Αδιάλλακτη στάση επί της ουσίας των αιτημάτων των αγροτών, με ορισμένες "μικροϋποχωρήσεις", έχει αποφασίσει να τηρήσει η κυβέρνηση, ενώ ταυτόχρονα επιχειρεί, χωρίς καμία επιτυχία μέχρι στιγμής - αντίθετα - να υπονομεύσει και να χτυπήσει τον αγώνα των αγροτών. Βασικός προσανατολισμός της ηγεσίας του κυβερνώντος κόμματος είναι να επιμείνει στις θέσεις της και να προχωρήσει στην υλοποίηση της αντιαγροτικής πολιτικής, προβάλλοντας ως δικαιολογία ότι δεν μπορεί να παραβεί την Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ. Παράλληλα, ρίχνει όλο το βάρος της στη διάσπαση του μετώπου των αγροτών, επιχειρώντας πρώτα και κύρια να τους συκοφαντήσει και να τους φέρει σε αντιπαράθεση με τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα. Στο πλαίσιο αυτό επιχειρεί να εμφανίσει τους αγρότες ότι "δε θέλουν το διάλογο" (!) - αντίθετα με την κυβέρνηση η οποία, δήθεν, επιδεικνύει καλή πίστη και διάθεση διαλόγου (!) - και ότι με τις κινητοποιήσεις τους "κρατούν ομήρους τον ελληνικό λαό και την κυβέρνηση". Τα γελοία αυτά επιχειρήματα πρόβαλε, απροσχημάτιστα και προκλητικά, χτες ο εκτελών χρέη κυβερνητικού εκπροσώπου Γ. Νικολάου.

Πάντως, το θέμα της αντιμετώπισης της πρωτοφανούς εξέγερσης των αγροτών θα το χειριστεί ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης,ο οποίος επιστρέφει σήμερα, αργά το βράδυ, από τη Λισαβόνα. Οπως δήλωσε χτες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, δεν υπάρχει, προς το παρόν, απόφαση για συνάντηση του πρωθυπουργού με τη συντονιστική επιτροπή των αγροτών.

Στη φάση αυτή, όπως υποστηρίζουν κορυφαία στελέχη του ΠΑΣΟΚ, στόχος δεν είναι η χρήση βίας για την αντιμετώπιση των αγροτών - εξάλλου, διαπιστώνουν ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει λόγω της μαζικής συμμετοχής των αγροτών - αλλά "να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια διαλόγου". Αφήνουν όμως ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξει καταστολή των κινητοποιήσεων, αν δημιουργηθούν οι "κατάλληλες προϋποθέσεις".

Αρνητικός σε όλα τα βασικά αιτήματα των εξεγερμένων αγροτών παρουσιάστηκε και χτες το βράδυ, στις 7 μμ, σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου (για τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα), που έδωσε ο υπουργός Γεωργίας Στ. Τζουμάκας. Απαντώντας σε ερωτήσεις του "Ρ", τόνισε κατηγορηματικά ότι η κυβέρνησή του δε δίνει στρεμματικές ενισχύσεις στους βαμβακοπαραγωγούς που επλήγησαν από τις καταστροφές, ούτε τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ, ούτε τη μείωση της τιμής στα αγροτικά καύσιμα, όπως ζητούν οι αγρότες, πρόκειται να κάνει. Την άρνησή του δικαιολόγησε λέγοντας πως κοστίζουν πάνω από 100 δισ. δραχμές και δεν το επιτρέπουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα της κυβερνητικής πολιτικής.

