουρκοκύπριους μαζί με τους Ελληνοκύπριους να ζουν μια ειρηνική ζωή". "Ζούσαν ειρηνικά", "αγαπημένα" τονίζουν με έμφαση τα δύο άλλα μέλη της παρέας.

"Υπάρχουν ορισμένοι εθνικιστές, οι οποίοι θεωρούν τους εαυτούς τους πατριώτες και δε θέλουν να ακούνε κουβέντα για Τουρκοκύπριους και για τέτοιες εκδηλώσεις επαναπροσέγγισης. Για κάποιον όμως που βλέπει καθαρά, οι αληθινοί πατριώτες είμαστε εμείς, γιατί με τέτοιες εκδηλώσεις σαν αυτή βοηθούμε στην επανένωση της πατρίδας μας, ενώ αυτοί δυστυχώς με τέτοιες ενέργειες εθνικιστικές βοηθούν στην ντε φάκτο κατάσταση όπως είναι μέχρι σήμερα". Ο Κωνσταντίνος είναι από τα μέλη της ΕΔΟΝ που έχουν χρεωθεί την περιφρούρηση της συναυλίας. Είναι κατηγορηματικός: "Η μόνη λύση είναι μέσω της επαναπροσέγγισης για μια Ομοσπονδία, που θα εξυπηρετεί τις δύο κοινότητες ισάξια, κάθε μια με τη δική της ηγεσία, χωρίς βεντέτες μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Οπως πάνε τα πράγματα, υπάρχουν δύο δρόμοι: Επαναπροσέγγιση ή αλλιώς οριστική διχοτόμηση".

Μεταφέροντας την εμπειρία του από τη θητεία του στο στρατό λέει: "Από την πρώτη μέρα που θα πας, άλλο δεν ακούς παρά για "καλούς νεκρούς Τούρκους". Θυμάμαι όταν πήγαμε για πρώτη φορά για βολή, τότε ο διοικητής μας είπε: "Ρίξατε από οκτώ σφαίρες. Είστε 1.200 άτομα από οκτώ σφαίρες, είναι δέκα χιλιάδες Τούρκοι". Γιατί, εφόσον υπάρχει κι άλλη λύση, γιατί πόλεμος;", αναρωτιέται...

Μαρίνα ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ

Την ώρα που οι μιλιταριστικοί κύκλοι σε Ελλάδα και Τουρκία κάνουν σχέδια επί χάρτου, πολεμικές ασκήσεις, νέους εξοπλισμούς και επιδίδονται σε σειρά επικίνδυνων διαξιφισμών, παίζοντας το βρώμικο παιχνίδι των ιμπεριαλιστών και των μονοπωλίων, οι νέοι σε Ελλάδα, Κύπρο και Τουρκία αναλαμβάνουν δράση για την αποτροπή μιας ενδεχόμενης πολεμικής σύγκρουσης και για να στείλουν το μήνυμα ότι οι λαοί μπορούν και πρέπει να ζουν ειρηνικά, κυρίαρχοι του εαυτού τους.

Η αρχή, που έγινε την περασμένη Πέμπτη, 17 Απρίλη, στη Λευκωσία, τη διχοτομημένη πρωτεύουσα της Κύπρου, ήταν κάτι παραπάνω από επιτυχημένη. Οχι μόνο γιατί 6.000 περίπου νέοι της Κύπρου συμμετείχαν σε αυτή, αλλά και γιατί έδειξε ότι τέτοιες πρωτοβουλίες αποδεικνύουν ότι ο ιμπεριαλισμός δεν παίζει σε άδειο γήπεδο χωρίς αντίπαλο, ότι οι νέοι δε θα δεχτούν εύκολα να γίνουν κρέας για τα κανόνια των ιμπεριαλιστών.