Κατά τα λοιπά επανέλαβε τα γνωστά για την απόδοση του δανείου των 40 δραχμών κατά κιλό βαμβακιού, την απόφαση να μην παρακρατούνται από τους αγρότες επιδοτήσεις, είτε ποσά από την εμπορική τιμή χωρίς τη συγκατάθεση των αγροτών, θα εξεταστούν οι ενστάσεις των βαμβακοπαραγωγών και ο ΕΛΓΑ θα συντομεύσει τις εκτιμήσεις και επανεκτιμήσεις ζημιών στην παραγωγή. Ωστόσο, ο Στ. Τζουμάκας, σε μια προσπάθεια να βάλει "σφήνα" στους εξεγερμένους αγρότες, ανακοίνωσε ότι ρυθμίζονται τα χρέη των βαμβακοπαραγωγών μέχρι 31.12.96 με δύο χρόνια πάγωμα και εξόφληση σε 3-6 χρόνια με τους συμβατικούς τόκους και με διαγραφή των τόκων υπερημερίας. Κι αυτό ενώ οι αγρότες ζητούν ρύθμιση με 5 χρόνια πάγωμα και εξόφληση σε 15 χρόνια, αφού πρώτα αφαιρεθούν οι συμβατικοί τόκοι και οι τόκοι υπερημερίας. Τέλος, επανέλαβε τις γνωστές αόριστες υποσχέσεις για ρύθμιση των χρεών όλων των αγροτών, μετά από πρόταση επιτροπής που έχει συσταθεί και θα υποβάλει μέχρι τις 10 Δεκέμβρη.

Είναι χαρακτηριστικό για τις κυβερνητικές επιλογές ότι ο Στ. Τζουμάκας, ενώ αναγνώρισε, ξανά, την ύπαρξη σοβαρών προβλημάτων στον αγροτικό τομέα, επανέλαβε ότι κατεύθυνση της κυβέρνησης είναι η προσαρμογή (στις κατευθύνσεις της ΕΕ που ακριβώς δημιουργεί τα προβλήματα) και οι (κοινοτικές) διαρθρωτικές πολιτικές. Τέλος, αν και δεν ικανοποιεί κανένα από τα ουσιαστικά αιτήματά τους, ο υπουργός τόνισε ότι "η κυβέρνηση καλεί όσους έχουν αποκλείσει το οδικό δίκτυο της χώρας, εθνικό και περιφερειακό, να το απελευθερώσουν".

Να σημειωθεί ότι οι σχετικές ανακοινώσεις του υπουργού Γεωργίας έγιναν μετά από σύσκεψη κυβερνητικών και κομματικών στελεχών της κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ, όπου εξετάστηκε η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί με την αγροτική εξέγερση. Σ' αυτήν τη σύσκεψη συμμετείχαν, συγκεκριμένα, οι υπουργοί Στ. Τζουμάκας,Εσωτερικών και Δημ. Διοίκησης Α. Παπαδόπουλος,Δημόσιας Τάξης Γ. Ρωμαίος,Δικαιοσύνης Β. Γιανόπουλος,ο υφυπουργός στον πρωθυπουργό Γ. Πασχαλίδης,ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ Κ. Σκανδαλίδης και Θ. Τσουκάτος και ο Τ. Γιαννίτσης σύμβουλος του Σημίτη.

Η ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος και ο κομματικός μηχανισμός του ΠΑΣΟΚ, με πρωτοστατούντες τους λεγόμενους διαφωνούντες, κινούνται από την πρώτη στιγμή που εκδηλώθηκαν οι αγροτικές κινητοποιήσεις σε δύο κατευθύνσεις:

• Την απομαζικοποίηση των αγροτικών κινητοποιήσεων και των οδοφραγμάτων. Πρώτο βήμα σε αυτή την κατεύθυνση είναι η αποχώρηση των "πράσινων τρακτέρ", δηλαδή, των μελών και οπαδών του ΠΑΣΟΚ, που συμμετέχουν στα οδοφράγματα. Για το σκοπό αυτό βουλευτές και στελέχη του κυβερνώντος κόμματος επιχειρούν να τους πείσουν ότι η κυβέρνηση έχει "καλές προθέσεις" απέναντι στα αιτήματα των αγροτών και αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουν εμπράκτως, αποχωρώντας από τις κινητοποιήσεις. Παράλληλα, γι' αυτό το σκοπό, συνεδριάζουν οι νομαρχιακές επιτροπές του ΠΑΣΟΚ στην περιοχή της Θεσσαλίας και αλλού. Η εκτίμηση που υπάρχει στη Χ. Τρικούπη είναι ότι το πρόβλημα εντοπίζεται στη Θεσσαλία και κυρίως στην Καρδίτσα και τη Λάρισα και σε αυτές τις περιοχές ρίχνουν το κύριο βάρος, χωρίς όμως καμία επιτυχία μέχρι στιγμής.