Μέσα σε ένα κατάμεστο στάδιο, παρά τις προσπάθειες των εθνικιστικών κύκλων της Κύπρου να ματαιωθεί η συναυλία και τις απειλές για αντισυγκέντρωση και επεισόδια, με σκοπό να τρομοκρατήσουν τη νεολαία, οι νέοι έστειλαν σαφές μήνυμα: Η μόνη ρεαλιστική λύση για το Κυπριακό σήμερα είναι η επαναπροσέγγιση των δύο κοινοτήτων στη βάση της φιλίας, αλληλεγγύης, ισότιμης συνεργασίας.

Η συναυλία στην Κύπρο ήταν μια καλή αρχή. Ακολουθούν τρεις ακόμα παρόμοιες εκδηλώσεις, υλοποιώντας την απόφαση των οργανώσεων νεολαίας της ΕΔΟΝ της Κύπρου, της Κομμουνιστικής Νεολαίας Ελλάδας, της Νεολαίας του Κόμματος Ελευθερίας και Αλληλεγγύης της Τουρκίας και του Φόρουμ για τη Φιλία και τη Συνεργασία μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων στη Μεγάλη Βρετανία στη δεύτερη συνάντησή τους στις 1-2 Φλεβάρη. Ο επόμενος μεγάλος σταθμός της αντιιμπεριαλιστικής δράσης είναι στο τρίτο δεκαήμερο του Αυγούστου. Για κείνες τις μέρες προγραμματίζεται κατασκήνωση και συναυλία Ειρήνης και Φιλίας στην Κω.Στο τρίτο δεκαήμερο του Αυγούστου (αμέσως μετά την Κω) στα παράλια της Τουρκίας, στην πόλη Μπουντρούμ,εκδήλωση και συναυλία και τον ερχόμενο Οκτώβρη, στο Λονδίνο, εκδήλωση φιλίας και συνεργασίας των δύο κοινοτήτων της Κύπρου.

"Χρήσιμη", "συγκινητική", "αρχή μιας μεγάλης συνέχειας" χαρακτήριζαν, μιλώντας στο "Ρ", την εκδήλωση στη Λευκωσία οι καλλιτέχνες που πήραν μέρος σε αυτή και τραγούδησαν μαζί με ένα νεανικό κοινό, που έδωσε μαθήματα διασκέδασης με κέφι και ζωντάνια.

"Ηταν μια καταπληκτική βραδιά. Ηταν απόλυτα πετυχημένη η προσπάθεια που έγινε. Σαφώς ήταν χρήσιμο και πρέπει να ξαναγίνουν κι άλλα τέτοια και αισθάνομαι ότι κάτι έκανα κι εγώ, τέλος πάντων. Κάτι χρήσιμο. Ηταν μια χρήσιμη συναυλία, εκτός του ότι ήταν μια πολύ ωραία συναυλία. Μου δίνεται πολύ λίγες φορές η ευκαιρία να κάνω μια χρήσιμη συναυλία. Κάνω συναυλίες γιατί τη βρίσκω εγώ, για το κέφι μου, για τον κόσμο, αλλά για έναν τέτοιο σκοπό... ".

"Ηταν μια καταπληκτική ατμόσφαιρα και εύχομαι οι Τουρκοκύπριοι να ήταν εδώ και σε γεμίζει ενέργεια, βλέποντας ανθρώπους να συγκεντρώνονται για την ειρήνη στην Κύπρο και αυτό είναι που χρειαζόμαστε. Αν ήταν εδώ και οι Τουρκοκύπριοι, πιστεύω ότι θα ήταν πολύ καλό να έρθουν κοντά και αυτό μόνο με ελπίδα με γεμίζει".

"Νιώθω φοβερά περήφανος που έχω λάβει μέρος σε αυτή την εκδήλωση, γιατί είναι η πρώτη φορά που γίνεται τέτοια εκδήλωση στην Κύπρο με τούτους τους συντελεστές. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει στην Κύπρο και ελπίζω να είναι η αρχή μιας μεγάλης συνέχειας. Αν μας αφήσουν ήσυχους, μπορούμε να ζήσουμε.