Ηδη ο τομέας συνεταιριστικού του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος θεωρείται ότι ανήκει στους "διαφωνούντες", έχει αποστείλει εγκύκλιο για τη στάση του ΠΑΣΟΚ, που συνοδεύεται με επιχειρήματα, κυρίως όσον αφορά τους βαμβακοπαραγωγούς. Η τακτική "προσέγγισης" είναι η εξής: Τα αιτήματα των αγροτών είναι δίκαια, αλλά δεν μπορούν να ικανοποιηθούν στο πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής που ασκεί η κυβέρνηση και των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει στο πλαίσιο της ΕΕ.

• Την απομόνωση των αγροτών από την "κοινή γνώμη". Στην κατεύθυνση αυτή αξιοποιούν την πλειοψηφία των ΜΜΕ, οι ιδιοκτήτες των οποίων εξαργυρώνουν την ποικιλότροπη και γενναιόδωρη υποστήριξη που τους έχει προσφέρει η κυβέρνηση Σημίτη. Εμφανής στόχος της προπαγανδιστικής εκστρατείας της κυβέρνησης είναι να συκοφαντήσουν την εξέγερση των αγροτών, επικεντρώνοντας στη μορφή του αποκλεισμού της Εθνικής οδού από τους αγρότες. Αυτή η μορφή του αγώνα, σύμφωνα με τους εμπνευστές της κυβερνητικής προπαγάνδας, οδηγεί στο να χάσουν οι αγρότες το δίκιο που έχουν. Αυτό το κλίμα επιχείρησε να ενισχύσει και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, λέγοντας ότι "οι μορφές κινητοποιήσεων, με αποκλεισμούς δρόμων κλπ. δεν είναι ευθέως ανάλογες με το μέγεθος των αιτημάτων που προβάλλουν οι οργανωτές των εκδηλώσεων" (!). Τα περισσότερα από τα αιτήματα των αγροτών, πρόσθεσε, έχουν ικανοποιηθεί (!), αλλά υπάρχουν και αυτά τα οποία αφορούν "την ίδια την ύπαρξη και τους κανόνες λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης", όπως αυτό της εθνικής επιδότησης ανά στρέμμα, τα οποία η κυβέρνηση δεν αγγίζει.

Σε κάθε περίπτωση, τόνισε, "τόσο ο ελληνικός λαός, όσο βεβαίως και η κυβέρνηση δεν είναι ούτε αισθάνονται όμηροι κάποιων κινητοποιήσεων τέτοιας μορφής... Είναι εύλογη απαίτηση του μέσου Ελληνα πολίτη (!) να λειτουργεί η χώρα". Αφησε ταυτόχρονα ανοιχτό το ενδεχόμενο αυταρχικής αντιμετώπισης των αγροτών, λέγοντας: "Να μη σπεύσουμε να προδικάσουμε κάτι το οποίο δεν είναι αυτή τη στιγμή μπροστά μας"!

Γιάννης ΖΑΓΓΑΝΑΣ

Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ

"Τις δημοσιονομικές δυσκολίες της χώρας επικαλέστηκε για άλλη μια φορά η κυβέρνηση, για να απορρίψει τα βασικότερα αιτήματα των αγροτών", υπογραμμίζει με σχόλιό του για τις χτεσινοβραδινές ανακοινώσεις του υπουργού Γεωργίας Στ. Τζουμάκα και προσθέτει:

"Ετσι, για άλλη μια φορά προβάλλει σαν μέτρο για τους βαμβακοπαραγωγούς την προκαταβολή των 40 δρχ. το κιλό. Πρέπει, όμως, να επισημανθεί ότι δε θα υπήρχε πρόβλημα προκαταβολής, αν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, πριν ένα χρόνο, δε συμφωνούσε με τον νέο κανονισμό της ΕΕ για το βαμβάκι που, εκτός των άλλων, προβλέπει καθυστέρηση εξόφλησης των βαμβακοπαραγωγών κατά ένα χρόνο περίπου. Είναι, δηλαδή, λεφτά των αγροτών (σ. σ. οι 40 δραχμές) που θα πάρουν έτσι κι αλλιώς.

Για χρέη μόνο των βαμβακοπαραγωγών που έχουν μέχρι την 31.12.96 η κυβέρνηση προτείνει 5ετή ως 8ετή ρύθμιση με κατάργηση των τόκων υπερημερίας, διετή περίοδο χάριτος και επιτόκιο εξόφλησης ίσο με το κατώτερο επιτόκιο της ΑΤΕ. Το μέτρο αυτό θα οξύνει και δε θα λύσει το πρόβλημα των χρεών, γιατί το κατώτερο επιτόκιο της ΑΤΕ είναι τοκογλυφικό 21%, η περίοδος ρύθμισης των 5- 8 χρόνων πολύ μικρή και η προοπτική των βαμβακοπαραγωγών από τη συνέχιση της εφαρμογής του καταστροφικού κανονισμού για το βαμβάκι αδιέξοδη, με αποτέλεσμα οι αγρότες, όχι μόνο δε θα μπορούν να εξοφλούν τα παλαιά χρέη, αλλά θα προσθέτουν και καινούρια.

Το γενικότερο θέμα των αγροτικών χρεών το παρέπεμψε σε επιτροπή και είναι γνωστά τουλάχιστον στη χώρα μας τα αποτελέσματα και οι σκοπιμότητες αυτών των επιτροπών.

Για τη γενικότερη αλλαγή του καταστροφικού κανονισμού για το βαμβάκι η κυβέρνηση περιορίστηκε στην αλλαγή του τρόπου καταβολής της κοινοτικής επιδότησης και δεν είπε λέξη για τις απαράδεκτες ποσοστώσεις και τα πρόστιμα συνυπευθυνότητας. Συνειδητά, επίσης, η κυβέρνηση απέφυγε να πει τις θέσεις της για σοβαρά θέματα που απασχολούν την κτηνοτροφία, αλλά και άλλα αγροτικά προϊόντα.

Στα αιτήματα των αγροτών για μείωση του κόστους παραγωγής με συγκεκριμένα μέτρα, για καταβολή εθνικών επιδοτήσεων έτσι ώστε να εξασφαλιστεί εισόδημα στους βαμβακοπαραγωγούς 90.000 δραχμές κατά στρέμμα, όσο δηλαδή ήταν και πριν τρία χρόνια, στους σταφιδοπαραγωγούς τιμή πώλησης ίση με την περσινή και στους γαλακτοπαραγωγούς τιμές ίσες, με αυτές που υπήρχαν πριν τρία χρόνια, η κυβέρνηση απάντησε αρνητικά, επικαλούμενη δημοσιονομικές δυσκολίες, αλλά και τον "μπαμπούλα" της ΕΕ.

Η άρνηση της κυβέρνησης στα συγκεκριμένα αιτήματα την ίδια περίοδο που αυτή αφειδώλευτα και με την ευλογία της ΕΕ χαρίζει τεράστια ποσά σε τραπεζίτες, βιομηχάνους και αεριτζήδες, αποδεικνύει ότι υπάρχουν δυνατότητες, αλλά δεν υπάρχει αντίστοιχη πολιτική βούληση.

Οι αγρότες, όμως, με τους αγώνες τους θα επιβάλουν τις προτάσεις τους, γιατί είναι δίκαιες και οι μόνες που μπορούν να εξασφαλίσουν την επιβίωσή τους στα χωριά τους".