Χαίρομαι που το κοινό ήταν τόσο νεανικό, γιατί τα μηνύματά μας θέλουμε να τα στείλουμε πρώτα σε εκείνο το κοινό, γιατί είναι ακόμα ψυχούλες αγνές, δεν έχουν μολυνθεί από τις σκοπιμότητες και νομίζω ότι ήταν ξεκάθαρα τα μηνύματα. Είδαμε την αντίδραση όταν βγήκαμε στη σκηνή εμείς σαν Κύπριοι, ο Μ. Κεντέντζογλου, ο Λ. Μαχαιρίτσας. Αυτές οι χιλιάδες, που ήταν εδώ απόψε, είναι πανέτοιμες να συμβιώσουν με οποιονδήποτε, όχι απλά Τουρκοκύπριο, χωρίς προκαταλήψεις".

"Ενώνουμε τη φωνή μας με τη δική σας φωνή στον κοινό μας αγώνα για την ειρήνη, τη φιλία, την αλληλεγγύη και τη συνεργασία ανάμεσα στους λαούς και στις νεολαίες των χωρών μας. Οι νέοι κομμουνιστές στην Ελλάδα είναι αποφασισμένοι, όπως και οι ΕΔΟΝίτες, όπως και η υπόλοιπη προοδευτική νεολαία της Κύπρου να παλέψουν στη χώρα τους και στις χώρες μας μαζί για την ειρήνη τη φιλία, την επικοινωνία των λαών μας".

Με αυτά τα λόγια ο Νίκος Σοφιανός, Γραμματέας του ΚΣ της ΚΝΕ χαιρέτισε τους χιλιάδες νέους που υποδέχτηκαν θερμά την αντιπροσωπεία της ΚΝΕ στο στάδιο "Ελευθερία" της Λευκωσίας.

"Οι νέοι κομμουνιστές στην Ελλάδα και οι προοδευτικοί νέοι της Κύπρου, συνέχισε, είναι αποφασισμένοι να φράξουν το δρόμο στον εθνικισμό, το σοβινισμό, την πατριδοκαπηλία και το φασισμό. Να φράξουν το δρόμο σε όλους αυτούς που προσπαθούν, προτάσσοντας το μίσος και την καχυποψία να κρύψουν τις ευθύνες των μεγάλων δυνάμεων για το βρόμικο παιχνίδι που παίζουν σε βάρος των λαών της περιοχής μας. Είμαστε αποφασισμένοι, εμείς όπως κι εσείς να δυναμώσουμε την αντιιμπεριαλιστική αλληλεγγύη και την πάλη της νεολαίας των χωρών μας ενάντια στα σχέδια της νέας τάξης της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας. Τα σχέδια που βλέπουμε με τον πόλεμο τόσα χρόνια στη Γιουγκοσλαβία, με τα στρατεύματα κατοχής στην Αλβανία, με τους εξοπλισμούς, με το κίνδυνο οριστικής διχοτόμησης της Κύπρου, ή με τον κίνδυνο για νέα πολεμικά επεισόδια στο Αιγαίο.

Ξέρουμε καλά, και η ιστορία το έχει δείξει, ότι οι ιμπεριαλιστές διαιρούν για να βασιλεύουν. Δεν πρέπει να περάσει αυτή η διαίρεση", τόνισε ο Ν. Σοφιανός και το νεανικό κοινό απαντούσε με το σύνθημα "λαοί ενωμένοι ποτέ νικημένοι".

"Εχουμε πολλά να μας ενώνουν. Είναι πολύ λίγα αυτά που μας χωρίζουν. Και καθήκον μας είναι να δυναμώσουμε, να πολλαπλασιάσουμε τις γέφυρες επικοινωνίας και φιλίας του λαού μας. Ξεκινάμε αυτή μας την πρωτοβουλία από την Κύπρο, από τη Λευκωσία που είναι χωρισμένη στα δυο. Από την Κύπρο που οι δύο λαοί, ο ελληνικός και ο τούρκικος ζούσαν μαζί και που πρέπει και στο μέλλον να ζήσουν μαζί. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος για Κύπρο ενιαία, κυρίαρχη και ανεξάρτητη χωρίς ξένα στρατεύματα, για Κύπρο που θα ανήκει στο λαό της, είπε ο Ν. Σοφιανός και το στάδιο απαντούσε με χειροκροτήματα.

Σε αυτό τον αγώνα που κάνετε ενάντια στην κατοχή για επαναπροσέγγιση των λαών και η νεολαία μπορεί να παίξει το δικό της ρόλο, που έχει μάλιστα πρωταρχική σημασία. Γι' αυτό είμαστε αλληλέγγυοι σ' αυτή σας την προσπάθεια, γι' αυτό είμαστε σίγουροι ότι μπορεί να πετύχει και θα πετύχει αυτή η πρωτοβουλία".

Χιλιάδες νέοι της Κύπρου πήραν μέρος στην εκδήλωση

Ο γενικός γραμματέας της ΕΔΟΝ, Στ. Στεφάνου

Ο Ν. Σοφιανός απηύθυνε χαιρετισμό εκ μέρους της ΚΝΕ

Από τις Πρέσπες στην Επανωμή, οι νέοι κομμουνιστές ξέρουν από ιμπεριαλιστική πάλη

Η συναυλία στη Λευκωσία ήταν αφιερωμένη στους Καβάζογλου και Μισιαούλη.Τα ονόματά τους δε μας λένε και πολλά εδώ στην Ελλάδα, για την Κύπρο όμως αποτελούν διαχρονικό σύμβολο φιλίας των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Πρόκειται για τον Ελληνοκύπριο Κ. Μισιαούλη και τον Ντερβίς Αλί Καβάζογλου, δύο προοδευτικούς νέους, φίλους και συναγωνιστές, που όταν τριάντα χρόνια πριν είχαν αρχίσει οι προσπάθειες να καλλιεργηθεί το μίσος ανάμεσα στις δύο κοινότητες, αυτοί αγωνίζονταν για τη φιλία και τη συνεργασία ανάμεσα στις δύο κοινότητες. Στις 11 Απρίλη του 1965 οι δύο φίλοι, αγωνιστές της φιλίας των δύο κοινοτήτων, δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ μέσα στο αυτοκίνητό τους από την ΤΜΤ, τη σοβινιστική οργάνωση του Ντενκτάς. Τότε και τώρα, ο προοδευτικός λαός της Κύπρου ξέρει ότι την ΤΜΤ όπλισε ο διεθνής ιμπεριαλισμός, που ήθελε - τότε και τώρα - το λαό της Κύπρου διαιρεμένο.

"Τα μηνύματα της εκδήλωσής μας, η κατοχή και τα συρματοπλέγματα δεν μπορούν να τα σταματήσουν. Απλώνουμε το χέρι στους συμπατριώτες μας, στέλνοντας την ευχή πως σύντομα όλοι οι Κύπριοι, όλος ο κυπριακός λαός θα μπορούν να τραγουδήσουν μαζί στην Κυρήνεια, στην Αμμόχωστο, στη Λευκωσία, στην Πάφο και τη Λεμεσό".

"Ας κατανοήσουν επιτέλους όλοι αυτοί που αφηνίασαν στο άκουσμα της συναυλίας, πουλώντας ψευτοπατριωτισμό και πατριδοκαπηλία ότι με τη στάση τους δεν ανατρέπεται η κατοχή αλλά ενισχύεται. Ας κατανοήσουν επιτέλους πως όποιος εναντιώνεται σε τέτοιες πρωτοβουλίες σαν τη σημερινή, μετατρέπεται αυτόματα σε σύμμαχο της πολιτικής του Ντενκτάς".

(Αποσπάσματα από την ομιλία του Στέφανου Στεφάνου, γενικού γραμματέα της ΕΔΟΝ Κύπρου)